پیامدهای مبادله حمید نوری برای جنبش دادخواهی چیست؟

حمید نوری ـ معروف به حمید عباسی ـ عصر شنبه ۲۶ خرداد ۱۴۰۳/ ۱۵ ژوئن ۲۰۲۴ در جریان مبادله با دو زندانی/گروگان در زندان‌های جمهوری اسلامی، به ایران بازگشت. نوری به عنوان دادیار زندان گوهردشت یکی از دست‌اندرکاران شکنجه و اعدام زندانیان سیاسی در دهه ۶۰ و به ویژه ۱۳۶۷ است.

نوری آبان ۱۳۹۸/ نوامبر ۲۰۱۹ هنگام ورود به سوئد بازداشت شد. محاکمه او با حضور بازماندگان، خانواده زندانیان اعدام‌شده و زندانیانی که او را در زندان دیده بودند، ۹۲ جلسه طول کشید. او نخستین فرد از دست‌اندرکاران شکنجه و کشتار زندانیان سیاسی در دهه ۶۰ است که محاکمه و محکوم می‌شود. در جریان رسیدگی به اتهام او چندین مرتبه نام ابراهیم رئیسی، از اعضای هیئت مرگ و رئیس‌جمهوری پیشین ایران به میان آمد که چندی پیش در سانحه سقوط بالگرد کشته شد. دادگاه بدوی و تجدیدنظر هر دو نوری را به حبس ابد محکوم کردند.

مبادله او با سعید عزیزی و یوهان فلودرس چه دلالت‌هایی دارد؟ آیا انتظارش می‌رفت؟ و بالاخره، آیا آزادی او شکستی برای جنبش دادخواهی ایران بود؟ «زمانه» این پرسش‌ها را با عفت ماهباز، نویسنده و از جان‌به‌دربردگان اعدام‌های تابستان ۶۷ در میان گذاشت.

به باور ماهباز، دادگاه نوری باعث شد جنایت ۶۷ در تاریخ ثبت شود و این یک پیروزی برای جنبش دادخواهی بود. در مورد معامله بین ایران و سوئد نیز او می‌گوید برایش شک‌آور نبود که این مبادله صورت گرفته است. او می‌گوید با این وجود «دادخواهان همچنان بر داد خواهند کوبید.»