وقتی حاشیه‌نشین‌ها به اسم کرونا سوژه می‌شوند

ضدعفونی خانه‌های حاشیه‌نشین‌های کوره‌های آجرپزی همراه با «گروه‌های جهادی» و عکاس‌های خبری رسانه‌های حکومتی مانند فارس شاید کار «بدی» به نظر نرسد، اما شرکت دادن نیروهای بسیجی و جهادی در مباره با شیوع ویروس کرونای جدید، بخشی از سیاست‌های امنیتی کردن فضای شهری در شرایط بحران است. موضوع حقوق حاشیه‌نشین‌های شهری هم مطرح است. بسیاری از ساکنان خانه‌هایی که در این گزارش تصویری می‌بینید، مهاجران افغانستانی هستند که در حالت غیربحرانی هم حقوقی مانند درآمد ثابت، پوشش بیمه کار و مرخصی باحقوق ندارند. بدون درآمد پایه در این شرایط که کارکردن می‌تواند رابطه انسان با انسان را افزایش داده و به گسترش بیماری کمک کند، وضعیت را برای کارگران افغانستانی که همچنان ناچار هستند کار کنند بدتر کرده است.

این کارگران و سایر مهاجران افغانستانی باید در این شرایط کرونایی، حق دسترسی به خدمات بهداشتی داشته باشد بدون اینکه تیم‌های بهداشتی برای نمایش خدمات وارد حریم خانه‌‌شان شوند. در نگاه رسانه‌های حکومتی و تیم عکاس‌ها و بسیجی‌های جهادی که برای «کمک» رفته‌اند، خانه‌های حاشیه‌نشین‌ها حریم خصوصی محسوب نمی‌شود و ساکنان آنها هم حقی بر حریم خصوصی ندارند.

خانه‌هایی که کارگران کوره‌های آجرپزی محله دولت‌خواه تهران در حاشیه این کوره‌ها ساخته‌اند، خانه‌هایی نیستند که لوله‌کشی آب و فاضلاب داشته باشند. این خانه‌ها، سرپناه‌های آجری دست ساز هستند. بیشتر ساکنان در کوره‌های آجرپزی کار می‌کنند. در اطراف کوره‌ها آجر و خشت را خودشان با دست خودشان روی هم چیده‌اند و اتاق‌هایی ساخته‌اند که سرپناه‌شان باشد.

این تصاویر و این گزارش تصویری از این جهت اهمیت دارد که تصاویر جامعه‌های حاشیه‌نشین به طور عادی در رسانه‌های حکموتی انعکاس پیدا نمی‌کنند. شیوع کرونا اما به حکومت جمهوری اسلامی و بازوهای مختلف آن از جمله «گروه‌های جهادی» فرصت داده که این نمایش «خدمت به مستضعفین» را در رسانه‌های حکومتی منتشر کنند.