مسیر دشوار نیروهای اسد برای پیشروی در ادلب

حملات هوایی و زمینی رژیم سوریه در استان ادلب با مقاومت گسترده و مقابله‌به‌مثل شورشیان مواجه شده است. میزان آمادگی و سنگینی تجهیزات نظامی شورشیان نشان‌دهنده تلاش آنکارا برای دور نگه داشتن نیروهای بشار اسد، رئیس جمهوری عربی سوریه از منطقه شمال غربی کشور است. در مقابل حکومت اسد نیز حضور ترکیه را به عنوان دلیلی ارائه می‌دهد که بر مبنای آن برای بازپس‌گیری آخرین سنگر عمده شورشیان به زور متوسل شود.

بیش از دو ماه از عملیات رژیم سوریه با حمایت روسیه در استان ادلب می‌گذرد، اما این عملیات دستاورد کم و ناچیزی برای اسد داشته است. از زمان شروح حمایت روسیه از دولت بشار اسد در سال ۲۰۱۵، چنین بن‌بستی کم‌نظیر بوده است.

به گزارش خبرگزاری «رویترز»، شورشیان نه تنها در برابر حملات مقاومت کرده اند، بلکه حتی موفق شده اند که پیشروی‌های کوچکی نیز داشته باشند. آنها انبار بزرگی از موشک‌های هدایت‌شونده ضد تانک در اختیار دارند که منابع دیپلماتیک و اپوزیسیون سوریه می‌گویند از سوی ترکیه فراهم شده است.

یک منبع اطلاعاتی شورشیان گفته که استفاده ازاین موشک‌ها برای هدف قرار دادن پرسنل نظامی رژیم نشان از وفور منابع نظامی دارد. آنکارا هنوز به سوالات خبرنگاران در این خصوص پاسخ نداده است.

روسیه چه نقشی بازی می‌کند؟

یک سال پیش شورشیان در جنوب غربی سوریه که از سوی غرب و کشورهای عربی حمایت می‌شدند، شکست سختی از دولت بشار الاسد و حامیان آن خوردند. اما حالا اوضاع کاملاً فرق کرده است.

با وجود حمایت و نقش روسیه در این درگیری‌ها، سوالات متعددی در خصوص میزان هماهنگی رژیم و متحدانش ایجاد شده است. تناقض ظاهراً در اینجا است که ترکیه برای مستقر کردن نیروهایش در سوریه، با روسیه و ایران توافق کرده است.

مسکو اصرار دارد که با وجود انجام بمباران هوایی در حمایت از کارزار اسد، روابطش با آنکارا را حفظ کند. ترکیه گفته است که روسیه برای متوقف کردن حملات رژیم اسد علیه نیروهای ترکیه، مداخله کرده است.

ترسیم مرزهای داخلی سوریه از سوی نیروهای بین‌المللی

اشغال جنوب غربی سوریه از جانب نیروهای اسد آخرین دستاورد مهم او محسوب می‌شود. چشم‌انداز گسترده‌ای برای پیش‌روی‌های بیشتر وجود ندارد؛ دلیل آن نه تنها منافع ترکیه در منطقه شمال غربی است، بلکه حضور نیروهای آمریکایی در شمال شرقی و شرق یک مانع مهم دیگر محسوب می‌شود.

این بار ظاهراً نیروهای شبه‌نظامی تحت حمایت ایران که پیش از این در پیروزی اسد در بخش‌های دیگر سوریه نقش ایفا کردند، حضور پررنگی ندارند. نواحی‌ای که ایران در بازپس‌گیری آنها نقش داشت مناطق مهم استراتژیک برای این کشور محسوب می‌شدند؛ از جمله مناطق نزدیک به مرز عراق، لبنان، و اسرائیل.

بعد از بیش از هشت سال جنگ در سوریه، این کشور به مناطق تحت نفوذ نیروهای ایالات متحده، روسیه، ترکیه و ایران تقسیم شده است. در حال حاضر چشم‌انداز روشنی برای بازگشت حاکمیت ملی در سوریه در هر شکلی از آن وجود ندارد.

یک دیپلمات غربی به شرط فاش نشدن نامش به رویترز گفته است که «صلب شدن و تغییر نکردن مرزها برای مدتی نشان می‌دهد که اشتها یا قابلیت جنگیدن در طرف رژیم سوریه یا متحدانش دیگر وجود ندارد.»

آخرین سنگر شورشیان

منطقه ادلب در کنترل گروه موسوم به هیئت تحریر الشام است. این گروه جهادی پیش از این با نام جبهه النصره، یکی از شاخه‌های القاعده شناخته می‌شد و شورای امنیت سازمان ملل از آن به عنوان یک گروه تروریستی نام برده است. تحریر الشام اختلافات خود با شورشیان تحت حمایت ترکیه را کنار گذاشته تا از شمال غربی سوریه دفاع کند.

یکی از فرماندهان گروه شورشی جیش‌العزه  گفته است که هماهنگی میان شورشیان یک عامل مهم در خنثی کردن حملات رژیم بوده است.

کارزار حمله هوایی دولت اسد و بمب‌های بشکه‌ای آن در اواخر آوریل به تصرف ۲۰ روستا منجر شد. در اوایل ژوئن شورشیان ضد حمله‌ای را ترتیب دادند و مناطقی را گرفتند که دولت موفق به تصرف دوباره آنها نشد.

این حملات و ضدحملات در حالی انجام می‌شود که توافقی برای آتش‌بس میان دو طرف وجود دارد. دولت سوریه عملیات خود را به عنوان پاسخی به نفض آتش‌بس از سوی شورشیان توصیف کرده است.

با اینکه دولت هدف عملیات خود را اعلام نکرده، منابع شورشیان می‌گویند که حملات برای تصرف دو بزرگراه صورت گرفته که از وسط قلمروی تحت تصرف شورشیان عبور می‌کند.

حدود ۳۰۰ هزار نفر از مردم سوریه در ماه آوریل برای فرار از بمباران رژیم به مرز ترکیه پناه بردند. سازمان ملل در پاسخ به این حملات هشدار داد که ادلب در آستانه یک «کابوس انسانی» قرار دارد و بدترین فاجعه انسانی سوریه در آستانه وقوع است.

به گزارش دیده‌بان حقوق بشر سوریه، صدها غیرنظامی و تعداد بیشتری شبه‌نظامی و نظامی کشته شده اند.

برای ترکیه دور نگه داشتن پناهجویان از درجه اهمیت بالایی برخوردار است. این کشور در حال حاضر میزبان ۳,۶ میلیون پناهجوی سوری است.

در همین زمینه: