۴۰ فیلم ایرانی در جشنواره جهانی فیلم رتردام

<p>&nbsp;سارا روشن -&nbsp; مقاله توماس اردبرینگ، روزنامه&zwnj;نگار هلندی ساکن ایران که در نقد فیلم &laquo;پل چوبی&raquo; ساخته مهدی کرم&zwnj;پور در &laquo;ان ار سی&raquo;، یکی از پر خواننده&zwnj;ترین روزنامه&zwnj;های هلند منتشر شده با این جملات آغاز می&zwnj;شود:</p> <!--break--> <p>&nbsp;</p> <p>&laquo;برای سومین بار روی در فلزی خونه&zwnj;یی در یکی از کوچه پس&zwnj;کوچه&zwnj;&zwnj;های جنوب تهران می&zwnj;کوبم. تا حالا دو بار کار رو خراب کردم. همه دور و برم نفسشون رو حبس می&zwnj;کنن. نازیلا آروم در رو بازمی&zwnj;کنه. نگاهش قاطع و برنده&zwnj;س. نمی&zwnj;شه از چشمای حنایی&zwnj;رنگش فرار کرد. صدام رو صاف می&zwnj;کنم. می&zwnj;گم: &laquo;دلم واسه&zwnj;ت تنگ شده بود.&raquo;</p> <p>&nbsp;</p> <p>در این فیلم توماس اردبرینگ به عنوان یک روزنامه&zwnj;نگار خارجی در کنار هدیه تهرانی و بهرام رادان بازی کرده &zwnj;است.</p> <p>&nbsp;</p> <p>فیلم &laquo;پل چوبی&raquo; درباره آزادی این روزنامه&zwnj;نگار از زندان و عشق همسر ایرانی&zwnj;اش به معشوق دوران دانشجویی&zwnj;اش است. به گفته توماس اردبرینگ &laquo;پل چوبی&raquo; یک درام عشقی&zwnj;ست. این فیلم به خاطر حضور صدای اعتراضات خیابانی در پیش&zwnj;زمینه و به&zwnj;خاطر روایتی که از چگونگی زندانی شدن یک روزنامه&zwnj;نگار خارجی به&zwnj;دست می&zwnj;دهد، مجوز پخش نگرفت.</p> <p>&nbsp;</p> <table align="left" border="0" cellpadding="1" cellspacing="1" style="width: 230px;"> <tbody> <tr> <td> <p class="rtecenter"><img alt="" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/saraggert02.jpg" style="width: 230px; height: 66px;" /></p> <p class="rtecenter"><strong>جشنواره فیلم رتردام:</strong></p> <p class="rtecenter">●نخستین بار در سال ۱۹۷۲</p> <p class="rtecenter">با مدیریت هوبرت بالس</p> <p class="rtecenter">و با نام &laquo;فیلم جهانی&raquo;</p> <p class="rtecenter">آغاز به&zwnj;کار کرد.</p> <p class="rtecenter">&nbsp;</p> <p class="rtecenter">●موضوع این جشنواره</p> <p class="rtecenter">از همان نخستین دوره</p> <p class="rtecenter">فیلم&zwnj;&zwnj;های متفاوت با تأکید بر سینمای آسیای جنوب شرقی</p> <p class="rtecenter">و کشورهای در حال توسعه است.</p> <p class="rtecenter">&nbsp;</p> <p class="rtecenter">●پس از درگذشت هوبرت بالس،</p> <p class="rtecenter">بنیانگذار این جشنواره در سال ۱۹۸۸، بنیادی برای حمایت از سینمای کشورهای در حال توسعه به&zwnj;نام او تأسیس شد.</p> <p class="rtecenter">&nbsp;</p> <p class="rtecenter">●از سال ۱۹۹۵</p> <p class="rtecenter">به شکل رقابتی برگزار می&zwnj;شود</p> <p class="rtecenter">و جایزه ببر</p> <p class="rtecenter">را به فیلم برگزیده</p> <p class="rtecenter">در بخش اصلی اهداء می&zwnj;کند.</p> <p class="rtecenter">&nbsp;</p> <p class="rtecenter">●محمد شیروانی با فیلم &laquo;لرزاننده چربی&raquo; در بخش اصلی</p> <p class="rtecenter">جشنواره فیلم رتردام</p> <p class="rtecenter">شرکت دارد.</p> <p class="rtecenter">&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> </td> </tr> </tbody> </table> <p>البته توماس اردبرینگ به&zwnj;غیر از ابراز تأسف از عدم پخش این فیلم در ایران، از اینکه این فیلم در&nbsp; فهرست فیلم&zwnj;های منتخب جشنواره جهانی فیلم روتردام در سال ۲۰۱۳ هم حضور ندارد، ابراز تأسف کرده است.</p> <p>&nbsp;</p> <p>در میان فیلم&zwnj;هایی که در جشنواره رتردام شرکت می&zwnj;کنند، ۳۹ فیلم کوتاه و بلند از ایران هم به چشم می&zwnj;خورد؛ فیلم&zwnj;هایی مانند: &laquo;۱۱۱ دختر&raquo; از ناهید قبادی، &laquo;داروگ&raquo; از ابوالفضل جلیلی، &laquo;از تهران تا لندن&raquo; از مانیا اکبری، &laquo;باغبان&raquo; از محسن مخملباف، &laquo;پذیرایی ساده&raquo; از مانی حقیقی، &laquo;انقلاب دزدیده شده من&raquo; از ناهید پرسون سروستانی، &laquo;پرویز&raquo; از مجید برزگر، &laquo;کرگدن&raquo; از بهمن قبادی، &laquo;لرزاننده چربی&raquo; از محمد شیروانی و بسیاری دیگر از فیلم&zwnj;های کمتر شناخته&zwnj;شده، تجربی، داستانی و مستند. <a href="http://www.filmfestivalrotterdam.com/professionals/programme/Sections-2013/signals-2013/signals-inside-iran/">(لینک: فهرست فیلم&zwnj;های ایرانی در جشنواره فیلم روتردام)</a><br /> &nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p><strong>دگرگونی&zwnj;های سینمای هنری ایران</strong></p> <p>&nbsp;</p> <p>جشنواره فیلم رتردام از ۲۳ ژانویه تا ۳ فوریه ۲۰۱۳ در شهر روتردام، در جنوب هلند برگزار می&zwnj;شود. جهانیان این جشنواره را به&zwnj;عنوان جشنواره&zwnj;ای می&zwnj;شناسند که استعداد&zwnj;های تازه، به ویژه در سینمای کشورهای در حال توسعه را معرفی می&zwnj;کند. بسیاری از فیلمسازان جوان مطرح دنیا نخستین فیلم&zwnj;شان را در جشنواره روتردام به نمایش گذاشته&zwnj;اند. گاهی هم سازمان &laquo;هوبرت بالس&raquo; (Hubert Bals Fund) سرمایه ساخت چنین فیلم&zwnj;هایی را به عهده گرفته است.<a href="http://www.filmfestivalrotterdam.com/professionals/hubert_bals_fund/"> (لینک: بنیاد هوبرت بالس)</a><br /> &nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>در جشنواره رتردام در سال ۲۰۱۳، ۳۳ فیلم ایرانی در بخش &laquo;سیگنال&zwnj;ها&raquo; یا&zwnj;&zwnj; &laquo;نشانه&zwnj;ها&raquo; با هم رقابت می&zwnj;کنند. طبعاً رسانه&zwnj;های هلند و دیگر کشورهای جهان هم به این آثار توجه می&zwnj;کنند و همه این&zwnj;ها باعث می&zwnj;شود که سینمای جوان ایران در جهان معرفی شود.&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>اما چرا جشنواره فیلم رتردام باز پس از پنج سال به سینمای ایران تا این حد توجه&zwnj; می&zwnj;کند؟</p> <p>&nbsp;</p> <p>این پرسش را با خِرت&zwnj;یان زاولهُف (Gertjan Zuilhof) تاریخدان، منتقد سینما و برنامه&zwnj;ریز جشنواره رتردام در میان گذاشتم. گفتنی&zwnj;ست که او برای انتخاب فیلم&zwnj;ها به ایران سفر کرده است.</p> <p>&nbsp;</p> <p><strong>خِرت&zwnj;یان زاولهُف </strong>می&zwnj;گوید:</p> <p>&nbsp;</p> <table align="right" border="0" cellpadding="1" cellspacing="1" style="width: 230px;"> <tbody> <tr> <td> <p><img alt="" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/saraggert03.jpg" style="width: 230px; height: 169px;" /></p> <p>&nbsp;</p> <p class="rtecenter">خِرت&zwnj;یان زاولهُف</p> <p class="rtecenter">(Gertjan Zuilhof)</p> <p class="rtecenter">تاریخدان، منتقد سینما و برنامه&zwnj;ریز جشنواره رتردام</p> <p>&nbsp;</p> <p class="rtecenter">روایت رادیویی</p> <p class="rtecenter">گفت&zwnj;وگوی سارا روشن</p> <p class="rtecenter">با</p> <p class="rtecenter">خِرت&zwnj;یان زاولهُف</p> <p class="rtecenter">را از طریق لینک زیر بشنوید:</p> <p class="rtecenter">&nbsp;</p> <p><a href="http://www.zamahang.com/podcast/2010/20130123_IFFR_GertjanZuilhof_SaraRushan.mp3"><img alt="" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/musicicon_14.jpg" style="width: 230px; height: 26px;" /></a></p> </td> </tr> </tbody> </table> <p>به چند دلیل پس از پنج سال تصمیم گرفتیم درباره ایران برنامه&zwnj;ای متفاوت اجرا کنیم. پنج سال پیش تمرکز روی فرهنگ جوانان ایران، موسیقی، چگونگی اجرای موسیقی، هنر معاصر در ایران و سینمای جوان ایران بود. امسال تمرکزمان روی خود فیلم&zwnj;هاست و اینکه چه تغییری در جامعه ایجاد شده که فیلمسازانی که طی ۱۵ سال گذشته، فیلم&zwnj;های زیادی ساخته&zwnj;اند، یا از کشور خارج شده&zwnj;اند و یا تعداد فیلم&zwnj;هایشان کمتر شده&zwnj; است. پرسش ما این بود که شرایط کنونی سینمای ایران چیست؟ بسیاری از اطلاعات را از رسانه&zwnj;ها می&zwnj;گیریم. با این&zwnj;حال می&zwnj;خواستیم با خود فیلم&zwnj;ساز&zwnj;ها هم صحبت کنیم، با این امید که با فیلم&zwnj;سازهای کمتر شناخته&zwnj;شده و جوان ایرانی آشنا شویم.</p> <p>&nbsp;</p> <p><strong>در این سفر به چه چیز تازه&zwnj;ای در سینمای ایران برخوردید؟</strong></p> <p>&nbsp;</p> <p>شرایط در ایران به&zwnj;خاطر سانسور و تحریم&zwnj;ها که از نظر مالی و تأمین بودجه در روند ساخت فیلم&zwnj;ها تأثیر گذاشته&zwnj; سخت است. البته برای دانستن این&zwnj;ها لازم نبود به ایران سفر کنیم. چیزی که در این سفر دریافتیم این بود که در چنین شرایطی هنوز فیلم&zwnj;های زیادی ساخته شده&zwnj;اند و در شرایط متفاوت به نمایش گذاشته می&zwnj;شوند. برای مثال در جمع&zwnj;های کوچک&zwnj;تر. فیلم&zwnj;سازانی را ملاقات کردیم که فیلم&zwnj;های تازه&zwnj;ای ساخته بودند و همچنین با برخی از فیلم&zwnj;سازان جوان و ناشناخته هم آشنا شدیم.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p><strong>بر اساس چه معیارهایی فیلم&zwnj;ها را انتخاب کردید؟</strong></p> <p>&nbsp;</p> <p>برای ما روند انتخاب فیلم&zwnj;ها مانند جست&zwnj;وجو&zwnj;یی بود برای کشف تازه&zwnj;ها. قبل از سفر در گفت&zwnj;وگو با فیلم&zwnj;سازان ایرانی ساکن خارج از ایران درباره سینمای ایران اطلاعاتی به&zwnj;دست آورده بودم و با اسامی بسیار از فیلم&zwnj;سازان جوان آشنا شده بودم. می&zwnj;دانستم باید با چه کسانی صحبت کنم. برایم جالب بود که بدانم سینماگران و کارگردانان تآثر یا آن&zwnj;ها که ویدیوهای هنری می&zwnj;سازند چه نوآوری&zwnj;هایی دارند.&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p><strong>شما به کشور&zwnj;ها و قاره&zwnj;های مختلف سفر می&zwnj;کنید با این قصد که بهترین فیلم&zwnj;ها راً مخصوصاً فیلم&zwnj;&zwnj;های کمتر شناخته&zwnj;شده را معرفی کنید. در فهرست فیلم&zwnj;های ایرانی جشنواره روتردام کدام فیلم&zwnj;ها برای شما به منزله یک کشف بود؟</strong></p> <p>&nbsp;</p> <table align="left" border="0" cellpadding="1" cellspacing="1" style="width: 230px;"> <tbody> <tr> <td> <p><iframe allowfullscreen="" frameborder="0" height="250" src="http://www.youtube.com/embed/4Fy-tk8Ga00" width="230"></iframe></p> <p class="rtecenter">●<strong>ویدئو: </strong>پیش&zwnj;پرده</p> <p class="rtecenter">&laquo;لرزاننده چربی&raquo;</p> <p class="rtecenter">ساخته محمد شیروانی</p> <p class="rtecenter">&nbsp;</p> <p class="rtecenter">&nbsp;</p> </td> </tr> </tbody> </table> <p>فکر می&zwnj;کنم برای کسانی که سینما را چندان از نزدیک دنبال نمی&zwnj;کنند، &laquo;لرزاننده چربی&raquo; از محمد شیروانی حتماً یک کشف تازه است. محمد شیروانی البته غیر از فیلم&zwnj;سازی کارهای هنری دیگری هم انجام می&zwnj;دهد. او فیلم&zwnj;سازی است که از بقیه کسانی که ما می&zwnj;شناسیم، (فیلم&zwnj;سازانی مانند کیارستمی یا مخملباف) سبکی متفاوت&zwnj;تر دارد. ما سینمای ایران را به&zwnj;عنوان سینمایی واقع&zwnj;گرا می&zwnj;شناسیم. کارهای شیروانی اما سوررئال و تخیلی&zwnj;اند.</p> <p>&nbsp;</p> <p><strong>بله البته کسانی که سینمای ایران را از نزدیک دنبال کردند با کارهای قبلی او مثل &laquo;ناف&raquo; یا &laquo;رئیس&zwnj;جمهور میرقنبر&raquo; آشنا هستند. در بین فیلم&zwnj;های کوتاه چی نظر شما را گرفت؟</strong></p> <p>&nbsp;</p> <p>نکته جالب و بامزه&zwnj;ای که کشف کردیم این بود که تعداد زیادی از فیلم&zwnj;های ایرانی در ماشین، در حال رانندگی ساخته می&zwnj;شوند. یک نمونه از این فیلم&zwnj;ها، فیلمی است با عنوان &laquo;امان، امان&raquo; از احسان امانی که در آن یک زوج و دوستشان را می&zwnj;بینیم که با هم در گفت&zwnj;وگو هستند.</p> <p>&nbsp;</p> <p>●</p> <p>&nbsp;</p> <p>جشنواره فیلم رتردام ۲۳ ژانویه ۲۰۱۳ (۴ بهمن)، با فیلم &laquo;استاد&raquo; از پل تامس اندرسون گشایش یافت و تا ۱۰ روز آینده، یعنی تا سوم فوریه (۱۴ بهمن) با به نمایش گذاشتن فیلم&zwnj;هایی متنوع از سراسر جهان ادامه دارد.</p> <p>&nbsp;</p> <p>برخی از این فیلم&zwnj;ها در بخش&zwnj;های مختلف طبقه&zwnj;بندی شده&zwnj;اند. افزون بر فیلم&zwnj;های ایرانی در بخش &laquo;نشانه&zwnj;ها&raquo;، دو کارگردان دیگر هم در این بخش حضور دارند؛ دومنیک گراف، کارگردان فیلم&zwnj;های آلمانی&zwnj;زبان و کیرا موراتاوا، فیلم&zwnj;ساز روسی.</p> <p>&nbsp;</p> <p>آخرین ساخته برناردو برتولوچی، کارگردان سر&zwnj;شناس ایتالیایی هم در این جشنواره به نمایش در&zwnj;می&zwnj;آید. این فیلم &laquo;من و تو&raquo; نام دارد و پس از ۹ سال سکوت برتولوچی ساخته شده و پس از ۳۰ سال در کشور ایتالیا فیلم&zwnj;بردای شده&zwnj; است.</p> <p>&nbsp;</p> <p>در بخش &laquo;آینده درخشان&raquo; هم فیلم &laquo;زیبا&raquo; از بنی خشنودی پخش می&zwnj;شود.</p> <p>&nbsp;</p> <p>در بخش اصلی جشنواره رتردام که فاطمه معتمدآریا و آی وای وای، هنرمند و از کوشندگان حقوق مدنی در چین از داوران آن هستند، فیلم &laquo;لرزاننده چربی&raquo; ساخته محمد شیروانی شرکت دارد.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p>