زندگی‌های یخ‌زده: پلیس بلغارستان «مانع نجات» سه نوجوان مهاجر شد

مقام‌های بلغارستان متهم شده‌اند که تماس‌های اضطراری را نادیده گرفته و مانع تلاش‌های نجات سه پسر نوجوان مصری شده‌اند که اواخر دسامبر در دمای زیر صفر نزدیک مرز بلغارستان-ترکیه جان باختند.

پرونده‌ای از شواهد گردآوری‌شده توسط دو سازمان بشردوستانه شامل عکس‌ها، شهادت‌ها و موقعیت‌های جغرافیایی است که ظاهراً نشان می‌دهد مقام‌های مرزی بلغارستان در نجات این پسران کوتاهی کرده‌اند؛ پسرانی که در سرمای شدید و در جنگل‌های بورگاس در جنوب شرقی بلغارستان گم شده بودند و برای کمک تماس گرفته بودند.

این دو سازمان، No Name Kitchen (NNK) و Collettivo Rotte Balcaniche (CRB)، می‌گویند گزارش آن‌ها با عنوان «زندگی‌های یخ‌زده» تصویری بزرگ‌تر از خشونت علیه مهاجران در مرزهای اروپا را آشکار می‌کند.

مرز بلغارستان با ترکیه یکی از نقاط عبور پرتردد برای افرادی است که امیدوارند در اروپا درخواست پناهندگی دهند، اما در سال‌های اخیر موارد متعددی از نقض حقوق بشر در این نقطه ثبت شده است؛ از جمله ادعاهایی درباره پس راندن غیرقانونی پناهجویان به ترکیه. این منطقه صعب‌العبور است؛ زمین سنگلاخی و تپه‌ای دارد، زمستان‌های آن بسیار سرد و همراه با بادهای شدید است.

دو سازمان حقوق بشریNNK و CRB می‌گویند اولین بار صبح روز ۲۷ دسامبر ۲۰۲۴ خبردار شدند که تماس‌هایی با خط اضطراری که توسط گروهی از مؤسسات خیریه راه‌اندازی شده، برقرار شده است. در این تماس‌ها به سه نوجوان «در معرض خطر مرگ فوری» اشاره شده و موقعیت‌ جی‌پی‌اس از مکان گیر افتادن آن‌ها ارسال شده بود.

فعالان سپس بارها با شماره اضطراری رسمی ۱۱۲ بلغارستان تماس گرفتند و تلاش کردند خودشان به این پسران دسترسی پیدا کنند.

گفته می‌شود پلیس مرزی بلغارستان، به‌رغم مشاهده ویدئویی از یکی از این پسران گیرافتاده در برف، در عملیات نجات این سازمان‌ها ایجاد مانع کرد.

این پسران که بعدها به نام احمد سمره ۱۷ ساله، احمد العودان ۱۶ ساله و سیف‌الله البلتاجی ۱۵ ساله شناسایی شدند، همگی در نهایت، مرده پیدا شدند. احمد سمره در حالی پیدا شد که «ردپای سگ و رد پوتین اطراف جسدش بود»؛ گزارشی که طبق اظهارات «حاکی از آن است که پلیس مرزی احتمالاً او را – زنده یا مرده – پیدا کرده اما تصمیم گرفته او را در سرما رها کند».

فعالانی که بعداً به محل بازگشتند، می‌گویند تمام آثار ردپا پاک شده بود. یکی از افرادی که جسد را در برف یافته بود، گفت آن صحنه برای همیشه در ذهنش «حک» شده است.

پیکر یکی از این نوجوانان در حالی پیدا شد که بخشی از جسد توسط یک حیوان خورده شده بود.

گزارش مذکور، جزئیات آزار و اذیت سیستماتیک تیم‌های نجات این سازمان‌ها را در دمای بسیار پایین دسامبر ارائه می‌دهد، و همچنین توصیف می‌کند که چگونه مجبور شدند خودروی امدادیشان را پس از دخالت مرزبانان رها کنند. این خودرو احتمالاً توسط مأموران مرزی تخریب شده، شیشه‌هایش شکسته و موتور آن از بین رفته است.

یک تیم نجات، گذرنامه‌ها و تلفن‌هایشان توسط پلیس ضبط شد و از آن‌ها انگشت‌نگاری و عکس‌برداری به عمل آمد. یک فعال زن را در اداره پلیس برهنه کردند تا از او بازرسی بدنی انجام شود.

او شهادت داد:

در یکی دیگر از تلاش‌های نجات، گروهی مجبور شدند حدود ۱۰ کیلومتر تا نزدیک‌ترین شهر پیاده بروند، در حالی که پلیس مرزی با خودرو آن‌ها را تعقیب می‌کرد.

چندین سازمان حقوق بشری از جمله عفو بین‌الملل در سال‌های اخیر درباره تحت فشار قرار گرفتن افرادی هشدار داده‌اند که در رابطه با بهبود وضعیت پناهجویان و مهاجران در سراسر اروپا فعالیت می‌کنند.

ماجرای این سه نوجوان تنها مورد از اتهامات به مقام‌های بلغارستان نیست. سپتامبر گذشته هم توجه‌ها به بلغارستان جلب شد، زمانی که رسانه تحقیقاتی بالکان اینسایت شواهدی منتشر کرد مبنی بر این‌که مأموران آژانس مرزی اتحادیه اروپا (فرانتکس) تحت فشار قرار گرفته‌اند تا درباره موارد نقض حقوق بشری که در مرز بلغارستان مشاهده کرده‌اند، سکوت کنند.

با توجه به مرگ این نوجوانان، NNK و CRB خواستار یک «تحقیق رسمی و مستقل» درباره «خشونت و سهل‌انگاری سیستماتیک مقامات بلغارستان» و «رفتار تحقیرآمیز با پناهجویان در مسیر حرکتشان» شده‌اند.

یکی از فعالان گفت:

وزارت کشور بلغارستان این اتهامات را رد کرد و گفت نیروهای مرزی‌اش در واکنش به گزارش‌های مرتبط با جوانان درمانده «بلافاصله» گشت فرستاده‌اند، اما پیکرها در مکان‌هایی متفاوت از آنچه در ابتدا اعلام شده بود، یافت شده‌اند.

وزارت کشور بلغارستان تأکید کرد که تحقیقات در این پرونده‌ها ادامه دارد و نیروهای مرزی «اجازه هیچ‌گونه رفتار غیرانسانی یا بی‌احترامی توسط کارکنانش را نسبت به شهروندان نمی‌دهد. و این شامل تمامی شهروندان و همه اتباع کشورهای ثالث می‌شود که به‌صورت غیرقانونی وارد خاک کشور شده‌اند».

این وزارتخانه افزود: