باز طراحی یک شهر: اومئو شهری برای زنان
به گفته کارشناسان، برنامهریزی شهری به شکلی که نیازهای ساکنان زن را برآورده کند، شهرهای عادلانهتر و سبزتری را ایجاد خواهد کرد. تجربه شهر اومئوی سوئد.
اومئوی سوئد: در نگاه اول، هیچ چیز قابل توجهی در مورد پارک اورزتیدرناز و آلاچیق آبی فولادی آن، که پاتوق محبوب دانشآموزانی است که عصرها بعد از کلاس در آنجا جمع میشوند، به نظر نمیرسد. با این حال، تمام جزئیات آلاچیق که شکل چرخ فلک است، برای مخاطب خاصی طراحی شده است: دختران نوجوان.
آنیکا دالن، استراتژیست شهری و و کارمند برابری جنسیتی در شهر اومئوی سوئد، میگوید: «محل نشیمن با میانگین قد یک دختر نوجوان تطبیق داده شده است، این سازه در یک منطقه شلوغ پارک قرار دارد تا زنان جوان احساس امنیت کنند و بتوانند ببینند چه کسی میآید و میرود و چه کسی آنجاست.»
این جزئیات را خود زنان جوانی که در کارگاههای آموزشی برای کمک به طراحی پروژه شرکت کرده بودند در نظر گرفتند. این پروژه بخشی از تلاش برنامهریزان شهری در طراحی مجدد شهر اومئوی سوئد برای پاسخگویی به نیازهای ساکنان زن است که معمولا در طراحی شهری و سیاستهای شهری نادیده گرفته میشوند.
ماری دالنباو لوسه، محقق و مشاور شهری میگوید: «شهرهای ما توسط مردان و برای مردان برنامهریزی شدهاند، چه در طول تاریخ و چه امروز. برنامهریزان شهری زن هنوز کمتر حضور دارند و اغلب در میز مذاکره نیستند.»
اثرات این عدم تعادل در شهرها در همه جا مشهود است: برای مثال، زیرگذرها و پارکینگهایی که زنان در آنها احساس ناامنی میکنند، یا محلههایی که برنامه حملونقل عمومی در آنها مطابق با برنامههای روزانه زنان نیست؛ زنانی که معمولاً مسوولیتهای مراقبتی بیشتری دارند.
در اومئو، دالن و لیندا گوستافسون، کارشناسان برابری جنسیتی، تصمیمات سیاست شهری و برنامه ریزی، از طراحی پارکها و مجتمعهای مسکونی جدید گرفته تا ایجاد مسیر دوچرخه سواری جدید را بررسی میکنند تا اطمینان حاصل کنند که به نیازهای زنانی که از این امکانات استفاده خواهند کرد نیز توجه میشود.
گوستافسون میگوید: «مزایای این نوع توجه در سطح شهر موج میزند: طراحی برای زنان، به ایجاد حس تعلق و ایمنی کمک میکند و باعث میشود افراد از نسلهای مختلف و پسزمینههای مختلف احساس خوشایندتری در شهر پیدا کنند. اگر ما بر اساس برابری جنسیتی کار نکنیم، شهری که مردم دوست داشته باشند در آن زندگی کنند، نخواهیم داشت.»
قرار دادن زنان روی نقشه
اومئو در مورد طراحی مجدد شهرها برای زنان، شروع خوبی داشته: از سال ۱۹۷۸، یک کمیته برابری جنسیتی در این شهر سیاستهای مدیریت شهری را از منظر جنسیتی بررسی کرده است.
شارلوتا وسترلوند، یکی از اعضای شورای شهر که ریاست این کمیته را بر عهده دارد، میگوید که این کمیته در «قرار دادن برابری جنسیتی روی نقشه» نقش به سزایی داشته است. برابری جنسیتی همچنین یکی از ویژگیهای کلیدی برنامهریزی بلندمدت شهر است که در آن متعهد شده «شرایطی را برای زنان و مردان ایجاد کند تا قدرت یکسانی برای شکل دادن به جامعه و زندگی خود داشته باشند».
این بدان معناست که کارشناسان برابری جنسیتی به جای اینکه در حاشیه قرار گیرند، در مرکز کار طراحی شهر در نظر گرفته شدهاند. گوستافسون میگوید: «من مثل پلیس داخلی نیستم که به مردم اشتباهاتشان را تذکر بدهم.»
رویکرد اومئو توجه برنامهریزان شهری و سیاست گذاران در سراسر اروپا را به خود جلب کرده است و در سال ۲۰۱۹ این شهر به عنوان شریک اصلی در شبکه Gendered Landscape قرار گرفته که برنامهای با بودجه اتحادیه اروپاست. اوایل این ماه، اومئو میزبان رویداد اختتامیه این پروژه بود که شامل شش شهر دیگر از سراسر اروپاست.
گوستافسون تاکید میکند که هر شهر باید راهحلهای خود را بیابد: «گاهی اوقات برابری جنسیتی با چک لیستهای یکسان برای همه مورد استفاده قرار میگیرد که مثلا اگر فلان کار را انجام دهید فلان نتیجه را خواهید داشت. به جای این کار، ما باید شهر را درک کنیم: چه کسی در آن زندگی میکند و چگونه ساخته شده است؟ سپس میفهمیم که چگونه میتوانیم به برابری جنسیتی نزدیک شویم.»
اومئو مشتاق است که به عنوان یک نمونه به سایر برنامهریزان خدمت کند و برای دیگران الهام بخش باشد. از سال ۲۰۰۹، این شهر یک تور اتوبوس ارائه میدهد که در آن موفق ترین ابتکارات این شهر نشان داده میشود.
مسبر این اتوبوس شامل یک زیرگذر عابر پیاده به طول تقریباً ۱۵۰ متر است که آن مرکز را به محله مسکونی هاگا، درست پشت ایستگاه مرکزی متصل میکند.
دالن، افسر برابری جنسیتی میگوید که زنان گزارش داده بودند که در تونل قدیمی احساس ناامنی میکنند: تونلی که باریک، تاریک و بسیار شیبدار بود و اگر با ویلچر یا کالسکه میرفتی کار را دشوار میکرد:
«زیرگذر جدید عریض است. از طرف دیگر، کل تونل از قسمت ورودی قابل مشاهده است و بازدیدکنندگان اگر احساس امنیت نکنند میتوانند از طریق یک خروجی اضافی، در نیمه راه مسیر را ترک کنند. دیوارها با آثار هنری و نقل قولهایی از نویسنده سوئدی سارا لیدمن تزئین شده است. ما میدانیم که مردم در فضای عمومی در کنار دیگران احساس امنیت بیشتری میکنند. حتی اگر یک شخص فیزیکی واقعی نباشد، همراهی با سخنان دیگران، و به ویژه همراهی با زن دیگری، احساس امنیت [زنان] را افزایش میدهد.»
طرحهای دیگر مثل مدرسهای که به نام ماجا بسکوو، یکی از اولین معلمهای زن در اومئو تغییر نام داده است، یا گذرگاههای عابر پیاده که با علامتهای هشدار آبی رنگ که هم زن و هم مرد را به تصویر میکشند، هدفشان این است که زنان در شهر بیشتر دیده شوند.
دالن میگوید: «در قدیم، پارکها، خیابانها و میدانها را به نام مردان نامگذاری میکردند، بنابراین ما تعداد نامتناسبی نامهای مردانه در شهرمان داریم. باید تلاش کنیم تا این اشکال را در خیابانها و آنچه در خیابانها میبینیم برطرف کنیم.»
سبزتر، منصفانهتر
به گفته گوستافسون، طراحی فضاهای شهری برای زنان نیازمند «تفکر انتقادی، خلاقیت و تخیل» است؛ نوعی تصمیمگیری که برای مقابله با چالش بزرگ بعدی شهر نیز کلیدی خواهد بود: کاهش انتشار گازهای گلخانهای و سازگاری با تغییرات آب و هوایی.
گوستافسون میگوید: «در مورد محیط زیست، باید سریع تغییرات را ایجاد کنیم و هنگامی که تغییرات را سریع انجام میدهیم، به راحتی ممکن است دیدگاه انسانی و برابری جنسیتی را فراموش کنیم.»
در سطح جهانی، زنان، به ویژه در خانوادههای فقیرتر، در برابر تأثیرات تغییرات آب و هوایی آسیبپذیرتر هستند. آنها همچنین از فرآیندهای تصمیمگیری کنار گذاشته میشوند.
در اومئو، مدیرانی مانند گوستافسون استدلال میکنند که برای اقدامات با هدف کاهش انتشار گازهای گلخانهای باید جنسیت را در نظر گرفت تا اطمینان حاصل شود که زنان به طور نامتناسبی تحت تأثیر قرار نمیگیرند.
آنها همچنین تاکید میکنند که اولویت دادن به برابری جنسیتی میتواند ابزار قدرتمندی در مبارزه با تغییرات آب و هوایی باشد.
گوستافسون میگوید: در شهرهای برابر جنسیتی، انتشار گازهای گلخانهای بسیار کاهش مییابد، زیرا زنان نسبت به مردان انتخابهای پایدارتری دارند.»
بررسیها و مطالعات انجامشده در اومئو، برای مثال نشان داد که مردان بسیار بیشتر از زنان از خودروی خود در شهر استفاده میکنند. یک مطالعه در سال ۲۰۲۰ به سفارش آژانس نوآوری سوئد نشان داد که اگر مردان مانند زنان سفر کنند، انتشار گازهای گلخانهای سوئد از حمل و نقل مسافر نزدیک به ۲۰ درصد کاهش مییابد.
گوستافسون میگوید: «ما پول زیادی صرف سرمایهگذاریهای فنی جدید و اختراع یا پالایش فناوری و پایدارتر کردن آن میکنیم، اما همزمان باید به رفتار مردان و زنان در شهر نگاه کنیم و هنجارها را به چالش بکشیم.»
او میگوید: «اومئو متعهد است تا سال ۲۰۳۰ وضعیت آب و هوا خنثی شود: «اگر به طور همزمان برای مبارزه با تغییرات آب و هوایی و دستیابی به برابری جنسیتی کار نکنیم، به این هدف نخواهیم رسید.»
نظرها
نظری وجود ندارد.