ارتباط ناشناخته. ارتباط بدون سانسور. ارتباط برقرار نمی‌شود. سایت اصلی احتمالاً زیر سانسور است. ارتباط با سایت (های) موازی برقرار شد. ارتباط برقرار نمی‌شود. ارتباط اینترنت خود را امتحان کنید. احتمال دارد اینترنت به طور سراسری قطع شده باشد. ادامه مطلب

«تهدید کرونا را به فرصتی برای جنبش کارگری تبدیل کنیم»

گفت‌و‌گو با مهدی کوهستانی، مشاور کنفدراسیون های کارگری در کانادا

مهدی کوهستانی، مشاور اتحادیه‌های کارگری در کانادا می‌گوید شرایط موجود در پی شیوع کرونا می‌تواند تهدید یا فرصت برای آینده جنبش کارگری باشد و «ما باید تهدید را به فرصت تبدیل کنیم».

ویروس جدید کرونا همچنان قربانی می‌گیرد. در ایران، کارگران عمدتاً روزمزد و موقت بیکار شده و بی‌ثبات‌کاران بدون درآمد به حال خود رها می‌شوند. مزدبگیران بر سر یک دوراهی قرار دارند: کار و اضافه‌کاری اجباری در محیط آلوده، ابتلاء به بیماری و حتی مرگ، یا بیکاری و گرسنگی تا سرحد مرگ. آن‌ها در تلاش‌اند با اعتصاب و اعتراض از منگنه میان ابتلاء به بیماری و یا گرسنگی رها شوند. اما در فقدان تشکل‌های مستقل از نیروی کافی برای وادار کردن کارفرمایان و دولت به رعایت استانداردهای بهداشتی و یا تعطیلی موقت واحدهای غیر ضروری برخوردار نیستند. در چنین شرایطی حلقه اصلی مطالبات کدام است؟ فعالان کارگری و اجتماعی باید بر کدام مطالبات متمرکز شوند؟ و کارگران، مزد بگیران و بیکاران چه می‌توانند بکنند؟

نظر چند فعال کارگری و اجتماعی ایرانی در خارج کشور را در این باره جویا شدیم. از آن‌ها همچنین پرسیدیم که وضع در کشور محل سکونت آن‌ها چگونه است؟ دولت چه تسهیلاتی فراهم کرده؟ خواست مزدبگیران و بی‌ثبات‌کاران چیست و اتحادیه‌ها و سندیکاها چه مطالباتی طرح و چه اقداماتی انجام داده‌اند؟

در ادامه پاسخ مهدی کوهستانی، مشاور کنفدراسیون های کارگری در کانادا را می‌خوانید. مهدی کوهستانی می‌گوید شرایط موجود می‌تواند تهدید یا فرصتی برای آینده جنبش کارگری باشد.

یک کارگر ایرانی در حال کار با دستکش‌های نایلونی و بدون ماسک در عین شیوع ویروس جدید کرونا، ۲۳ اسفند ــ‌ عکس: Shutterstock

■ لیلا محمودی: ‌در ایران، حلقه اصلی مطالبات در حال حاضر کدام است؟ فعالان کارگری و اجتماعی باید بر کدام مطالبات متمرکز شوند؟ و کارگران، مزد بگیران و بیکاران چه می‌توانند بکنند؟

مهدی کوهستانی

مهدی کوهستانی: مزدبگیران و زحمتکشان نه تنها بیشتر در معرض ابتلا به بیماری کووید ۱۹ هستند، بلکه بر اساس آمار موجود و اخبار منتشره، اکثریت قربانیان این بیماری را تشکیل می‌دهند. حکومت ایران از آبان ماه سال ۹۸ از شیوع کووید ۱۹ در چین با خبر بود و نیازی نیست به دلیل پنهان‌کاری‌اش بپردازیم، اما با اعلام دیرهنگام شیوع کووید ۱۹، فاجعه عظیمی برای مردم ایران رقم زد که شاید سال‌ها بعد به عمق آن پی برده شود.

در نبود تشکل‌های مستقل کارگری، نهادهای مستقل وکلا و سیستم قضایی، و نبود رسانه مستقل ما نمی‌توانیم ذهنی و یا آرزومندانه به حلقه اصلی مطالبات در شرایط کنونی اشاره کنیم. ما با حکومتی روبرو هستیم که با توجیه و غیر واقعی نشان دادن بحران همه را متحیر کرده است. آن‌ها ادعا می‌کردند هیات اعزامی سازمان بهداشت جهانی از زحمات ایران قدردانی کرده است، اما گزارش‌های این سازمان عکس این ادعا را نشان می‌دهد. در ۱۶ اسفند سال گذشته نشریه مهر گزارش داد که آقای عبدالناصر همتی رئیس بانک مرکزی در نامه‌ای به صندوق بین‌المللی پول تقاضای پرداخت پنج میلیارد دلار تسهیلات برای مقابله با کرونا در ایران کرد. دولت می‌گوید ۷۵ هزار میلیارد تومان بودجه برای مقابله با کرونا اختصاص داده ولی معلوم نیست این پول از چه منبعی می‌آید. در ماده ۱۵ قانون کار و ماده ۳۰ قانون کار آمده است در صورتی که ادامه کار کارگاه در اثر «قوه قهریه و بروز حوادث غیر قابل پیش‌بینی» غیر ممکن و کارگران بیکار شوند، دولت موظف به پرداخت بیمه بیکاری به کارگران و کمک به کارفرما برای راه‌اندازی مجدد کارگاه است. دولت یک ماه پس از شیوع کووید ۱۹ در ایران، اعلام کرده کمک‌های دولت از آخر فروردین ماه شروع می‌شود. آن هم کمک‌های ۲۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان یا وام‌های دو میلیون تومانی با ۱۲ درصد بهره. شریعتمداری وزیر کار در ۲۹ بهمن (قبل از اعلام بیماری کووید ۱۹) در کارگر آنلاین اعلام کرده بود که ۲۵۰ هزار نفر زیر پوشش صندوق بیکاری هستند و صندوق بیکاری مشکل بودجه روبرو است.

بر طبق آمارهای رسمی بیش از ۹۰ درصد از نیروی کار ایران در بخش غیر رسمی (مشاغل روز مزد و بدون مزایا) و یا بنگاه‌های اقتصادی زیر ۱۰ نفر کار می‌کنند و شامل قانون کار نمی‌شوند.
مطالبات کارگری بر أساس شرایط اقتصادی و سیاسی جامعه تعیین می‌شود. حکومت در چند هفته گدشته دایما توصیه می‌کرد مردم در خانه بمانند. در صورتی که بخش اصلی مزدبگیران اگر کار نکنند هیچگونه منبع درآمدی ندارند. بنا بر گزارشات موجود بخش وسیعی از کارگران ساختمانی، گردشگری، رستوران، و راه و ترابری بیکار شده‌اند. پروانه بختیاری مدیر کل تعاونی، کار و رفاه اعلام کرده ۷۰ هزار نفر برای دریافت بیمه بیکاری آنلاین ثبت نام کرده‌اند. در گیری وزارت بهداشت و وزارت صنایع و معدن برای بازگشت به کار کارگران از ۲۰ فروردین و بازگشت کارگران بدون رعایت بهداشتی نشانه بی‌تدبیری و بی‌مدیریتی هر چه بیشتر حکومت در تمامی بخش‌های اقتصادی است. کارگر گرسنه هم با این که می‌داند بیماری در انتظار اوست، مجبور است سر کار برگردد. نزدیک به چهار میلیون بازنشسته هم در ایران نه تنها از امکاناتی مانند خانه‌های سالمندان، و بهداشت عمومی محروم هستند بلکه ماه‌ها مستمری خود را هم دریافت نکرده‌اند.

در شرایط بحران کووید ۱۹ و بی‌تدبیری مسئولان، کارگران ایران که دستشان خالی است در مقابله با حکومتی که جز مشت آهنین چیزی را نمی‌شناسد، چه می‌توانند بکنند؟ بودجه ۲۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان (۳۰ تا ۵۰ دلار در ماه) برای افراد نیازمند، چه کمکی به مقابله با بیماری می‌کند؟ نزدیک به ۶۰ میلیون ایرانی هم کمک‌های یارانه دریافت می‌کنند.

وظیفه ایرانیان و حامیان جنبش کارگری ایران در خارج است که از نهادهای بین‌المللی بخواهند در مقابل ارسال کمک‌ به ایران، سیستم و ابزار نظارت و پاسخگویی بوجود بیاورند. در این شرایط نمی‌توان چشم انتظار مصالحه جمهوری اسلامی با امریکا ماند. در این شرایط سخت ایرانیان نیازمند کالاهاى اساسى، تجهیزات پزشکى، دارو، شیر خشک و مواد غذائى هستند. باید این اقلام از طریق ملل متحد در اختیار ایران قرار گیرد. اما ارسال هر گونه کمک مالی و کالاهای ضروری بدون کنترل بین‌المللی در دراز مدت تاثیر منفی دارد. در سازمان ملل متحد ۶۶ قطعنامه محکومیت حقوق بشر در رابطه ایران وجود دارد که گواه زنده طبیعت این حکومت است.

■ در کشور محل سکونت شما وضع چگونه است؟ دولت چه تسهیلاتی فراهم کرده؟ خواست مزدبگیران و بی‌ثبات‌کاران چیست و اتحادیه‌ها و سندیکاها چه مطالباتی طرح و چه اقداماتی انجام داده‌اند؟

ــ: با افزایش مبتلایان به کویید ۱۹ (در اوایل ماه مارس در حدود صد هزار نفر)، دولت اقدامات پیش‌گیرانه را اعلام کرد. و ششم مارس وزیر اقتصاد بسته حمایتی اقتصادی را مطرح کرد. کلیه مدارس تعطیل شدند و تا به امروز کلیه بخش‌های اقتصادی بجز مشاغل ضروری تعطیل است. نخست وزیر کانادا وضعیت ویژه اعلام کرد و بودجه ۸۲ بیلیون دلاری را شامل کمک به بیمه‌های اشتغال و کمک هزینه کودکان به مجلس برد. از شش آوریل به کارفرماها تا هفتاد درصد حقوق کارکنان پرداخته می‌شود تا کارگران را بیکار نکنند. حتی به کسانی که خویش‌فرما باشند و بخاطر بیماری و یا متاثر از شرایط کووید ۱۹ نتوانند کار کنند هم بیمه بیکاری تعلق می‌گیرد. شرایط تقاضای بیمه بیکاری بسیار ساده شده و پس از یک هفته بیمه بیکاری پرداخت می‌شود. اتحادیه‌های کارگری از همان روزهای اول کمپین خودشان را برای بیمه بیکاری، استفاده از مرخصی درمانی و امکان گرفتن کمک از قانون مزایای «امداد اضطراری» آغاز کردند. اتحادیه‌های کارگری تلاش می‌کنند که بخش اقتصاد غیررسمی و غیر استاندارد هم که مزایا و امنیت شغلی ندارند از کمک‌های اضطراری اقتصادی اعلام شده بهره ببرند. یکی از کمپین‌های اتحادیه‌های کارگری نیز کمک به پرداخت بهره کارت‌های اعتباری است.

دوران پس از کووید ۱۹ هم از لحاظ اقتصادی و هم از لحاظ سیاسی دوران متفاوتی خواهد بود. گفته می‌شود واکسن این بیماری در دوازده ماه آینده ساخته خواهد شد. نهادهای اقتصادی بسیار نگران آینده اقتصاد هستند و بازگشت به گذشته را سخت می‌بییند. در این شرایط جنبش کارگری می‌تواند سازماندهی کارگری کند و خواست‌های بهتری را در مقابل جامعه قرار دهد. حالا می‌توان فهمید چرا یکی از شعارهای اتحادیه‌های کارگری در دهه شصت میلادی دوباره برجسته شده است: «کارگران جهان را می‌چرخانند، کارگران باید جهان را اداره کنند».

بودجه دولت‌ها در اصل پول مردم و مالیات‌دهندگان است که به جامعه بر می‌گردد. شاید اگر کرونا کل جامعه را نشانه نمی‌گرفت و فقط فقرا بیمار می‌شدند، سیاست‌های اقتصادی متفاوتی مطرح می‌شد. ولی این بیماری دولت را مجبور کرده که در جهت منافع همه حرکت کند.

اتحادیه‌ها و نهادهای کارگری سال‌هاست عبور از اقتصاد متکی بر انرژی فسیلی را مطرح می‌کنند. خواست اقتصاد سبز برجسته شده است. اقتصادی مبتنی بر عدالت اجتماعی که خطرها و آسیب‌های زیست ‌محیطی آن در کمترین میزان ممکن است. میلیون‌ها شغل جدید نیاز است و کمپین میلیون‌ها شغل مناسب درست است. خواست بهداشت و داروی رایگان از خواست‌های اساسی است. حتی راست‌ترین گرایشات اقتصادی اکنون طور دیگری به آینده نگاه می‌کنند. شرایط موجود می‌تواند تهدید یا فرصت برای آینده جنبش کارگری باشد. ما باید تهدید را به فرصت تبدیل کنیم.

در همین زمینه:

    این مطلب را پسندیدید؟ کمک مالی شما به ما این امکان را خواهد داد که از این نوع مطالب بیشتر منتشر کنیم.

    آیا مایل هستید ما را در تحقیق و نوشتن تعداد بیشتری از این‌گونه مطالب یاری کنید؟

    .در حال حاضر امکان دریافت کمک مخاطبان ساکن ایران وجود ندارد

    توضیح بیشتر در مورد اینکه چطور از ما حمایت کنید

    نظر بدهید

    در پرکردن فرم خطایی صورت گرفته

    نظرها

    • فرهاد شعبانی

      اعتراضات پسا کرونائی کارگران و تهیدستان در ایران آغاز شد. خواسته ها و شعارهایمان چه باید باشد؟ در دومین روز از سر گیری تردد و آغاز کسب و کار و یا به عبارتی دیگر خروج از "طرح فاصله گذاری اجتماعی" و ورود به "طرح فاصله گذاری هوشمند،" شاهد برگزاری دو تجمع اعتراضی در پایتخت بودیم. تجمع اعتراضی رانندگان و مالکان اتوبوسهای تهران و تجمع اعتراضی شماری از دستفروشان در مقابل شهرداری تهران. این اعتراضات سوای اعتراضاتی است که علیه تصمیم شورای عالی کار مبنی بر تعیین یک میلیون و 835 هزار تومان بعنوان دستمزد سال 1399 در جریان است. اعتراض به دستمزد 5 مرتبه زیر خط فقر در حال حاضر به علت شیوع ویروس کرونا بشکل صدور اطلاعیه های مطبوعاتی از جانب تشکلهای مستقل کارگران، بازنشستگان و فعالین جنبش کارگری در جریان است. با از سر گیری فعالیت اجتماعی در ایران شکل این مبارزه البته که تغییر خواهد کرد. این اعتراضات سوای اعتراضاتی است که علیه شیوع ویروس کرونا در زندانهای ایران در جریان است. اعتراضاتی که توسط زندانیان و با هدف نجات جان خود با شورش در زندانها آغاز شد و بیرون از زندان توسط خانواده های زندانیان و فعالین اجتماعی تداوم یافت و همچنان در جریان است. این تجمعات سوای اعتراضات علیه عملکرد رژیم و سپاه پاسداران در انتقال ویروس کرونا به ایران و پنهانکاری در باره شیوع این ویروس که با مقاصد سیاسی صورت گرفت، می باشد. قابل پیش بینی بود که با پایان بحران کرونا و از سرگیری فعالیت های اقتصادی و کسب و کار، ما شاهد تغییر شکل اعتراضات کارگران و تهیدستان علیه رژیم و از سرگیری خیزش های اجتماعی خواهیم بود. حال که این اعتراضات بتدریج و آهسته و متناسب با شرایط آغاز شده است جا دارد اعم خواسته ها و شعارهایمان را در راستای مدیریت و رهبری این اعتراضات هماهنگ و سراسری و هدف گذاری کنیم. نه ما کارگران و نه نظام فراموش نکرده ایم که اعتراضات آبانماه سال گذشته هر گونه رابطه ائی مابین رژیم و توده های مردم کارگر و زحمتکش را به پایان رساند و کارگران و تهیدستان در ایران با خواست سرنگونی نظام به میدان آمدند چرا که، هیچ راهکاری جزء طی چنین مسیری جهت تغییر بنیادی شرایط زندگی وجود نداشت و ندارد. برای رسیدن به این هدف که نباید پنهان شود و برعکس با صراحت و شفافیت طرح و نیروی این تغییر بسیج و سازماندهی شود، جا دارد با طرح شعارهای طبقاتی طبقه کارگر و تهیدستان را برای رسیدن به آن سازماندهی و به میدان آورد. این خواسته های می توانند خواسته های زیر باشند : تعیین دستمزد 10 میلیون تومانی بجای یک میلیون و 835 هزار تومان برای طبقه کارگر در سال 1399 بدون توجه به توجیهات بحران اقتصادی، تحریم و بحران کرونا باید به یک شعار محوری تبدیل و طبقه کارگر را بعنوان طبقه حول این شعار و مبارزه برای این خواست بسیج کرد. خواست افزایش دستمزد تنها خواستی است که می توان کل طبقه کارگر را حول آن بسیج و به میدان آورد. خواست پرداخت خسارت ناشی از عملکرد دولت در بحران کرونا بر زندگی کارگران و تهیدستان را باید به مطالبه دیگر تبدیل کرد. پرداخت 200 تا 600 هزار تومان به کسانیکه بیشتر از همه صدمه دیده اند و پرداخت یک میلیون تومان وام به سایرین با بهره 12 درصد و بازپس گیری 24 ماهه سیاستی فریبکارانه و صدقه سری است و نباید زیر بار آن رفت. فراموش نشود که همین مقدار هم فقط به یک عده محدود آنهم در راستای تخفیف خشم و نفرت مردم نسبت به رژیم صورت گرفته است. خسارت کامل باید مطالبه شود. رفتار و عملکرد نظام در برخورد به زندانیان علل العموم و زندانیان سیاسی و فعالین کارگری زندانی در دورده شیوع ویروس کرونا و در معرض خطر قرار دادن زندانیان یکی دیگر از عرصه های مبارزه است که باید همچنان و تا آزادی کامل کلیه زندانیان سیاسی پیگیرانه ادامه یابد. سرنگونی هواپیمای اوکرائینی و کشتار 178 نفر از سرنشینان آن و 72 ساعت دروغ به مردم ایران پرسش دیگری است که باید در دستور اعتراضات کارگران و مردم آزادیخواه در ایران باشد و خواست پرداخت خسارت و راستی آزمائی باید همچنان یکی از محورهای مبارزه دوره پسا کرونائی باشد. احتکار و دریغ اقلام پیشگیرانه پزشکی از کادر درمانی و بیمارستانها، عدم شفافیت در ارائه و انتشار آمار مبتلایان و قربانیان بیماری کووید 19، پنهانکاری در باره شیوع کرونا و مدیریت ناکارآمد این بحران که به مرگ قابل پیشگیری شمار زیادی از شهروندان در ایران منجر شد، باید پرسشی باشد که دولت و نظام را وادار به پرداخت خسارت به کلیه قربانیان این ویروس بکند. #کولبرنیوز