بازار مسکن قفل شد

افت قیمت دلار در بازار آزاد با سقوط شاخص بورس و توقف معاملات مسکن همراه شد. براساس آمار اتحادیه املاک از ابتدا تا ۲۴ تیر ۱۳۹۸ فقط ۴۶۳۶ فقره خرید و فروش مسکن در شهر تهران انجام شده که نسبت به زمان مشابه سال گذشته ۶۷ درصد کاهش داشته است.  هم‌چنین قیمت مسکن طی ۲۷ ماه گذشته ۲۰۵ درصد رشد داشته که هشت درصد بالاتر از قیمت روز دلار است.

گزارش‌های سایت‌های تخصصی ارز نشان می‌دهد که قیمت دلار سه‌شنبه هفته گذشته تاکنون از کانال ۱۳ هزار تومان وارد کانال ۱۲ هزار تومان شده.  روز گذشته قیمت دلار حدود ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان بود و طی روز جاری ۶۰۰ تومان افت کرده است. بر اساس آمارهای سایت رسمی بورس تهران، در همین روز، شاخص کل بورس نیز با بیش از هفت هزار واحد کاهش به ۲۴۶ هزار واحد سقوط کرد.

محمد تقی فیاضی، کارشناس اقتصادی به خبرآنلاین گفته است که اصلی‌ترین عامل کاهش قیمت ارز کنترل کردن تقاضاست که به لحاظ فیزیکی دسترسی به ارز را دشوار کرده است. به همین سبب کاهش قیمت ارز نیز مقطعی است:

« در بازار ارز پس از محدودیت‌هایی که ایجاد شد، عملا امکان افزایش تقاضا از بین رفت. به بیان دیگر شکل دادن به بازارهای موازی، در کنار سخت‌تر شدن ثبت سفارش و محدود کردن ارز مسافران، سبب شد تا بازار ارز بخشی از تقاضای خود را از دست بدهد. چند قیمتی شدن ارز در چند بازار موازی نیز عملا مانعی مهم برای یافتن قیمت واقعی است.»

کاهش مصنوعی قیمت دلار با کنترل تقاضا سبب شد که قیمت مسکن از قیمت ارز جلو بزند.  مقایسه رشد بازار مسکن نسبت به ارز در روز ۲۵ تیر ۱۳۹۸ نشان می‌دهد که از ابتدای دو سال قبل تاکنون قیمت مسکن ۲۰۵ درصد و قیمت دلار ۱۹۷ درصد رشد داشته‌ است.

در خرداد سال جاری قیمت مسکن در تهران به رقم بی‌سابقه متری ۱۳ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان رسید. مصطفی‌قلی خسروی، رییس اتحادیه مشاوران املاک اعلام کرده است که به سبب رشد بی‌سابقه قیمت مسکن، معاملات مسکن در کل کشور ۳۹ درصد و در تهران ۶۷ درصد کاهش یافته است.

مهدی روانشادنیا، کارشناس بازار مسکن به رسانه‌های داخلی گفته است که قیمت مسکن از توان خرید مصرف‌کننده فراتر رفته و به همبن سبب بازار به یک معنا «قفل» شده است:

«با وجود افت شدید معاملات، رشد ماهیانه قیمت در اردیبهشت ماه ۱۲ درصد و در خرداد پنج درصد بود. یعنی در شرایطی قرار گرفته‌ایم که بازار از لحاظ توان خرید مصرف‌کننده، قفل شده و تقاضای مؤثر بسیار محدود شده است.»

کاهش خرید و فروش مسکن اما موجب افزایش تقاضا برای اجاره و لاجرم رشد نرخ اجاره شده است، لذا نرخ اجاره در برخی مناطق شهری ۵۰ و گاهی حتی تا ۱۰۰ درصد افزایش یافته است. مرکز آمار ایران اعلام کرده که در مجموع نرخ اجاره‌بها ۲۰ تا ۲۵ درصد افزایش یافته است. اجاره‌نشین‌ها برای یافتن واحد مسکونی مناسب با درآمدشان، به ناچار به مناطق ارزان‌تر و حاشیه شهرها کوچ می‌کنند.

خبرگزاری‌های داخلی گزارش داده‌اند که بانک‌ها حداقل مالکیت ۱۰ درصد واحدهای مسکونی خالی را در اختیار دارند. در کرمانشاه، کرمان و رشت، مستاجران کم‌درآمد به دنبال اجاره چادر یا کانکس هستند. این روند در سایر شهرهای ایران هم مشاهده می‌شود.

بیشتر بخوانید: