ارتباط ناشناخته. ارتباط بدون سانسور. ارتباط برقرار نمی‌شود. سایت اصلی احتمالاً زیر سانسور است. ارتباط با سایت (های) موازی برقرار شد. ارتباط برقرار نمی‌شود. ارتباط اینترنت خود را امتحان کنید. احتمال دارد اینترنت به طور سراسری قطع شده باشد. ادامه مطلب

تحلیل داده‌های انتخابات ریاست جمهوری یازدهم

علی افشاری- نتیجه انتخابات ریاست جمهوری یازدهم، به بررسی و ارزیابی دقیق چگونگی رفتار مردم نیاز دارد. تحلیل معتبر و جامع هم نیازمند زمان و روشن شدن متغیرهای نامعلوم است.

در مقطع کنونی، بررسی آماری نتایج انتخابات و مقایسه آن با دوره‌های گذشته می‌تواند مفید باشد. از جهاتی مقایسه نتایج این دوره با انتخابات ریاست جمهوری دوره نهم به لحاظ میزان رای کاندیداها روشنگر است.

 نتایج رسمی  انتخابات ریاست جمهوری در ارتباط با آرای کاندیداهای دوره دهم به دلیل مشکلات و اعتراضات و تخلف‌های زیاد نمی‌تواند مورد اعتنا قرار بگیرد. اما اعتبار نتایج مربوط به میزان مشارکت در پای صندوق های رای به طور نسبی قابل قبول است.

در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم بر مبنای آمار رسمی ۷۲ درصد واجدان حق رای در انتخابات شرکت کردند. اگر  جمعیت واجد حق رای بر مبنای نتایج  سر شماری سال ۱۳۹۰ در نظر گرفته شود آنگاه ۵۵ میلیون می‌توانستند در این انتخابات رای بدهند، لذا نرخ مشارکت ۶۷ درصد می‌شود.

حسن روحانی بر اساس آراء رسمی  توانست با کسب حدود  ۷/ ۱۸ میلیون کمی بیش از ۵۰ درصد آراء ریخته شده به صندوق ها را کسب کند.

برخی از گزارش‌های غیررسمی مدعی هستند که او بیشتر رای آورده ولی تاکنون مستند قابل اتکایی برای این ادعاها ارائه نشده است. روحانی در بین روسای جمهور نظام کمترین سهم از سبد آراء را به خود اختصاص داده است. پیروزی او در مرحله اول شکننده بود.

نمودار زیر نرخ مشارکت  مبنی بر نتایج سرشماری سال ۱۳۹۰در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم را به تفکیک استان‌ها نشان می‌دهد:

کمترین نرخ مشارکت را استان‌های تهران ، البرز و اصفهان و بیشترین را خراسان جنوبی و خراسان شمالی و مازندران داشتند.

در ادامه نمودار مربوط  به توزیع جغرافیایی مشارکت در انتخابات های ریاست جمهوری دوره های نهم ، دهم و یازدهم ارائه می‌شود:

میزان شرکت در سال ۱۳۹۲ به طور نسبی بیشتر از سال ۱۳۸۴و کمتر از سال ۱۳۸۸ است.

تصویر زیر سهم رای‌های  ۶ کاندیدای آوردگاه ریاست جمهوری یازدهم  از سبد آراء اخذ شده را به تفکیک استان‌ها به نمایش می‌گذارد:

همانطور که مشاهده می‌شود، حسن روحانی در تمامی استان‌ها به‌غیر از خوزستان، چهار محال بختیاری و کهکیلویه  و بویر احمد اول شد و این محسن رضایی بود که در استان‌های فوق حائز رتبه نخست شد. نمودار بعدی میزان پراکنش رای‌ها را نشان می‌دهد:

اعداد بدست آمده در مقایسه با ۱۰۰ هستند و در کل پراکندگی آراء کاندیداها پایین است. بیشترین پراکندگی را محسن رضایی و بعد از او حسن روحانی  و جلیلی با شاخص مشابه دارند. ولی فاصله پراکنش آرای کاندیداها به هم نزدیک است.

نمودار زیر مقایسه تطبیقی سهم  آرا روحانی در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم  با احمدی‌نژاد در دوره دوم انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۴ را آشکار می‌سازد:

از مشاهده رای‌های فوق می‌توان نتیجه گرفت که وزن رای  احمدی‌نژاد در سال ۱۳۸۴ در اکثر استان‌ها بیشتر از وزن آرای روحانی در سال ۱۳۹۲ بوده است.

با توجه به نمودارهای فوق  و تجزیه و تحلیل داده‌ها نتایج زیر قابل بررسی است:

 دوری‌گزینی اکثریت نسبی جنبش سبز

در انتخابات مجلس نهم که اصلاح‌طلبان کاندیدا نداشتند و تحول‌خواه‌ها و نیرو های مدافع تغییر حکومت سمت‌گیری منفی داشتند بر اساس آمار رسمی، نرخ مشارکت ۶۲ درصد و بر اساس نرخ نزدیک به واقعیت ۵۹ درصد بود. حال تفاوت نرخ مشارکت رسمی در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم و مجلس نهم یازده  درصد و تفاوت آمار های مبتنی بر سرشماری سال ۱۳۹۰،  هشت درصد است.

بنابراین تفاوت میزان شرکت در انتخابات‌ سال۱۳۹۲ و  ۱۳۸۸بر اساس آمارهای رسمی ۱۲ درصد و بر اساس آمارهای میتنی بر نتایج سرشماری ۱۳۸۵ و ۱۳۹۰،  ۱۳ درصد می‌شود.

می‌توان گفت به طور نسبی بخش بیشتری از پایگاه اجتماعی اختصاصی  جنبش سبز  در انتخابات شرکت نکردند.

 سرازیر شدن آراء شناور به سبد آرای روحانی

یکی از مزیت‌های مهم روحانی، اقبال اکثریت آرای شناور به سمت وی بود. بر مبنای بررسی نتایج ادوار گذشته انتخابات، حدود بیست درصد از آرای بالقوه به صورت شناور و سرگردان است. روحانی در این دوره توانست حداقل هفتاد درصد این بخش از آرا را به خود اختصاص دهد.

 مجموع رای‌های ولایتی ، قالیباف و جلیلی حدود ۲۳ درصد آراء موجود بود که نزدیک به پایگاه رای ۲۴ درصدی حکومت در ادوار گذشته است. آرای جلیلی متعلق به گفتمان سوم تیر  و بخش تندروی اصول‌گرایان بود و رای‌های ولایتی وزن اصول‌گرایان سنتی را بازتاب می‌دهد.

رای قالیباف بخش پراکنده، غیر حزبی و تشکیلاتی اصول‌گرایان را آشکار می‌سازد. همچنین بخشی از نیروهای سپاه که در گیر فعالیت‌های اقتصادی هستند نیز پشتیبان وی بودند. البته ممکن است در این دوره پایگاه اجتماعی اصول‌گرایان کوچک‌تر شده  و بخشی از رای‌های قالیباف نیز آرای غیرثابت  و شناور بوده باشد.

محسن رضایی تقریبا ۹۰ درصد آرای خود را از رای‌های شناور به دست آورد که انگیزه‌های اقتصادی پر رنگی داشتند.

  قومیت‌ها؛ برگ برنده روحانی

استقبال ساکنان مناطق قومیت‌نشین ایران از روحانی نقش غیر قابل انکاری در پیروزی وی داشت. وعده‌های روحانی برای تکریم و احقاق حقوق مردم ترک ، کرد، بلوچ باعث شد تا رای‌های این مناطق به نفع روحانی در صندوق‌های رای ریخته شود.

 روحانی تقریبا در استان‌های آذربایجان شرقی ، آذربایجان غربی ، اردبیل، کرمانشاه، کردستان ، زنجان و سیستان و بلوچستان در حدود ۴/۴ میلیون رای آورد که معادل یک چهارم از کل آرای اوست. سهم قالیباف از استان‌های مزبور در حدود ۹۰۰هزار نفر بود.

  انتخاباتی کمی فراتر از حد متعارف در جمهوری اسلامی

بررسی آمارها نشان می‌دهد که انتخابات ۹۲ به لحاظ شاخص‌های عددی در حد انتخابات‌ ۱۳۷۶ و ۱۳۸۸  نیستند و میزان مشارکت فوق‌العاده نداشته‌اند.

 این انتخابات بیشتر از جنس سال ۱۳۸۴ بود. در انتخابات ریاست جمهوری نهم مجموع آرای معین، رفسنجانی، کروبی و مهر علیزاده نزدیک به ۵/ ۱۶ میلیون و معادل ۸۶ درصد آرای اخذ شده بود. اگر در آن دوره نیز اصلاح‌طلبان و جریان رفسنجانی ائتلاف کرده بودند و روی یک کاندیدا تبلیغ می‌کردند، اتفاق مشابهی می‌افتاد. بنابراین می‌توان گفت نوع مشارکت و رفتار انتخاباتی جامعه تفاوت محسوسی در سال‌های ۸۴ و ۹۲ نداشته است.

ممکن است سئوالی مطرح شود که رای‌های کروبی متعلق به اقشار محروم بود و لزوما در سبد اصلاح‌طلب‌ها قرار نداشت. در پاسخ نخست متذکر می‌شود که رای‌های کروبی یکپارچه نبود. اگر چه اکثریت آرای او را رای‌های شناوری تشکیل دادند ولی در همین دوره نیز روحانی بیشتر از روستاها و شهر های کوچک رای بدست  آورد و  موقعیتش در شهر های بزرگ و مراکز مدرن جامعه ضعیف‌تر بود.

  اقتصاد مولفه اصلی رای‌آوری روحانی

روحانی به طور نسبی در روستاها  و شهرهای کوچک بیشتر از شهر های بزرگ و مناطقی که سبک مدرن زندگی دارند رای آورد. البته رای‌های وی ترکیبی از گرایش‌های گوناگون و متنوع است اما پایه آن را کسانی تشکیل می‌دهند که به مسائل اقتصادی بیش از مسائل سیاسی بها می‌دهند.

بررسی آماری فوق یک ارزیابی ابتدائی است و نتایج و استنتاج‌های دقیق، نیازمند بررسی‌های تفصیلی‌تر با دسترسی به داده‌های بیشتر است.

این مطلب را پسندیدید؟ کمک مالی شما به ما این امکان را خواهد داد که از این نوع مطالب بیشتر منتشر کنیم.

آیا مایل هستید ما را در تحقیق و نوشتن تعداد بیشتری از این‌گونه مطالب یاری کنید؟

.در حال حاضر امکان دریافت کمک مخاطبان ساکن ایران وجود ندارد

توضیح بیشتر در مورد اینکه چطور از ما حمایت کنید

نظر بدهید

در پرکردن فرم خطایی صورت گرفته

نظرها

  • javad

    آمار انتخابات اعتدال : گلستان - از 1,056,000 واجد شرايط فقط 118,000 نفر رای نداده اند. مازندران- از 2,068,843 واجد شرايط فقط 199,134 نفر رای نداده اند. اين آمار فقط 10-11 % رای ندادن غير متعارف نيست ؟!

  • karim

    امام جمعه موقت تهران  امروز فرمودند:  "دشمن" قصد داشته "موفقیت نسبی سال ۸۸" خود را دوباره تکرار کند، اما "برگزاری یک انتخابات محکم و برنامه‌ریزی شده و عالی توسط دست اندرکاران انتخابات"  !! جلوی این کار را گرفته و "یک تودهنی به دشمنان نظام و القای تقلب در انتخابات ۸۸ بود." او خطاب به معترضان به نتایج انتخابات ۸۸ و رهبرانشان گفته "هنوز فرصت باقی است، به دامن رهبری رئوف ملت و نظام برگردید !!

  • سیاوش

    با تشکر از علی افشاری، دلایل واضحی برای مهندسی بودن این انتخابات وجود دارد. رژیم خواهان تغییر سیاستهای تندروانه کنونی است تا بلکه از این راه از مهلکه تحریمهای نفتی خلاص شود. محمل این تغییر سیاست آوردن یک رئیس جمهور میانه رو بود. اگر این رژیم اهل تمکین به آرای مردم بودآنگاه 4 سال پیش آنچنان روبروی مردم نمی ایستاد. مردم از روی ناچار و تنها به امید اینکه فردی میانه رو آنها را از این فلاکت اقتصادینجات دهد به روحانی رای دادند. اگر میخواهید اسم این تطابق بین نیاز مردم و نیاز رژیم را حماسه بگذارید میل خودتان است.

  • sattar.b

    - انتخاب بين 6 نفر کانديد دولتی ؟ آزاد بوده ؟ - چه گروه مستقلی ارای اعلام شده را تاييد کرد؟ - بر اساس اعلام دولتی ، در تهران ،روحاني از 7 ميليون واجد شرايط فقط 1.3 ميليون رای داشته . - از 55 ميليون نفرواجد شرايط 20 ميليون رای ندادند يعنی بيش از آمار اعلام شده برای روحانی . - در تمام اعلام آرا سعی ميشده آرای روحانی بالای 50 در صد باشد . مال ديگران بالاو پايين ميرفته . - به مردم اجازه برقراری راديو و تلويزيون غير دولتی بدهند و شورای نگهبان را هم بردارند تا ببينند کی انتخاب ميشود.

  • علی

    علی افشاری مثل کسی می مونه که هی داره *** به خودش و همفکرهاش امیدواری بده :))) ما که بخیل نیستیم . اصلن همه رای دهنده ها و رای ندهنده ها مترصد نافرمانی مدنی هستند ! فرهنگش هم موجوده !!! ***

  • navid

    آیا یکنفر یا یک گروه مستقل غیراز شورای نگهبان رسما  صحت ین آمار را تاییدکرده که وقت صرف تجزیه و  تحلیل  میکنید؟   ورودی نادرست و مشکوک ٬  خروجی  و نتیجه گیری نادرست ببارمیاورد. 

  • kia

    هاشمی به واسطه ثبت نام به عنوان کاندیدا و همچنین بعد از آن، عدم احراز برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری میزان مشخصی رای در جامعه را به سمت خود جلب کرد و پس از آن موج به وجود آمده را به نفع حسن روحانی به کار گرفت و این ظرفیت را به ا وانتقال داد!. هاشمی گفت: حیف است آثار و برکات خون شهدای انفجار دفتر حزب جمهوری اسلامی ایران که کشور را در آن مقطع از شرّ بدخواهان تروریست نجات داد!، دستخوش افکار باندی و جناحی شود و برخی برخوردهای سلیقه‌ای جناحی، سیاسی و گروهی و طردها، موجبات رنجش‌خاطر و گلایه‌های این خانواده‌ها را فراهم کند. چگونه رفسنجانی لحظاتی قبل از انفجار محل جلسه حزب جمهوری اسلامی را ترک کرد؟! عجب سياست بازی ؟!

  • kamal

    آنالیز آمار رای حکومتی که یک حرکت  ۸ میلیون رای جا بجا میکند ؟!

  • sattar.b

    تعبیر خواب خواب دیدم دوش ، ما را عاقبت دورهء سختی به آسانی رسید چشم زخم از عمق ِ چاه جمکران بر وجیه الله ِ نورانی رسید شرمسار ِ گرمسار از شهر رفت شیخ پیشاهنگ سمنانی رسید صوتِ جاء الحق برآمد از زمین عمرِ باطل را پریشانی رسید آن جنایتکار ِ خاکی رخت بست آسمانی مردِ روحانی رسید لیک ، تعبیرش به آوازی غمین اینک از یار دبستانی رسید گفت : جانا ، رفت آن جانی ز در جانی ای دیگر به دربانی رسید ! م.سحر 15/6/2013 پاریس

  • صبا

    آقای افشاری عزیز. صادقانه بگویم که تحلیل شما از تجربه ای که کردم خیلی دور است .

  • علی

    اقای افشاری: شما اگر یک مدتی در مورد جریان سبز ننویسی فکر می کنی آسمان به زمین می آید؟ شما شاید بهتر باشد که تحلیل های قبلی انتخاباتی خودتان را بخوانید و اول یک کم ان را به روز کنید.

  • ترانه

    آقای افشاری خیلی خوش خیالانه تحلیل فرمودند. اولا شکننده ترین رای به محمود احمدی نژاد داده شده است زیر احمدی نژاد در انتخابات دومرحله توانست وارد کاخ ریاست جمهوری شود.مسلما اگر روحانی به دور دوم می رفت رای تاریخی در جمهوری اسلامی به دست میآورد. برای همین نظام به انتخابات در مرحله اول راضی شد. ثانیا انتخابات سال 84 فاقد شور ونشاط و بیو امید انتخابات سال 92 بود.البته آقای افشاری مقصر نیست و عدم حضور ایشان وندیدن خیابان های کشور از چهارشنبه 22 خرداد تا شنبه 25 خرداد ایشان رابه این نتیجه رساند که انتخابات امسال شبیه به انتخابات سال 84 بوده است. اما به نظر میرسد این انتخابات کمتر از سال 88 شرکت کننده داشته است اما اگر انتخابات به دور دوم کشیده میشد رکورد شرکت در انتخابات شکسته میشد

  • پندار

    بیشترین درصد رای ندهندگان را بعد از تهران خوزستان دارد و آذربایجان شرقی.

  • saeed

    با تشکر از آقای افشاری برای ارائه نمودار ها و گراف های گویا که ناشی از ذهن مهندسی ایشان است. ولی این بررسی باید توسط یک نتخصص همین حوزه انجام شود تا مورد قبول باشد.