هشدار پژوهشگران درباره مسابقه تسلیحات اتمی جدید در جهان

مؤسسه بین‌المللی پژوهش‌های صلح استکهلم در گزارش سالانه خود اعلام کرد که تعداد کل سلاح‌های هسته‌ای در جهان نسبت به سال گذشته کاهش یافته است. در عین حال، قدرت‌های هسته‌ای در حال نوسازی زرادخانه‌های خود هستند.

بر اساس گزارش سالانه مؤسسه بین‌المللی پژوهش‌های صلح استکهلم (Sipri)، آمریکا، روسیه، بریتانیا، فرانسه، چین، هند، پاکستان و اسرائیل در کنار هم ۱۳ هزار و ۴۰۰ نوع سلاح هسته‌ای دارند. این تعداد ۴۶۵ سلاح کمتر از ابتدای سال ۲۰۱۹ است. پژوهشگران این مؤسسه این آمار را بر اساس منابع عمومی مانند اسناد و ارتباطات وزارتخانه‌ها، همچنین بودجه‌ها و گزارش‌ها به‌دست آورده‌اند.

دلیل این کاهش از بین بردن سلاح‌های هسته‌ای دور ریخته‌شده توسط روسیه و آمریکا اعلام شده است. به‌گفته مؤسسه بین‌المللی پژوهش‌های صلح، بیش از ۹۰ درصد کل سلاح‌های هسته‌ای هنوز در اختیار دو قدرت بزرگ هسته‌ای است. تخمین زده می‌شود که روسیه ۶ هزار و ۳۷۵ و آمریکا ۵ هزار و ۸۰۰ کلاهک هسته‌ای داشته باشند. این رقم نسبت به سال گذشته ۱۲۵ و ۳۸۵ کلاهک هسته‌ای کمتر است.

از سوی دیگر براساس گزارش مؤسسه بین‌المللی پژوهش‌های صلح استکهلم، چین زرادخانه خود را از ۲۹۰ به ۳۲۰ کلاهک هسته‌ای افزایش داده است. همچنین تخمین زده می‌شود فرانسه ۲۹۰ (۳۰۰ در سال ۲۰۱۹)، بریتانیا ۲۱۵ (۲۰۰)، پاکستان ۱۶۰ (۱۵۰-۱۶۰)، هند ۱۵۰ (۱۳۰-۱۴۰) و اسرائیل ۹۰ (۸۰-۹۰) کلاهک هسته‌ای داشته باشند.

سیپری می‌گوید برنامه تسلیحات هسته‌ای کره شمالی «فعال، اما بسیار غیرشفاف» است. پژوهشگران حدس می‌زنند که این کشور ۳۰ تا ۴۰ سلاح هسته‌ای داشته باشد. با این حال، آن‌ها این اطلاعات را «بسیار نامشخص» توصیف می‌کنند، به همین دلیل در محاسبه تعداد کل کلاهک‌های هسته‌ای، تخمین در مورد کره شمالی در نظر گرفته نشده است. نویسندگان گزارش می‌نویسند هیچ شواهدی مبنی بر این‌که این کشور کلاهک هسته‌ای عملیاتی تولید کرده باشد که بتواند با موشک بالستیک قاره‌پیما حمل شود، وجود ندارد.

به‌رغم کاهش سلاح‌های هسته‌ای نسبت به سال گذشته، محققان مؤسسه بین‌المللی پژوهش‌های صلح نسبت به آینده بدبین هستند. یکی از دلایل آن، چشم‌انداز ضعیف برای خلع سلاح است. از جمله پیمان کاهش تسلیحات هسته‌ای دو جانبه میان آمریکا و روسیه، موسوم به «استارت نو» است که قرار است در ماه فوریه آینده لغو شود. این قرار داد در آوریل ۲۰۱۰ در پراگ میان باراک اوباما و دیمیتری مدودف، رئیسان جمهوری وقت آمریکا و روسیه امضا شد. تخمین زده شده است که زرادخانه‌های هسته‌ای هر دو کشور به ۸۰۰ سیستم حمل و یک هزار و ۵۵۰ کلاهک هسته‌ای عملیاتی کاهش یافته باشد.

نمایندگان دو کشور پس از پیشرفت اندک مذاکرات در مدت زمان طولانی، قرار است در ماه جاری میلادی برای مذاکره در مورد توافق جدید خلع سلاح، دیدار کنند. تابستان گذشته، پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد (INF) میان دو کشور لغو شد.

بیشتر بخوانید: