تب فوتبال و اخلاق سیاسی

<p>اکبر فلاح&zwnj;زاده &minus; اوکراین که همراه لهستان برگزارکننده مسابقات فوتبال جام ملت&zwnj;های اروپاست، می&zwnj;خواست با استفاده از امتیاز میزبانی، مهمانان را نمک گیر کند و در سطح بین&zwnj;المللی <i>نیز</i> چهره&zwnj;ای شایسته و متمدن از خود نشان دهد.</p> <p>اما مشکل این جاست که اوکراین میانه اش با اتحادیه اروپا شکرآب است. علت، بدرفتاری دولت اوکراین با یولیا تیموشنکو&nbsp;<span dir="LTR">(Julia Timoschenko)</span>، نخست&zwnj;وزیر سابق کشور است که اکنون در زندان به سر می&zwnj;برد.</p> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <!--break--> <div dir="RTL">اروپا می&zwnj;گوید کشورهای این اتحادیه باید به ارزشهای انسانی احترام بگذارند.اشتفان فوله، از مسئولان اتحادیه اروپا، قبل از شروع بازی&zwnj;ها گفته بود که شیوه&zwnj;ی رفتار با تیموشنکو با موازین اتحادیه اروپا مغایرت دارد. قبل از او هم هانس-پیتر فریدریش (<span dir="LTR">Hans-Peter Friedrich</span>) وزیر کشور آلمان حضور در بازی آلمان و هلند در اوکراین را مشروط به دیدار با یولیا تیموشکنو کرده بود. او صراحتا گفته بود &quot;برای من سخت است که به عنوان وزیر ورزش در میان تماشگران فوتبال بنشینم، و بدانم که چند کیلومتر آن طرف تر درهمان شهر با کسی بر خلاف موازین شناخته شده حقوق بشر و قواعد مشترک دنیای متمدن برخورد می&zwnj;شود.&quot; کمیسار قضایی اتحادیه اروپا به میشل پلاتینی، رئیس فدراسیون فوتبال اروپا نامه نوشته و دلیل حضور نیافتن خود در اوکراین را &quot;نقض حقوق&zwnj;بشر و رفتار غیرانسانی با تیموشنکو&quot; اعلام کرد.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">علاوه بر اینها سخنگوي كميسيون اتحاديه اروپا در بروكسل نیز قبل از برگزاری بازی&zwnj;ها گفت كه مسئولان سیاسی تمام ۲۷ كشور عضو اين اتحاديه به نشانه اعتراض نسبت به نقض حقوق بشر در اوكراين از شركت در مسابقات فوتبال جام ملت هاي اروپا خودداری خواهند كرد.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">&nbsp;یوآخیم گاوک، رئیس&zwnj;جمهور آلمان نیز سفر خود به اوکراین را لغو کرد. اوکه قرار بود اواسط ماه مه به یالتا در جزیره کریمه اوکراین سفر کند، در هماهنگی با آنگلا مرکل از سفر صرف نظر کرد <span dir="LTR">. </span></div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <blockquote> <div dir="RTL"><img width="222" height="166" align="middle" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/timoschenko.jpg" alt="" /></div> <div dir="RTL">یولیا تیموشنکو به اتهام فساد مالی در یک محاکمه جنجالی به ۷ سال زندان محکوم شد. اما برای اینکه توجهات به جای فوتبال به حقوق بشر جلب نشود، دومین دادگاه او به بعد از فینال یورو ۲۰۱۲ موکول شده است.</div> </blockquote> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">اما فشارهای سیاسی فقط به سفر نکردن محدود نماند و به تهدید اقتصادی و سیاسی نیز کشیده شد. <span dir="LTR"><br /> </span>&nbsp;<span>گابریل، رهبر حزب سوسیال دمکرات آلمان گفته است که &quot;نقض حقوق بشر در اوکراین توافقنامه همکاری&zwnj;های اوکراین و اتحادیه اروپا را به خطر انداخته است&quot;</span>. به عقیده او مادام که مردم اوکراین به دلایل سیاسی به زندان می&zwnj;افتند و مورد بدرفتاری قرار می&zwnj;گیرند، نمی&zwnj;توان انتظار داشت که رابطه اتحادیه اروپا با آن کشورعادی باشد.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><b>پیش زمینه سیاسی</b></div> <div dir="RTL"><b>&nbsp;</b></div> <div dir="RTL">یولیا تیموشنکو از سال ۲۰۰۴ تا سال ۲۰۱۰ میلادی به مدت دو دوره نخست وزیر اوکراین بود. اما دو سال پیش در دور دوم انتخاب ریاست جمهوری با اختلاف اندک به رقیب سرسخت اش ویکتور یانوکویچ باخت. رقابت با یانوکویچ به چندین سال قبل برمی گردد و پای روسیه و الیگارشی مالی را نیز به میان می&zwnj;کشد. در آن زمان یانوکویچ در&nbsp;انتخاباتی که روز۳۱ اکتبر ۲۰۰۴ برگزار شد با پشتیبانی روسیه پیروز شد. اما رقبای او که متمایل به غرب بودند، او را به تقلب در انتخابات متهم کردند. مردم به طرفداری از ویکتور یوشچنکو که ظاهرا به دست عوامل یانوکویچ مسموم شده بود، به خیابان&zwnj;ها ریختند و دست به اعتراضاتی زدند که به &quot;انقلاب نارنجی&quot; معروف شد. در آن زمان یولیا تیموشنکو هم در کنار یوشچنکو جزو رهبران مخالفان بود. سرانجام زیر فشار اعتراضات و تظاهرات مردم دیوان عالی اوکراین انتخابات را باطل اعلام کرد و همان سال با حضور ناظران بین&zwnj;المللی انتخاباتی برگذار شد که یوشچنکو با کسب ۵۴ درصد از آرا به عنوان سومین رییس جمهور اوکراین انتخاب شد و انقلاب نارنجی اکراین به پیروزی رسید.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">یولیا تیموشنکو بعد از دو دوره نخست وزیری در سال ۲۰۱۰ نامزد ریاست جمهوری شد اما به به رقیب دیرینه ایش یانوکویچ باخت، ولی این پایان ماجرا نبود. چون او متهم شد که در زمان تصدی مقام نخست وزیری اوکراین، از مقام خود سوء استفاده کرده و با امضای یک قرا<i>رداد معا</i>ملۀ گاز با مسکو در سال ۲۰۰۹ بین شرکت نفت و گاز اوکراین و شرکت روسی گازپروم میلیون&zwnj;ها دلار به اوکراین زیان زده است. به نوشته مجله آلمانی سیسرو <span dir="LTR">(cicero)</span> <span>در این معامله اوکراینی&zwnj;ها برای هر هزار متر مکعب گاز </span>۴۵۰ دلار می&zwnj;دهند که دویست دلار بیش از قیمت جهانی است و روی هم ۱۳۷ میلیون یورو به اکراین ضرر زده. به نوشته این نشریه اقتصاد و سیاست اوکراین به فساد آلوده است و تیموشنکو نیز طبق اظهارارت اوکراینی&zwnj;های مورد گفتگوی این نشریه چندان آش دهن سوزی نیست و هیچ بعید نیست در فساد مالی دست داشته بوده باشد. منتهی مسئله بر سر این است که رقیبان او نیز دمشان به الیگارشی مالی بند است. به هرحال تیموشنکو به علت آنکه از گردانندگان انقلاب نارنجی و از هواداران پیوستن اوکراین به اتحادیه اروپا و به پیمان ناتو است، مورد عنایت غرب است.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <blockquote> <div dir="RTL">در آستانه شروع مسابقات فوتبال جام ملت&zwnj;های اروپا، اتحادیه اروپا قصد داشت اوکراین را به علت نقض حقوق بشر تحریم سیاسی کند. مرکل صدراعظم آلمان نیز بارها رژیم یانوکوویچ را به شدت مورد انتقاد قرار داد و از او خواست تا خانم تیموشنکو را برای معالجه به آلمان بفرستد. اما عجیب این جاست که رفته رفته این موضع عوض شد، هر چند که رژیم اوکراین هیچ انعطافی از خود نشان نداد.</div> </blockquote> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">تیموشنکوبه اتهام فساد مالی در یک محاکمه جنجالی به ۷ سال زندان محکوم شد. اما برای اینکه توجهات به جای فوتبال به حقوق بشر جلب نشود، دومین دادگاه او به بعد از فینال یورو ۲۰۱۲ موکول شده است.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">مقامات کشورهای غربی محکومیت تیموشنکو را سیاسی و نوعی پاپوش دوزی برای انتقام گیری دانستند. مخالفان عکسهایی از یولیا تیموشنکو منتشر کردند که در آنها آثاری از کبودی روی بدن او دیده می&zwnj;شود. به گفته آنها تیموشنکو برای انتقال به بیمارستان محلی از سوی زندانبان مورد ضرب و شتم قرار گرفته است.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">از این گذشته به نوشته اشترن رقیبان سیاسی کوشیده&zwnj;اند در کنار فساد و اختلاس، پای تیموشنکو را به قتل یک تاجر اوکراینی که شانزده سال پیش اتفاق افتاده، نیز بکشانند.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><b>فوتبال و حقوق بشر</b></div> <div dir="RTL"><b>&nbsp;</b></div> <div dir="RTL">در آستانه شروع مسابقات فوتبال جام ملت&zwnj;های اروپا، اتحادیه اروپا قصد داشت اوکراین را به علت نقض حقوق بشر تحریم سیاسی کند. مرکل صدراعظم آلمان نیز بارها رژیم یانوکوویچ را به شدت مورد انتقاد قرار داد و از او خواست تا خانم تیموشنکو را برای معالجه به آلمان بفرستد.&nbsp;اما عجیب این جاست که رفته رفته این موضع عوض شد، هر چند که رژیم اوکراین هیچ انعطافی از خود نشان نداد.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">به ویژه بعد از پیروزی آلمان در دوره یک چهارم نهایی و رسیدن به مرحله نیمه نهایی ورق برگشت: سیاستمداران که شور و شوق ملی را بعد از پیروزی آلمان در مقابل تیم یونان دیده بودند، احساس کردند که وقت میوه چینی است: به نوشته رسانه&zwnj;های آلمانی مرکل بعد از بازی با یونان از شدت شوق به کابین بازیکنان آلمان رفته و گفته بوده اگر به فینال برسند در ورزشگاه حضور خواهد یافت. این چرخش صد و هشتاد درجه&zwnj;ای فقط به مرکل محدود نماند<span dir="LTR">:</span>&nbsp;توماس اشتروبل <span dir="LTR">(Thomas Strobl)</span> <span>از رهبران حزب دمکرات مسیحی هم یک پله پایین آمد و گفت حضور در ورزشگاه ایرادی ندارد، فقط به مرکل توصیه کرد یک شال نارنجی که رنگ مخالفان است، روی دوشش بیاندازد. دیگر کسی چندان نگران حال تیموشنکو نیست. خود تیموشنکو هم وقتی دیده که خیلی&zwnj;ها پا سست کرده اند، با ارسال پیامی از رهبران اتحادیه اروپا درخواست کرده که بازیهای جام ملتهای اروپا را تحریم نکنند. </span></div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">بسیاری از افراد سر شناس احزاب مخالف دولت آلمان (سوسیال دمکرات&zwnj;ها و سبزها) هم در صورت رسیدن آلمان به فینال، حضور مرکل در شهر کیف را بلامانع دانستند، منتهی به این شرط که مرکل یک سری هم به تیموشنکو در زندان بزند.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">کلودیا روت رهبر حزب سبزها از جمله معدود سیاستمدارانی است که مخالف هرگونه حضور سیاسی در کیف است.</div> <div dir="RTL"><span dir="LTR"><br /> </span>اما از دودوزه بازی سیاستمداران که بگذریم، موضع مردم و مخالفان روشن است. به نوشته اشترن در شبکه&zwnj;های اجتماعی از جمله توییتر پیامهای زیادی رد و بدل می&zwnj;شود که سفر به کشوری با یک رژیم پلیسی را به سخره می&zwnj;گیرند. کاریکاتورهای بسیاری هم با همین موضوع در رسانه&zwnj;های مختلف به چاپ رسیده که رهبران اروپا را دست انداخته&zwnj;اند.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <p><span dir="RTL">با این حال هیجان عظیم اجتماعی که فوتبال ایجاد می&zwnj;کند&nbsp;</span><span dir="RTL">چنان</span><span dir="RTL"> وسوسه انگیزاست که سیاستمداران به هر کلکی هم که شده راهی پیدا می&zwnj;کنند تا از این نمد کلاهی برای خود بدوزند.</span></p>