بازداشت معترضان به تهاجم نظامی ترکیه در شهرهای مختلف ایران

به دنبال حمله ارتش ترکیه به مناطق شمال شرق سوریه، در اکثر شهرهای کردنشین ایران و همچنین تهران تجمعات اعتراضی برگزار شد. شبکه حقوق بشر کردستان گزارش کرده است که ده‌ها شهروند به دلیل مشارکت در این مجموعه اعتراض‌ها که خودجوش و مسالمت‌آمیز بوده‌اند، توسط نهادهای امنیتی و انتظامی جمهوری اسلامی احضار و بازداشت شده‌اند. ۱۱ نفر از تجمع‌کنندگان در تهران همچنان در بازداشتگاه اوین به سر می‌برند.

حمله‌های زمینی و هوایی ارتش ترکیه به مناطق کردنشین شمال شرقی سوریه از شامگاه چهارشنبه ۱۷ مهر ماه آغاز شد. متعاقب این حمله، هزاران تن از معترضان به این اقدام جنگ‌طلبانه دولت ترکیه در شهرهای مختلف جهان به خیابان‌ها آمدند. در ایران نیز در تهران و شماری از شهرهای کرد‌نشین، تجمعاتی اعتراضی برگزار شد که در پی آنها تاکنون ده‌ها تن از شهروندان شرکت کننده، از سوی نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی احضار و بازداشت شده‌اند یا تحت پیگرد قرار گرفته‌اند.

در شهر سقز و در روز ۲۱ مهر ماه، راهپیمایی‌ای از سوی شماری از شهروندان و فعالان مدنی در محکومیت حملات ترکیه برگزار شد که پس از آن محمود صالحی، علی حسینی و عثمان اسماعیلی، سه فعال کارگری، از طرف نهادهای امنیتی شهر سقز احضار و بازجویی شدند.

به گزارش منابع محلی در استان کردستان، مأموران امنیتی در جریان بازجویی از این سه فعال کارگری از آنها خواسته‌اند تعهد‌نامه‌ای امضا کنند مبنی بر عدم شرکت دوباره در این تجمعات که هر سه نفر از امضای این تعهد‌نامه‌ خودداری کرده‌اند.

روز ۲۰ مهر ماه اما شماری از شهروندان در تهران در اعتراض به حمله نظامی دولت ترکیه به شمال شرق سوریه اقدام به برپایی تجمع در مقابل سفارت این کشور کردند.

بنابر آنچه در شبکه‌های اجتماعی و سایت‌های اینترنتی منتشر شد، پلیس با حمله به این شهروندان، تجمع را به خشونت کشید و تعدادی از حاضران در تجمع را بازداشت کرد.

به گزارش شبکه حقوق بشر کردستان، ۱۱ تن از این تجمع‌کنندگان همچنان در بازداشتگاه اوین به سر می‌برند.

بنا بر اعلام همین منبع، در جریان برگزاری تجمع اعتراضی مردم مریوان علیه حمله ارتش ترکیه به مناطقی در شمال شرق سوریه در روز جمعه ۱۹ مهر ماه، نیروهای امنیتی و پلیس به تجمع کنندگان حمله کردند.

همزمان با این تجمع و در همان روز، شش نفر از شهروندان مریوانی که اکثرا از اعضای یک انجمن طرفدار محیط زیست معروف به انجمن سبز چیا هستند، از سوی نیروهای امنیتی در محل کار خود بازداشت شدند.

همچنین در تجمع روز ۱۹ مهر در مریوان، هنگامی که تجمع‌کنندگان به ساختمان اداره اطلاعات این شهر نزدیک شدند، نیروهای امنیتی مستقر در ساختمان اداره اطلاعات به تجمع‌کنندگان یورش برده و تعدادی از آنها را پس از دستگیری به داخل محوطه این نهاد امنیتی برده‌اند.

روز ۱۸ مهر ماه در شهر سنندج از سوی وکلا و حقوقدانان ساکن این شهر یک تجمع مسالمت‌آمیز در حمایت از شهروندان کرد سوری و نیز در محکومیت حملات نظامی ترکیه علیه این شهروندان در مقابل ساختمان کانون وکلای دادگستری استان کردستان برگزار شد. پس از برگزاری این تجمع، پلیس و یگان‌های ضد شورش تمامی مسیرهای اصلی منتهی به میادین اصلی شهر را مسدود کرده و تا ۲۴ ساعت جو امنیتی بر فضای شهر حاکم بود.

در پی فراخوان‌هایی که در روزهای گذشته از سوی سازمان‌ها و فعالان مدنی برای برپایی تجمع علیه سیاست‌های دولت ترکیه صادر شده، بسیاری از فعالان مدنی در شهرهای مختلف از جمله مریوان، سقز و سنندج از سوی نهادهای امنیتی و بسیج به صورت تلفنی احضار یا تهدید شده‌اند.

یک فعال مدنی اهل ارومیه گفته است نیروهای امنیتی و پلیس با یورش به تجمع مسالمت‌آمیز مردم در این شهر که در مخالفت با اقدامات نظامی دولت ترکیه در شمال شرق سوریه به خیابان آمده بودند، ضمن ضرب و شتم شماری از تظاهرکنندگان، دست‌کم ۲۰ نفر از این شهروندان معترض را دستگیر و به زندان مرکزی ارومیه منتقل کرده‌اند.

در روزهای گذشته در اکثر شهرهای کردنشین ایران از جمله سنندج، کرمانشاه، مریوان، بانه، سقز، سردشت، ‌ارومیه، مهاباد، بوکان، قطور، اسلام‌آباد، جوانرود، ایوان، ایلام، پاوه و روانسر تجمعاتی مشابه در جریان بوده است و خبرهایی از منابع غیررسمی در مورد بازداشت چندین تن از شهروندان در این تجمعات منتشر شده است.

قوه قضاییه و مسئولان امنیتی تاکنون واکنشی رسمی به بازداشت این معترضان نشان نداده‌اند. همچنین رسانه‌های دولتی تاکنون از پوشش اخبار این تجمعات در شهرهای مختلف ایران خودداری کرده‌اند.

حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران اما روز ۲۲ مهر ماه در یک نشست خبری در واکنش به حمله نظامی ارتش ترکیه به مناطقی در شمال شرق سوریه ضمن انتقاد از دولت ترکیه گفت که ترکیه دولت دوست جمهوری اسلامی است اما شیوه آنها در برخورد با «این مساله» ‌پذیرفتنی نیست.

روحانی در همین نشست گفت:

«نتایج این حمله تاکنون اصلا خوشایند نبوده و ما باید تلاش کنیم که ارتش سوریه در مناطق شمالی سوریه مستقر شود.»

رئیس جمهوری ایران روز ۱۷ مهر ماه و ساعاتی پیش از حمله ارتش ترکیه به خاک سوریه با اشاره به توافقات پشت پرده در این زمینه گفته بود این توافقات به نفع منطقه نخواهد بود. او همچنین گفته بود دولت ترکیه نسبت به مرزهای جنوبی خود نگرانی‌هایی دارد و حق آنهاست که این نگرانی‌شان برطرف شود.

او در همین راستا از دولت ترکیه خواسته بود در اقدام نظامی خود تجدید نظر کند.

بر اساس گزارش‌های منتشر شده از مناطق محل درگیری، عملیات نظامی ارتش ترکیه در شمال شرق سوریه با حمایت گروه‌های جهادی و سلفی انجام می‌شود که این گروه‌ها پیشتر از سوی برخی از کشورهای جهان به عنوان گروه‌های تروریستی شناسایی شده‌اند.

رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه اما تاکنون درباره دلایل همراهی این گروه‌های جهادی با ارتش و حمایت دولت ترکیه از آنها اظهار نظری نکرده است.

او با وجود مخالفت‌های داخلی و بین‌المللی علیه عملیات نظامی ارتش ترکیه و گروه‌های جهادی، خواهان ادامه جنگ و پیشروی در خاک سوریه است.

پس از گذشت ۹ روز از آغاز عملیات نظامی ترکیه در خاک سوریه، ۷۵ غیرنظامی کشته، صدها نفر زخمی و ده‌ها هزاران نفر از ساکنان روستاها و شهرهای مرزی سوریه مجبور به ترک خانه‌های خود شده‌اند.