گزارش سیگار: ممکن است در افغانستان فاجعه بروز کند

گزارش تازه دفتر بازرس کل ویژه برای بازسازی افغانستان (سیگار) نشان می‌دهد که پس از توافق صلح میان طالبان و آمریکا، حملات طالبان به نیروهای افغانستان افزایش داشته است. مقامات افغانستان می‌گویند این موضوع نشان‌دهنده آن است که طالبان در راه صلح گام برنمی‌دارند. سیگار می‌گوید ناتو آمار حملات طالبان را ارائه نمی‌دهد. این دفتر از احتمال بروز یک «فاجعه» در پی شیوع ویروس جدید کرونا در افغانستان خبر داد. سازمان «نجات کودکان» نیز نسبت به خطر گرسنگی کودکان افغانستان هشدار داد.

شورای امنیت ملی افغانستان می‌گوید طالبان از اول مارس به‌طور متوسط ۵۵ حمله در روز انجام داده‌اند و تلفات در میان نیروهای امنیتی افغانستان در برخی از مناطق کشور دو برابر شده است.

جاوید فیصل سخنگوی این شورا در توییتر نوشت:

«این تعداد [حملات و تلفات] نشان می‌دهد که طالبان هیچ کاری برای صلح انجام نمی‌دهند و تنها به کارزار تروریستی خود ادامه می‌دهند.»

فرمانده ارشد آمریکا در افغانستان، ژنرال آستین اسکات میلر، روز سه‌شنبه از طالبان خواست که حملات را کاهش دهند و به «رهبران سیاسی ما از همه طرف‌ها فرصتی برای تعیین راه حل صلح‌آمیز و پیشبرد آن» بدهند. میلر گفت: «اگر طالبان به حملات خود ادامه دهند، باید منتظر پاسخ نیز باشند.»

افزایش خشونت در حالی صورت می‌گیرد که مقامات آمریکایی برای حفظ توافق‌نامه صلح با طالبان تلاش می‌کنند. این توافق‌نامه‌ ۱۰ اسفند / ۲۹ فوریه، پس از ۱۸ ماه گفت‌وگوهای سخت دو طرف در دوحه پایتخت قطر، امضا شد. براساس توافق‌نامه، آمریکا در مدت ۱۳۵ روز شمار نیروهایش در افغانستان را به هشت‌هزار و ۶۰۰ نفر کاهش می‌دهد. شمار باقی‌مانده‌ نیروهای آمریکایی و ائتلاف نیز در جریان ۹,۵ ماه پس از آن پایگاه‌های‌شان در افغانستان را ترک خواهند کرد. طالبان نیز تعهد کرده‌اند که رابطه‌ خود را با دیگر گروه‌های تروریستی در افغانستان از جمله القاعده قطع می‌کنند. همچنین توافق‌نامه فوریه به عملیات نظامی بین نیروهای آمریکایی و گروه طالبان پایان داد و مهلت ۱۰ مارس را برای آغاز مذاکرات بین طالبان و دولت افغانستان تعیین کرد. این مذاکرات هنوز آغاز نشده است و برخی از آن می‌ترسند که ادامه خشونت‌ها توقف توافق‌نامه صلح میان آمریکا و طالبان شود.

در گزارش «سیگار» گفته شده که «از زمان امضای توافق‌نامه مورد نظر، گروه تعلیمات، کمک، مشورت ناتو از ارائه عمومی شمار حملات طالبان خودداری کرده است». نزدیک به ۸ هزار و ۶۰۰ سرباز آمریکایی مستقر در افغانستان و شمار مشابهی از سربازان ناتو در این گروه حضور دارند.

از زمان آغاز به‌کار «سیگار» در سال ۲۰۱۸ تا کنون، این نخستین بار است که ناتو و ارتش آمریکا انتشار این‌گونه آمار برای ردیابی میزان و آثار خشونت‌ها را محدود کرده است.

در توافق‌نامه صلح آمریکا و طالبان ممنوعیت حملات طالبان به نیروهای افغانستان ذکر نشده است، اما در پی این توافق‌نامه، مقامات آمریکا گفته بودند که انتظار دارند سطح خشونت‌ها کاهش یابد.

رهبران طالبان با فراخواندن کاهش خشونت‌ها دولت افغانستان و نیروهای آمریکایی را به ادامه خصومت‌ها متهم کردند. سخنگوی طالبان پس از درخواست‌های سازمان ملل و دولت افغانستان مبنی بر آتش‌بس در ماه رمضان و به‌منظور مقابله با شیوع ویروس جدید کرونا، دولت را به ایجاد موانع برسر راه صلح با تأخیر در آزادی برنامه‌ریزی شده زندانیان متهم کرد. او همچنین گفت آمریکا با تحویل مهمات به نیروهای افغانستان توافق صلح را نقض کرده است. ذبیح‌الله مجاهد سخنگوی طالبان گفت: «درخواست آتش‌بس و کاهش خشونت در زمانی که طرف مقابل تعهدات خود را انجام ندهد هم غیرمنطقی و هم فرصت‌طلبانه است.»

دولت افغانستان تاکنون در شش مرحله، ۵۵۰ زندانی طالبان را از زندان‌های کشور در ۲۸ ولایت آزاد کرده است. شمار زندانیان آزادشده از سوی طالبان نیز به ۱۱۲ نفر رسیده است.

در همین حال، «سیگار» در گزارش خود گفته است که شمار تلفات غیرنظامیان در افغانستان از اول ژانویه تا ۳۱ مارس سال جاری نسبت به بازه زمانی مشابه در سال گذشته ۳۲ درصد کاهش داشته است.

دفتر هیات معاونت سازمان ملل در افغانستان (یوناما) دوشنبه گذشته در تازه‌ترین گزارش خود اعلام کرد که تلفات غیرنظامیان در خشونت‌های افغانستان در سه ماهه آغاز سال ۲۰۲۰ در مقایسه با سال گذشته میلادی کاهش یافته است. این گزارش یک روز بعد از درخواست زلمی خلیل‌زاد، نماینده ویژه آمریکا در امور افغانستان از طرف‌های متخاصم برای کنار گذاشتن اختلافات و دشمنی‌ها و همکاری با یکدیگر در جهت مبارزه با همه‌گیری بیماری کووید ۱۹ در آن کشور منتشر شده است.

بر اساس گزارش یوناما، طالبان و سایر گروه‌های متخاصم با دولت افغانستان، مانند گروه دولت اسلامی (داعش) مسئولیت ۵۵٪ از تلفات غیرنظامیان را به عهده داشتند.

هشدار فاجعه در پی شیوع کرونا

در گزارش «سیگار» همچنین گفته شده که شیوع ویروس کوویدـ۱۹ تهدیدی علیه سلامت مردم افغانستان و اقتصاد شکننده این کشور است.

«سیگار» هشدار داده است که افغانستان به احتمال زیاد در مقابله با ویروس کوویدـ۱۹، در کنار زیرساخت‌های ضعیف بهداشتی و درمانی، سوء تغذیه، جنگ و سایر آسیب‌پذیری‌ها با «فاجعه سلامتی» روبه‌رو خواهد شد.

دفتر بازرس کل ویژه برای بازسازی افغانستان گفته است تهدید کوویدـ۱۹ می‌تواند نگرانی‌های مقامات آمریكایی در مورد تلاش‌ها در راه صلح را افزایش دهد.

از سوی دیگر سازمان «نجات کودکان» نیز هشدار داد که یک سوم از جمعیت افغانستان، که شامل ۷,۳ میلیون کودک می‌شود، در معرض خطر گرسنگی هستند زیرا قیمت مواد غذایی به دلیل شیوع ویروس کوویدـ۱۹ بالا می‌رود.

به‌گفته سازمان «نجات کودکان» افغانستان با «طوفان کامل گرسنگی، بیماری و مرگ» روبه‌رو است، مگر این‌که جامعه بین‌المللی دست به اقدامی بزند.

«نجات کودکان» می‌گوید قیمت مواد غذایی درست در زمانی افزایش می‌یابد که کودکان برای کمک به تقویت سیستم ایمنی بدن، به غذای کافی روزانه نیاز دارند.

در این گزارش با استناد به ارقام نهاد «برنامه جهانی غذایی»، وابسته به سازمان ملل، قیمت آرد گندم و روغن غذایی در بازارهای اصلی افغانستان با افزایش بیش از حد تقاضا در ماه گذشته تا ۲۳ درصد افزایش یافته است. برنج، قند و حبوبات بین ۷ تا ۱۲ درصد گران‌تر شده‌اند.

همراه با افزایش قیمت‌ها، دستمزد کارگران روزانه نیز به‌دلیل محدودیت‌ها کاری در دوران کرونا در حال کاهش است. اتحادیه‌ ملی کارگران و کارمندان افغانستان (امکا) می‌گوید که به‌دلیل شیوع ویروس کوویدـ۱۹ حدود دو میلیون کارگر در این کشور بیکار شده‌اند.

تخمین زده می‌شود که بیش از پنج میلیون کودک افغان به نوعی حمایت بشردوستانه نیاز داشته باشند. آخرین آمار سازمان ملل نشان می‌دهد که حدود دو میلیون کودک زیر پنج سال در افغانستان با گرسنگی شدید روبه‌رو هستند.

براساس آمار رسمی، تاکنون ویروس کوویدـ۱۹ در ۳۳ ولایت افغانستان گسترش یافته و دو هزار و ۱۷۱ نفر نیز به آن مبتلا شده‌اند. از این میان ۲۶۰ نفر بهبود یافته و ۶۴ نفر دیگر نیز جان باخته‌اند.

بیشتر بخوانید: