ارتباط ناشناخته. ارتباط بدون سانسور. ارتباط برقرار نمی‌شود. سایت اصلی احتمالاً زیر سانسور است. ارتباط با سایت (های) موازی برقرار شد. ارتباط برقرار نمی‌شود. ارتباط اینترنت خود را امتحان کنید. احتمال دارد اینترنت به طور سراسری قطع شده باشد. ادامه مطلب

پیروزی اوباما: تداوم در داخل، تغییر در صحنه جهانی

<p>کورش عرفانی - انتخابات ریاست جمهوری آمریکا با انتخاب باراک حسین اوباما، نامزد دمکرات&zwnj;ها به پایان رسید. هیجانی که با شمارش آراء آغاز شده بود زیاد دوام نیاورد. فقط چند ساعتی لازم بود که مسجل شود اوباما با فاصله&zwnj;ای قابل توجه و به اندازه کافی رای الکترال به دست آورده و به&zwnj;عنوان چهل و پنجمین رئیس جمهور آمریکا به کاخ سفید باز می&zwnj;گردد.</p> <!--break--> <p>&nbsp;</p> <p>پیش از آن که به وظایف پیش روی وی نگاه کنیم، بهتر است به ساعات پرماجرای رای&zwnj;گیری نظری بیافکنیم.</p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <p dir="RTL"><strong>هیجانی ناپایدار</strong></p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <p dir="RTL">اختلاف سه ساعته میان شرق و غرب آمریکا، پدیده عجیبی شده بود. در حالی که نتایج مقدماتی انتخابات در ایالت&zwnj;های شرقی و مرکزی آمریکا منتشر می&zwnj;شد، مردم هنوز در ایالت&zwnj;های غربی مشغول رای دادن بودند. اعداد به شدت بالا و پایین می رفت و کسی تا ساعت&zwnj;ها جرات نداشت با قاطعیت در مورد یک احتمال قوی صحبت کند. خیابان&zwnj;ها به سرعت خالی می&zwnj;شد و شهروندان آمریکایی با عجله به سوی خانه&zwnj;ها می&zwnj;شتافتند تا شاهد نبرد شانه به شانه دو کاندیدا باشند. دقایق به کندی پیش می&zwnj;رفت.</p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <p dir="RTL">درساعت ۵:۳۵ دقیقه به وقت غرب آمریکا سایت خبری &laquo;فاکس نیوز&raquo;-که در جبهه راست و حزب جمهوریخواه قرار دارد، نتیجه را ۸۸ به ۷۸ رای الکترال به نفع میت رامنی اعلام کرد. این در حالی بود که شبکه&quot;سی ان ان&quot; که گرایش بیشتری به دمکرات&zwnj;ها دارد، نتیجه را ۷۳ بر ۶۴ آن هم به نفع رامنی گزارش می&zwnj;کرد. هر دو شبکه می&zwnj;گفتند که رامنی جلو افتاده اما آیا این روند می&zwnj;رفت که با حفظ برتری رامنی ادامه یابد؟</p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <p dir="RTL">دو نامزد برای کسب مقام ریاست جمهوری به ۲۷۰ رای کالج انتخاباتی از مجموع ۵۳۸ رای کالجی نیاز داشتند. کافی بود هر یک به این حد برسد تا پست ریاست جمهوری را از آن خود بداند.</p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <blockquote> <p dir="RTL"><img alt="" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/teapartynow.jpg" style="width: 180px; height: 118px; " /></p> <p dir="RTL">گرایش&zwnj;های جدایی&zwnj;طلبانه و نژادی در آمریکا در چهار سال گذشته قوی بوده و جریان &laquo;تی پارتی&raquo; نمودی از این گرایش&zwnj;هاست. این جریان راست افراطی و تا حدی نژادپرست، ممکن است در آینده و با از دست دادن امید خود به بازگشت جمهوری&zwnj;خواهان، مواضع و رفتارهای رادیکال&zwnj;تری در پیش گیرد. از آن&zwnj;سو جریان &laquo;اشغال وال&zwnj;استریت&raquo; وجود دارد که نقطه مقابل &laquo;تی پارتی&raquo; است و می&zwnj;تواند به دلیل ناکارآمدی اوباما در زمینه کاهش فقر و نابرابری، فعالیت خود در نارضایتی از اوباما را دامنه&zwnj;دارتر کند.&nbsp;</p> </blockquote> <p dir="RTL">با گذشت زمان، فاصله رامنی و اوباما بازهم افزایش یافت. &quot;سی&zwnj;ان&zwnj;ان&quot; خبر می&zwnj;داد که رامنی ۸۲ رای انتخابی را به خود اختصاص داده. بر روی نقشه انتخاباتی آمریکا، ایالت&zwnj;ها یکی بعد از دیگری به رنگ قرمز در می&zwnj;آمدند که رنگ حزب جمهوری&zwnj;خواه آمریکاست. در ساعت ۵:۴۵ دقیقه اوباما با کسب ایالت اوهایو موفق شد فاصله خود را کمتر کرده و به مرز ۷۸ در مقابل ۸۸ رای رامنی برساند. ابهام زیاد بود و رقابت می&zwnj;رفت که نفس&zwnj;گیر شود.</p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <p dir="RTL">ساعت ۶ بعد از ظهر به وقت شرق آمریکا بود که با بسته شدن تعداد دیگری از حوزه&zwnj;های رای&zwnj;گیری در ایالت&zwnj;های میانی، تخمین آرای جدیدی ارائه شد که نشان&zwnj;گر ۱۵۴ رای الکترال رامنی و ۱۲۳ رای الکترال برای اوباما بود. تا آن زمان برآوردها نشان می&zwnj;داد که میت رامنی نامزد جمهوری&zwnj;خواهان موفق شده آرای کالجی اغلب ایالت&zwnj;های کوچک را به خود اختصاص دهد، در حالی که باراک اوباما در ایالت&zwnj;هایی مانند نیویورک، نیوجرسی و شیکاگو به موفقیت دست یافته بود.</p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <p dir="RTL">فاصله به تدریج بیشتر شد. زمانی که رامنی در شمارش آرای ایالت فلوریدا با ۲۹ رای کالجی از اوباما پیشی گرفت، شانس اوباما برای کسب ۲۷۰ رای الکترال لازم باز هم کمتر به نظر می&zwnj;رسید. در همین زمان &quot;سی&zwnj;ان&zwnj;ان&quot; پیش بینی کرد که مجلس نمایندگان آمریکا در اختیار اکثریت جمهوری&zwnj;خواهان خواهد بود. در مورد سنا در آن ساعت همچنان تساوی آرا وجود داشت.</p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <p dir="RTL">یک ساعت بعد وضعیت به سمت کمتر شدن فاصله بین دو کاندیدا پیش رفت. در ساعت ۷:۳۰ دقیقه غروب به وقت آمریکا آرای الکترال رامنی ۱۵۹ و رای الکترال اوباما ۱۴۸ بود. چند دقیقه پس از ساعت ۸ شب، اوباما با اعلام نتیجه ۵۵ رای کالجی کالیفرنیا از رامنی پیشی گرفت و پس از آن تنها تنها سی دقیقه لازم بود تا با کسب ۲۷۴ رای، باز هم رییس جمهور آمریکا شود.</p> <p dir="RTL">اما در ورای این تلاطم خبری چه معنایی را باید در انتخاب دوباره اوباما جستجو کرد؟</p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <p dir="RTL"><strong>پیام مردم آمریکا برای حکومتگران آمریکا</strong></p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <p dir="RTL">به نظر می&zwnj;رسد که روش مدیریتی تند و کاسبکارانه جرج دبلیو بوش و جمهوری&zwnj;خواهان در سال&zwnj;های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۸ جامعه آمریکا را به اندازه کافی از تندروی سیاسی و اقتصادی ترسانده بود وهمین حاشیه امنی برای هر کاندیدا شده بود تا شیوه ملایم&zwnj;تری در برخورد با مسائل داخلی و خارجی در پیش گیرند. شاید از همین جهت، اوباما نباید چندان از بابت انتخاب دوباره خود نگرانی به دل راه می داد. وی اینک چهارسال دیگر فرصت دارد تا سیاست&zwnj;های کلان خویش را دنبال کند و چه بسا در پایان دوره دوم، همانند بیل کلینتون، کارنامه&zwnj;ای از خود به جای بگذارد که نه تنها از دید بخش مهمی از جامعه آمریکا مثبت باشد، بلکه خط یا مسیری نیز برای آینده این کشور به وجود آورد.</p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <p dir="RTL">اوباما بی&zwnj;شک به اصلاحات آغاز شده ادامه خواهد داد و به اصلاحات جدیدی هم خواهد پرداخت. در این نوشتار به&zwnj; طور عمده به تاثیر و نقش انتخاب وی در سیاست&zwnj;های جهانی آمریکا و به طور ویژه به مورد ایران می&zwnj;پردازیم. پیش از آن فقط به یک نکته داخلی آمریکا اشاره می&zwnj;کنیم.</p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <p dir="RTL"><strong>تلاش برای ایجاد وحدت</strong></p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <p dir="RTL">آرای بدست آمده نشان داد که آمریکا به دو قسمت تقسیم شده است. در حالی که نیمی از مردم آمریکا به جشن و شادی پیروزی کاندیدای محبوب خود می&zwnj;پردازند، نیم دیگر در ماتم شکست خویش هستند.</p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <blockquote> <p dir="RTL"><img alt="" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/000_was7042538.jpg" style="width: 180px; height: 129px; " /></p> <p dir="RTL">اوباما می&zwnj;تواند با روشی نرم و تدریجی، مردم آمریکا را با مقوله عدالت اجتماعی روبرو سازد و بدون به&zwnj;کارگیری ادبیات سوسیالیستی و ایجاد بیم در حافظه آمریکایی&zwnj;ها، این ملت ۳۰۰ میلیونی را به سوی آشنایی با سوسیالیسم در همان معنایی پیش برد که در آلمان و فرانسه و سوئد و نروژ به کار می&zwnj;آید. این شاید بزرگترین کاری باشد که اوباما می&zwnj;تواند در طول ریاست جمهوری هشت ساله خویش و به ویژه در چهارساله دوم به آن بپردازد.</p> </blockquote> <p dir="RTL">اینک این اوباما و هنر مدیریتی وی است که نشان خواهد داد آیا می تواند این آمریکای دوپاره را به شکلی و به نحوی به هم متصل کند و انسجام اجتماعی را به حد مطلوب خویش بکشاند یا خیر. او در نطق پیروزی خود، ملت آمریکا را &laquo;یک خانواده&raquo;&zwnj; نامید که قرار است به عنوان &laquo;ملتی متحد&raquo; عمل کند.</p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <p dir="RTL">بدیهی است که پس از مدتی با فروکش تب انتخابات، مردم باردیگر به زندگی روزمره باز می&zwnj;گردند و توجه کمتری به موضوعات کلان می&zwnj;کنند. اما باید دید که آیا سیاست&zwnj;های اقتصادی و رفاهی اوباما می&zwnj;تواند شرایط را برای آمریکای دمکرات&zwnj;تر و مردمی&zwnj;تر فراهم سازد یا خیر. گرایش&zwnj;های جدایی&zwnj;طلبانه و نژادی در آمریکا در چهار سال گذشته قوی بوده و جریان &laquo;تی پارتی&raquo; نمودی از این گرایش&zwnj;هاست. این جریان راست افراطی و تا حدی نژادپرست، ممکن است در آینده و با از دست دادن امید خود به بازگشت جمهوری&zwnj;خواهان، مواضع و رفتارهای رادیکال&zwnj;تری در پیش گیرد. از آن&zwnj;سو جریان &laquo;اشغال وال&zwnj;استریت&raquo; وجود دارد که نقطه مقابل &laquo;تی پارتی&raquo; است و می&zwnj;تواند به دلیل ناکارآمدی اوباما در زمینه کاهش فقر و نابرابری، فعالیت خود در نارضایتی از اوباما را دامنه&zwnj;دارتر کند.</p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <p dir="RTL">اوباما میان ملتی از هم گسیخته قرار دارد و باید دلایل بسیار جدی و واقعی برای نزدیک کردن آنها به هم بیابد. اوباما نمی&zwnj;تواند هر دو طرف را راضی کند، زیرا این دو جریان در دو نقطه متضاد قرار دارند. از سوی دیگر وی باید سرمایه اجتماعی خود را در مسیر نیروی اصلی پشتیبان خویش قرار دهد. در این راستا پرهیز از برنامه&zwnj;های اقتصادی با گرایش نئولیبرالی شاید بتواند بعد از نیم قرن آمریکایی&zwnj;ها را با یک حکومت اجتماعی&zwnj;تر، دمکرات&zwnj;تر و عدالت طلبانه&zwnj;تر آشنا کند. امری که راه را باز خواهد کرد تا ویژگی&zwnj; ساختارهای حکومتی اروپایی در ایالات متحده نیز مورد آزمایش قرارگیرد و آمادگی برای پذیرش و گسترش آنها بیشتر شود.</p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <p dir="RTL">اوباما زمانی می تواند خود را چهره&zwnj;ای تاریخ ساز در آمریکا معرفی کند که با عملکردی مردمی&zwnj;تر، این ارزش&zwnj;ها را چنان جا انداخته باشد که آمریکایی&zwnj;ها در سال ۲۰۱۶ تردید کمتری در انتخاب یک نامزد دمکرات به عنوان جانشین او داشته باشند.</p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <p dir="RTL">اوباما می&zwnj;تواند با روشی نرم و تدریجی، مردم آمریکا را با مقوله عدالت اجتماعی روبرو سازد و بدون به&zwnj;کارگیری ادبیات سوسیالیستی و ایجاد بیم در حافظه آمریکایی&zwnj;ها، این ملت ۳۰۰ میلیونی را به سوی آشنایی با سوسیالیسم در همان معنایی پیش برد که در آلمان و فرانسه و سوئد و نروژ به کار می&zwnj;آید. این شاید بزرگترین کاری باشد که اوباما می&zwnj;تواند در طول ریاست جمهوری هشت ساله خویش و به ویژه در چهارساله دوم به آن بپردازد. اما در کنار این شرایط سخت و حساس داخلی، اوباما باید با پرونده&zwnj;های سنگینی در صحنه بین المللی مواجه شود. در این بخش به برخی از این موارد خواهیم پرداخت.</p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <p dir="RTL"><strong>چالش&zwnj;های خارجی اوباما</strong></p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <p dir="RTL">اوباما اینک فرصت دارد که در رابطه با عراق، افغانستان، سوریه و ایران با دست بازتری عمل کند، یعنی در مورد آنها دست به انتخاب&zwnj;هایی بزند که حداقل در یک چارچوب زمانی چهارساله قابل محاسبه و برنامه ریزی باشند. باید بدانیم که بسیاری معتقد بودند دلیل پرهیز آمریکا از دخالت عملی در سوریه یا اقدام نظامی علیه ایران، این بود که اوباما نمی&zwnj;توانست خود را در آستانه انتخابات درگیر یک جنگ بزرگ منطقه&zwnj;ای کند. این موضوع حتی در مورد واکنش به حمله مسلحانه یازده سپتامبر امسال به سفارت آمریکا در لیبی نیز بیان شد. از همه مهم&zwnj;تر این که شایعاتی وجود داشت که اسرائیلی&zwnj;ها به همین دلیل در یکی دو ماه اخیر، فشار تهدیدآمیز خود را کاهش داده&zwnj;اند تا فرصت لازم برای تعیین تکلیف نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا را فراهم سازند. اگر این پارامتر مهم بوده باشد، اینک اوباما آمادگی بسیار بیشتری برای اقدامی قاطع و جدی در قبال پرونده&zwnj;هایی مثل سوریه یا ایران خواهد داشت.</p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <p dir="RTL"><strong>سوریه و البته روسیه</strong></p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <p dir="RTL">بعید نیست که آمریکا تصمیم به دخالت بیشتر در سوریه با هدف پایان بخشیدن به رژیم بشار اسد بگیرد. این امر شاید تا مرز دخالت مستقیم نظامی پیش نرود اما به هر روی می تواند به اقداماتی منجر شود که تغییر رژیم در این کشور را میسر سازد.</p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <blockquote> <p dir="RTL"><img alt="" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/bashar-al-assad.jpg" style="width: 180px; height: 139px; " /></p> <p dir="RTL">بعید نیست که آمریکا تصمیم به دخالت بیشتر در سوریه با هدف پایان بخشیدن به رژیم بشار اسد بگیرد. این امر شاید تا مرز دخالت مستقیم نظامی پیش نرود اما به هر روی می تواند به اقداماتی منجر شود که تغییر رژیم در این کشور را میسر سازد. نشست اخیر جناح&zwnj;های اپوزیسیون سوریه در دوحه پایتخت قطر برای توافق در جهت تشکیل دولت موقت، شاید نمودی از آمادگی برای همین منظور باشد. احتمال می&zwnj;رود که آمریکا در این راستا با کشورهای دست اندرکار منطقه مانند ترکیه، قطر، اردن، عربستان سعودی و هم&zwnj;چنین اسرائیل مشورت و هماهنگی کند.&nbsp;</p> </blockquote> <p dir="RTL">نشست اخیر جناح&zwnj;های اپوزیسیون سوریه در دوحه پایتخت قطر برای توافق در جهت تشکیل دولت موقت، شاید نمودی از آمادگی برای همین منظور باشد. احتمال می&zwnj;رود که آمریکا در این راستا با کشورهای دست اندرکار منطقه مانند ترکیه، قطر، اردن، عربستان سعودی و هم&zwnj;چنین اسرائیل مشورت و هماهنگی کند.</p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <p dir="RTL">البته ایفای نقش فعال و سرنوشت&zwnj;ساز آمریکا در سوریه، باید با توافق روسیه در این باره همراه باشد. توافقی که محدود به روسیه نخواهد بود و در برگیرنده نکاتی چون تعیین سرنوشت سپردفاع موشکی آمریکا در اروپا خواهد بود. در این باره، باز بودن میکروفن اوباما و مدودیف در جریان کنفرانس امنیت هسته&zwnj;ای در پایتخت کره جنوبی قابل ذکر است. در آن موقع اوباما به همتای روسی خود گفت که ایالات متحده پس از انتخابات ریاست جمهوری، در زمینه موضوعات مورد اختلاف طرفین، همچون سپر دفاع موشکی، انعطاف بیشتری به خرج خواهد داد<span dir="LTR">.</span> این هم یکی دیگر از مواردی است که اوباما برای پرداختن به آن و رسیدن به یک راه&zwnj;حل نیاز به زمان داشت.</p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <p dir="RTL">فراموش نکنیم که روسیه در این باره تهدید کرده بود که در صورت پافشاری ایالات متحده بر اجرای طرح دفاع موشکی، ممکن است کشورش از پیمان خلع سلاح هسته&zwnj;ای<a href="#_edn1" name="_ednref1" title=""><span dir="LTR">[i]</span></a> بیرون آید و حتی جنگ سرد جدیدی بین دو قدرت کلید بخورد. اوباما اینک به سراغ متقاعد کردن روسیه خواهد رفت تا بگوید که این دیوار موشکی برای دفاع از خطرات ایران و پاکستان و چین است. برای دیدن موفقیت اوباما در این زمینه باید منتظر ماند. آن&zwnj;چه مسلم است، این است که اوباما زمان کافی برای این بحث را در اختیار دارد.</p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <p dir="RTL"><strong>ایران: چالش نخست</strong></p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <p dir="RTL">ایران شاید مهم ترین پرونده&zwnj;ای باشد که اوباما در مقابل خود خواهد داشت. وعده اوباما در این زمینه، مورد سنجش مردم آمریکا از یک سو و متحدان وی از جمله اروپا و اسرائیل قرار خواهد گرفت. این پرونده تعیین می&zwnj;کند که آیا اوباما در چهار سال آینده، در سطح جهانی جدی گرفته خواهد شد یا خیر. بگذارید سه سناریو را در این باره بررسی کنیم:</p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <p dir="RTL">۱) اوباما یک ایران اتمی یا چیزی شبیه به آن را می&zwnj;پذیرد و با آن کنار می&zwnj;آید. این سناریو می&zwnj;تواند لطمه بزرگی برای باور جهانی به پایبندی اوباما و آمریکا نسبت به تعهدات خود باشد. فراموش نکنیم که اوباما در طول تبلیغات انتخاباتی گفت که گزینه ایران اتمی برای ایالات متحده غیرقابل تصور است. این رفتار اوباما می&zwnj;تواند عوارض جانبی جدی هم داشته باشد و از جمله اشتیاق سایر دولت&zwnj;های منطقه برای ماجراجویی&zwnj;های اتمی بدون هزینه را تقویت کند. یک مسابقه تسلیحات اتمی، امنیت را به طور گسترده در خلیج فارس، منطقه&zwnj;ای که اقتصاد جهانی سخت به انرژی صادراتی آن نیازمند است، به خطر خواهد انداخت.</p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <p dir="RTL">۲) اوباما تصمیم به برخورد نظامی با ایران بگیرد. این امر می&zwnj;تواند بیانگر قاطعیت اوباما نسبت به تعهدات بین&zwnj;المللی او باشد، اما از دیگر سو، زمینه&zwnj;های بروز یک فاجعه جدی در منطقه خاورمیانه را نیز فراهم خواهد کرد. وارد شدن آمریکا به جنگ با ایران که فقط باید از نوع تمام عیار<a href="#_edn2" name="_ednref2" title=""><span dir="LTR">[ii]</span></a> خود باشد، می&zwnj;تواند ضعف عمومی اقتصاد آمریکا را با درگیر شدن در سومین جنگ پرهزینه در آسیا به همراه بیاورد. اگر اوباما امروز پیروزی خود را جشن می&zwnj;گیرد، شاید به دلیل آن است که به حضور نظامی این کشور در عراق پایان داده و سیاست&zwnj;هایش در حال ایجاد فرصت برای اقتصاد آمریکا هستند؛ اقتصاد بیماری که باکاهش بار مالی شدید حضور در عراق و افغانستان در حال بازسازی آرام خویش است. جنگ ایران با سرنوشتی نامشخص و نامعین می&zwnj;تواند آمریکای اوباما را به سوی گردابی ببرد که در کنار آن، جنگ&zwnj;های ویرانگر عراق و افغانستان تنها گودالی کوچک به نظر برسند. آیا اوباما آماده است که در چهارسال دوم خویش به قماری چنین بزرگ دست بزند و با جان میلیون&zwnj;ها ایرانی و هزاران سرباز آمریکایی بازی کند؟ آیا وی سلامت شکننده اقتصاد آمریکا را به سوی یک توفان سهمگین نظامی و مالی خواهد برد؟ خواهیم دید.</p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <p dir="RTL">۳) اوباما موفق خواهد شد با ادامه تحریم&zwnj;های اقتصادی و فشار سیاسی، آن هم از نوع هماهنگ با متحدانش، رژیم ایران را به زانو درآورد. در این صورت او می&zwnj;تواند از این موفقیت بزرگ به عنوان یک الگوی کاری برای سایر موارد نیز استفاده کند. اوباما از این طریق می&zwnj;تواند به ساختار سیاسی آمریکا مسیر راهبردی دیگری را نشان دهد که سال&zwnj;ها تحت نفوذ جمهوری&zwnj;خواهان باور داشت یگانه راه اصلی اعمال اراده استفاده از قدرت نظامی است. به عبارت دیگر از این پس آمریکایی&zwnj;ها می&zwnj;دانند که می&zwnj;توان یک مانع اصلی و یک تهدید جدی برای خود را نه صرفا از طریق حمله نظامی، به آن گونه که دهه&zwnj;ها می اندیشیدند، بلکه از راه&zwnj;های دیپلماتیک مورد مدیریت و رفع کنند. یعنی با ایجاد تعادل در سیاست&zwnj;های خارجی خود، کشورهای دیگر را نیز با خود همراه کنند و به این ترتیب به سوی یک تاثیرگذاری کارآمد خارجی به پیش روند.</p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <p dir="RTL"><strong>مردم ایران در این میان</strong></p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <p dir="RTL">هر یک از این سه سناریو به شکلی آینده سیاسی ایران را رقم خواهد زد:</p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <blockquote> <p dir="RTL"><img alt="" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/2926626_3.jpg" style="width: 180px; height: 108px; " /></p> <p dir="RTL">اگر اوباما امروز پیروزی خود را جشن می&zwnj;گیرد، شاید به دلیل آن است که به حضور نظامی این کشور درعراق پایان داده و سیاست&zwnj;هایش در حال ایجاد فرصت برای اقتصاد آمریکا هستند؛ اقتصاد بیماری که باکاهش بار مالی شدید حضور در عراق و افغانستان در حال بازسازی آرام خویش است. جنگ با ایران با سرنوشتی نامشخص و نامعین می&zwnj;تواند آمریکای اوباما را به سوی گردابی ببرد که در کنار آن، جنگ&zwnj;های ویرانگر عراق و افغانستان تنها گودالی کوچک به نظر برسند. آیا اوباما آماده است که در چهارسال دوم خویش به قماری چنین بزرگ دست بزند و با جان میلیون&zwnj;ها ایرانی و هزاران سرباز آمریکایی بازی کند؟</p> </blockquote> <p dir="RTL">- در سناریوی نخست نظام جمهوری اسلامی با تغییراتی اجباری، اما نه شاید خیلی اساسی، پابرجا خواهد ماند و سرنوشت آن به&zwnj;طور خاص به مردم ایران و مخالفان آن در داخل و خارج از ایران بستگی پیدا خواهد کرد. به این که آیا ایرانیان می توانند بدون دخالت مستقیم خارجی خود با تکیه بر توان و اراده ی خویش برای تغییر سرنوشت کشورشان دست به کاری بزنند یا خیر.</p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <p dir="RTL">- در سناریو دوم آینده روشنی برای ایران قابل تصور نیست. برخی دستاوردهای این سناریو می&zwnj;تواند ویرانی، نابودی زیرساخت&zwnj;ها، تلفات سنگین انسانی، آوارگی، قحطی و نیز تجزیه ایران باشد. در صورتی که جریان به آن مرحله برسد، کار زیادی از دست مردم ساخته نیست. شاید این همان سناریویی است که ایرانیان باید نسبت به آن بسیار حساس و هشیار باشند.</p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <p dir="RTL">- در سناریو سوم اما تضعیف رژیم زیر فشار تحریم&zwnj;ها و محدودیت&zwnj;های سیاسی، زمینه&zwnj;ساز مخالفت و قدرت&zwnj;گیری مخالفان خواهد شد. به این ترتیب فرصتی به وجود می&zwnj;آید که اپوزیسیون و نیروهای کنشگر بتوانند در صورت داشتن برنامه و انسجام و سازماندهی از آن بهره ببرند. این که دولت اوباما با یک حرکت جدی مردمی برای براندازی رژیم چگونه برخورد کند جای بحث دارد، اما مسلم است که انتقادات پیاپی نامزد جمهوری&zwnj;خواهان از اوباما به دلیل عدم حمایت وی از &laquo;جنبش سبز&raquo; می تواند این بار وی را به پرهیز از اشتباه دوباره در این زمینه سوق دهد.</p> <p>&nbsp;</p> <p dir="RTL"><strong>نتیجه گیری</strong></p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <p dir="RTL">انتخاب دوباره باراک اوباما به ریاست جمهوری آمریکا، سیاست&zwnj;های وی را در طول زمان به پیش خواهد برد. چهارسال دوم وی در عرصه داخلی به معنای تداوم و ادامه راهکارهای اصلی وی در زمینه&zwnj;های اقتصادی و اجتماعی و آموزشی خواهد بود. ولی در مقابل در عرصه خارجی، می&zwnj;توانیم شاهد انقطاع و گسست سیاست&zwnj;های اوبامای دوره دوم با اوبامای دوره ی اول باشیم. در این صورت باید ببینیم که آیا اوباما در این زمینه تکیه اصلی خود را روی قدرت نظامی آمریکا می&zwnj;گذارد یا قدرت دیپلماسی خود.</p> <p dir="RTL">&nbsp;</p> <p dir="RTL">در کل می&zwnj;توان گفت که اوباما می&zwnj;تواند آمریکای تا حدی جدید و متفاوت را نطفه&zwnj;ریزی کند اما این روند، مانند هر زایش دیگری زمان لازم را برای تولد می&zwnj;طلبد. آمریکای جدید در انتهای دوره اوباما زاده نخواهد شد، اما در آن زمان بی&zwnj;شک مشخص خواهد شد که آیا شکل&zwnj;گیری این نوازد تاریخ، به درستی در جریان است یا خیر. آیا در آینده آمریکایی عقلانی&zwnj;تر، اجتماعی&zwnj;تر، کمتر خودخواه، کمتر متکی به زور و آماده&zwnj;تر برای آشتی با آرمان&zwnj;های سایر ملت&zwnj;ها دیگر سر برخواهد آورد؟ سخنرانی اوباما در مراسم پیروزی خود در ششم نوامبر جای امیدواری در این زمینه را باز می گذارد اما باید دید که او در عمل، تا چه اندازه گفتار خود را دنبال می&zwnj;کند.</p> <div> <br clear="all" /> <hr align="left" size="1" width="33%" /> <div id="edn1"> <p class="rteleft" style=""><a href="#_ednref1" name="_edn1" title="">[i]</a> START : Strategic Arms Reduction Treaty</p> </div> <div id="edn2"> <p dir="RTL"><a href="#_ednref2" name="_edn2" title=""><span dir="LTR">[ii]</span></a> جنگ تمام&zwnj;عیار یا <span dir="LTR">Total War</span> جنگی است که در آن دو طرف سعی در نابودی و نه تسلیم ساختن یکدیگر دارند. در این جنگ همه چیز می&zwnj;تواند هدف واقع شود و حملات به اهداف نظامی منحصر نمی&zwnj;شود: تاسیسات زیربنایی کشور، جاده ها، نیروگاه ها، سدها و غیره.</p> </div> </div> <p>&nbsp;</p>

کورش عرفانی - انتخابات ریاست جمهوری آمریکا با انتخاب باراک حسین اوباما، نامزد دمکرات‌ها به پایان رسید. هیجانی که با شمارش آراء آغاز شده بود زیاد دوام نیاورد. فقط چند ساعتی لازم بود که مسجل شود اوباما با فاصله‌ای قابل توجه و به اندازه کافی رای الکترال به دست آورده و به‌عنوان چهل و پنجمین رئیس جمهور آمریکا به کاخ سفید باز می‌گردد.

پیش از آن که به وظایف پیش روی وی نگاه کنیم، بهتر است به ساعات پرماجرای رای‌گیری نظری بیافکنیم.

هیجانی ناپایدار

اختلاف سه ساعته میان شرق و غرب آمریکا، پدیده عجیبی شده بود. در حالی که نتایج مقدماتی انتخابات در ایالت‌های شرقی و مرکزی آمریکا منتشر می‌شد، مردم هنوز در ایالت‌های غربی مشغول رای دادن بودند. اعداد به شدت بالا و پایین می رفت و کسی تا ساعت‌ها جرات نداشت با قاطعیت در مورد یک احتمال قوی صحبت کند. خیابان‌ها به سرعت خالی می‌شد و شهروندان آمریکایی با عجله به سوی خانه‌ها می‌شتافتند تا شاهد نبرد شانه به شانه دو کاندیدا باشند. دقایق به کندی پیش می‌رفت.

درساعت ۵:۳۵ دقیقه به وقت غرب آمریکا سایت خبری «فاکس نیوز»-که در جبهه راست و حزب جمهوریخواه قرار دارد، نتیجه را ۸۸ به ۷۸ رای الکترال به نفع میت رامنی اعلام کرد. این در حالی بود که شبکه"سی ان ان" که گرایش بیشتری به دمکرات‌ها دارد، نتیجه را ۷۳ بر ۶۴ آن هم به نفع رامنی گزارش می‌کرد. هر دو شبکه می‌گفتند که رامنی جلو افتاده اما آیا این روند می‌رفت که با حفظ برتری رامنی ادامه یابد؟

دو نامزد برای کسب مقام ریاست جمهوری به ۲۷۰ رای کالج انتخاباتی از مجموع ۵۳۸ رای کالجی نیاز داشتند. کافی بود هر یک به این حد برسد تا پست ریاست جمهوری را از آن خود بداند.

با گذشت زمان، فاصله رامنی و اوباما بازهم افزایش یافت. "سی‌ان‌ان" خبر می‌داد که رامنی ۸۲ رای انتخابی را به خود اختصاص داده. بر روی نقشه انتخاباتی آمریکا، ایالت‌ها یکی بعد از دیگری به رنگ قرمز در می‌آمدند که رنگ حزب جمهوری‌خواه آمریکاست. در ساعت ۵:۴۵ دقیقه اوباما با کسب ایالت اوهایو موفق شد فاصله خود را کمتر کرده و به مرز ۷۸ در مقابل ۸۸ رای رامنی برساند. ابهام زیاد بود و رقابت می‌رفت که نفس‌گیر شود.

ساعت ۶ بعد از ظهر به وقت شرق آمریکا بود که با بسته شدن تعداد دیگری از حوزه‌های رای‌گیری در ایالت‌های میانی، تخمین آرای جدیدی ارائه شد که نشان‌گر ۱۵۴ رای الکترال رامنی و ۱۲۳ رای الکترال برای اوباما بود. تا آن زمان برآوردها نشان می‌داد که میت رامنی نامزد جمهوری‌خواهان موفق شده آرای کالجی اغلب ایالت‌های کوچک را به خود اختصاص دهد، در حالی که باراک اوباما در ایالت‌هایی مانند نیویورک، نیوجرسی و شیکاگو به موفقیت دست یافته بود.

فاصله به تدریج بیشتر شد. زمانی که رامنی در شمارش آرای ایالت فلوریدا با ۲۹ رای کالجی از اوباما پیشی گرفت، شانس اوباما برای کسب ۲۷۰ رای الکترال لازم باز هم کمتر به نظر می‌رسید. در همین زمان "سی‌ان‌ان" پیش بینی کرد که مجلس نمایندگان آمریکا در اختیار اکثریت جمهوری‌خواهان خواهد بود. در مورد سنا در آن ساعت همچنان تساوی آرا وجود داشت.

یک ساعت بعد وضعیت به سمت کمتر شدن فاصله بین دو کاندیدا پیش رفت. در ساعت ۷:۳۰ دقیقه غروب به وقت آمریکا آرای الکترال رامنی ۱۵۹ و رای الکترال اوباما ۱۴۸ بود. چند دقیقه پس از ساعت ۸ شب، اوباما با اعلام نتیجه ۵۵ رای کالجی کالیفرنیا از رامنی پیشی گرفت و پس از آن تنها تنها سی دقیقه لازم بود تا با کسب ۲۷۴ رای، باز هم رییس جمهور آمریکا شود.

اما در ورای این تلاطم خبری چه معنایی را باید در انتخاب دوباره اوباما جستجو کرد؟

پیام مردم آمریکا برای حکومتگران آمریکا

به نظر می‌رسد که روش مدیریتی تند و کاسبکارانه جرج دبلیو بوش و جمهوری‌خواهان در سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۸ جامعه آمریکا را به اندازه کافی از تندروی سیاسی و اقتصادی ترسانده بود وهمین حاشیه امنی برای هر کاندیدا شده بود تا شیوه ملایم‌تری در برخورد با مسائل داخلی و خارجی در پیش گیرند. شاید از همین جهت، اوباما نباید چندان از بابت انتخاب دوباره خود نگرانی به دل راه می داد. وی اینک چهارسال دیگر فرصت دارد تا سیاست‌های کلان خویش را دنبال کند و چه بسا در پایان دوره دوم، همانند بیل کلینتون، کارنامه‌ای از خود به جای بگذارد که نه تنها از دید بخش مهمی از جامعه آمریکا مثبت باشد، بلکه خط یا مسیری نیز برای آینده این کشور به وجود آورد.

اوباما بی‌شک به اصلاحات آغاز شده ادامه خواهد داد و به اصلاحات جدیدی هم خواهد پرداخت. در این نوشتار به‌ طور عمده به تاثیر و نقش انتخاب وی در سیاست‌های جهانی آمریکا و به طور ویژه به مورد ایران می‌پردازیم. پیش از آن فقط به یک نکته داخلی آمریکا اشاره می‌کنیم.

تلاش برای ایجاد وحدت

آرای بدست آمده نشان داد که آمریکا به دو قسمت تقسیم شده است. در حالی که نیمی از مردم آمریکا به جشن و شادی پیروزی کاندیدای محبوب خود می‌پردازند، نیم دیگر در ماتم شکست خویش هستند.

اینک این اوباما و هنر مدیریتی وی است که نشان خواهد داد آیا می تواند این آمریکای دوپاره را به شکلی و به نحوی به هم متصل کند و انسجام اجتماعی را به حد مطلوب خویش بکشاند یا خیر. او در نطق پیروزی خود، ملت آمریکا را «یک خانواده»‌ نامید که قرار است به عنوان «ملتی متحد» عمل کند.

بدیهی است که پس از مدتی با فروکش تب انتخابات، مردم باردیگر به زندگی روزمره باز می‌گردند و توجه کمتری به موضوعات کلان می‌کنند. اما باید دید که آیا سیاست‌های اقتصادی و رفاهی اوباما می‌تواند شرایط را برای آمریکای دمکرات‌تر و مردمی‌تر فراهم سازد یا خیر. گرایش‌های جدایی‌طلبانه و نژادی در آمریکا در چهار سال گذشته قوی بوده و جریان «تی پارتی» نمودی از این گرایش‌هاست. این جریان راست افراطی و تا حدی نژادپرست، ممکن است در آینده و با از دست دادن امید خود به بازگشت جمهوری‌خواهان، مواضع و رفتارهای رادیکال‌تری در پیش گیرد. از آن‌سو جریان «اشغال وال‌استریت» وجود دارد که نقطه مقابل «تی پارتی» است و می‌تواند به دلیل ناکارآمدی اوباما در زمینه کاهش فقر و نابرابری، فعالیت خود در نارضایتی از اوباما را دامنه‌دارتر کند.

اوباما میان ملتی از هم گسیخته قرار دارد و باید دلایل بسیار جدی و واقعی برای نزدیک کردن آنها به هم بیابد. اوباما نمی‌تواند هر دو طرف را راضی کند، زیرا این دو جریان در دو نقطه متضاد قرار دارند. از سوی دیگر وی باید سرمایه اجتماعی خود را در مسیر نیروی اصلی پشتیبان خویش قرار دهد. در این راستا پرهیز از برنامه‌های اقتصادی با گرایش نئولیبرالی شاید بتواند بعد از نیم قرن آمریکایی‌ها را با یک حکومت اجتماعی‌تر، دمکرات‌تر و عدالت طلبانه‌تر آشنا کند. امری که راه را باز خواهد کرد تا ویژگی‌ ساختارهای حکومتی اروپایی در ایالات متحده نیز مورد آزمایش قرارگیرد و آمادگی برای پذیرش و گسترش آنها بیشتر شود.

اوباما زمانی می تواند خود را چهره‌ای تاریخ ساز در آمریکا معرفی کند که با عملکردی مردمی‌تر، این ارزش‌ها را چنان جا انداخته باشد که آمریکایی‌ها در سال ۲۰۱۶ تردید کمتری در انتخاب یک نامزد دمکرات به عنوان جانشین او داشته باشند.

اوباما می‌تواند با روشی نرم و تدریجی، مردم آمریکا را با مقوله عدالت اجتماعی روبرو سازد و بدون به‌کارگیری ادبیات سوسیالیستی و ایجاد بیم در حافظه آمریکایی‌ها، این ملت ۳۰۰ میلیونی را به سوی آشنایی با سوسیالیسم در همان معنایی پیش برد که در آلمان و فرانسه و سوئد و نروژ به کار می‌آید. این شاید بزرگترین کاری باشد که اوباما می‌تواند در طول ریاست جمهوری هشت ساله خویش و به ویژه در چهارساله دوم به آن بپردازد. اما در کنار این شرایط سخت و حساس داخلی، اوباما باید با پرونده‌های سنگینی در صحنه بین المللی مواجه شود. در این بخش به برخی از این موارد خواهیم پرداخت.

چالش‌های خارجی اوباما

اوباما اینک فرصت دارد که در رابطه با عراق، افغانستان، سوریه و ایران با دست بازتری عمل کند، یعنی در مورد آنها دست به انتخاب‌هایی بزند که حداقل در یک چارچوب زمانی چهارساله قابل محاسبه و برنامه ریزی باشند. باید بدانیم که بسیاری معتقد بودند دلیل پرهیز آمریکا از دخالت عملی در سوریه یا اقدام نظامی علیه ایران، این بود که اوباما نمی‌توانست خود را در آستانه انتخابات درگیر یک جنگ بزرگ منطقه‌ای کند. این موضوع حتی در مورد واکنش به حمله مسلحانه یازده سپتامبر امسال به سفارت آمریکا در لیبی نیز بیان شد. از همه مهم‌تر این که شایعاتی وجود داشت که اسرائیلی‌ها به همین دلیل در یکی دو ماه اخیر، فشار تهدیدآمیز خود را کاهش داده‌اند تا فرصت لازم برای تعیین تکلیف نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا را فراهم سازند. اگر این پارامتر مهم بوده باشد، اینک اوباما آمادگی بسیار بیشتری برای اقدامی قاطع و جدی در قبال پرونده‌هایی مثل سوریه یا ایران خواهد داشت.

سوریه و البته روسیه

بعید نیست که آمریکا تصمیم به دخالت بیشتر در سوریه با هدف پایان بخشیدن به رژیم بشار اسد بگیرد. این امر شاید تا مرز دخالت مستقیم نظامی پیش نرود اما به هر روی می تواند به اقداماتی منجر شود که تغییر رژیم در این کشور را میسر سازد.

نشست اخیر جناح‌های اپوزیسیون سوریه در دوحه پایتخت قطر برای توافق در جهت تشکیل دولت موقت، شاید نمودی از آمادگی برای همین منظور باشد. احتمال می‌رود که آمریکا در این راستا با کشورهای دست اندرکار منطقه مانند ترکیه، قطر، اردن، عربستان سعودی و هم‌چنین اسرائیل مشورت و هماهنگی کند.

البته ایفای نقش فعال و سرنوشت‌ساز آمریکا در سوریه، باید با توافق روسیه در این باره همراه باشد. توافقی که محدود به روسیه نخواهد بود و در برگیرنده نکاتی چون تعیین سرنوشت سپردفاع موشکی آمریکا در اروپا خواهد بود. در این باره، باز بودن میکروفن اوباما و مدودیف در جریان کنفرانس امنیت هسته‌ای در پایتخت کره جنوبی قابل ذکر است. در آن موقع اوباما به همتای روسی خود گفت که ایالات متحده پس از انتخابات ریاست جمهوری، در زمینه موضوعات مورد اختلاف طرفین، همچون سپر دفاع موشکی، انعطاف بیشتری به خرج خواهد داد. این هم یکی دیگر از مواردی است که اوباما برای پرداختن به آن و رسیدن به یک راه‌حل نیاز به زمان داشت.

فراموش نکنیم که روسیه در این باره تهدید کرده بود که در صورت پافشاری ایالات متحده بر اجرای طرح دفاع موشکی، ممکن است کشورش از پیمان خلع سلاح هسته‌ای[i] بیرون آید و حتی جنگ سرد جدیدی بین دو قدرت کلید بخورد. اوباما اینک به سراغ متقاعد کردن روسیه خواهد رفت تا بگوید که این دیوار موشکی برای دفاع از خطرات ایران و پاکستان و چین است. برای دیدن موفقیت اوباما در این زمینه باید منتظر ماند. آن‌چه مسلم است، این است که اوباما زمان کافی برای این بحث را در اختیار دارد.

ایران: چالش نخست

ایران شاید مهم ترین پرونده‌ای باشد که اوباما در مقابل خود خواهد داشت. وعده اوباما در این زمینه، مورد سنجش مردم آمریکا از یک سو و متحدان وی از جمله اروپا و اسرائیل قرار خواهد گرفت. این پرونده تعیین می‌کند که آیا اوباما در چهار سال آینده، در سطح جهانی جدی گرفته خواهد شد یا خیر. بگذارید سه سناریو را در این باره بررسی کنیم:

۱) اوباما یک ایران اتمی یا چیزی شبیه به آن را می‌پذیرد و با آن کنار می‌آید. این سناریو می‌تواند لطمه بزرگی برای باور جهانی به پایبندی اوباما و آمریکا نسبت به تعهدات خود باشد. فراموش نکنیم که اوباما در طول تبلیغات انتخاباتی گفت که گزینه ایران اتمی برای ایالات متحده غیرقابل تصور است. این رفتار اوباما می‌تواند عوارض جانبی جدی هم داشته باشد و از جمله اشتیاق سایر دولت‌های منطقه برای ماجراجویی‌های اتمی بدون هزینه را تقویت کند. یک مسابقه تسلیحات اتمی، امنیت را به طور گسترده در خلیج فارس، منطقه‌ای که اقتصاد جهانی سخت به انرژی صادراتی آن نیازمند است، به خطر خواهد انداخت.

۲) اوباما تصمیم به برخورد نظامی با ایران بگیرد. این امر می‌تواند بیانگر قاطعیت اوباما نسبت به تعهدات بین‌المللی او باشد، اما از دیگر سو، زمینه‌های بروز یک فاجعه جدی در منطقه خاورمیانه را نیز فراهم خواهد کرد. وارد شدن آمریکا به جنگ با ایران که فقط باید از نوع تمام عیار[ii] خود باشد، می‌تواند ضعف عمومی اقتصاد آمریکا را با درگیر شدن در سومین جنگ پرهزینه در آسیا به همراه بیاورد. اگر اوباما امروز پیروزی خود را جشن می‌گیرد، شاید به دلیل آن است که به حضور نظامی این کشور در عراق پایان داده و سیاست‌هایش در حال ایجاد فرصت برای اقتصاد آمریکا هستند؛ اقتصاد بیماری که باکاهش بار مالی شدید حضور در عراق و افغانستان در حال بازسازی آرام خویش است. جنگ ایران با سرنوشتی نامشخص و نامعین می‌تواند آمریکای اوباما را به سوی گردابی ببرد که در کنار آن، جنگ‌های ویرانگر عراق و افغانستان تنها گودالی کوچک به نظر برسند. آیا اوباما آماده است که در چهارسال دوم خویش به قماری چنین بزرگ دست بزند و با جان میلیون‌ها ایرانی و هزاران سرباز آمریکایی بازی کند؟ آیا وی سلامت شکننده اقتصاد آمریکا را به سوی یک توفان سهمگین نظامی و مالی خواهد برد؟ خواهیم دید.

۳) اوباما موفق خواهد شد با ادامه تحریم‌های اقتصادی و فشار سیاسی، آن هم از نوع هماهنگ با متحدانش، رژیم ایران را به زانو درآورد. در این صورت او می‌تواند از این موفقیت بزرگ به عنوان یک الگوی کاری برای سایر موارد نیز استفاده کند. اوباما از این طریق می‌تواند به ساختار سیاسی آمریکا مسیر راهبردی دیگری را نشان دهد که سال‌ها تحت نفوذ جمهوری‌خواهان باور داشت یگانه راه اصلی اعمال اراده استفاده از قدرت نظامی است. به عبارت دیگر از این پس آمریکایی‌ها می‌دانند که می‌توان یک مانع اصلی و یک تهدید جدی برای خود را نه صرفا از طریق حمله نظامی، به آن گونه که دهه‌ها می اندیشیدند، بلکه از راه‌های دیپلماتیک مورد مدیریت و رفع کنند. یعنی با ایجاد تعادل در سیاست‌های خارجی خود، کشورهای دیگر را نیز با خود همراه کنند و به این ترتیب به سوی یک تاثیرگذاری کارآمد خارجی به پیش روند.

مردم ایران در این میان

هر یک از این سه سناریو به شکلی آینده سیاسی ایران را رقم خواهد زد:

- در سناریوی نخست نظام جمهوری اسلامی با تغییراتی اجباری، اما نه شاید خیلی اساسی، پابرجا خواهد ماند و سرنوشت آن به‌طور خاص به مردم ایران و مخالفان آن در داخل و خارج از ایران بستگی پیدا خواهد کرد. به این که آیا ایرانیان می توانند بدون دخالت مستقیم خارجی خود با تکیه بر توان و اراده ی خویش برای تغییر سرنوشت کشورشان دست به کاری بزنند یا خیر.

- در سناریو دوم آینده روشنی برای ایران قابل تصور نیست. برخی دستاوردهای این سناریو می‌تواند ویرانی، نابودی زیرساخت‌ها، تلفات سنگین انسانی، آوارگی، قحطی و نیز تجزیه ایران باشد. در صورتی که جریان به آن مرحله برسد، کار زیادی از دست مردم ساخته نیست. شاید این همان سناریویی است که ایرانیان باید نسبت به آن بسیار حساس و هشیار باشند.

- در سناریو سوم اما تضعیف رژیم زیر فشار تحریم‌ها و محدودیت‌های سیاسی، زمینه‌ساز مخالفت و قدرت‌گیری مخالفان خواهد شد. به این ترتیب فرصتی به وجود می‌آید که اپوزیسیون و نیروهای کنشگر بتوانند در صورت داشتن برنامه و انسجام و سازماندهی از آن بهره ببرند. این که دولت اوباما با یک حرکت جدی مردمی برای براندازی رژیم چگونه برخورد کند جای بحث دارد، اما مسلم است که انتقادات پیاپی نامزد جمهوری‌خواهان از اوباما به دلیل عدم حمایت وی از «جنبش سبز» می تواند این بار وی را به پرهیز از اشتباه دوباره در این زمینه سوق دهد.

نتیجه گیری

انتخاب دوباره باراک اوباما به ریاست جمهوری آمریکا، سیاست‌های وی را در طول زمان به پیش خواهد برد. چهارسال دوم وی در عرصه داخلی به معنای تداوم و ادامه راهکارهای اصلی وی در زمینه‌های اقتصادی و اجتماعی و آموزشی خواهد بود. ولی در مقابل در عرصه خارجی، می‌توانیم شاهد انقطاع و گسست سیاست‌های اوبامای دوره دوم با اوبامای دوره ی اول باشیم. در این صورت باید ببینیم که آیا اوباما در این زمینه تکیه اصلی خود را روی قدرت نظامی آمریکا می‌گذارد یا قدرت دیپلماسی خود.

در کل می‌توان گفت که اوباما می‌تواند آمریکای تا حدی جدید و متفاوت را نطفه‌ریزی کند اما این روند، مانند هر زایش دیگری زمان لازم را برای تولد می‌طلبد. آمریکای جدید در انتهای دوره اوباما زاده نخواهد شد، اما در آن زمان بی‌شک مشخص خواهد شد که آیا شکل‌گیری این نوازد تاریخ، به درستی در جریان است یا خیر. آیا در آینده آمریکایی عقلانی‌تر، اجتماعی‌تر، کمتر خودخواه، کمتر متکی به زور و آماده‌تر برای آشتی با آرمان‌های سایر ملت‌ها دیگر سر برخواهد آورد؟ سخنرانی اوباما در مراسم پیروزی خود در ششم نوامبر جای امیدواری در این زمینه را باز می گذارد اما باید دید که او در عمل، تا چه اندازه گفتار خود را دنبال می‌کند.

این مطلب را پسندیدید؟ کمک مالی شما به ما این امکان را خواهد داد که از این نوع مطالب بیشتر منتشر کنیم.

آیا مایل هستید ما را در تحقیق و نوشتن تعداد بیشتری از این‌گونه مطالب یاری کنید؟

.در حال حاضر امکان دریافت کمک مخاطبان ساکن ایران وجود ندارد

توضیح بیشتر در مورد اینکه چطور از ما حمایت کنید

نظر بدهید

در پرکردن فرم خطایی صورت گرفته

نظرها

  • کاربر مهمان نادر

    باسلام. جای شما خالی یک چند عددی از دوستان از دییشب در بنده منزل پلاس هستند! یک عده باکلی تفسیر غیرتمندانه میفرمایند : اوباما با ماست نه با انها ! واگر هم غفلتی شده؟ جبران میشود . وان عده دیگر هم عربده میکشند که اگر رامبی برنده بشود چنان و چنین میشود ! بنده هم انگشت به ک........!! ببخشید یه دهان حیران مراقب هستم که کسی کم نیاورد!! بالاخره سر صبح که تازه سر کیف صبحگاهی بودم وبعد از قریب مدتی احساس نعوذ میکردم فریاد بر امد: که اوباما با ماست ! هنوز نیم خیز نشده بودم که ناله بر امد که ای واویلا ! چهار سال دیگر باید صبر کنیم تا یک رمبو (رامبی) به ما حمله کند تا ما خلاص شویم ! سر و صورتی صفا دادم وضمن عرض تبریک به پنجاه در صد مردم امریکا وتسلیت به پنجاه درصد بقیه مردم امریکا و بی خیال باش به پنجاه درصد بقیه ملت بی غیرت که رای ندادند!! گفتم بفرمائید یک املت پر ملات با پیاز ونان لواش ترکی میل بفرمائید تا به بینیم چه خاکی بسر کنیم ؟!.هنوز یک لقمه نخورده بودم که ان خروس بی محل گفت : حالا به فرض محال ما ملت بلند شدیم؟ تازه میشویم مثل سوریه ...!!!. کلی همه باهم اخ و تف کردیم وبرای اولین بار متحد شدیم وگفتیم : خاک بر سرت ! ما متمدن هستیم وتاریخ چند هزار ساله داریم و...الح. وما سوریه نیستیم که او هم تاریخ چند هزار ساله دارد گلاب به روی شما بالا اوردم ! و غش کردم ! واین مهربان دوستان زیر بغل مارا گرفتند ومشت مال دادند ومهربانیها کردند مارا ! .

  • کاربر مهمان

    این دور دوم ریاست جمهوری دست اوباما را از چند جهت باز خواهد گداشت تا سیاست داخلی را دنبال و در سیاست خارجی تجدید نظر کند. اول اینکه دوره سومی برای انتخابات اوباما وجود ندارد و معاون وی هم برای دوره بعدی شانس چندانی ندارد که بخواهند برای وی مجافظه کارانه تر عمل کنند. اوباما تا کنون در مورد سوریه موش به عصا راه رفته اما از حالا به بعد دیگر لزومی ندارد که از دور و به طور غیر مستقیم امور فروپاشی رژیم سوریه را هدایت کند. کمک مستقیمم به فروپاشی سوریه به عنوان بزرگترین و مهمترین هم پیمان ایران یکی از واجبات و به زودی در دستور کار اوباما قرار حواهد گرفت. در رابطه با ایران اوباما احتمالا فشارهای اقتصادی را بیشتر خواهد کرد و همزمان از نیروی نظامی هم در ابعاد محدود مثل ریگان و عملیات "آخوندک" استفاده خواهد کرد. تاکنون اوباما با ایران چندین بار اتمام حجت کرده و هرگونه عدم تمایل رزیم ایران به توقف غنی سازی میتواند به راحتی ماشه گزینه نظامی را بکشد. در این صورت تمام دنیا با وی هم صدا خواهند شد چه تاکنون وی و متحدان اروپایی اش بارها سعی کرده اند اما رزیم ایران با قلدری هر چه بیشتر طفره رفته است. پس زمینه برای گزینه اظامی فراهم است. مهمترین مشکل غرب با ایران مساله غنی سازی است نه ساخت بمب اتمی. همه میدانند ایران هم میداند که به محض انجام اولین ازمایش بمب اتمی مورد حمله قرار خواهد گرفت. اما نگرانی غرب در رابطه با ایران تولید بمب های کثیف به تعداد زیاد است که نه ازمایش لازم دارد و نه حمل و نقل انها به مراکز جمعیت مورد نظر رژیم ایران چندان سخت است. کافی است چندتا از همین "طالبان" حوریان بهشتی کلیدی بر گردن و کوله باری از چند کیلو مواد رادیو اکتیو را با خود به اروپا یا دیگر جاها ببرند و انرا ولو کنند. الودگی رادیو اکتیو میتواند همانقدر وحشت افرین باشد یا بیشتر که انفجار بمب اتمی. غربی ها اینرا خوب میدانند اما بهانه اصلی را بر بمب اتم کانون میکنند چه گفتن این حرف میتواند آتش تشویش های عمومی را دامن زند. به هر حال باید صبر کرد و دید که ایا اوباما اصلا حاضر است با ایران مذاکره کند یا اینکه قصدش در همه حال تغییر رزیم ایران است.

  • ایراندوست

    سناریو‌های تعریف شده در این مقاله بدون همسویی و همدلی یا بی‌ کفایتی در سناریو دوم, بخش بزرگی‌ از نظامیان ایران قابل اجرا نیست، بعبارتی در حکومت پاسداران نظامی ج.ا.، این نظامیان رژیم هستند که باید دید تا چه وقت به این حکومت مذهبی‌ و فاشیستی وفادارند همانطور که در ۲۱ بهمن سال ۱۳۵۷ در مقابل شاه نشان دادند. نیروهای سیاسی طرفدار آمریکا بوفور در داخل و خارج از کشور با هر رنگ و بویی یافت میشوند و مشکل خاصی‌ برای گرفتن قدرت از جانب اپوزیسیون سیاسی وجود ندارد ولی بعد از سرنگونی ج.ا، این نیروهای سیاسی با هم چه خواهند کرد را کسی‌ نمیداند. آمریکایی‌ها به استراتژی‌ و تاکتیک های دراز مدت در دنیای سیاست باور دارند و با سیطره ۳۳ ساله ج.ا. بر روح و روان ایرانی‌، خواهان تغییر تدریجی‌ در کشورهای چون ایران هستند. بهار عربی، بخشی از سیاست خارجی‌ اوباما در کشورهای دیکتاتوری اسلامی است، شاید منظور و هدف این بوده که دیگران به جان هم بیفتند تا اسرائیل در آرامش و امنیت بماند ؟!

  • کاربر مهمان فرهاد - فریاد

    اوباما انتخاب شد با برنامه های اجتماعی اش که عدالت طلبانه است اما آمریکا دو شقه است بدین دلیل که وضعیت اقتصادی اش خراب است هنوز بحران بیکاری و فقر را توسعه می دهد تولید را کاهش داده است درآمدهای دولت به دلیل کاهش گردش سرمایه ها و تولید کاهش یافته و دولت را با کسر بودجه های سرسام آور روبرو کرده و چشم انداز پر امیدی برای آمریکائیان که عادت به رویای آمریکائی دارند تصویر نمی کند برنامه های اوباما اگر چه با سمت و سوی عدالت طلبانه شکل گرفته تا تقسیم ثروت را متعادل نماید اما برای غلبه بر بحران ساخته نشده است برنامه ی اوباما هزینه ها را افزایش داده و سبب کاهش نرخ سود سرمایه داران می شود از اینرو بازاری ایجاد می نماید که جذابیتی برای سرمایه ها ندارد به همین دلیل سرمایه را به سمت بازارهای پرسود هدایت می کند بدین سبب این برنامه قادر به جذب سرمایه برای تولید و در نتیجه کاهش بیکاری نبوده و این خود مانع گردش سرمایه و در نتیجه کسری بودجه با هزینه های بسیار خواهد بود . اما تداوم مقاومت این دولت تنها بدان دلیل است که آمریکا یک کره ی جداگانه ایست سرزمینی ست که کاغذهایش با عکس آبراهام لینکلن بدون حتی پشتوانه خریداران بسیاری دارد و حتی خریدارانش از جمله ایرانیانیان برای خرید این کاغذهای چاپی سرودست می شکنند مثلا چین چند هزار میلیارد دلار به آمریکا کمک کرده است و در صورت ناتوانی در پرداخت دولت آمریکا چین دستش به جائی بند نیست و .... اما برنامه ی رامنی اگر چه برای رونق سرمایه و پر کردن جیب سرایه داران و دلالان و سوداگران بسیار جذاب می باشداما با بی توجهی اش به تولید نه تنها قادر به حل بحران نیست که بر عمق آن خواهد افزود ما در دوران جرج بوش پدر تا سال 2008 که برنامه های نئولیبرالی شدت گرفته بود شاهد خروج کارخانه ها از آمریکا و انگلیس به سمت برزیل و هند و چین بودیم و در سال 2008 ما شاهد توجه اوباما بدان بودیم از اینرو برنامه های رامنی نه تنها قادر به حل بحران بیکاری نیست نه تنها سمت و سوی عدالت طلبانه ندارد که برای آمریکا فاجعه بار است و به همین دلیل تردید رای دهندگان برای انتخاب رامنی به درستی از سوی نویسنده ی مقاله اشاره شده که ناشی از برنامه های نئولیبرالی جرج بوش نشات گرفته است و باید بدین موضوع توجه کنیم که در دوران رکود تولید در دوران کنونی لیبرالیزم باید به شکستش اذعان نماید تا بر بستر این اعتراف به شکست او را قادر سازد تا نسبت به ترمیم برنامه هایش اقدام نماید . شعار تغییر اوباما در سال 2008 در واقع نیاز حیاتی سرمایه داری ست تا اگر می خواهد باز هم خود را بازسازی نماید ترمیم نموده و با شکل و رنگی دیگر دلفریبی نماید . اما باید در قرن 21 بدان توجه نمائیم شکست سرمایه داری قطعی ست از اینرو درک تغییر بسیار اهمیت دارد . دیگر سرمایه داری نمی تواند همچنان با معجزه های ریکاردوئی بازار آزاد همچنان بر بستر فقر اکثریت جامعه حکومت کند رشد صنایع و کاهش نیروی کار لازم در واحد کالا هر روز بیش از پیش گردن سرمایه را بیشتر و بیشتر می فشارد و نرخ سود را کاهش می دهد و هر بحرانی همچون بحران اخیر ناگهان یک شبه هزاران میلیارد دلار سرمایه و ثروت اجتماعی را خاکستر نموده و بر باد خواهد داد و هر چه بیشتر مالکیت را محدود و قدرت اجتماعی را افزایش خواهد داد . تغییر واقعیت حیاتی دوران کنونی ست دیگر راههای کهنه و قدیمی لیبرالیزم کارآئی اش را از دست داده است .

  • کاربر مهمان

    دبیر شورای نگهبان انتخابات ریاست جمهوری آمریکا را رسواکننده و مایه بی‌آبرویی آمریکا خواند و مدعی شد که 90 درصد واجدین شرایط در این انتخابات شرکت نکرده‌اند.!!!