تهاتر بدهی‌های عراق به ایران با واکسن کرونا

وزیر نیرو که برای رایزنی در مورد پرداخت بدهی‌های عراق به ایران، روز سه‌شنبه به بغداد سفر کرد، اعلام کرد که از منبع این بدهی‌های عقب افتاده و انباشته شده، ایران از اروپا واکسن ویروس کرونا خواهد خرید.

رضا اردکانیان، وزیر نیرو سه‌شنبه ۲۹ دسامبر/ ۹ دی در سفر خود به بغداد به ایرنا گفت که رایزنی‌هایش با مقامات عراقی به نتیجه‌های خوبی رسیده و بناست که از منبع بدهی‌های عراق به ایران واکسن کرونا خریداری شود.

یک روز پیش از سفر وزیر نیرو به بغداد، شرکت ملی گاز ایران اعلام کرده بود که صادرات گاز به عراق را به دلیل عدم پرداخت شش میلیارد دلار بدهی این کشور محدود کرده است.

از جمله شرکت ملی گاز ایران گفته بود که مبلغ سه میلیارد دلار از بدهی‌های عراق به ایران به دلیل تحریم‌های آمریکا در بانک تجارت عراق یا همان TBI ذخیره شده که ایران به دلیل همین تحریم‌ها به این حساب دسترسی ندارد.

رضا اردکانیان در گفت‌وگو با ایرنا به سپرده ایران در بانک تجارت عراق اشاره نکرد اما گفت «جمهوری اسلامی ایران دارای منابع مالی خوبی در خارج کشور ازجمله عراق است.» به گفته وزیر نیرو، وزارت بهداشت ایران «با رعایت مجموعه ملاحظاتی» قرار است که پول مورد نیاز را برای خریداری واکسن کرونا از منبع پول‌های ایران در عراق پرداخت کند. پول قرار است نهایتا به حساب شرکت‌های داروسازی در اروپا واریز شود.

بنا به تحریم‌های آمریکا، ایران تنها می‌تواند از قبل درآمد صادراتش، کالاهای اساسی مانند خوراکی و دارو خریداری و وارد کند.

مشخص نیست که عراق چه مقدار از شش میلیارد بدهی‌اش به ایران را پس می‌دهد. اما وزیر نیرو گفت که میزان پول توافق شده قابل‌توجه است:

عبدالناصر همتی، رئیس‌کل بانک مرکزی روز ششم دی به بخش خبری سیمای ۲۱ گفت که ایران در حال یافتن راه بانکی مناسب برای فرستادن ۲۰۰ میلیون یورو معادل ۲۴۴ میلیون دلار برای خریداری ۸/ ۱۶ میلیون دز واکسن به‌ حساب کارگزار سازمان بهداشت جهانی است.

به گفته همتی، ایران و کارگزار سازمان بهداشت جهانی از آمریکا برای این معامله مجوز لازم را گرفته‌اند اما به دلیل تجربه بد ایران با نظام بانکی جهانی، ایران باید راهی پیدا کند که در راه انتقال پول توسط بانک‌ها مسدود نشود.

راهی که فعلاً به نتیجه نرسیده از طریق بانک‌های کشور کره جنوبی بوده که به دلیل اینکه بخشی از مسیر انتقال پول از طریق بانک آمریکایی جی پی مورگان بوده ایران ناچار به یافتن مسیری دیگر شده است. همتی در رابطه با مسیر دیگر توضیح دقیقی نداد اما گفت مسیر شامل:

رویترز به نقل از احمد موسی، سخنگوی وزارت نیروی عراق نوشت که پس از توافق ایران با عراق در مورد بدهی‌های پرداخت نشده، جریان عادی صادرات گاز ایران به عراق از سر گرفته شد.

به گفته احمد موسی، رضا اردکانیان و همتای عراقی‌اش مجید مهدی باهم توافق کردند که بر اساس آن قرار بر این شد که جریان عادی صادرات گاز از سر گرفته شود.

رقم دقیق پرداختی عراق به ایران به شکل کالاهای مورد نیاز و واکسن کرونا اعلام نشده است.

ایران به‌غیراز گاز به عراق برق نیز صادر می‌کند و بدهی‌های عراق در رابطه با صادرات برق نیز قرار است به‌صورت تهاتر پرداخت شود و ایران به‌جای آن کالاهای اساسی خواهد خرید. سید حمید حسینی، عضو هیئت رئیسه اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق در این رابطه به ایرنا گفت که ایران:

رویترز نوشته است که عراق از ۲۱ دسامبر به ایران گفته است که آماده است که برای پرداخت بخشی از بدهی‌هایش هفتصد هزار تن جو به ایران صادر کند. قیمت پیشنهادی عراق ۱۲۵ دلار برای هر تن جو است. میانگین قیمت جو برای هر تن در سطح جهان در شش ماه گذشته حدود ۸۰ دلار آمریکا بوده است.

رضا اردکانیان در سفرش به بغداد با وزیران برق، تجارت و مقام‌هایی از بانک مرکزی و بانک تجارت عراق دیدار کرده است. او همچنین با مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر عراق جلسه داشته است. بنا به این جلسات قرار است که ایران در راستای به روز کردن شبکه‌های برق عراق هم فعالیت کند.

آمریکا در راستای سیاست فشار حداکثری دونالد ترامپ، علیه ایران تا کنون بارها از عراق خواسته‌ که برنامه‌های بلند مدت را برای کاهش وابستگی بخش انرژی این کشور به ایران دنبال کند. برای قطع وابستگی عراق به واردات گاز از ایران، ایالات متحده آمریکا در ماه اوت ۲۰۲۰، توافق‌نامه‌هایی را به ارزش ۸ میلیارد دلار در عرصه انرژی با عراق امضاء کرد که بخشی از آن برای بازسازی شبکه برق عراق است.

ایران هم قرار است پروژه‌های به روز رسانی شبکه برق عراق را به عهده گیرد. به گفته وزیر نیروی ایران، بخشی از دستاوردهای سفر بغداد نهایی شدن دو توافق در رابطه با پروژه‌های بازسازی صنعت برق عراق است. اردکانی به ایرنا گفت که این دو پروژه در زمینه «کاهش تلفات انرژی در شبکه توزیع برق» و همچنین «بازسازی تجهیزات آسیب دیده برق» عراق خواهد بود. مشخص نیست که ایران در این پروژه‌ها چه نقشی ایفا خواهد کرد.

در همین زمینه: