تجربه تظاهرات موضعی

گذار از تظاهرات توده‌ای به تظاهرات موضعی تظاهرات‌ توده‌ای سال ۱۳۸۸ با یک تناقض روبرو شد: هر گاه جای مشخصی را برای گردآمدن معترضان اعلام می‌کردند انبوه ماموران قبل از معترضان در آنجا حضور داشتند و در نتیجه عملا تظاهرات برگزار نمی‌شد یا به بهای دستگیری‌ها و کشته‌شدگان زیاد تمام می‌شد. اگر هم مکانی واحد اعلام نمی‌شد، معترضان خود مجبور بودند به جست‌وجو جایی بروند که اعتراض رخ می‌داد و این یعنی پراکنده شدن و بتدریج از نفس افتادن.

در شرایط کنونی ما دقیقا با همین دوگانه روبرو هستیم: متاسفانه مرجعی که همگان به ان اعتماد داشته باشند و مکان معینی را برای گردآمدن معترضان مشخص کند در حال حاضر نیست و تازه اگر هم مشخص کند ماموران سرکوب از ساعت‌ها قبل آنجا را محاصره می‌کنند و عملا امکان برگزاری تظاهرات گرفته می‌شود. از سوی دیگر توده‌ی معترضان مجبورند در شهرها، به ویژه شهرهای بزرگ، ساعت‌ها در خیابان بچرخند، پشت ترافیک بمانند و بعد به خانه برگردند.

تکرار چنین روندی در درازمدت بی‌فایده است و به خستگی می‌انجامد. این درست نقص بزرگ تظاهرات ۱۳۸۸ بود. اما در ۱۳۵۷ چنین مشکلی وجود نداشت چرا؟ وجود تظاهرات موضعی: تظاهرات موضعی شکلی از تظاهرات است که با جمعیتی اندک، حتی ۲۰ تا ۳۰ نفر در هر لحظه از روز در هر کجا که مانع امنیتی و پلیسی وجود ندارد به مدت بسیار کوتاهی مثلا ۵ دقیقه برگزار می‌شود، تظاهرکنندگان اعلامیه و پوستر میان مردم پخش می‌کنند و بعد بسرعت آن محله یا آن منطقه را خالی می‌کنند و در جای دیگری این عمل را از نو سر می‌گیرند.

این نوع تظاهرات موضعی نقش بسیار مهمی در زنده نگه‌داشتن روحیه‌ی اعتراضی دارد و به دلیل سرعت عمل و زمان اندک دستگیری یا تلفات ندارد یا بسیار اندک است. در سال ۵۷ در فاصله‌ی بین دو تظاهرات توده‌ای صدها تجمع کوچک و ضربتی و موضعی در تمام نقاط شهر برگزار می‌شد و به این ترتیب این امکان به وجود می‌آمد که با بالا بردن روحیه افراد زمینه برای شکل‌گیری تظاهرات توده‌ای فراهم آید.

از طرف دیگر این یکی از راه‌هایی است که کانون تجمع و تمرکز محدود مخالفان در جمع‌های کوچک به وجود می‌آید که می‌تواند تاثیر چشمگیری در هماهنگی معترضان بگذارد. در گذشته افراد شرکت‌کننده در تظاهرات موضعی عموما بچه‌های یک محل، دانشجویان دانشگاه، دوستانی که با هم در تظاهرات قبلی آشنا شده بود و نظایر آن بودند. ده‌ها تجمع این شکلی با کمترین تلفات و دستگیری روزانه برگزار می‌شد و عملا رژیم کاری نمی‌توانست بکند. تظاهرکنندگان از قبل منطقه را بررسی می‌کردند راه‌های فرار شخصی خود را مشخص می‌کردند و قبل از آمدن پلیس فرار می‌کردند.

اکنون افرادی که در فضای مجازی دوست هستند و به هم اعتماد دارند می‌توانند ترتیب چنین تظاهرات موضعی را بدهند.