رکود در بازار مسکن، خبری از کاهش قیمت نیست
هم‌اکنون مسکن ۵۰ درصد درآمد خانوار شهری در ایران را به تنهایی می‌بلعد و از این جهت ایران را به صدر کشورهای با عدم توازن میان درآمد و سرپناه رسانده است
در آذرماه امسال تنها حدود ۲۷۰۰ ملک مسکونی در شهر تهران معامله شده است؛ ۴۸ درصد کمتر از آبان‌ماه و رکوردی جدید برای رکود در بازار مسکن.
براساس آمار اعلامی در گزارش بانک مرکزی از تحولات مسکن، هم‌اکنون متوسط قیمت فروش مسکن در تهران ۲۶ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان است و به جز فرودستان شهری که عمدتاً حاشیه‌نشین و مستأجرند، مالکیت سرپناه آرزویی دور از دسترس برای جمعیت بزرگی از طبقه متوسط با درآمد ماهیانه خانوار بین ۴ تا ۵ میلیون تومان نیز هست.
رکود در بازار مسکن همزمان با کاهش قیمت دلار و چشم‌انداز بازگشت آمریکا به برجام و کاهش تحریم‌ها رخ داده است.
روزنامه همشهری در گزارشی با اشاره به ارتباط رکود مسکن با بازار ارز نوشت:
«فروکش‌کردن تب تورم انتظاری در دو ماه اخیر، همان گونه که تنور بازار ارز را سرد کرد، رکود سنگینی نیز به سایر بازارهای سرمایه‌پذیر تحمیل کرده و با وجود کاهش قیمت‌ها، خریداران را عقب رانده است. مشاوران املاک شهر تهران از کسادی کم‌سابقه این بازار می‌گویند و این که حداقل یک ماه است یک خریدار واقعی مسکن را به چشم ندیده‌اند.»
قیمت مسکن کاهش یافته است؟
به‌رغم آنکه در خبرهای رسمی اعلام شده است که قیمت فروش مسکن در تهران و شهرهای بزرگ بین ۱۰ تا ۱۵ درصد کاهش یافته است، گزارش میدانی خبرگزاری ایسنا از بنگاه‌های معاملات مسکن نشان می‌دهد که فروشندگان عمدتاً حاضر به کاهش قیمت نیستند.
همواره با فروکش کردن بحران مسکن فاصله‌ای شش‌ماهه تا یک‌ساله برای شکستن مقاومت بازار وجود دارد. دلیل این مقاومت آن است که شاخص قیمت در هر منطقه معمولاً تابعی از قیمت تمام‌شده مسکن نوساز است و چون مسکن نوساز در دوره زمانی بحران و با قیمت مصالح آن زمان ساخته شده است عملاً فروشندگان و سازندگان حتی به قیمت رکود، تمایلی به کاهش قیمت ندارند.
با این وجود دولت همچنان خوش‌بین است که قیمت مسکن در دوره زمانی شش ماهه آینده با کاهش مواجه شود و حتی ۴۰ درصد کمتر از معاملات آبان‌ماه امسال معامله شود.
با وجود رشد سه برابری قیمت مصالح ساختمانی، در یک سال گذشته نرخ تورم خرید مسکن حدود ۹۸ درصد بوده است و همین موضوع خوش‌بینی به کاهش ۴۰ درصدی قیمت‌ها بعید به نظر می‌رسد.
رشد حاشیه‌نشینی و هیولای هزینه مسکن
بیت‌الله ستاریان در گفتگو با ایسنا گفته است:
«برخی افراد وعده‌های مسئولان مبنی بر افت قریب الوقوع قیمت مسکن را باور می‌کنند. این باعث می شود تا مدتی از ساخت و ساز دست بکشند و این کسری تولید به کسری سال آینده اضافه شود.»
عدم مداخله دولت در ساخت و تأمین مسکن به رشد شتابان حاشیه‌نشینی و افزایش سهم مسکن در سبد هزینه خانوار منجر شده است. هم‌اکنون مسکن ۵۰ درصد درآمد خانوار شهری در ایران را به تنهایی می‌بلعد و از این جهت ایران را به صدر کشورهای با عدم توازن میان درآمد و سرپناه رسانده است.
ستاریان در این مورد می‌گوید:
«عدم توانایی خانوارها برای تأمین مسکن مناسب به پدیده حاشیه‌نشینی منجر می شود. حاشیه‌نشینی در تهران سالیانه چهار تا پنج درصد افزایش پیدا می‌کند. این یعنی ۲۰ سال دیگر یک تهران با مشخصات و ویژگی های مناطق ناکارآمد در کنار تهران فعلی سر بر می آورد. حدود ۲۰ میلیون بد مسکن در کشور زندگی می کنند. بعد، مسئولان آمار می دهند که ۲,۵ میلیون واحد مسکونی خالی در کشور داریم. وقتی این تعارضات را می‌بینیم متوجه می‌شویم اراده‌ای برای حل معضل کمبود مسکن وجود ندارد. بخش مسکن با دربرگیری نیمی از اقتصاد کشور، توسط یک معاونت در یک وزارتخانه مدیریت می‌شود. بنابراین واضح است که مسئله را کوچک شمرده‌اند و از نظرات کارشناسی استفاده نمی‌کنند.»
بیشتر بخوانید:
نظرها
نظری وجود ندارد.