سازمان بیمه سلامت سرانه درمان هفت دهک میانی و کم درآمد را حذف کرد

بنابر اعلام سازمان بیمه سلامت از روز شنبه ۱۶ آذر ماه، دفترچه بیمه حدود ۱۲ هزار نفر از شهروندان تحت پوشش بیمه‌های درمانی سلامت تنها به شرط پرداخت ۵۰ تا ۱۰۰ درصد سرانه درمان تمدید می‌شود.

هفته گذشته طاهر موهبتی، مدیرعامل سازمان بیمه سلامت در جمع خبرنگاران گفت در بحث هدفمندی بیمه رایگان گروه‌های نیازمند جامعه، در سال‌های گذشته «بدون ارزیابی وسع، بسیاری از افراد متمکن تحت پوشش این نوع بیمه قرار گرفتند» که هزینه‌های زیادی را به این سازمان تحمیل کرد.

به نظر می‌رسد اجرای طرح حذف سرانه درمان هفت دهک میانی و کم‌درآمد جامعه در راستای همین گفته‌های مدیر عامل سازمان بیمه سلامت باشد.

خبرگزاری کار ایران (ایلنا)، با انتشار مطلبی ضمن پرداختن به مسأله حذف سرانه درمان از سوی سازمان بیمه سلامت این سوال را مطرح کرده است که چرا سهم درمان از جیب گروه‌های آسیب‌پذیر پس از اجرای طرح تحول نظام سلامت سربه فلک گذاشت و به جای پنج درصد از حقوق و دستمزد، در برخی موارد بیش از ۱۰۰ درصد از آن را به چاه ویل طرح تحول سلامت ریخت؟ چرا دفترچه بیمه‌‌های سلامت که قرار بود کارت عبور دهک‌های آسیب‌پذیر فاقد دفترچه بیمه به مراکز درمانی خصوصی و دولتی باشند، چنین بی‌اعتبار شده‌اند؟

به نظر می‌رسد افزایش هزینه‌های بهداشت و درمان خانوارها در ایران در سال گذشته حدود ۲۵ درصد بیشتر از سال‌های قبل بوده است. نرخ سالانه تورم در حوزه بهداشت و درمان در سال جاری هنوز به صورت رسمی اعلام نشده اما خبرها و آمارهای منتشر شده نشان می‌دهند دستگاه‌های دولتی از پرداخت یارانه به افراد تحت پوشش بیمه‌های درمانی خودداری کرده و در نتیجه در شش ماهه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته، تورم بالایی در زمینه بهداشت و درمان خانوارهای ایرانی ایجاد شده است.

تیر ماه سال ۱۳۹۵ مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی برای نمایندگان مجلس دهم، نیاز به تحول در نظام ارائه خدمت و بازتعریف قوانین حاکم بر بازار سلامت از زمان تصویب قانون برنامه چهارم توسعه را نیازی جدی دانست و به این ترتیب این موضوع در دستور کار دولت و مجلس قرار گرفت. عدالت در سلامت، پرداخت هزینه نظام ارجاع مبتنی بر پزشک خانواده و پوشش همگانی سلامت در این قانون مدنظر قرار گرفت و در این راستا، دولت باید تلاش خود را به پوشش بیشتر هزینه‌ها و مخارج سلامت و خدمات معطوف کرده و در عین حال تلاش کند تا افراد کمتری دچار مخارج کمرشکن و فقرزای سلامت شوند.

گذشته از این موارد در راستای اجرای قانون برنامه پنجم توسعه ضمن تاکید بر نظام ارجاع و سطح‌بندی خدمات به منع فعالیت همزمان پزشکان در بخش دولتی و خصوصی، بیمه سلامت و تجمیع صندوق‌های بیمه‌ای نیز پرداخته شد. طرح تحول سلامت هم به عنوان اصلاحات در نظام سلامت از اردیبهشت سال ۱۳۹۳ در دستور کار دولت روحانی قرار گرفته بود اما با وجود همه اینها معلوم نیست  چرا دولت به این نتیجه رسیده که توام با عدم پرداخت حمایت معیشتی به بیش از ۲۰ میلیون نفر از جمعیت کشور، سرانه درمان بخشی از دارندگان دفترچه بیمه‌‌‌های سلامت را هم کم یا حذف کند؟

به نوشته خبرگزاری ایلنا حذف سرانه درمان هفت دهک میانی و کم‌درآمد از سوی سازمان بیمه سلامت در حالی رخ داده است که وزارت رفاه با برنامه وزارت بهداشت مخالفت کرده و معتقد است تنها  سرانه درمان سه دهک بالای درآمدی باید حذف شود؛ یعنی همان افرادی که پیشتر بر اساس آزمون وسع آنها را شناسایی کرده است.

اکبر قربانی، عضو کارگروه درمان هیات امنای سازمان تامین اجتماعی با اشاره به اینکه در گام‌های بعدی از سوی وزارت بهداشت، سرانه درمان عده بیشتری از افراد تحت پوشش بیمه حذف خواهد شد، گفته است:

«هنگامی که دولت قصد توزیع دفترچه بیمه سلامت را داشت به نمایندگانش تذکر دادیم که نباید به افراد متمول دفترچه بیمه داد و هزینه‌های سلامت آنها را متقبل شد اما پاسخ دادند که نه! طرح ملی است و دستور اجرای آن به همین شکل آمده.»

از نظر مخالفان نحوه اجرای طرح تحول نظام سلامت، این نحوه تحت پوشش قرار دادن مردم، غیرعقلانی بوده است.

قربانی دلیل حذف سرانه درمان را عدم توان دولت در پرداخت سرانه درمان ۱۱ میلیون نفر به دلیل کاهش درآمدهایش عنوان کرده و در ادامه گفته است:

«حالا که دولت به سبب کاهش درآمدهایش توان پرداخت سرانه درمان ۱۱ میلیون نفر را ندارد، می‌خواهد سرانه بیش از ۱۰۰ هزار نفر را قطع کند که این کار از اساس غیرمنطقی است چرا که به جای ثروتمندان، اقشار فرودست جامعه را هدف گرفته؛ یعنی همان کسانی که به سبب سیاست‌های پولی و ارزی دولت به زیر خط فقر هل داده شده‌اند.»

به گفته او حذف سرانه درمان هفت دهک جامعه میخی بر تابوت عدالت در حوزه درمان است چون در گام‌های بعدی سرانه درمان عده وسیع‌تری حذف می‌شود.

این عضو کارگروه درمان هیأت امنای سازمان تأمین اجتماعی در ادامه گفته است:

«اقشار آسیب‌پذیر به دفترچه بیمه و پرداخت سرانه درمان نیاز دارند اما وزارت بهداشت نه تنها به روی خود نمی‌آورد بلکه فقرا را هم هدف گرفته است.»

قربانی با بیان اینکه وزارت بهداشت به عدالت در حوزه درمان پشت کرد، گفته است امیدوار است پیش از اینکه دیر شود سر وزارت بهداشت به سنگ بخورد و از این تصمیم خود برگردد، چون اقشار ضعیف که خواهان دریافت دفترچه بیمه سلامت هستند با توجه به تورم بیش از ۴۰ درصدی نمی‌توانند بیش از این منتظر برگزاری آزمون وسع بمانند و معطل شوند.

هزینه‌های بهداشت و درمان از مهم‌ترین اقلام سبد هزینه‌ای خانوارهای شهری و روستایی کشور محسوب می‌شود و با توجه به کسری بودجه شدید دولت در این حوزه و حذف سرانه درمان چند دهک از جامعه، احتمال می‌رود اقشار آسیب‌پذیر بیش از گذشته از عهده پرداخت هزینه‌های درمانی برنیایند.