«در مدت ۲۷ روز ۳۸ شهروند بلوچ در زندان‌های ایران اعدام شدند»
«کمپین فعالین بلوچ» گفته است که این موج اعدام‌ها نشان‌دهنده افزایش سرکوب قضائی و رویکرد سیستماتیک و تبعیض‌آمیز علیه اقلیت بلوچ در ایران است.
بخش حقوق
سی‌وهفتمین جمعه اعتراضی در زاهدان ـ جمعه ۲۶ خرداد ۱۴۰۲ ـ عکس از شبکه‌های اجتماعی
«کمپین فعالین بلوچ» که خبرهای مربوط به اقلیت بلوچ در ایران را منتشر می‌کند در گزارشی که چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت منتشر کرده گفته است که از بامداد سه‌شنبه ۱۹ فروردین تا سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت سال جاری دست‌کم ۳۸ شهروند بلوچ در زندان‌های جمهوری اسلامی ایران اعدام شده‌اند.
بنا به این گزارش، این اعدام‌ها با اتهاماتی همچون جرایم سیاسی ـ عقیدتی، جرایم مرتبط با مواد مخدر و قتل انجام شده‌اند.
کمپین فعالین بلوچ اسامی و جزئیات زندانیان اعدام‌شده را چنین اعلام کرده است:
سه‌شنبه ۱۹ فروردین ۱۴۰۴ ـ زندان وکیل‌آباد مشهد
۱. عبدالحکیم گرگیج (سیاسی ـ عقیدتی)
۲. عبدالرحمن گرگیج (سیاسی ـ عقیدتی)
۳. تاج‌محمد خرمالی (سیاسی ـ عقیدتی)
۴. امیراحمد ثنایی مزارزهی (مواد مخدر)
چهارشنبه ۲۰ فروردین ـ زندان‌های گناباد و شاهرود
۵. اسماعیل دهمرده (مواد مخدر) ـ گناباد
۶. یونس کرد نارویی (مواد مخدر) ـ گناباد
۷. غلامرضا پرداخته گرگیج (مواد مخدر) ـ شاهرود
۸. سجاد براهویی (قتل) ـ وکیل‌آباد مشهد
پنج‌شنبه ۲۱ فروردین ـ زندان ایرانشهر
۹. احسان بامری (قتل)
۱۰. یاسین بامری (قتل)
شنبه ۲۳ فروردین ـ زندان زاهدان
۱۱. بشیراحمد ریگی‌محمدانی (مواد مخدر)
۱۲. مجید لجه‌ای (مواد مخدر)
۱۳. رامین (رحمت‌الله) عالی‌زهی (مواد مخدر)
۱۴. داود شاهوزهی (باجی زهی) (مواد مخدر)
یکشنبه ۲۴ فروردین ـ زندان زاهدان
۱۵. الله‌نظر گرگیج (قتل)
۱۶. عبدالسلام آهورانی بلوچ مشکنتی (قتل)
۱۷. یک زندانی با هویت نامشخص (قتل)
دوشنبه ۲۵ فروردین ـ زندان زاهدان
۱۸. علی دهانی، سرباز وظیفه (اتهام: قتل مأموران)
سه‌شنبه ۲۶ فروردین ـ زندان‌های بندرعباس و کرمان
۱۹. ایوب برنیایی سرحدی (مواد مخدر) ـ بندرعباس
۲۰. ابوبکر شه‌بخش (مواد مخدر) ـ کرمان
سه‌شنبه دوم اردیبهشت ـ زندان یزد
۲۱. وحید نارویی (مواد مخدر)
چهارشنبه سوم اردیبهشت ـ زندان قزلحصار
۲۲. امان‌الله براهویی (مواد مخدر)
شنبه ۶ اردیبهشت ـ زندان زاهدان
۲۳. عبدالصمد شهبازی (مواد مخدر)
۲۴. رستم زین‌الدینی (اتهام سیاسی)
دوشنبه ۸ اردیبهشت ـ زندان دستگرد اصفهان
۲۵. عبدالرشید براهویی (مواد مخدر)
۲۶. محمدحنیف توتازهی (مواد مخدر)
۲۷. روح‌الله پلنگی (مواد مخدر)
چهارشنبه دهم اردیبهشت ـ زندان وکیل‌آباد مشهد
۲۸. عبدالغفار براهویی (مواد مخدر)
۲۹. پرویز دستکاله (نورالدین لجه‌ای) (مواد مخدر)
۳۰. عبدالصمد گرگیج (مواد مخدر)
۳۱. جاوید گله‌بچه (مواد مخدر)
۳۲. محمدنبی زیرکاری (مواد مخدر)
یکشنبه ۱۴ اردیبهشت ـ زندان زاهدان
۳۳. نائب بلوچی (مواد مخدر)
یکشنبه ۱۴ اردیبهشت ـ زندان بیرجند
۳۴. خسرو سارانی (مواد مخدر)
۳۵. محمود سارانی (مواد مخدر)
۳۶. یوسف سروروش (نارویی) (مواد مخدر)
۳۷. علیرضا لالوزایی (مواد مخدر)
شنبه ۱۳ اردیبهشت ـ زندان بندرعباس
۳۸. منوچهر گلابی (بلوچکاره) (مواد مخدر)
به‌گفته کمپین فعالین بلوچ، زندان مرکزی زاهدان، که بیشتر زندانیان آن را بلوچ‌ها تشکیل می‌دهند، به‌تنهایی محل نگهداری دست‌کم ۸۵ زندانی است که حکم اعدام آن‌ها صادر شده و مقام‌های زندان اعلام کرده‌اند که با برنامه‌ریزی نهادهای قضائی قرار است این ۸۵ نفر تا پایان سال ۱۴۰۴ اعدام شوند. ۹۵ درصد این زندانیان، از اقلیت بلوچ هستند.
کمپین فعالین بلوچ، این موج اعدام‌ها را بخشی از یک روند نگران‌کننده و سازمان‌یافته دانسته و گفته است:
اعدام این تعداد زیاد از زندانیان بلوچ در مدت‌زمانی کوتاه، به‌ویژه در یک زندان خاص و در یک منطقه جغرافیایی مشخص، نشان‌دهنده رویکردی سیستماتیک و تبعیض‌آمیز علیه اقلیت بلوچ است.
استان سیستان و بلوچستان از فقیرترین و محروم‌ترین استان‌های ایران است و همواره با سرکوب، محرومیت و بی‌عدالتی روبه‌رو بوده است. داده‌های فصلی مرکز آمار از نرخ بیکاری استان‌های ایران، حاکی از آن است که استان سیستان و بلوچستان در چهار سال گذشته، در شش فصل بالاترین نرخ بیکاری را به خود اختصاص داده است.
براساس گزارش سالانه کمپین فعالین بلوچ در سال ۲۰۲۴ میلادی، دست‌کم ۱۰۱ زندانی بلوچ در زندان‌های ایران اعدام شدند که معادل ۱۰,۴ درصد از کل اعدام‌ها در ایران است.
سازمان حقوق بشر ایران نیز شنبه گذشته ۱۳ اردیبهشت با انتشار گزارشی اعلام کرد که در ماه گذشته میلادی (آوریل ۲۰۲۵) دست‌کم ۱۱۰ نفر از جمله سه زن، ۴ شهروند افغان، ۳۵ شهروند بلوچ، ۶ شهروند کُرد و یک شهروند عرب در زندان‌های مختلف ایران اعدام شدند. همچنین شمار اعدام‌ها در چهار ماه نخست سال جاری میلادی در مقایسه با دوره مشابه در سال ۲۰۲۴ رشد ۷۵ درصدی داشته است.
این آمار نشان می‌دهد که اقلیت‌های ملی یا قومی در ایران به‌شکل روزمره زیر تیغ مرگ جمهوری اسلامی ایران قرار دارند.
سازمان عفو بین‌الملل در گزارش سالانه خود درباره مجازات اعدام در جهان که ۱۹ فروردین / ۸ آوریل منتشر شد، اعلام کرد که بلوچ‌ها دست‌کم ۱۰ درصد اعدام‌شدگان در ایران را تشکیل می‌دهند در حالی که پنج درصد جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند.
براساس آمار عفو بین‌الملل، ایران در سال ۲۰۲۴، ۱۱۹ مورد اعدام بیشتر از سال ۲۰۲۳ ثبت کرد. در سال ۲۰۲۳ شمار اعدام‌ها در ایران ۸۵۳ مورد بود که در سال ۲۰۲۴ به ۹۷۲ مورد رسید.
به‌گفته این سازمان مدافع حقوق بشر، ایران به‌تنهایی مسئول ۶۴ درصد از کل اعدام‌های گزارش‌شده در سال ۲۰۲۴ است که نشان می‌دهد از سال ۲۰۱۵ تاکنون رشد ۱۴ درصدی بالاترین شمار ثبت‌شده اعدام‌ها را داشته است.
نظرها
نظری وجود ندارد.