محمود احمدینژاد و نمره ۲۰ زنان در كابينه دولت
<p dir="RTL">آیدا قجر - جمهوری اسلامی در ۳۴ سال گذشته، همواره تاکید داشته است که در کشورهای غربی از زنان استفاده تبلیغاتی و ابزاری می‌شود. از دید مسئولان نظام در ایران، "چهره"، "اندام"، "قدرت سیاسی – اجتماعی" و هر گونه حضور زن زیر پوشش "بی‌دینی" به "کفر" می‌رسد. مسئله حکومت، فساد جامعه به دلیل شهوت‌رانی مردان نامحرم است؛ نگاهی کاملا جنسی و تنانه که از دیدگاه آنها تخطی از این قانون الهی، انسان غربی را از معنویات دور کرده است.</p> <!--break--> <p dir="RTL"> </p> <p dir="RTL">این در حالی است که دولت محمود احمدی‌نژاد، طی هفت سال گذشته با انتخاب زنان به عنوان وزرای کابینه، سعی کرده است تا از آنها به عنوان دکوراسیونی برای ژست برابری‌خواهی خود در مقابل عامه مردم استفاده کند.</p> <p dir="RTL"> </p> <p dir="RTL">او روز گذشته یازدهم مهرماه سال جاری، در تازه‌ترین واکنش‌ها در این زمینه، در یک نشست خبری با رسانه‌ها گفته است: "اگر مجلس موافقت مي‌كرد، من هفت ـ هشت زن را در كابينه خود معرفی مي‌كردم، اما موافقت نکردند."</p> <p dir="RTL"> </p> <p dir="RTL">محمود احمدی نژاد به عملكرد زنان در كابينه دولت، نمره بیست داده و گفته است: "با شرايط و محدوديت‌های خانم‌ها، كارشان بسيار خوب است و همه خانم‌هايی كه در دولت هستند خوب كار كرده‌اند<span dir="LTR">.</span>"</p> <p dir="RTL"> </p> <p dir="RTL">به عقیده رئيس‌جمهور ایران، "خانم‌ها نشان دادند جدی‌تر و مصمم‌ترند. وقتي خانم‌ها می‌آيند آقايان تلاش‌شان چندبرابر می شود و سر غيرت می آيند".</p> <p dir="RTL"> </p> <p dir="RTL">رئیس جمهور ایران در حالی این نکات را مطرح می کند که وزرای پیشنهادی و منتخب و زنان مسئول در دولت وی، کسانی هستند که اغلب یا از صیغه و ازدواج مجدد مردان دفاع کرده‌اند یا بر جداسازی جنسیتی از مهدکودک تا دانشگاه تاکید داشته‌اند و با رفع تبعیض علیه زنان مخالف‌اند. با این حال چون رئیس دولت کنونی همچنان اولین شخصی است که زنان را به وزارت خوانده است، از حواشی آن بهره تبلیغاتی مورد نیازش را می‌برد<span dir="LTR">.</span> یعنی در حالی که ده‌ها تن از زنان پژوهشگر، روزنامه‌نگار، دانشجو، فعال اجتماعی و خانه‌دار به جرم فعالیت در زمینه برابری‌خواهی با احکام غیر قانونی و چندین سال حبس در زندان مواجه شده‌اند، دولت پیوسته در مجالس رسمی از دستاوردهای جمهوری اسلامی در زمینه برابری میان زن و مرد گفته است.</p> <p dir="RTL"> </p> <blockquote> <p dir="RTL"><img alt="" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/zananehkabineh7.jpg" style="width: 180px; height: 139px; float: right;" /></p> <p dir="RTL">دولت محمود احمدی‌نژاد، طی هفت سال گذشته با انتخاب زنان به عنوان وزرای کابینه، سعی کرده است تا از زنان به عنوان دکوراسیونی برای ژست برابری‌خواهی خود در مقابل عامه مردم استفاده کند. وزرای پیشنهادی و منتخب و زنان مسئول در دولت احمدی‌نژاد کسانی هستند که یا از صیغه و ازدواج مجدد مردان دفاع کرده‌اند یا بر جداسازی جنسیتی از مهدکودک تا دانشگاه تاکید داشته‌اند و با رفع تبعیض علیه زنان مخالف‌اند. با این حال چون رئیس دولت کنونی همچنان اولین شخصی است که زنان را به وزارت خوانده است، از حواشی آن بهره تبلیغاتی می‌برد<em><span dir="LTR">.</span></em></p> </blockquote> <p dir="RTL">کمتر از یک‌ماه پیش نیز اجلاس سران کشورهای عضو جنبش غیر متعهدها فرصتی برای حکومت اسلامی شد تا با نمایش مشارکت زنان ایرانی در سیاست و فعالیت‌های اجتماعی به نفع خود تبلیغ کنند. در این اجلاس بر "تاثیرگذاری ظرفیت دیپلماسی زنان" تاکید شد و در نمایشگاهی که گواه "دستاوردهای ایران" خوانده شد، "دستاوردهای زنان" نیز به نمایش گذاشته شد تا به گفته سوسن صفاوردی، معاون مرکز زنان ریاست جمهوری، "از ظرفیت این اجلاس برای <strong><a href="http://www.1oo1nights.org/index.php?page=1&newsitemId=7785&contentFilterTime=yesterday&contentFilterLocation=iran">تبیین جایگاه زنان در اسلام</a></strong>" استفاده شده باشد.</p> <p dir="RTL"> </p> <p dir="RTL"><strong><a href="http://ilna.ir/news/news.cfm?id=3272">اعظم‌السادات فراحی، همسر محمود احمدی‌نژاد</a></strong> نیز طی برگزاری ضیافت شام به همسران روسای جمهور کشورهای حاضر در این اجلاس اعلام کرد: "همسران کشورهای عضو عدم تعهد باید در آینده نزدیک با برگزاری نشست‌های تخصصی به برنامه‌ جامعی برای ارتقاء سطح فعالیت‌های زنان و جوانان در این کشورها برسند<span dir="LTR">".</span></p> <p dir="RTL"> </p> <p dir="RTL">این محمود احمدی‌نژاد، اما همان کسی است که در نخستین روزهای ریاست جمهوری خود، نام مرکز امور مشارکت زنان را که فقط در زمینه زنان فعالیت می‌کند، به "زنان و خانواده" تغییر داد. این سیاست‌های محدود کردن حضور اقتصادی- اجتماعی زنان به "خانواده"، مقدمه‌ای بود برای امروز که بودجه کنترل جمعیت حذف شده، استخدام زنان در مراکز مختلف، به "دورکاری" یا "دو زن" به جای "یک کارمند" تقلیل پیدا کرده و سهمیه‌بندی و تفکیک جنسیتی در پذیرش دانشجویان اتفاق افتاده و رو به گسترش است.</p> <p dir="RTL"> </p> <p dir="RTL">یکی از جنجالی‌ترین اقدامات احمدی‌نژاد برای مطرح کردن حمایت خود از زنان، پیشنهاد وی به رئیس سازمان تربیت بدنی بود: "شرایط حضور زنان در ورزشگاه‌ها و مسابقات ورزشی را فراهم کنید"، اما جبهه‌گیری مراجع دینی باعث شد تا این پیشنهاد در حد یک خبر جنجالی باقی بماند.</p> <p dir="RTL"> </p> <blockquote> <p dir="RTL"><img alt="" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/zananekabineh44.jpg" style="width: 180px; height: 120px; float: right;" /></p> <p dir="RTL">نکته حائز اهمیت، مسئله «ربودن» مطالبات جنبش زنان ایران توسط دولت - حکومت است. چه محمود احمدی‌نژاد و چه آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای در لحظات مختلف تاریخی مطالبات جنبش زنان ایران را در سخنرانی‌های خود گنجانده‌اند. به این ترتیب دولت - حکومت با توجه به شرایطی که دارد مطالبات جنبش‌های عموماً سکولار زنان طبقه متوسط ایرانی را از آن‌ها می‌رباید و با توجه به منافع خود بازتعریف می‌کند.</p> </blockquote> <p dir="RTL">نکته حائز اهمیت، مسئله «ربودن» مطالبات جنبش زنان ایران توسط دولت - حکومت است. چه محمود احمدی‌نژاد و چه آیت‌الله سید علی خامنه‌ای در لحظات مختلف تاریخی مطالبات جنبش زنان ایران را در سخنرانی‌های خود گنجانده‌اند. به این ترتیب دولت - حکومت با توجه به شرایطی که دارد مطالبات جنبش‌های عموماً سکولار زنان طبقه متوسط ایرانی را از آن‌ها می‌رباید و با توجه به منافع خود بازتعریف می‌کند. به عنوان نمونه خواست جنبش روسری سفیدها در کوتاه مدت با منافع پوپولیستی احمدی‌نژاد برای جذب طبقه متوسط و زنان جوان همخوانی داشت و می‌توانست از آن استفاده کند. در موارد دیگر نیز جوهر هر خواست فمینیستی را که به کار حکومت - دولت می‌آمد، می‌گیرند و به نوعی آن را در چهارچوب مطلوب خود که با کلمات کلیدی اسلام شیعه، زن و خانواده، وظایف مادری، حجاب و عفاف، همخوانی دارد باز تعریف می‌کنند.</p> <p dir="RTL"> </p> <p dir="RTL">بد نیست نگاهی بیندازیم به نگرش چند تن از زنانی که در دولت فعلی تحت عنوان‌های مختلف فعال هستند:</p> <p dir="RTL"> </p> <p dir="RTL"><strong>یک: مرضیه وحید دستجردی، مروج طرح تفکیک جنسیتی در بیمارستان‌ها</strong></p> <p dir="RTL"> </p> <p dir="RTL">مرضیه وحید دستجردی، اولین وزیر زن پس از پیروزی انقلاب است. کمتر از دو ماه پس از انتخابات سال ۱۳۸۸، وی با ۱۷۵ رای موافق، ۲۹ ممتنع و ۸۲ رای مخالف به عنوان وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران انتخاب و معرفی شد. با آن که انتخاب وی در پست وزارت از سوی بسیاری از روحانیون مورد انتقاد قرار گرفته و "مخالف نص صریح قرآن و اصول مدیریتی" خوانده شد، اما لقب "<strong><a href="http://www.njavan.com/forum/showthread.php?101571-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%BE%D8%B1%D9%81%D8%B3%D9%88%D8%B1-%D8%A7%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1-%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%D9%88-%DB%8C%DA%A9-%D8%B3%D9%88">اولین وزیر زن در جمهوری اسلامی</a></strong>" جایگاه دیگری به رئیس دولت داد.</p> <p dir="RTL"> </p> <blockquote> <p dir="RTL"><img alt="" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/zananehkabineh22.jpg" style="width: 180px; height: 116px; float: right;" /></p> <p dir="RTL">وزارت دستجردی در حالی به عنوان ویترین "مشارکت سیاسی زنان" در دولت احمدی‌نژاد به نمایش گذاشته شد که زنان ایران سال‌ها پیش از مطرح شدن نام رئیس دولت فعلی، خواهان برابری جایگاه زن و مرد نه فقط در خانواده و جامعه بلکه در سیاست بوده‌اند.</p> </blockquote> <p dir="RTL">دستجردی اما که از مروجان "<strong><a href="http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13910528000262">طرح تفکیک جنسیتی در بیمارستان‌ها</a></strong>" بود توانست طرح پیشنهادی خود را به اجرا در آورد به طوری که در زمان وزارت وی، سه بیمارستان تفکیک شده در تهران و یک بیمارستان در شهرهای اصفهان، مشهد و شیراز راه‌اندازی شد.</p> <p dir="RTL"> </p> <p dir="RTL">وزیر بهداشت درباره برنامه‌های آینده خود نیز گفته است: "بنا داریم طبق برنامه، تمام دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور یک بیمارستان جامع زنان داشته باشند که هم‌اکنون ۱۲ دانشگاه در حال انجام این کار هستند."</p> <p dir="RTL"> </p> <p dir="RTL">شاید از نظر او به عنوان یک زن مسلمان، این تفکیک جنسیتی، صرفاً برای ایجاد یک فضای راحت برای درمان زنانی باشد که در چهارچوب «حلال و حرام» زندگی می‌کنند، اما مشکل آنجا تشدید می‌شود که زنان نتوانند‌‌ به عنوان نمونه همان امکانات پزشکی – درمانی را دریافت کنند که مردان دریافت می‌کنند.</p> <p dir="RTL"> </p> <p dir="RTL">تفکیک جنسیتی در بیمارستان تنها اقدام دستجردی در امر تفاوت جنسیتی نبود. وی از ابتدا <strong><a href="http://www.guardian.co.uk/commentisfree/2009/aug/17/iran-cabinet-women">مخالف طرح پیوستن ایران به کنوانسیون امحای کلیه اشکال تبعیض علیه زنان</a></strong> بود. طبق این کنوانسیون، تبعیض جنسیتی به این شکل تعریف می‌شود: "قائل شدن به هرگونه تمایز، استثنا یا محدودیت بر مبنای جنسیت در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، مدنی یا هر زمینه دیگر."</p> <p dir="RTL"> </p> <p dir="RTL">وزارت دستجردی در حالی به عنوان ویترین "مشارکت سیاسی زنان" در دولت احمدی‌نژاد به نمایش گذاشته شد که زنان ایران سال‌ها پیش از مطرح شدن نام رئیس دولت فعلی، خواهان برابری جایگاه زن و مرد نه فقط در خانواده و جامعه بلکه در سیاست بوده‌اند.</p> <p dir="RTL"> </p> <p dir="RTL"><strong>دو: فاطمه آلیا، مدافع لایحه حمایت از خانواده</strong></p> <p dir="RTL"> </p> <p dir="RTL">در دوران ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد، صندلی وزارت دیگری از سوی احمدی‌نژاد به فاطمه آلیا، نماینده کنونی مجلس شورای اسلامی پیشنهاد شد: وزارت آموزش و پرورش. آلیا در حالی که همواره بر "محاکمه عاملان فتنه ۸۸" تاکید می‌کرد پیشنهاد رئیس دولت را به دلیل "احترام به نظر روحانیون" رد کرد. وی همچنین از مدافعان "لایحه حمایت از خانواده" است؛ لایحه‌ای که فعالان حقوق زنان به بندهای جنجالی آن مبنی بر ازدواج مجدد مردان و صیغه اعتراض کرده‌اند<span dir="LTR">.</span></p> <p dir="RTL"> </p> <p dir="RTL"><strong>سه: فاطمه قربان، مدافع تفکیک جنسیتی مهدکودک‌ها</strong></p> <p dir="RTL"> </p> <p dir="RTL">فاطمه قربان از دیگر زنان مسئول در دولت دهم است که سمت معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش را دارد. وی در سخنان خود همواره از تفکیک جنسیتی مهدکودک‌ها یاد کرده و اخیراً نیز از ممنوعیت ورود لوازم‌التحریر "غیر ایرانی" و "غیر اسلامی" گفته و خاطرنشان کرده است: "ترویج و ارائه فرهنگ ایثار و شهادت جایگزین مناسبی برای تبلیغات رنگارنگ فرهنگ غرب است."</p> <p dir="RTL"> </p> <p dir="RTL">فاطمه قربان در ماه های گذشته و زمانی که <strong><a href="http://www.khabaronline.ir/detail/230065/society/education">مربیان مدارس پیش دبستانی استان اصفهان</a></strong> در برابر مجلس تجمع کرده بودند، گفت که "این وزارتخانه مطابق قانون هیچ تعهدی برای استخدام مربیان پیش دبستانی ندارد؛ زیرا دوره پیش دبستانی یک دوره غیر اجباری و غیر رسمی است که به صورت غیر دولتی و با مشارکت مردمی اداره می شود و در نتیجه مربیان نیروی آموزش و پرورش نیستند".</p> <p dir="RTL"> </p> <p dir="RTL"><strong>چهار: نسرین سلطان‌خواه، مروج حذف زنان به عنوان کارشناس معمولی</strong></p> <p dir="RTL"> </p> <blockquote> <p dir="RTL"><img alt="" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/zanan21212.jpg" style="width: 180px; height: 117px; float: right;" /></p> <p dir="RTL">آیا با بیشتر شدن حضور زنان در فضاهای دانشگاهی و مدیریتی، منافع زنان و منافع دولت باهم در تضاد در آمده‌اند؟ چه اتفاقی افتاده است که این همه نیاز به حذف زنان از فضای اقتصادی است؟</p> </blockquote> <p dir="RTL">نسرین سلطان‌خواه، یکی دیگر از زنان دولت احمدی‌نژاد در سمت معاون علمی و فناوری است که دفاع از حذف زنان از مشاغلی چون "<strong><a href="http://www.iranianuk.com/page.php5?id=20120408123123028">منشی دفتر، دفتردار و کارشناس معمولی</a></strong>" را برعهده داشته و معتقد است: "زنان نباید در قالب چنین شغل‌هایی تجلی پیدا کنند بلکه باید در عرصه‌هایی که شایسته آنان است، ظاهر شوند."</p> <p dir="RTL"> </p> <p dir="RTL">سخنان سلطان‌خواه همزمان با اطلاعیه استاندار بوشهر مبنی بر حذف زنان از مشاغلی چون منشی‌گری بازتاب داشت.</p> <p dir="RTL"> </p> <p dir="RTL">مشکل این سیاست‌ها برای زنان ایرانی در وهله نخست این است که نوعی نخبه‌گرایی را شرط حضور زنان در سطح جامعه می‌کند و به این ترتیب حذف توده‌های زنان از سطح جامعه را توجیه می‌کند و به این ترتیب زنان از فضای اقتصادی حذف می‌شوند. این طرح آیا به نوعی با تک جنسیتی شدن رشته‌های پولساز تحصیلی هماهنگ نیست؟ آیا با بیشتر شدن حضور زنان در فضاهای دانشگاهی و مدیریتی، منافع زنان و منافع دولت باهم در تضاد در آمده‌اند؟ چه اتفاقی افتاده است که این همه نیاز به حذف زنان از فضای اقتصادی است؟</p> <p dir="RTL"> </p> <p dir="RTL"><strong>پنج: مریم مجتهدزاده، مدافع طرح حجاب و عفاف</strong></p> <p dir="RTL"> </p> <p dir="RTL">ریاست مرکز امور زنان و خانواده بر عهده مریم مجتهدزاده است؛ زنی که در مرداد ماه امسال از سهمیه‌بندی و تفکیک جنسیتی دانشجویان و دروسشان که بحثی انتقادی از سوی خانواده‌ها، اساتید دانشگاه و برخی از جامعه‌شناسان بود، ابراز بی‌اطلاعی کرد و گفت: "<strong><a href="http://www.magiran.com/npview.asp?ID=2564418">هرچه وزير علوم گفته اند، همان جوابيه درست است</a></strong>. من ديروز از شش صبح برای بازديد از مناطق زلزله زده در سفر بودم و هنوز روی اين موضوع كار نكرده‌ام، بگذاريد بعد درباره اين مسئله صحبت خواهم كرد و از وزير علوم نيز پيگير ماجرا خواهم بود".</p> <p dir="RTL"> </p> <blockquote> <p dir="RTL"><img alt="" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/zananehkabineh55.jpg" style="width: 180px; height: 116px; float: right;" /></p> <p dir="RTL">ریاست مرکز امور زنان و خانواده بر عهده مریم مجتهدزاده است؛ زنی که در مرداد ماه امسال از سهمیه‌بندی و تفکیک جنسیتی دانشجویان و دروسشان که بحثی انتقادی از سوی خانواده‌ها، اساتید دانشگاه و برخی از جامعه‌شناسان بود، ابراز بی‌اطلاعی کرد و گفت: "هرچه وزیر علوم گفته‌اند، همان جوابیه درست است."</p> </blockquote> <p dir="RTL">مجتهدزاده دو سال پیش هنگامی که <strong><a href="http://www.asriran.com/fa/news/110981/راه-اندازي-مجدد-گشت-ارشاد">طرح حجاب و عفاف</a> </strong>قوت گرفته بود مدعی شد "ممکن است در اجرای طرح حجاب و عفاف از زور و گشت ارشاد استفاده شود".</p> <p dir="RTL"> </p> <p dir="RTL">گشت ارشادی که مجتهدزاده از آن سخن به میان آورده‌است اولین بار در خیابان‌های تهران با ادعای "<strong><a href="http://www.magiran.com/npview.asp?ID=1036744">ارتقای سطح سلامت و امنیت اجتماعی</a></strong>" و راهی برای برخورد با "بدحجابی" زنان تنها یکسال پس از قرار گرفتن احمدی‌نژاد در پست ریاست‌ جمهوری در اردیبهشت سال ۸۵ به اجرا در آمد.</p> <p dir="RTL"> </p> <p dir="RTL"> به دنبال استقرار گشت ارشاد در خیابان‌ها زنان و دختران بسیاری مورد ضرب و شتم قرار گرفتند و در مکان‌های عمومی مانند نمایشگاه کتاب، کنسرت موسیقی و مراکز خرید به علت بدحجابی توسط ماموران بازداشت شدند.</p> <p> </p> <p>به راستی چه نیازی به تادیب زنان به پوشیدن لباس مورد نظر حاکمیت هست؟ این فشار‌ها چرا امروز به زنان ایرانی بیش از پیش وارد می‌شود؟ چرا مثلا ۱۰ سال پیش زنان را وادار به انتخاب حجاب برتر، یعنی چادر نمی‌کردند؟ این همه جشنواره حجاب و عفاف و یکسان سازی پوشش چرا در این مقطع خاص تاریخی برگزار می‌شود؟ آیا این کاملا قراردادی و در راستای اصولگرا کردن مملکت و حذف نیرو‌های سکولار است؟ چرا حضور زنان بی‌چادر در خیابان‌ها برای منافع حاکمیت مشکل ساز است؟</p> <p dir="RTL"> </p> <p dir="RTL"> ***</p> <p dir="RTL">زنانی همچون دستجردی، آلیا، قربان، سلطان‌خواه و همسر رئیس دولت با برخورداری از سمت‌های دولتی و ارائه تصویری از مشارکت سیاسی و اجتماعی با حفظ "حجاب برتر" باعث شدند تا حکومت مردسالار جمهوری اسلامی، ویترینی از خود به نمایش بگذارد که گویی در ایران برابری زن و مرد به اجرا درآمده است. آنهم درست در روزهایی که همه‌جا سخن از طرح‌های دولت احمدی‌نژاد برای خانه‌نشین کردن زنان است. سئوال‌های اصلی اما اینجاست: اگر نظریه نمایشی بودن رفتار محمود احمدی‌نژاد در حمایت از زنان و مطالبات زنان را بپذیریم، آیا ممکن هست رفتار وزیران و زنانی که در مقطع فعلی قدرت سیاسی دارند نیز به نوعی نمایشی باشد؟ آنها چه باوری را نمایش می‌دهند و پشت این نمایش چه سیاستی خوابیده است؟</p>
آیدا قجر - جمهوری اسلامی در ۳۴ سال گذشته، همواره تاکید داشته است که در کشورهای غربی از زنان استفاده تبلیغاتی و ابزاری میشود. از دید مسئولان نظام در ایران، "چهره"، "اندام"، "قدرت سیاسی – اجتماعی" و هر گونه حضور زن زیر پوشش "بیدینی" به "کفر" میرسد. مسئله حکومت، فساد جامعه به دلیل شهوترانی مردان نامحرم است؛ نگاهی کاملا جنسی و تنانه که از دیدگاه آنها تخطی از این قانون الهی، انسان غربی را از معنویات دور کرده است.
این در حالی است که دولت محمود احمدینژاد، طی هفت سال گذشته با انتخاب زنان به عنوان وزرای کابینه، سعی کرده است تا از آنها به عنوان دکوراسیونی برای ژست برابریخواهی خود در مقابل عامه مردم استفاده کند.
او روز گذشته یازدهم مهرماه سال جاری، در تازهترین واکنشها در این زمینه، در یک نشست خبری با رسانهها گفته است: "اگر مجلس موافقت ميكرد، من هفت ـ هشت زن را در كابينه خود معرفی ميكردم، اما موافقت نکردند."
محمود احمدی نژاد به عملكرد زنان در كابينه دولت، نمره بیست داده و گفته است: "با شرايط و محدوديتهای خانمها، كارشان بسيار خوب است و همه خانمهايی كه در دولت هستند خوب كار كردهاند."
به عقیده رئيسجمهور ایران، "خانمها نشان دادند جدیتر و مصممترند. وقتي خانمها میآيند آقايان تلاششان چندبرابر می شود و سر غيرت می آيند".
رئیس جمهور ایران در حالی این نکات را مطرح می کند که وزرای پیشنهادی و منتخب و زنان مسئول در دولت وی، کسانی هستند که اغلب یا از صیغه و ازدواج مجدد مردان دفاع کردهاند یا بر جداسازی جنسیتی از مهدکودک تا دانشگاه تاکید داشتهاند و با رفع تبعیض علیه زنان مخالفاند. با این حال چون رئیس دولت کنونی همچنان اولین شخصی است که زنان را به وزارت خوانده است، از حواشی آن بهره تبلیغاتی مورد نیازش را میبرد. یعنی در حالی که دهها تن از زنان پژوهشگر، روزنامهنگار، دانشجو، فعال اجتماعی و خانهدار به جرم فعالیت در زمینه برابریخواهی با احکام غیر قانونی و چندین سال حبس در زندان مواجه شدهاند، دولت پیوسته در مجالس رسمی از دستاوردهای جمهوری اسلامی در زمینه برابری میان زن و مرد گفته است.
کمتر از یکماه پیش نیز اجلاس سران کشورهای عضو جنبش غیر متعهدها فرصتی برای حکومت اسلامی شد تا با نمایش مشارکت زنان ایرانی در سیاست و فعالیتهای اجتماعی به نفع خود تبلیغ کنند. در این اجلاس بر "تاثیرگذاری ظرفیت دیپلماسی زنان" تاکید شد و در نمایشگاهی که گواه "دستاوردهای ایران" خوانده شد، "دستاوردهای زنان" نیز به نمایش گذاشته شد تا به گفته سوسن صفاوردی، معاون مرکز زنان ریاست جمهوری، "از ظرفیت این اجلاس برای تبیین جایگاه زنان در اسلام" استفاده شده باشد.
اعظمالسادات فراحی، همسر محمود احمدینژاد نیز طی برگزاری ضیافت شام به همسران روسای جمهور کشورهای حاضر در این اجلاس اعلام کرد: "همسران کشورهای عضو عدم تعهد باید در آینده نزدیک با برگزاری نشستهای تخصصی به برنامه جامعی برای ارتقاء سطح فعالیتهای زنان و جوانان در این کشورها برسند".
این محمود احمدینژاد، اما همان کسی است که در نخستین روزهای ریاست جمهوری خود، نام مرکز امور مشارکت زنان را که فقط در زمینه زنان فعالیت میکند، به "زنان و خانواده" تغییر داد. این سیاستهای محدود کردن حضور اقتصادی- اجتماعی زنان به "خانواده"، مقدمهای بود برای امروز که بودجه کنترل جمعیت حذف شده، استخدام زنان در مراکز مختلف، به "دورکاری" یا "دو زن" به جای "یک کارمند" تقلیل پیدا کرده و سهمیهبندی و تفکیک جنسیتی در پذیرش دانشجویان اتفاق افتاده و رو به گسترش است.
یکی از جنجالیترین اقدامات احمدینژاد برای مطرح کردن حمایت خود از زنان، پیشنهاد وی به رئیس سازمان تربیت بدنی بود: "شرایط حضور زنان در ورزشگاهها و مسابقات ورزشی را فراهم کنید"، اما جبههگیری مراجع دینی باعث شد تا این پیشنهاد در حد یک خبر جنجالی باقی بماند.
نکته حائز اهمیت، مسئله «ربودن» مطالبات جنبش زنان ایران توسط دولت - حکومت است. چه محمود احمدینژاد و چه آیتالله سید علی خامنهای در لحظات مختلف تاریخی مطالبات جنبش زنان ایران را در سخنرانیهای خود گنجاندهاند. به این ترتیب دولت - حکومت با توجه به شرایطی که دارد مطالبات جنبشهای عموماً سکولار زنان طبقه متوسط ایرانی را از آنها میرباید و با توجه به منافع خود بازتعریف میکند. به عنوان نمونه خواست جنبش روسری سفیدها در کوتاه مدت با منافع پوپولیستی احمدینژاد برای جذب طبقه متوسط و زنان جوان همخوانی داشت و میتوانست از آن استفاده کند. در موارد دیگر نیز جوهر هر خواست فمینیستی را که به کار حکومت - دولت میآمد، میگیرند و به نوعی آن را در چهارچوب مطلوب خود که با کلمات کلیدی اسلام شیعه، زن و خانواده، وظایف مادری، حجاب و عفاف، همخوانی دارد باز تعریف میکنند.
بد نیست نگاهی بیندازیم به نگرش چند تن از زنانی که در دولت فعلی تحت عنوانهای مختلف فعال هستند:
یک: مرضیه وحید دستجردی، مروج طرح تفکیک جنسیتی در بیمارستانها
مرضیه وحید دستجردی، اولین وزیر زن پس از پیروزی انقلاب است. کمتر از دو ماه پس از انتخابات سال ۱۳۸۸، وی با ۱۷۵ رای موافق، ۲۹ ممتنع و ۸۲ رای مخالف به عنوان وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران انتخاب و معرفی شد. با آن که انتخاب وی در پست وزارت از سوی بسیاری از روحانیون مورد انتقاد قرار گرفته و "مخالف نص صریح قرآن و اصول مدیریتی" خوانده شد، اما لقب "اولین وزیر زن در جمهوری اسلامی" جایگاه دیگری به رئیس دولت داد.
دستجردی اما که از مروجان "طرح تفکیک جنسیتی در بیمارستانها" بود توانست طرح پیشنهادی خود را به اجرا در آورد به طوری که در زمان وزارت وی، سه بیمارستان تفکیک شده در تهران و یک بیمارستان در شهرهای اصفهان، مشهد و شیراز راهاندازی شد.
وزیر بهداشت درباره برنامههای آینده خود نیز گفته است: "بنا داریم طبق برنامه، تمام دانشگاههای علوم پزشکی کشور یک بیمارستان جامع زنان داشته باشند که هماکنون ۱۲ دانشگاه در حال انجام این کار هستند."
شاید از نظر او به عنوان یک زن مسلمان، این تفکیک جنسیتی، صرفاً برای ایجاد یک فضای راحت برای درمان زنانی باشد که در چهارچوب «حلال و حرام» زندگی میکنند، اما مشکل آنجا تشدید میشود که زنان نتوانند به عنوان نمونه همان امکانات پزشکی – درمانی را دریافت کنند که مردان دریافت میکنند.
تفکیک جنسیتی در بیمارستان تنها اقدام دستجردی در امر تفاوت جنسیتی نبود. وی از ابتدا مخالف طرح پیوستن ایران به کنوانسیون امحای کلیه اشکال تبعیض علیه زنان بود. طبق این کنوانسیون، تبعیض جنسیتی به این شکل تعریف میشود: "قائل شدن به هرگونه تمایز، استثنا یا محدودیت بر مبنای جنسیت در زمینههای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، مدنی یا هر زمینه دیگر."
وزارت دستجردی در حالی به عنوان ویترین "مشارکت سیاسی زنان" در دولت احمدینژاد به نمایش گذاشته شد که زنان ایران سالها پیش از مطرح شدن نام رئیس دولت فعلی، خواهان برابری جایگاه زن و مرد نه فقط در خانواده و جامعه بلکه در سیاست بودهاند.
دو: فاطمه آلیا، مدافع لایحه حمایت از خانواده
در دوران ریاست جمهوری محمود احمدینژاد، صندلی وزارت دیگری از سوی احمدینژاد به فاطمه آلیا، نماینده کنونی مجلس شورای اسلامی پیشنهاد شد: وزارت آموزش و پرورش. آلیا در حالی که همواره بر "محاکمه عاملان فتنه ۸۸" تاکید میکرد پیشنهاد رئیس دولت را به دلیل "احترام به نظر روحانیون" رد کرد. وی همچنین از مدافعان "لایحه حمایت از خانواده" است؛ لایحهای که فعالان حقوق زنان به بندهای جنجالی آن مبنی بر ازدواج مجدد مردان و صیغه اعتراض کردهاند.
سه: فاطمه قربان، مدافع تفکیک جنسیتی مهدکودکها
فاطمه قربان از دیگر زنان مسئول در دولت دهم است که سمت معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش را دارد. وی در سخنان خود همواره از تفکیک جنسیتی مهدکودکها یاد کرده و اخیراً نیز از ممنوعیت ورود لوازمالتحریر "غیر ایرانی" و "غیر اسلامی" گفته و خاطرنشان کرده است: "ترویج و ارائه فرهنگ ایثار و شهادت جایگزین مناسبی برای تبلیغات رنگارنگ فرهنگ غرب است."
فاطمه قربان در ماه های گذشته و زمانی که مربیان مدارس پیش دبستانی استان اصفهان در برابر مجلس تجمع کرده بودند، گفت که "این وزارتخانه مطابق قانون هیچ تعهدی برای استخدام مربیان پیش دبستانی ندارد؛ زیرا دوره پیش دبستانی یک دوره غیر اجباری و غیر رسمی است که به صورت غیر دولتی و با مشارکت مردمی اداره می شود و در نتیجه مربیان نیروی آموزش و پرورش نیستند".
چهار: نسرین سلطانخواه، مروج حذف زنان به عنوان کارشناس معمولی
نسرین سلطانخواه، یکی دیگر از زنان دولت احمدینژاد در سمت معاون علمی و فناوری است که دفاع از حذف زنان از مشاغلی چون "منشی دفتر، دفتردار و کارشناس معمولی" را برعهده داشته و معتقد است: "زنان نباید در قالب چنین شغلهایی تجلی پیدا کنند بلکه باید در عرصههایی که شایسته آنان است، ظاهر شوند."
سخنان سلطانخواه همزمان با اطلاعیه استاندار بوشهر مبنی بر حذف زنان از مشاغلی چون منشیگری بازتاب داشت.
مشکل این سیاستها برای زنان ایرانی در وهله نخست این است که نوعی نخبهگرایی را شرط حضور زنان در سطح جامعه میکند و به این ترتیب حذف تودههای زنان از سطح جامعه را توجیه میکند و به این ترتیب زنان از فضای اقتصادی حذف میشوند. این طرح آیا به نوعی با تک جنسیتی شدن رشتههای پولساز تحصیلی هماهنگ نیست؟ آیا با بیشتر شدن حضور زنان در فضاهای دانشگاهی و مدیریتی، منافع زنان و منافع دولت باهم در تضاد در آمدهاند؟ چه اتفاقی افتاده است که این همه نیاز به حذف زنان از فضای اقتصادی است؟
پنج: مریم مجتهدزاده، مدافع طرح حجاب و عفاف
ریاست مرکز امور زنان و خانواده بر عهده مریم مجتهدزاده است؛ زنی که در مرداد ماه امسال از سهمیهبندی و تفکیک جنسیتی دانشجویان و دروسشان که بحثی انتقادی از سوی خانوادهها، اساتید دانشگاه و برخی از جامعهشناسان بود، ابراز بیاطلاعی کرد و گفت: "هرچه وزير علوم گفته اند، همان جوابيه درست است. من ديروز از شش صبح برای بازديد از مناطق زلزله زده در سفر بودم و هنوز روی اين موضوع كار نكردهام، بگذاريد بعد درباره اين مسئله صحبت خواهم كرد و از وزير علوم نيز پيگير ماجرا خواهم بود".
مجتهدزاده دو سال پیش هنگامی که طرح حجاب و عفاف قوت گرفته بود مدعی شد "ممکن است در اجرای طرح حجاب و عفاف از زور و گشت ارشاد استفاده شود".
گشت ارشادی که مجتهدزاده از آن سخن به میان آوردهاست اولین بار در خیابانهای تهران با ادعای "ارتقای سطح سلامت و امنیت اجتماعی" و راهی برای برخورد با "بدحجابی" زنان تنها یکسال پس از قرار گرفتن احمدینژاد در پست ریاست جمهوری در اردیبهشت سال ۸۵ به اجرا در آمد.
به دنبال استقرار گشت ارشاد در خیابانها زنان و دختران بسیاری مورد ضرب و شتم قرار گرفتند و در مکانهای عمومی مانند نمایشگاه کتاب، کنسرت موسیقی و مراکز خرید به علت بدحجابی توسط ماموران بازداشت شدند.
به راستی چه نیازی به تادیب زنان به پوشیدن لباس مورد نظر حاکمیت هست؟ این فشارها چرا امروز به زنان ایرانی بیش از پیش وارد میشود؟ چرا مثلا ۱۰ سال پیش زنان را وادار به انتخاب حجاب برتر، یعنی چادر نمیکردند؟ این همه جشنواره حجاب و عفاف و یکسان سازی پوشش چرا در این مقطع خاص تاریخی برگزار میشود؟ آیا این کاملا قراردادی و در راستای اصولگرا کردن مملکت و حذف نیروهای سکولار است؟ چرا حضور زنان بیچادر در خیابانها برای منافع حاکمیت مشکل ساز است؟
***
زنانی همچون دستجردی، آلیا، قربان، سلطانخواه و همسر رئیس دولت با برخورداری از سمتهای دولتی و ارائه تصویری از مشارکت سیاسی و اجتماعی با حفظ "حجاب برتر" باعث شدند تا حکومت مردسالار جمهوری اسلامی، ویترینی از خود به نمایش بگذارد که گویی در ایران برابری زن و مرد به اجرا درآمده است. آنهم درست در روزهایی که همهجا سخن از طرحهای دولت احمدینژاد برای خانهنشین کردن زنان است. سئوالهای اصلی اما اینجاست: اگر نظریه نمایشی بودن رفتار محمود احمدینژاد در حمایت از زنان و مطالبات زنان را بپذیریم، آیا ممکن هست رفتار وزیران و زنانی که در مقطع فعلی قدرت سیاسی دارند نیز به نوعی نمایشی باشد؟ آنها چه باوری را نمایش میدهند و پشت این نمایش چه سیاستی خوابیده است؟
نظرها
کاربر مهمان
نگارنده نوشته است:دولت محمود احمدینژاد، طی هفت سال گذشته با انتخاب زنان به عنوان وزرای کابینه، سعی کرده است تا از آنها به عنوان دکوراسیونی برای ژست برابریخواهی خود در مقابل عامه مردم استفاده کند. واقعا برای چنین ادعایی ارائه شواهد و قرائنی را ضرورری نمی بینید؟ اینکه تحلیل نیست. انشاء است.