تداوم ریزش بورس: فروش سهام عدالت به بانک‌ها واگذار شد

شاخص بورس تهران همچنان کاهشی است و در فاصله‌ای کمتر از ۱۰ روز بیش از ۳۰۰ هزار واحد تنزل یافته است. شورای عالی بورس «حمایت ویژه» از بازار سرمایه را وعده کرده است. سهامداران خرد اما بیش از پیش نگران از دست رفتن اندک اندوخته خود هستند. دولت از این فرصت بهره برده و خرید و فروش سهام عدالت را به نهادهای مالی و بانک‌ها واگذار کرد.

شاخص بورس در دومین روز هفته جاری (یکشنبه دوم شهریور) برای دومین روز پیاپی افت کرد تا تنها طی دو روز بیش از ۹۵ هزار واحد کاهش یابد و به رقم یک میلیون و ۶۶۲ هزار واحد تنزل یابد.

بورس تهران تا دهه پایانی مرداد از شاخص ۲ میلیون واحد نیز عبور کرده بود، در دهه پایانی همین ماه بیش از ۳۰۰ هزار واحد ریزش داشت و با آغاز شهریور روند نزولی شاخص متوقف نشده است.

تداوم روند نزولی بورس که بیش از همه سهامداران خُرد تازه‌وارد را متضرر می‌کند موجب دخالت شورای عالی بورس برای آنچه که «حفظ ارزش» و «حمایت از بازار سرمایه» عنوان می‌شود، شده است.

حسن قالیباف‌اصل، رئیس سازمان بورس اوراق بهادار تهران، یکشنبه دوم شهریور ممنوعیت فروش سهام عدالت به شیوه فعلی و عرضه سهام پالایشگاه‌ها را که تحت عنوان «دارا دوم» به فروش می‌رسد، از جمله تصمیمات شورای عالی بورس برای حمایت از بازار سرمایه عنوان کرد. شاخص بورس تهران اما بی‌تاثیر از این اظهارات، ۶۵ هزار و ۳۴ واحد عقب‌نشینی کرد تا روند کاهشی همچنان ادامه یابد.

سهام عدالت از دست سهامداران خُرد خارج می‌شود

مقام‌های دولتی و «کارشناسان» مدافع بورس که تا پیش از افت شاخص حبابی و غیرواقعی بودن رشد بورس را انکار می‌کردند، حالا برای توصیف شرایط بازار اصطلاح «اصلاح قیمت‌ها» را به کار می‌برند و پذیرفته‌اند که رشد بورس غیرواقعی و در «برخی موارد حبابی بوده» است.

مازیار فتحی که «اقتصاد آنلاین» او را «کارشناس بازار سرمایه» معرفی کرده، در همین رابطه گفت: حباب سهام بزرگ موجب ریزش بازار شد. به گفته او سهام دولت در صندوق‌های سرمایه‌گذاری از جمله سهامی دانست که «به نظر می‌رسد حباب‌شان پر شده است».

رئیس سازمان بورس اما همچنان رشد حبابی بورس را انکار کرد، سهام عدالت را عامل ریزش شاخص دانست و گفت که بعد از این سهام عدالت در بازار عرضه نمی‌شود و نهادهای مالی این سهام را می‌خرند.

عرضه سهام عدالت در بورس تهران پس از موافقت علی خامنه‌ای در خرداد امسال آغاز شد. ابتدا دولت به دارندگان سهام اجازه داد تنها سی درصد از سهام خود را به دو شیوه مستقیم یا غیرمستقیم بفروشند. اما به گفته قالیباف‌اصل پس از این تنها خرید و فروش سهام عدالت به صورت بلوکی و از طریق نهادهای مالی امکان‌پذیر خواهد بود.

براساس اعلام سازمان بورس اوراق بهادار تهران از حدود ۱۹ میلیون نفر از دارندگان سهام عدالت که مدیریت مستقیم سهام را برگزیده‌اند، ۲ میلیون و ۲۰۰ نفر برای فروش سهام خود اقدام کرده‌اند. ۳۰ میلیون نفر نیز مدیریت سهام خود را به شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی واگذار کرده‌اند.

ممنوعیت فروش خرد سهام عدالت در بازار سرمایه و صدور مجوز خرید این سهام برای بانک‌ها زمینه کنترل کامل بانک‌ها و نهادهای مالی بر سهام عدالت را فراهم‌تر می‌کند.

ارزش روز سهام عدالت در بازار سرمایه تهران حدود ۱۷ میلیون تومان برای دارندگان برگه ۵۳۲ هزار تومانی و ۳۲ میلیون تومان برای دارندگان برگه یک میلیون تومانی برآورد شده است.

بازی دولت در بازار سرمایه

برخلاف فالیباف‌اصل که سهامداران خُرد و سهام عدالت را از علل ریزش شاخص می‌داند، محمدکاظم مهدوی، مدیرعامل کارگزاری آپادانا سیاست‌های دولت و اظهارات مقام‌های دولتی را موجب ریزش شاخص دانست و گفت:

دولت جمهوری اسلامی ایران از آغاز سال جاری اعلام کرد سهام خود در پالایشگاه‌ها و چند بانک و بیمه را واگذار می‌کند. عرضه سهام پالایشگاه‌ها که قرار بود در مرداد ماه انجام بگیرد تا هفته دولت به تاخیر افتاد. زمان واگذاری سهام دولت در بانک‌ها و چند شرکت بیمه هنوز اعلام نشده است.

مهدوی مدعی شد که اقدام دولت و اظهارات رئیس دفتر رئیس جمهوری موجب کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران و خروج آنها از بازار سرمایه شده است. محمود واعظی، شامگاه شنبه در شبکه دو تلویزیون جمهوری اسلامی ریزش شاخص بورس را «اصلاح قیمتی» دانسته و گفته بود که شاخص به یک میلیون و ۶۰۰ هزار تا یک میلیون و ۷۰۰ هزار واحد باز می‌گردد.

سهامدارن خرد زیان می‌بیندد

بازی دولت در بازار سرمایه با همدستی سهامداران عمده زیان عمده‌ای به سهامداران جزء که به امید حفظ دارایی‌هایشان اندوخته اندک خود را به بورس منتقل کرده بودند، تحمیل می‌کند. براساس اعلام سازمان بورس اوراق بهادار در چند ماه گذشته بیش از ۱۵ میلیون کد بورسی جدید صادر و ۱۱۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی جذب بازار بورس شده است.

حسین سلیمی عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران ریزش شاخص بورس را موجب «وحشت تازه‌واردها» دانست و گفت:

اگرچه او خروج این گروه از سهامداران در بازار سرمایه را بی‌اثر توصیف کرد اما فتحی، «کارشناس بازار سرمایه» به اقتصادآنلاین گفت:

خروج سرمایه‌گذاران خرد از بورس می‌تواند بازارهای موازی از جمله بازار مسکن و ارز و طلا را تحریک کند. پیش از این برخی منابع خبری از افزایش تقاضا در بازار مسکن پس از افت شاخص بورس خبر داده بودند.

در همین زمینه: