وقت خداحافظی ایران از بازار عراق رسیده است؟

عراق مرز مهران را مسدود کرده و به کامیون‌های ایرانی اجازه نمی‌دهد وارد خاک این کشور شوند. نزدیک به یک‌هزار کامیون با بار در پشت مرز معطل مانده‌اند. مقام‌های ایرانی نسبت به بازگشایی مرز امیدوارند. در عراق اما قراردادهای گازی با ایران هم در آستانه تعلیق و لغو قرار دارد. آیا روابط اقتصادی ایران با همسایه و دوستش به آخر خط نزدیک می‌شود؟

همزمان با انتشار خبر شیوع کرونا در ایران مقام‌های عراقی مرزهای زمینی و هوایی با ایران را مسدود کردند. در مرز مهران، واقع در استان ایلام شمار زیادی کامیون معطل مانده‌اند. خبرگزاری‌های دولتی شمار کامیون‌ها را حدود ۱۰۰۰ دستگاه گزارش می‌کنند. دو مقام دولتی اما رقم کامیون‌ها را کمتر از این اعلام می‌کنند و می‌گویند: عراق قول داده است تا سه روز آینده مشکل را برطرف کند. معاون حمل و نقل سازمان راهداری شمار کامیون‌های پشت مرز مهران را ۴۰۰ دستگاه اعلام کرده است. مدیرکل دفتر ترانزیت و حمل‌ونقل بین‌المللی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای هم می‌گوید: حدود هشت کیلومتر کامیون در مرز مهران حضور دارند که در نهایت ۴۰۰ دستگاه خواهد بود.

مهدی قربانی، معاون حمل و نقل سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای ایران یکشنبه ۴ اسفند به خبرگزاری دولتی دانشجویان، (ایسنا)، گفت: امیدوار است «بر اساس صحبت‌هایی که با طرف عراقی داشته تا سه روز آینده مشکل مرز حل شود و کامیون‌داران بتوانند تردد کنند».

قربانی دلیل بسته شدن مرز را « مشکلات و محدودیت‌های طرف عراقی» عنوان کرد اما گفت: «مشخص نیست این مسائل در حوزه بازرگانی و گمرکی یا کنترل نظارت‌های بهداشتی برای جلوگیری از انتشار ویروس کرونا است».

یحیی آل‌اسحاق رئیس اتاق بازرگانی ایران و عراق پیش از این علت مسدود کردن مرز را «تغییر مدیر گمرک» عراق عنوان کرده بود.

روح‌الله غلامی، مدیرکل گمرک ایلام هم ۳۰ بهمن «فساد» و «اختلاف» در گمرک عراق را موجب انسداد مرز مهران و معطل شدن کامیون‌های ایرانی دانسته بود.

منوچهر سلمانزاده، مدیرکل دفتر ترانزیت و حمل‌ونقل بین‌المللی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای ایران اما امروز «کمبود نیروی انسانی» را باعث این وضعیت دانست و مدعی شد: «دیگر مرزهای عراق برای تجارت با ایران باز است و مشکلی در این زمینه نیست».

این دو مقام حمل و نقل جاده‌ای ایران در حالی نسبت به بازگشایی مرز مهران اظهار امیدواری کردند که روزنامه «جوان»، وابسته به سپاه پاسداران، از «پیش آمدن مشکلاتی در صادرات گاز ایران به عراق» خبر داد و نوشت: دولت بغداد باید در چهار ماه آینده به قراردادهای گازی خود به ایران خاتمه دهد.

دولت آمریکا به تازگی با تمدید معافیت عراق از تحریم‌های اعمال شده بر ایران موافقت کرده است.

این معافیت به عراق فرصت می‌دهد تا ظرف ۴۵ روز به امریکایی‌ها نشان دهند که عرضه گاز داخلی را تقویت کرده یا منابع جایگزینی برای برق مورد نیاز خود پیدا کند و اتکا به ایران را کاهش دهد.

براساس این گزارش، وزیر برق عراق در واکنش به «پیش آمدن مشکلاتی در صادرات گاز» از سوی ایران، اعلام کرد: این کشور «می‌خواهد از سوخت مایع برای نیروگاه‌های خود بهره ببرد».

این روزنامه قطع صادرات گاز ایران به عراق را «رخدادی اسفناک برای کشور» عنوان کرد.

ایران و عراق در سال‌های اخیر دارای روابط سیاسی و اقتصادی گسترده‌ای بودند و تهران تلاش کرد پس از خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌ها روابط تجاریش را عراق را حفظ کند. در عراق اما معترضان که از اکتبر سال گذشته به خیابان آمدند، خواستار خروج و پایان دادن به نفوذ ایران شدند.

در دی امسال گزارش‌هایی مبنی بر کاهش تقاضا و تحریم کالاهای ایرانی در عراق منتشر شد. مقام‌های ایرانی اما این گزارش‌ها را رد کردند و مدعی شدند که روابط حسنه‌ای با عراق دارند.

بیشتر بخوانید: