هوای آلوده سالانه جان نیم میلیون نوزاد را در جهان می‌گیرد

سال گذشته هوای آلوده به مرگ نزدیک به نیم میلیون نوزاد در ماه نخست زندگی‌شان انجامید. اغلب این نوزادان در کشورهای «در حال توسعه»‌ زندگی می‌کنند. آلودگی هوا به طور کلی چهارمین عامل خطرزای منجر به مرگ در جهان است.

داده‌های گزارش ۲۰۲۰ «وضعیت هوای جهان» که به تازگی منتشر شده است،‌ نشان می‌دهد که دو سوم از این ۵۰۰ هزار نوزاد ازدست‌رفته بر اثر آلودگی هوای داخل خانه جان‌شان را از دست داده اند.

این آلودگی به طور خاص از سوزاندن سوخت‌های جامدی همچون زغال، چوب و فضولات حیوانی برای پخت‌و‌پز ناشی شده است و بنابراین به کشورهایی مربوط می‌شود که کم‌درآمد هستند و اصطلاحاً در «جنوب جهانی» قرار دارند.

قرارداشتن در معرض آلاینده‌های هوا برای جنین در رحم مادر نیز خطرناک است و می‌تواند به تولد زودهنگام یا وزن کم هنگام تولد بینجامد. این دو مورد با افزایش نرخ مرگ‌و‌میر نوزادان نیز رابطه مستقیم دارند. به علاوه، نوزادانی که با وزن اندک به دنیا می‌آیند، در دوران کودکی بیش از دیگر هم‌سالان‌شان در معرض خطر عفونت‌ و سینه‌پهلو هستند.

داده‌های گزارش ۲۰۲۰ وضعیت هوای جهان تا پیش از شیوع ویروس جدید کرونا و آغاز قرنطینه به خاطر آن را در برمی‌گیرد و اثرات مربوط به همه‌گیری ویروس جدید کرونا را لحاظ نکرده است.

در این گزارش هوای آلوده چهارمین عامل خطرزایی است که می‌تواند به مرگ بینجامد؛ پس از فشار خون بالا،‌ تنباکو و سیگار، و رژیم غذایی نامناسب.

بنا به این گزارش، ایران در میان کشورهایی است که میزان بیماری و مرگ‌و‌میر بالایی را به خاطر آلاینده‌های کوچکتر از ۲,۵ میکرون (PM2.5) تجربه می‌کند.

برای نمونه، آلاینده‌های PM2.5 در مصر به ۱۵۷ مرگ در میان هر ۱۰۰ هزار جمعیت، در هند به ۹۶ مورد مرگ در میان هر ۱۰۰ هزار جمعیت،‌ در چین به ۸۱ مورد مرگ، و در ایران به ۶۳ مرگ می‌انجامند.

به طور کلی، ‌ آمار مرگ‌های مرتبط با آلودگی هوا در ایران، همچون بسیاری از کشورهای در حال توسعه دیگر بالا است. به گفته کاظم ندافی، استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران سالانه ۷۵ هزار مرگ بر اثر آلودگی هوا در کشور رخ می‌دهد. بر اساس آمار مؤسسه «بار بیماری‌ها»، در سال ۲۰۱۵ در ایران ۳۳ هزار و ۳۰۰ تن بر اثر مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا جان‌شان را از دست دادند.

هم‌اکنون تهران و برخی دیگر از کلان‌شهرهای ایران با معضل آلودگی هوا روبه‌رو هستند.

شدت گرفتن آلودگی هوای تهران و دیگر کلان‌شهرها به دلیل وارونگی دما عموماً از آذر یا دی آغاز می‌شود اما در چند سال اخیر زودتر از گذشته آغاز شده است.

این بار آغاز آلودگی هوا با اوج‌گرفتن همه‌گیری کووید‌ـ‌۱۹ و ورود ایران به موج سوم همزمان شده است. تهران با محدودیت‌های مربوط به مقابله به کرونا رویاروست.

عیسی کلانتری، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ۱۳ مهر در یک برنامه تلویزیونی هشدار داد که هر واحد افزایش در غلظت ذرات معلق کمتر از ۲,۵ میکرون، ۸ درصد تلفات بیماران کرونایی را بیشتر می‌کند و حتی در برخی مقالات این رقم ۱۵ درصد است.

در همین زمینه: