طرح الحاق کرانه باختری به اسرائیل: اخطار پادشاه اردن و قدردانی حماس

حازم قاسم، سخنگوی حماس در فلسطین روز شنبه ۲۷ اردیبهشت ‌ماه، از موضع عبدالله دوم، پادشاه اردن درباره تصمیم اسرائیل برای الحاق کرانه باختری به سرزمین خود قدردانی کرد.

به نوشته خبرگزاری فلسطینی صفا، حازم قاسم ضمن تأکید بر لزوم ایجاد یک موضع متحد عربی برای جلوگیری از این تصمیم اسرائیل گفت:

«ما به یک موضع متحد عربی و اتخاذ اقدامات جدی برای حمایت از مردم فلسطین در برابر طرح‌های رژیم اسرائیل برای الحاق کرانه باختری نیاز داریم.»

به گفته سخنگوی گروه حماس، محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین باید تصمیمات مهمی را در سطح ملی اتخاذ کند تا مخالفت منطقه‌ای و بین‌المللی نسبت به سیاست اسرائیل برای الحاق کرانه باختری، برای فلسطین مفید باشد.

این گفته‌های حازم قاسم یک روز پس از آن صورت گرفت که عبدالله دوم، پادشاه اردن در گفت‌و‌گو با روزنامه الرأی، اسرائیل را تهدید کرد که الحاق بخش‌هایی از کرانه باختری به خاک این کشور باعث درگیری بزرگی با اردن خواهد شد.

او در پیام خود به دولت اسرائیل گفت راهکار «دو دولت» بهترین راه برای حل بحران فلسطین است.

پادشاه اردن همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا در صورت الحاق کرانه باختری، عمل به معاهده صلح با اسرائیل را به حالت تعلیق درخواهد آورد یا خیر، اعلام کرد:

«نمی‌خواهم تهدید کنم یا فضا را به سوی اختلاف و درگیری سوق دهم اما همه گزینه‌ها را بررسی خواهم کرد. ما با کشور‌های زیادی در اروپا و جامعه بین‌الملل اتفاق نظر داریم که نباید در خاورمیانه، قانون زور پیاده شود.»

پیش‌تر و در اواخر بهمن‌ ماه ۱۳۹۸، ایمن الصفدی، وزیر خارجه اردن نیز با دفاع از حق مشروع فلسطینیان برای تشکیل کشور مستقل گفته بود کشورش در حال رایزنی است تا تمامی راهکارهای عبدالله دوم، پادشاه اردن و محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین را برای «تشکیل حکومتی به پایتختی قدس اشغالی [اورشلیم] در مرز‌های ۱۹۶۷، بر اساس راهکار دو دولتی و مطابق با حقوق بین‌الملل» اجرایی کند.

از سوی دیگر و به نقل از روزنامه العربی الجدید، آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد روز هفتم ماه می/ ۱۸ اردیبهشت‌، با تأکید بر اینکه شهرک‌سازی‌های اسرائیل اقدامی غیر‌قانونی است نسبت به الحاق مناطقی از کرانه باختری به اسرائیل هشدار داد و این اقدام را نابوده کننده راه حل صلح دانست.

گوترش در ادامه اعلام کرد با طرف‌های مختلف از جمله شورای امنیت سازمان ملل متحد و هماهنگ‌کننده صلح در خاورمیانه در خصوص امکان برگزاری نشستی چهارجانبه و بین‌المللی گفت‌وگوهایی را انجام داده است.

در روزهای گذشته (۲۳ آوریل/ چهارم اردیبهشت‌) اما نیکلای ملادینوف، فرستاده ویژه سازمان ملل متحد در خاورمیانه در یک کنفرانس ویدئویی اعلام کرد:

«چشم‌انداز خطرناک الحاق بخش‌هایی از کرانه باختری اشغالی به اسرائیل یک تهدید فزاینده است و چنین اقدامی باعث نقض قوانین بین‌المللی خواهد شد و ضربات مخربی به راه حل دو کشور نیز وارد می‌کند. همچنین در را برای تجدید مذاکرات می‌بندد و تلاش برای پیشبرد صلح منطقه‌ای را تهدید می‌کند.»

از سوی دیگر و هم‌زمان با این اظهارات فرستاده ویژه سازمان ملل در خاورمیانه، جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، به طور مجزا از کنفرانس ویدئویی شورای امنیت اعلام کرد که کشورهای اتحادیه اروپا حاکمیت اسرائیل بر سرزمین‌های اشغالی در کرانه باختری را به رسمیت نمی‌شناسند.

بورل تأکید کرد اتحادیه اروپا اوضاع را زیر نظر دارد و بر اساس تحولات آتی عمل می‌کند.

سرزمین‌های کرانه باختری رود اردن شامل بیت‌المقدس شرقی و نوار غزه در جنگ شش روزه میان اسرائیل و برخی از کشورهای عربی از جمله مصر، سوریه و اردن در ژوئن ۱۹۶۷ به تصرف اسرائیل درآمد.

از سال ۱۹۹۳ و هم‌زمان با تأسیس حکومت خودگردان فلسطین اداره بخش‌هایی از سرزمین‌های کرانه باختری رود اردن به فلسطینیان واگذار شد. پس از وقوع درگیری‌های مسلحانه میان حکومت خودگردان و گروه حماس در اوایل ماه مه ۲۰۰۷ ، نوار غزه به تصرف حماس درآمد.