انفجارهای هسته‌ای و زلزله

در ۳۰ مه ۱۹۹۸ همزمان با یک آزمایش هسته‌ای در پاکستان، در افغانستان و تاجیکستان زلزله آمد و جان چهار هزار نفر را گرفت. در آن زمان، در رسانه‌ها این بحث درگرفت که آیا یک آزمایش هسته‌ای در زیر زمین می‌تواند موجب زلزله بشود؟

پاسخ این است: آری و نه. بستگی دارد به وضعیت زمین‌شناسی منطقه و فاصله انفجار هسته‌ای زیرزمینی با مناطق زلزله‌خیز و قدرت انفجار. آزمایش هسته‌ای در پاکستان قدرت انفجارش به حدی نبود که بتواند زلزله‌ای در آن ابعاد را به وجود آورد.

آزمایش‌های هسته‌ای که آمریکا از سال ۱۹۵۷ به بعد انجام داد نشان می‌دهد که اصولاً انفجار هسته‌ای در زیر زمین، به ویژه در مناطقی که روی «کمربند زلزله» قرار دارند، ممکن است به وقوع زلزله بینجامد. نیروی مخربی که در اثر چنین انفجاری در اعماق زمین آزاد می‌شود، سنگ‌هایی را که در لایه‌های زیر زمین قرار دارند منفجر می‌کند. روی زمین غبار عظیمی که بلند می‌شود و همچنین شیارها و حفره‌هایی تا ابعاد هشت کیلومتر از انرژی گسترده‌ای که در زمین آزاد شده، نشان دارند. در صحرای نوادا، دانشمندان پس از انفجار هسته‌ای در زیر زمین، هزاران زمین‌لرزه خفیف را ثبت کردند. هرچند که کانون این زمین‌لرزه‌ها در چند کیلومتری محل انفجار قرار داشت، اما زمین‌شناسان نگران بودند که در اثر آزمایش‌های هسته‌ای، در کالیفرنیا که روی کمربند زلزله قرار دارد، زمین‌لرزه‌های سهمگین درگیرد. اما بعدها معلوم شد که انفجار هسته‌ای در زیر زمین نمی‌تواند در صدها کیلومتر آن‌طرف‌تر ایجاد زمین‌لرزه کند.
۱۶ جولای ۱۹۴۵ نخستین آزمایش هسته‌ای در دره «Jornada-del-Muerto» در نیومکزیکو اتفاق افتاد. از این رویداد به عنوان سرآغاز عصر اتم در قرن بیستم یاد می‌کنند.

دکتر جی رابرت اوپنهایمر که مدیریت این پروژه را به عهده داشت، بعد از نخستین انفجار هسته‌ای در جهان گفت: «من تبدیل شده‌ام به خود مرگ؛ به نابودکننده جهان.»
در صحرای نوادا در مجموع ۱۱۹ انفجار هسته‌ای در روی زمین اتفاق افتاده است. از سال ۱۹۶۹ به بعد هزاران انفجار هسته‌ای زیرزمینی در این محل انجام شده. در سال ۱۹۹۲ اما ارتش آمریکا انجام چنین آزمایش‌هایی را در این منطقه متوقف کرد.
در جریان جنگ سرد، اتحاد جماهیر شوری، قزاقستان را به عنوان محل آزمایش‌های هسته‌ای برگزید.
در ۱۸ مه ‌۱۹۷۴ هندوستان هم با یک آزمایش هسته‌ای در عمق ۱۱۸ متری زمین در منطقه رجاستان در مرز پاکستان به قدرت‌های هسته‌ای در جهان پیوست.
فرانسه در ۱۳ فوریه ۱۹۶۰ در صحرای الجزایر بمب هسته‌ای منفجر کرد. قدرت این بمب برابر بود با قدرت بمب هیروشیما.
در سال ۲۰۱۰ روزنامه «لو پاریسین» چاپ پاریس، همزمان با پنجاهمین سالگرد انفجار هسته‌ای در الجزایر سند محرمانه‌ای را منتشر کرد که مطابق آن ۳۰۰ سرباز تعمداً با مواد رادیواکتیو آلوده شدند با این هدف که تأثیر این مواد بر سلامتی انسان را بررسی کنند.