هیاهوی بسیار برای هیچ

[podcast]http://www.zamahang.com/podcast/2010/20130618_Farhangi_EkranCinema_M_Yousefipour.mp3[/podcast]
از این هفته نمایش عمومی فیلم «هیاهوی بسیار برای هیچ» آخرین ساخته جاس ویدون، فیلمساز آمریکایی در سینماهای انگلستان و ایرلند آغاز شده است. در اکران این هفته می‌پردازیم به معرفی این فیلم.

«هیاهوی بسیار برای هیچ» نخستین‌بار سال گذشته در جشنواره فیلم تورنتو به نمایش درآمد و سپس در جشنواره‌های دیگری چون گلاسکو، سان‌فرانسیسکو و سیاتل نیز به روی پرده رفت. از۷ ژوئن ۲۰۱۳ نیز نمایش عمومی این فیلم در سینماهای آمریکا آغاز شده است.

«هیاهوی بسیار برای هیچ» اقتباس مدرنی از نمایشنامه کمدی و عاشقانه ویلیام شکسپیر با همین نام است. موضوع اصلی نمایشنامه ماجراهای دو زوج جوان و روابط عاشقانه و نگاه متفاوت آنها به عاشقیت است.در زمانی که معاصر ماست، دون پدرو به همراه دو تن از افسرانش، بندیک و کلودیو به دیدار لئوناتو می‌آیند و قرار می‌شود یک ماهی در آنجا بمانند. با اقامت سه مرد در خانه لئوناتو، کلودیو عاشق هیرو، دختر لئوناتو می‌شود در حالی که بندیک با بئاتریس، برادرزاده لئوناتو دچار مشکل شده و دائم در نزاع هستند. زمانی که قرار می‌شود کلودیو و هیرو با هم ازدواج کنند، سر و کله دون جان، برادر دون پدرو پیدا می‌شود که قصد دارد مانع از این ازدواج شود. از سوی دیگر در همین زمان رابطه عاشقانه‌ای میان بندیک و بئاتریس شکل می‌گیرد.

جاس ویدون، فیلمنامه‌نویس و کارگردان آمریکایی، فیلمنامه «هیاهوی بسیار برای هیچ» را نوشته و کارگردانی این فیلم را هم خودش به عهده داشته است. ویدون در هالیوود نام شناخته‌شده‌ای است. او کارش را با نوشتن مجموعه‌های تلویزیونی آغاز کرد و بعدتر به کارگردانی نیز پرداخت. او در سال ۱۹۹۶ برای نوشتن فیلمنامه انیمیشن «داستان اسباب‌بازی» نامزد جایزه اسکار شد و همچنین یکی از نویسندگان فیلم «بیگانه: رستاخیز» به کارگردانی ژان پیر ژنه است. او سال گذشته فیلم «انتقامجویان» را نوشت و کارگردانی کرد که در گیشه با موفقیت بسیار روبرو شد و با فروش یک‌ونیم میلیارد دلاری خود نام ویدون را به عنوان یکی از فیلمسازان پولساز هالیوود مطرح کرد. او هم‌اکنون مشغول کار کردن بر روی قسمت دوم فیلم «انتقامجویان» است که احتمالاً سال آینده روانه سینماها خواهد شد.

اما «هیاهوی بسیار برای هیچ» کاری متفاوت در کارنامه این فیلمساز است. او فیلم را با اتکا به متن اصلی شکسپیر در فضایی امروزی ساخته است و بسیاری از گفت‌وگوهای فیلم مطابق با متن اصلی هستند. ویدون از بازیگرانش خواسته بود که تا پایان کار از گفت‌وگو درباره آن خودداری کنند. او فیلم را در خانه شخصی‌اش در کالیفرنیا فیلمبرداری کرده است.

ویدون درباره انگیزه‌اش از ساخت این فیلم و دلایلش برای انتخاب نمایشنامه «هیاهوی بسیار برای هیچ» از شکسپیر می‌گوید: «"هیاهوی بسیار برای هیچ" از برخی لحاظ با آثار دیگر شکسپیر فرق دارد. من این نمایشنامه را دوست دارم. کار بامزه، تاریک و عجیبی است. فکر می‌کنم نمایشنامه پیچیده‌ای است. اجراهای ساده‌ای از آن را دیده بودم و می‌خواستم کاری متفاوت انجام دهم. همچنین بازی امی اکر و الکسیس دنیسوف را در این نقش‌ها دیده بودم و می‌دانستم که روزی باید آن را به فیلم تبدیل کنم. همچنین نمایشنامه تنها در یک مکان اتفاق می‌افتاد که ما آن مکان را در اختیار داشتیم.»

تهیه‌کنندگان فیلم، ویدون و همسرش هستند و خود ویدون یکی از تدوین‌گران و آهنگساز فیلم نیز هست. در مقایسه با دیگر اقتباس‌های سینمایی از این نمایشنامه که در سال ۱۹۹۳ توسط کنت برانا با حضور بازیگرانی چون اما تامپسون، دنزل واشنگتن و کینو ریوز ساخته شد، این اثر تازه نسخه‌ای کاملاً متفاوت و کم‌خرج است.

«هیاهوی بسیار برای هیچ» تنها در ۱۲ روز و به شیوه سیاه و سفید فیلمبرداری شده. ویدون درباره این شیوه کار کردن و ساخت این فیلم در تنها ۱۲ روز و تفاوت آن با دیگر نسخه‌ها می‌گوید: «این کار بسیار به یک فیلم- نمایش شبیه بود، با این تفاوت که یک فیلم واقعی است. ما انرژی زیاد داشتیم و کار را با تمرکز بر بازی‌ها و بازیگران فیلمبرداری کردیم. مانند روال معمول نبود که یک نما را بگیریم و بعد دوربین را جابجا کرده و برای مثال نمای پشت سر همان صحنه را بگیریم.»

ویدون برای رسیدن به این مقصود و ساختن این فیلم در زمانی کوتاه به استفاده از دوربین‌های دیجیتال روی آورده و فیلم‌اش را با دو دوربین «رد اپیک» فیلمبرداری کرده است. او درباره تفاوت کار کردن با دوربین دیجیتال در مقایسه با دوربین‌های نگاتیو و استفاده از آنها برای ساخت این فیلم می‌گوید: «ما فیلم "انتقامجویان" را هم به روش دیجیتال ساختیم. به هر حال به خاطر استفاده از جلوه‌های ویژه کامپیوتری در آن فیلم بخش عمده‌ای از آن می‌بایست به شیوه دیجیتال ساخته شود.»

و در ادامه می‌افزاید: «شخصاً می‌فهمم که تفاوتی هست وقتی که شما از نگاتیو استفاده می‌کنید، اما برای من اهمیتی ندارد. من بیشتر به آدم‌های روی پرده اهمیت می‌دهم. ما مجبوریم خودمان را با این تغییرات وفق دهیم. نگاتیو نکات مثبتی دارد اما شما همیشه مجبورید چیزهایی را از دست بدهید تا چیزهای دیگری به دست آورید. من از کسانی نیستم که عاشق نگاتیوند. زیاد به این چیزها اهمیتی نمی‌دهم، مهم برای من اتفاقی است که درون تصویر می‌افتد. در کار با نگاتیو شما نمی‌توانید به سرعتی کار کنید که در استفاده از دیجیتال کار می‌کنید. این مسئله برای من خیلی مهم بود. در این کار لحظه اهمیت داشت چرا که ما می‌خواستیم بازی‌های خوب بازیگران را ثبت کنیم. درست است از زاویه‌های مختلف و یا حرکت دوربین استفاده می‌کنیم، اما هدف ثبت آن لحظه ناب اجرا است و با استفاده از نگاتیو شما هیچوقت نمی‌توانید این‌کار را بکنید.»

نقش‌های اصلی فیلم را امی اکر، الکسیس دنیسوف، کلارک گرگ و رید دیاموند بازی کرده‌اند. ویدون رابطه نزدیکی با این بازیگران به‌ویژه با اکر و دنیسوف دارد. این گروه بازیگران پیشتر نیز در کارهای دیگر ویدون از جمله مجموعه‌های تلویزیونی «فرشته» و «بوفی قاتل خون‌آشام» و یا فیلم «انتقامجویان» با او کار کرده بودند و آن‌طور که خود ویدون می‌گوید «هیاهوی بسیار برای هیچ» حاصل نهایی دورخوانی این متن شکسپیر با این بازیگران در خانه او بوده است.

منتقدان نیز «هیاهوی بسیار برای هیچ» را پسندیده‌اند و نقدهای مثبتی بر آن نوشته‌اند. عمده آنها اعتقاد دارند ویدون در هدفش، یعنی به نمایش گذاشتن بازی‌هایی عالی از بازیگرانش در اجرای این متن از شکسپیر موفق بوده است. کاترین شورد، منتقد «گاردین» با دادن چهار ستاره به فیلم با تمجید از بازی بازیگران آن، ویدون را در کارگردانی نسخه خوبی از این نمایشنامه شکسپیر موفق دانسته است. مارک ادامز، منتقد «اسکرین دیلی» نیز فیلم را سرگرم‌کننده و لذت‌بخش خوانده و اعتقاد دارد اگرچه شاید برخی آن را کوچک و ساده بیابند، اما مورد توجه جشنواره‌ها قرار خواهد گرفت. کیت کولزیک، منتقد «ساند اُن سایت» نیز فیلم را اقتباس موفقی از نمایشنامه شکسپیر دانسته که شانه به شانه نسخه ساخته‌شده توسط کنت برانا می‌ایستد و آن را فیلمی سرگرم‌کننده، مفرح و تکان‌دهنده خوانده که تماشاگران حتماً باید ببینند. نقطه مقابل دیوید ادلستاین، منتقد «نیویورک مگزین» اعتقاد دارد اگرچه ویدون در به تصویر کشیدن لایه کمدی- عاشقانه نمایشنامه شکسپیر موفق بوده است، اما نتوانسته به لایه‌های زیرین و تاریک این متن نفوذ کرده و آن را به روی پرده آورد.

«هیاهوی بسیار برای هیچ» با زمان ۱۰۷ دقیقه محصول سال ۲۰۱۲ کشور آمریکا است.