آیا محمود مهرابی که به بهانه «کراوات زدن» بازداشت شد، برای انتشار پست در شبکه‌های اجتماعی به اعدام محکوم شده است؟
محمود مهرابی ابتدا برای عکس‌هایش با کراوات و سفر به خارج بازداشت شد. دستگاه قضایی در گذر زمان، اتهام‌های سنگینی را به پرونده‌اش اضافه کرد و او را به حبس و اعدام محکوم کرد. از پرونده محمود مهرابی، نقض حقوق بشر در این پرونده و آزارهای حکومتی به خانواده و نزدیکان او چه می‌دانیم؟
بخش حقوق
کلاژ از سه تصویر فضای مجازی: در سمت چپ، مادر محمود مهرابی جلوی در خانه‌اش، گریان در کنار تصویر پسرش دیده می‌شود. در میانه عکس، محمود مهرابی را با کت‌شلوار و کراوات می‌بینیم. یکی از اسناد قوه‌قضاییه علیه او. در تصویر سمت راست، خواهر مهرابی را در اروپا می‌بینید که دست به اعتراض به احکام ناعادلانه علیه برادر و خواهرش است.
شعبه پنجم دادگاه انقلاب اصفهان در هفته جاری محمود مهرابی را به اعدام محکوم کرد. در ادامه میزان، خبرگزاری رسمی قوه قضائیه جمهوری اسلامی سه‌شنبه ۱۸ اردیبهشت اعلام کرد که این نهاد محمود مهرابی را به «انتشار مطالب آموزش ساخت سلاح، تحریک مردم به جنگ و کشتار و توهین به مقدسات در شبکه‌های اجتماعی» در جریان «آشوب‌های سال ۱۴۰۱» متهم کرده است و او بابت اتهام «نشر اکاذیب» ۵۲ شاکی خصوصی دارد. میزان همچنین بدون اشاره به انتخابی یا انتسابی بودن وکلا گفت که دادگاه رسیدگی به اتهام‌های محمود مهرابی «با حضور دو وکیل او» برگزار شده و نوشت حکم اعدام او «قابل فرجام‌خواهی» در دیوان عالی کشور است.
ماموران امنیتی نخستین‌بار او را در شهریور ۱۳۹۶ بازداشت کردند. بابک فارسانی، وکیل او با تأیید خبر در شبکه اجتماعی ایکس/توییتر نوشت همکارش با حضور در شعبه صادرکننده رای و مطالعه پرونده، از مفاد حکم آگاه شده است.
مریم مهرانی، خواهر این زندانی هم ضمن انتشار این خبر در ایکس/توییتر نوشت روز دوشنبه مقابل دفتر آیت‌الله ناصری در اصفهان خودسوزی خواهد کرد تا صدای مظلومیت برادرش را به گوش جهانیان برساند. سعید باقری، مسئول سابق حراست و معاونت شهرداری مبارکه که هاجر مهرابی او را «خواهر زاده آیت‌الله محمدعلی ناصری، مجتهد» خواند، محمود مهرابی را متهم به «اخلال در نظم عمومی» کرده است.
خانواده مهرابی می‌گویند از امام جمعه شهرستان مبارکه و سعید باقری، همچنین دیگر ماموران حکومتی چه در نقش بازپرس چه در نقش شاکی، نقشی موثر در پرونده‌سازی و گرفتن حکم اعدام علیه محمود مهرابی داشته‌اند.
فارسیانی، وکیل محمودی در ایکس/توییتر همچنین وعده داد که «بعد از اعتراض به رای اعدام» موکلش، «مطالب بیشتری در مورد ایرادات رای صادره» منتشر خواهد کرد.
مریم مهرابی، خواهر محمود در ایکس یک پیام ویدیویی منتشر کرد و همزمان نوشت:
او شجاع است و صبور[.] قاضی در صورت او پشیمانی ندید حکم اعدام داد. محمود مهرابی را با دست نوشته‌ای از عده‌ای مزدور در یکی از صفوف نماز مفسد خواندند وحالا با افساد دیگران به او حکم اعدام داده‌اند.
صفحه حقوق‌بشری دادبان هم در ایکس صدای یکی از خواهران مهرابی را منتشر کرد که با صدایی گریان می‌گوید:
الان خواهرم زنگ زده و گفته حکم داداشم را دادن حکمش اعدامه ما باید چی کار کنیم؟ قربونت بشم رو اعدام دادن.
دادبان همچنین ویدیوی دیگری از یکی دیگر از خواهران مهرابی را منتشر کرد و نوشت:
از سوی دیگر استناد کیفرخواست به شکایت ۷۷ نفر علیه محمود مهرابی و انتساب ۱۸۷ اتهام به او با هدف گسترده نشان دادن فعالیت مجرمانه و در نتیجه انتساب اتهام «افسادفی‌الارض»، نشانی روشن از پرونده‌سازی سنگین نهادهای اطلاعاتی و امنیتی علیه این زندانی سیاسی است.
از پرونده محمود مهرابی، نقش حقوق بشر در این پرونده و آزارهای حکومتی به خانواده و نزدیکان او چه می‌دانیم؟
بازداشت خشن در شهرداری به جرم استفاده از «کراوات تحریک‌کننده»
محمود مهرابی ابتدا در اول شهریور ۱۳۹۶ زمانی که به‌عنوان مهندس در پروژه قطار شهری مشغول به‌کار بود در محل کار خود در شهرداری شهر مبارکه اصفهان با «ضد و خورد» ماموران امنیتی بازداشت شد. ماموران امنیتی محل سکونت او را که با مادرش زندگی می‌کرد و خانه خواهرهایش را در همسایگی یکدیگر، بدون حکم قاضی تفتیش کردند. خواهر او بعدها گفت حدود ۲۰ نفر مامور امنیتی برای تفتیش این خانه‌ها آمده بودند.
در آن زمان لپ‌تاپ و لوازم الکترونیک دیگر او ضبط شد. پیش از بازداشت، مسئولان حراست شهرداری چندبار به او تذکر داده بودند که «کراوات تحریک‌کننده و استفاده از آن مغایر با ارزش‌های شرعی است». خانواده‌اش هم مکرر از «پرونده‌سازی» علیه برادرشان و آزارهای مامورهای امنیتی علیه خود گفته‌اند.
اطلس زندان‌های ایران در آن زمان به‌نقل از خانواده مهرابی در پروفایل محمود مهرابی نوشت:
خانواده مهرابی درباره نحوه برخورد در دوران بازجویی به اطلس گفته‌اند: «حدود یک سال بعد محمود به ما گفت که از دست آویزانم کرده بودند و با ضربات متعدد شلاق تحت شکنجه قرار می‌دادند تا برگه‌هایی که مشخص نبود محتویات آن چیست را امضا کنم.» او در ادامه به خانواده‌اش گفته است: «برگه‌ها را امضا نکردم؛ در خودم نمی‌دیدم که اینقدر بتوانم مقاومت کنم.»
همزمان خانواده او از پرونده‌سازی علیه‌اش گفتند:
خانواده او به اطلس گفته‌اند مسبب این پرونده‌سازی‌ها چند تن از کارمندان شهرداری بوده‌اند که با استفاده از ضوابط و روابط خود علاوه بر محکومیت آقای مهرابی، بارها او و اعضای خانواده را مورد آزار و تهدید قرار داده‌اند. او به دلیل استفاده از کراوات و سفرهای خارجه بارها از سوی حراست شهرداری مورد مواخذه قرار گرفته بود؛ مسئولان حراست شهرداری بارها به او تذکر داده‌اند: «کراوات تحریک‌کننده و استفاده از آن مغایر با ارزش‌های شرعی است.»
«توهین به امام اول شیعیان» از طریق «بازنشر یک تصویر»
در ۳۱ خرداد ۱۳۹۷ و در شعبه سوم دادسرای مبارکه، محمود مهرابی را به «توهین به امام اول شیعیان» متهم کردند و او به بازداشتگاه الف-طا در زندان اصفهان منتقل شد. مدرک قوه‌قضاییه، «بازنشر یک تصویر منتسب به امام اول شیعیان است» که دادسرا ادعا می‌کند «او در انتشار این تصویر نقش داشته است».
هاجر مهرابی، خواهر او در یک گفت‌وگوی مجازی به پیمان بهبودی و صادق صیاد گفت که یکی از دلایل فشار به محمود مهرابی، «افشای پاداش‌های نجومی اعضای شورای شهرستان مبارکه» است که انتشار آن را ماموران امنیتی به محمود مهرابی نسبت داده‌اند.
خواهر محمود همچنین گفت یکی از اتهام‌های برادرش، «انتشار عکس سکسی در فضای مجازی» است اما مدرک آن، تصویر برادرش با کراوات در شهر وین است وقتی برای دیدار با خواهرش هاجر سفر کرده بود.
او در ۲ تیر ۱۳۹۷ از زندان آزاد می‌شود. دو روز بعد، وقتی برای پیگیری پرونده سال ۹۶ به دادسرا می‌رود، با پرونده‌ای تازه روبرو می‌شود.
سعید باقری، مسئول سابق حراست و معاونت آن زمان شهرداری مبارکه که هاجر مهرابی او «خواهر زاده آیت‌الله محمدعلی ناصری، مجتهد» خواند، محمود مهرابی را متهم به «اخلال در نظم عمومی» کرده است. در آن روز، «او پس از چند ساعت با تودیع فیش حقوقی موقتاً آزاد می‌شود».
محمود مهرابی اما در ۲۵ آبان ۱۳۹۷ دوباره بازداشت و پس از ۱۵ روز آزاد می‌شود. او نهایتاً در ۱۸ فروردین ۱۳۹۸ در شعبه ۱۰۱ دادگاه کیفری دو شهرستان مبارکه به ریاست قاضی اقبال سعید و به نقل منابع آگاه اطلس زندان‌های ایران، به اتهام‌های «توهین به مقدسات اسلام از طریق اهانت به امام علی، امام نقی و قرآن» و همچین اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت مجموعا به ۱۰ سال زندان» محکوم شد.
حکم ۱۰ سال زندان برای اتهامی که «نهایت حکمش پنج سال است»
اطلس زندان‌های ایران نوشت که «قاضی در جلسه دادگاه عنوان کرده بود نهایت حکمی که در این پرونده می‌تواند صادر کند پنج سال است. با اعمال ماده ۱۳۴ ق.م.ا، احتمال پنج سال زندان برای او قابل اجراست». اما در ۵ مرداد ۱۳۹۸ دادگاه تجدیدنظر اصفهان «او را از اتهام قبلی تبرئه و بابت یک اتهام دیگر به دو سال زندان و ۷۰ ضربه شلاق محکوم کرد» و «این پرونده مدتی بعد با رضایت شاکی مختومه شد».
در ۱۲ بهمن ۱۴۰۱، محمود مهرابی دوباره توسط نیروهای امنیتی «بدون ارائه حکم در منزل» بازداشت شد.
بازپرس مصطفی کرباسی مسئول تشکیل و رسیدگی به پرونده او معرفی شد. مهرابی ۲۰ روز در سلول انفرادی می‌گذراند و سپس «به یک سلول کوچک» با یک زندانی دیگر منتقل می‌شود.
دو هفته بعد برادر و خواهر او در یکی از تجمعات اروپا، به تلویزیون ایران اینترنشنال گفتند که «خانواده هیچ اطلاعاتی از وضعیت محمود مهرابی ندارد و دادستانی نیز پیگیری‌های مستمر خانواده را بی‌پاسخ گذاشته است».
بازداشت خواهر و انتقال او به «بند زندانیان جرایم خشن زندان دولت‌آباد»
در ۲۲ اسفند ۱۴۰۱، یکی از خواهران او، مریم مهرابی که معلم است، در دادسرای مبارکه بازداشت و «به بند زندانیان متهم به جرایم خشن در زندان دولت‌آباد» منتقل می‌شود.
ماموران حکومتی همزمان بازداشت به محمود مهرابی می‌گویند «خواهرت را تنبیه کردیم».
هاجر مهرابی بعدها در گفت‌وگو با پیمان معادی و صادق صیاد گفت «خواهرش پرسیده بود برادرم کجاست» و به‌همین واسطه او را بازداشت و برایش پرونده‌سازی کردند.
اطلس زندان‌های ایران نوشت مهرابی در یکی از معدود تلفن‌هایش از بازداشت خواهرش مطلع می‌شود و افزود:
خانم مهرابی به دلیل پیگیری‌های مستمر درباره وضعیت برادرش توسط شعبه دوم دادسرای مبارکه به اخلال در نظم عمومی متهم شده است. او سه روز بعد آزاد شد. خانم مهرابی پیش از دستگیری از سوی کرباسی، بازپرس پرونده تهدید شده بود که در صورت تداوم اطلاع رسانی، برادرش «کشته» خواهد شد.
سه روز بعد، در ۲۵ اسفند ۱۴۰۱ محمود مهرابی «به قید وثیقه آزاد و حدود چهار ساعت بعد مجددا بدون ارائه حکم در منزل خود بازداشت شد». او چند ساعت بعد در یک تماس تلفنی به خانواده گفت در «بند الف-طا زندان دستگری» است و «به‌طور شفاهی به افساد فی‌الارض» متهم شده است.
در ۱۸ فروردین ۱۴۰۲ خانواده مهرابی گفتند که او پس از این بازداشت تنها یک تماس تلفنی با خانواده داشته و مقام‌های دادسرا در پاسخ به خانواده گفته‌اند که محمود «حق ارتباط با شما را ندارد، ما چنین اشتباهی نمی‌کنیم.»
«زیر شکنجه دچار پارگی فتق شده اما قاضی اجازه درمان نمی‌دهد»
در ۲۳ خرداد ۱۴۰۲، نخستین خبرها از وضعیت بد سلامتی محمود مهرابی منتشر می‌شود و اینکه قاضی ناظر اجازه نداده است تا او به بیمارستان منتقل شود. همزمان گفته می‌شود «بازپرس پرونده هفته اخیر به صورت شفاهی به او گفته بود به زودی آزاد خواهد شد» اما همزمان «از سوی زندانیان متهم به جرایم خشن تهدید به مرگ شده است».
در ۲۵ خرداد همین سال، مادر محمود مهرابی در یک ویدیو از مخاطبان فضای مجازی «درخواست استعانت» کرد. او در این ویدیو گفت «فرزندش شکنجه شده و باید تحت درمان قرار گیرد».
همزمان صفحه حقوق بشری دادبان نوشت «محمود مهرابی بر اثر شکنجه طولانی‌مدت دچار پارگی فتق شده» اما مسئولان قضایی اجازه اعزام او به بیمارستان را نمی‌دهند.
در ۵ تیر ۱۴۰۲، هاجر مهرابی، خواهر محمود در برنامه زنده اینستاگرامی دادبان گفت که برادرش اجازه دیدار با خانواده را ندارد و «خواهرانش به دلیل اطلاع‌رسانی در رابطه با وضعیت برادرشان بارها به بازداشت و اخراج از کار تهدید» شده‌اند و افزود:
امروز برادرم با بیش از ۵۰ شاکی خصوصی مواجه است که به گفته بازپرس این شاکیان از افراد سرشناس و بانفوذ شهر مانند امام‌جمعه هستند، در حالی که محمود فقط یک فعال مجازی بوده و حتی یک بار هم با این افراد مراوده نداشته است.
در ۳۱ تیر ۱۴۰۲، محمود مهرابی از زندان اصفهان در یک تماس تلفنی گفت که «چهار ماه در انفرادی بوده بدون اینکه اجازه ملاقات و تماس با کسی داشته باشد» و در این مدت «توسط ماموران وزارت اطلاعات شکنجه شده است» و افزود «در دو ماه گذشته که توانسته مکاتبات اداری داشته باشد، بارها از مسئولان قضایی خواسته است که با تشکیل دادگاه اتهامات واهی او را اثبات کنند اما پاسخی دریافت نکرده است.»
در اول مرداد ۱۴۰۲، محمود مهرابی دست به اعتصاب غذا زد. دادبان نوشت «با توجه به بیماری و مشکلات جسمی که برای محمود مهرابی در اثر شکنجه و آزارهای روحی و جسمی پیش آمده است، اعتصاب غذا برای وی خطرناک بوده و جان او به شدت در خطر است». مهرابی در یک پیام از «حقوق‌دانان تقاضا کرده بود» که «نامِ قانون را از دست این بازپس‌ها و قضات نجات دهند».
پس از این اعتصاب غذا، او به بیمارستان منتقل شد اما در بازگشت به زندان، دوباره از ملاقات با خانواده محروم شد. در ۲۱ مرداد ۱۴۰۲، فارسانی، وکیل او در ایکس نوشت که برای موکل او، اتهام‌های تازه صادر شده است:
برای موکلم محمود مهرابی در شعبه دوم بازپرسی مبارکه علاوه بر تفهیم دو اتهام جدید: ۱_تحریک مردم به برهم زدن امنیت و جنگ و کشتار ۲_تحریک نیروی های نظامی به عصیان، فرار و تسلیم وکیل تسخیری تعیین نمودند در حالی وکیل مزبوردر لیست وکلای مورد اعتماد قوه قضاییه نیست!
در ۶ شهریور ۱۴۰۲، فارسانی، وکیل او در ایکس نوشت:
موکلم محمود مهرابی همچنان بلاتکلیف در زندان مرکزی اصفهان بازداشت موقت است. متاسفانه شعبه بازپرسی علرغم امکان تودیع وثیقه از سوی موکل نه تنها اقدام به تکمیل پرونده باصدور قرار یا قبول وکالت نمی‌نماید بلکه در قبول وثیقه نیز لجاجت به خرج می‌دهد. ۸ ماه لج بازی ۸ ماه بلاتکلیفی عدالت کجایی؟
در ۲۴ شهریور ۱۴۰۲، خبرگزاری هرانا نوشت مریم مهرابی، خواهر او، به اتهام «اخلال در نظر دادگاه» در شعبه ۱۰۲ دادگاه کیفری دو شهر مبارکه، به ۷۴ ضربه شلاق و سه ماه حبس محکوم شده «که این حکم به پرداخت جزای نقدی تبدیل شد» و برایش جریمه سه میلیون و صد تومان به جای حکم شلاق و یک میلیون و پانصد تومان به جای حکم زندان صادر کردند.
در ۴ مهر ۱۴۰۲، دادبان از صدور «۱۸۷ اتهام از جمله افساد فی‌الارض» برای محمود مهرابی خبر داد و افزود:
بنا بر کیفرخواست صادره که با استناد به شکایت ۷۷ شاکی صادر شده، محمود مهرابی به «افسادفی‌الارض از طریق ارتکاب گسترده نشر اکاذیب در صفحه اینستاگرامی، تبلیغ علیه نظام، تحریک نیروهای نظامی و انتظامی به عدم اجرای وظیفه، تحریک مردم به جنگ و کشتار، توهین به بنیانگذار و رهبر جمهوری اسلامی» و اتهاماتی دیگر متهم شده است.
دادبان همچنین گفت با «فقدان هرگونه مصداق عینی برای انتساب» اتهام فساد فی‌الارض، «کیفرخواست صادره نشر اکاذیب توسط وی را سبب اخلاق در نظم عمومی کشور و ورود خسارت عمده به اموال عمومی» خوانده است. دادبان شکایت ۷۷ نفر از محمود مهرابی را «نشانی روشن از پرونده‌سازی سنگین نهادهای اطلاعاتی و امنیتی علیه این زندانی سیاسی» خواند.
در ۳۰ مهر ۱۴۰۲، دادبان نوشت مادر او که «از تاریخ سوم مهر ماه، هر روز با عکس فرزندش، جلوی در خانه می‌نشیند و در غم فرزند بیقراری می‌کند» توسط افراد ناشناس تهدید شده است:
افراد ناشناس مشخصاً او را تهدید کرده‌اند که «اگر به این کارها ادامه دهی، بلایی سر پسرت می‌آید» و «تاوان ادامه‌ی این کارها را با جان پسرت می‌دهی، تو باید از این شهر بروی.»
در ۲۵ آبان ۱۴۰۲، هرانا به نقل از یک منبع نزدیک به خانواده مهرابی نوشت که «بلاتکلیفی طولانی مدت محمود، موجب افزایش فشار بر خانواده مخصوصا مادرش شده و مادر آقای مهرابی در حال حاضر به دلیل شرایط فرزندش، وضعیت مناسبی ندارد».
ایران‌وایر در ۲۱ آذر ۱۴۰۲ خبر از «وضعیت وخیم جسمی محمود مهرابی» داد و نوشت که او پس از عمل، بدون مراقبت لازم به زندان منتقل شده است و به نقل از منبع آگاه خود گفت که مهرابی «تحت درمان درست و حسابی قرار نگرفته و حتی داروهایی که خانواده برایش می‌برند را در زندان به او نمی‌دهند.»
دادبان در ۱۳ دی ۱۴۰۲ گفت:
انتقال محمود مهرابی به دادسرا در حالی صورت گرفته که او وضعیت جسمانی مناسبی ندارد و از ضعف شدید بدنی و علائمی مانند «سرگیجه شدید و تهوع مداوم و حساسیت به نور» رنج می‌برد.
پرونده‌ای دیگر برای محمود مهرابی: «توهین به ائمه و مقدسات»
در ۲۳ دی ۱۴۰۲، هرانا از گشودن پرونده‌ای تازه علیه محمود مهرابی خبر داد و اتهامات تازه را «انتشار محتوای مجرمانه در رسانه‌ها و توهین به ائمه و مقدسات» خواند در حالی که مهرابی در زندان دسترسی به فضای مجازی ندارد و نمی‌تواند با رسانه‌ها صحبت کند.
در ۲۹ اسفند ۱۴۰۲، دادبان «پیام نوروزی زندانی سیاسی محمود مهرابی» را منتشر کرد که در آن گفته است:
نوروز را زمانی می‌توانم شادباش گویم که دلخوشی واقعی در بین مردم نمایان باشد. تغییر این شرایط دل‌مردگی به دلخوشی‌ها، به دست مردم به سرانجام می‌رسد، امیدوارم. من، محمود مهرابی، بیش از ۴۰۰ روز است در اسارت بنگاه گروگانگیری و آدم‌های بی‌اصل و ریشه هستم. آدم‌های بی‌اصل و ریشه‌ای که هنری جز آبادکردن زندان‌ها و قبرستان‌ها نداشته و ندارند. به امید آمدن نوروز و روزهایی که ریشه‌داران میهن‌پرست در جای‌جای این وطن ریشه دوان‌اند.
در ۲۲ فروردین ۱۴۰۳، خانواده مهرابی در اینستاگرام از ضرب و شتم او در زندان خبر دادند:
محمود مهرابی زندانی سیاسی که مدتی پیش با دستور مقامات زندان به بند مجرمین خطرناک منتقل شده بود، در روز چهارشنبه ۲۲ فروردین (ساعت ۲:۱۵ بعداز ظهر) توسط یک زندانی عادی محبوس در این بند، مورد ضرب وشتم قرار گرفت. پیش‌تر خود محمود مهرابی نسبت به نداشتن امنیت جانی در محل نگهداری خود (بند عمومی) به مسئولان زندان هشدار داده بود و گفته بود که مسئولیت هر اتفاقی که به خاطر عدم تفکیک زندانیان جرایم عادی و سیاسی بیفتد، به عهده مسئولان زندان و دستگاه قضایی است.
کمی بعد حکم اعدام برای او صادر شد. نامه دادخواهی علیه حکم اعدام او در وبسایت چنج‌دات‌کام در زمان نوشتن این گزارش، بیش از ۴۲هزار مرتبه امضا شده است.
کانون حقوق بشر ایران با انتشار خبر حکم اعدام برای محمود مهرابی نوشت «هم اکنون بیش از ۵۰ زندانی سیاسی در زندان های ایران محکوم به اعدام شده و در معرض اجرای حکم اعدام قرار دارند».
بیشتر بخوانید:
از پرونده ۱۵ ساله زندانیان عقیدتی کُرد و حکم‌های ناعادلانه آنها چه می‌دانیم؟
از مرتضی براتی، قاضی بدوی و محمدرضا توکلی، قاضی حکم اعدام پرونده توماج صالحی چه می‌دانیم؟
متحد علیه اعدام: واکنش‌ها به خطر اعدام توماج صالحی، مجاهد کورکور، رضا رسایی و عباس دریس
کاربران شبکه‌های اجتماعی در واکنش به صدور حکم اعدام برای توماج صالحی: «صدای ما بودی، صدای تو می‌شویم»
نظرها
نظری وجود ندارد.