انشعاب در اسلام‌گرایان ترکیه: حزب داوود اوغلو آغاز به کار کرد

احمد داوود اوغلو، وزیر خارجه و نخست‌وزیر پیشین ترکیه پس از کنار کشیدن از قدرت اکنون با حزب جدیدی به نام «آینده» وارد رقابت با اردوغان شده است. او آغاز فعالیت حزب خود را اعلام کرد.

احمد داوود اوغلو، زمانی که نزدیکترین متحد رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه بود، تا سال ۲۰۱۶ به‌عنوان وزیر امور خارجه و سپس نخست‌وزیر زیر نظر او بود. جدایی او از اردوغان نشان‌دهنده چالشی مستقیم است زیرا داوود اوغلو متعهد شده است که به اصول و آرمان‌های حزب سابق خود بازگردد.

احمد داوود اوغلو جمعه ۲۲ آذر / ۱۳ دسامبر در میان تشویق جمعیت زیادی از هواداران خود در سالن اجتماعات هتلی در آنکارا از حزب «آینده» خود رونمایی کرد و گفت: «آینده ملت ماست، آینده ترکیه است.»

او به هواداران خود گفت كه در آينده نه بر درد تفرقه‌های گذشته، بلكه بر اتحاد و تضمين حقوق همه متمركز شوند.

داوود اوغلو در سخنرانی آغاز فعالیت حزب خود بر «مبارزه با تروریسم، ترویج دموکراسی و آزادی بیان و قلم» تأکید کرد.

علی باباجان، عضو مؤسس حزب حاکم «عدالت و توسعه»، وزیر اقتصاد و وزیر امور خارجه سابق ترکیه نیز از این حزب کنار کشیده است و قصد دارد به‌گفته هوادارانش در چند هفته دیگر حزب جدیدی تشکیل دهد.

این دو فعلاً تهدیدی برای اردوغان محسوب نخواهند شد زیرا با تغییر قانون اساسی در سال گذشته اردوغان به‌عنوان رئیس‌جمهوری قدرت زیادی به‌دست آورد و تا سال ۲۰۲۳ در این سمت باقی خواهد ماند. اما تحرکات جدید که از دل حزب حاکم بیرون آمده است می‌تواند ادامه حضور اردوغان در قدرت را تهدید کند.

علی بایرام اوغلو، روزنامه‌نگار و از چهره‌های دانشگاهی با بیان این‌که «آن‌ها بر حزب عدالت و توسعه تأثیر منفی می‌گذارند» بر این نظر است که این دو مخالف می توانند به تجدیدنظر محافظه‌کاران راست میانه در حزب حاکم که به اردوغان وفادارند، منجر شوند.

آن‌ها به طیف وسیعی از احزاب مخالف خواهند پیوست که اتحاد تاکتیکی‌شان موفق شد حامیان اردوغان را در پنج شهر بزرگ ترکیه در انتخابات محلی اوایل سال جاری از جمله در آنکارا و استانبول شکست دهد. مخالفان می‌گویند از دست دادن استانبول، زادگاه و پایگاه سیاسی اردوغان، آغاز پایان سلطه ۱۸ ساله او بر سیاست ترکیه است.

محبوبیت اردوغان با سقوط ارزش لیر و رکود اقتصادی ۱۸ ماه گذشته به پایین‌ترین سطح خود در سه سال اخیر سقوط کرده است. نظرسنجی‌های مستقل جدید نشان می‌دهند که محبوبیت او به ۳۳ درصد در مقابل ۴۱ درصد در ژوئیه ۲۰۱۸ پایین آمده است.

حمله ارتش ترکیه به شمال سوریه در ماه اکتبر سال جاری محبوبیت اردوغان را در میان مردم ترکیه کمی بهبود بخشید اما به دلیل این‌که مردم این کشور از مشکلات اقتصادی رنج می‌برند میزان محبوبیت او بار دیگرکاهش و نارضایتی به دلیل نابرابری اقتصادی افزایش یافت.

روز جمعه، احمد داوود اوغلو با اعلام آغاز فعالیت حزب جدید خود خواهان سرنگونی بخش عمده‌ای از حکومتِ به‌طور فزاینده استبدادی اردوغان و بازگشت به نظام پارلمانی، حاکمیت قانون و آزادی بیان شد.

احمد داوود اوغلو، ۶۰ ساله، فردی دانشگاهی است که نظریه‌پرداز تأثیرگذار در حزب عدالت و توسعه بود و مخاطبان زیادی در ترکیه دارد. پس از آن‌که اردوغان در سال ۲۰۱۶ او را کنار گذاشت او تا ژوئن سال جاری همچنان به حزب عدالت و توسعه پایبند ماند و سپس علناً با اردوغان در مورد تجدید انتخابات استانبول مخالفت کرد.

پس از آن‌که در ماه مارس کاندیدای اردوغان برای شهرداری استانبول شکست خورد و اردوغان تلاش کرد نتیجه انتخابات را لغو کند، داوود اوغلو با انتشار مقاله‌ای علیه مدیریت اقتصادی او و نظام ریاست جمهوری به شدت انتقاد کرد و گفت حزب عدالت و توسعه زیر کنترل بازیگران خودخواه قرار گرفته است.

در گذشته اردوغان کسانی را که سعی در جدا شدن از حزب عدالت و توسعه داشتند مسخره می‌کرد. اما بعد به‌طور جدی داوود اوغلو را به‌عنوان کلاهبردار در مورد رسوایی اخیر در املاک و مستغلات دانست.

اردوغان در سخنرانی آخر هفته گذشته خود در جمع مسئولان حزب عدالت و توسعه، داوود اوغلو را متهم کرد که در زمان نخست‌وزیری‌اش بیش از ۴۰۰ میلیون دلار اموال اراضی عمومی را به دانشگاه سیتی، کالج خصوصی که او تأسیس کرده، واریز کرده است.

داوود اوغلو نیز در پاسخ به این اتهام از اردوغان و سایر مقامات خواست تا دارایی شخصی خود را رو كنند. او گفت: «تنها اتهام علیه من در دوران تصدی‌ام به‌عنوان نخست‌وزیر انتقال زمین به یک مؤسسه آموزشی است که من هیچ حقوقی از آن ندارم و نمی‌توانم آن را به دختر، پسر یا دامادم واگذار کنم.»

با این حال به‌گفته علی بایرام اوغلو، رجب طیب اردوغان به‌رغم تمامی نقص و کمبودها همچنان محبوب‌ترین سیاستمدار ترکیه است. او به‌طرز ماهرانه‌ای احساسات ناسیونالیستی راست‌گرایانه را با ابتکارات نظامی در سوریه و جاهای دیگر برمی‌انگیزد و خواستار بازگرداندن ترکیه به عظمت گذشته است.

بیشتر بخوانید: