از قتل‌ حکومتی علیرضا کرباسی و مهدی عبایی در ایست بازرسی بسیج در همدان چه می‌دانیم؟

ویدیوهایی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده، حاضران مراسم تشییع علیرضا کرباسی و مهدی عبایی را نشان می‌دهد که سرود «ای ایران» می‌خوانند و شعارهایی مانند «ایرانی می‌میرد ذلت نمی‌پذیرد»، «دشمن ما همین‌جاست، دروغ می‌گن آمریکاست» و «می‌کشم می‌کشم آن‌که برادرم کشت!» سر می‌دهند. این دو در تیراندازی نیروهای سازمان بسیج مستضعفین، زیرمجموعه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در تاریک‌دره در استان همدان کشته شده‌اند و مقام‌های جمهوری اسلامی این تیراندازی و قتل آنان را در رسانه‌های حکومتی تایید کرده‌اند.

ایران اینترنشنال نام مهدی عبایی را محمدمهدی عبایی نوشته است اما در هشتگ‌های شبکه‌های اجتماعی مانند ایکس (توییتر سابق) هشتگ مهدی عبایی در کنار هشتگ علیرضا کرباسی استفاده شده است.

برخی مخاطبین شبکه‌های اجتماعی می‌گویند از این ایست‌های بازرسی به‌شکلی هدفمند برای شناسایی مهاجران افغانستانی، خواه با مدارک قانونی اقامت یا بدون آن استفاده می‌شود تا آنان را بازداشت و بلافاصله به اردوگاه‌های رد مرز منتقل کنند.

خبرآنلاین در ۲۷ خرداد بیانیه رئیس سازمان بسیج را منتشر کرده بود که از «اجرای گشت‌های ایست بازرسی بسیج با سه هزار گردان» توسط «قریب به ۸۰هزار گروه جهادی» خبر داده بود و هدف آنان را «شناسایی جاسوسان، خائنین و مزدوران داخلی رژیم صهیونی» عنوان کرده بود. در بخشی از این بیانیه نوشته شده:

روایت حکومت:‌ «متهمان بازداشت شدند، اول تیرهوایی اخطار شلیک کرده بودند»

همت محمدی، رییس سازمان قضایی نیروهای مسلح استان همدان به خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) گفته که «متهمان تیراندازی در جریان گشت امنیتی و کنترل تردد خودروها در محدوده تاریک‌دره همدان بازداشت» شده‌اند. خبرگزاری ایرنا این تیراندازی را این‌گونه روایت کرده است:

کپی‌پیست همین روایت را در دیگر خبرگزاری‌های داخل جمهوری اسلامی از جمله رسانه امنیتی «مشرق نیوز» می‌توان یافت.

وحید آنلاین پیش‌تر به‌نقل از استوری‌های پروفایل اینستاگرام مهرداد ماهر که می‌گوید در استان همدان زندگی می‌کند، نوشته بود:

پیام‌های دیگری هم که به وحیدآنلاین رسیده بود این روایت را اینگونه کامل می‌کرد:

آف‌رود (off-road) در اینجا اشاره به یک سبک رانندگی ورزشی است که در طبیعت و خارج از جاده‌های آسفالت انجام می‌شود و مثال آن رانندگی در کوهستان، صحرا، جنگل و مسیرهای ناهموار دیگر است و به‌کسی که به این مدل رانندگی علاقه داشته باشد، «آف‌رود‌باز» می‌گویند.

«ناگهان صدای رگبار آمد»: رشد دو برابری کشته و زخمی‌های تیراندازی‌ نیروهای حکومتی

ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران(هرانا)، با بازنشر خبر این تیراندازی به‌نقل از خبرگزاری تسینم، یادآور می‌شود که در پنج سال گذشته، آمار قربانیان تیراندازی‌های خودسرانه نیروهای نظامی در ایران دو برابر شده است:

نام نفر سوم داخل ماشین به صورت رسمی منتشر نشده اما در برخی روایت‌ها او محمدرضا صابری‌زاده معرفی شده است. کانون حقوق بشر ایران می‌گوید که «نفر سوم به‌ شدت زخمی شده و هم اکنون در بیمارستان تحت مراقبت‌های ویژه قرار دارد» و به‌نقل از یک «شاهد عینی حادثه» نوشت:

این شهادت آشکارا نشان می‌دهد که روند استفاده از سلاح گرم از سوی نیروهای حکومتی نه‌تنها فاقد ضابطه‌های حقوقی و انتظامی است، بلکه مبتنی بر سلیقه و برداشت‌های شخصی نیروهایی است که با احساس مصونیت مطلق، دست به کشتار می‌زنند.

«اگر فرار می‌کردند چرا در عقب، پهلو و جلوی ماشین رد گلوله است؟»

ماهر، یک ویدیو را در پروفایل اینستاگرام خود پین کرده است که منتسب به ماشین این سه نفر است و به مخاطب نشان می‌دهد که از سه نقطه به این ماشین تیراندازی شده است: از کنار آن، از جلو و از عقب. در ویدیو می‌توان داخل یک ماشین را دید که رد خون بر آن افتاده است، همچنین شیشه جلو، یک شیشه از پهلو رد تیراندازی دارند و چندین رد گلوله بر پنجره عقبی ماشین هم دیده می‌شود.

در متن این پست، ماهر هفت سوال پرسیده است:

ماهر سپس دو روایت دیگر از این تیراندازی ارائه می‌دهد، اینکه شاید این سه نفر خیال کرده‌اند با «خفت‌گیر» روبرو شده‌اند یا بسیجی‌ها فکر کرده‌اند «راننده پهپاد» گیرانداخته‌ و تیراندازی کرده‌اند:

او در ویدیوهای دیگری که در پروفایل اینستاگرامش موجود است، خواستار مجازات افرادی می‌شود که به روی این سه نفر تیراندازی کرده‌اند و خبرگزاری‌های حکومتی مانند خبرگزاری فارس را به دروغ‌گویی در این موضوع متهم می‌کند.

علیرضا کرباسی و مهدی عبایی، تنها نام‌هایی نیستند که به مرگ‌شان به ایست‌های بازرسی اخیر مرتبط به جنگ اسرائیل و ایران گره خورده است. در کاشان گفته می‌شود بمباران یک ایست بازرسی، کشته و زخمی به‌همراه داشته و همچنین نام پنج شهروند بلوچ منتشر شده که در ایست بازرسی بازداشت شده‌اند و از سرنوشت آنها خبری در دست نیست.

«بازداشت ۵ شهروند بلوچ در ایست بازرسی پنگ جازموریان»

گروه رسانه‌ای حال وش، می‌گوید شنبه ۳۱ خرداد، «پنج شهروند بلوچ که برای استقبال از کاروان حجاج بازگشتی راهی بودند، در ایست بازرسی پنگ از توابع جازموریان توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدند و تاکنون پس از ۶ روز خبری از سرنوشت آنان در دست نیست». حال وش سپس نام آنها را که همگی اهل جلگه چاه هاشم از توابع شهرستان دلگان هستند را منتتشر کرده است:

«سه کشته، چهار زخمی»

آرمان ملی، در ۲۷ خرداد ویدیویی منتسب به «لحظه اصابت پرتابه به ایست بازرسی کاشان» منتشر کرده است که از دور، یک انفجار را در منظره یک شهر نشان می‌دهد. معلوم نیست که این ویدیو واقعا به این ایست بازرسی برخورد کرده باشد. پایگاه خبری دیده‌بان ایران در خبر «حمله اسرائیل به یکی از مقرهای ایست و بازرسی کاشان / ۳ نفر شهید و ۴ نفر زخمی شدند» نوشت که این بمباران در ۲۷ خرداد رخ داده و به‌نقل از معاون امنیتی استاندار اصفهان نوشت که در این بمباران، «به یک دستگاه خوردرو آسیب» وارد شده است. هویت افراد کشته و زخمی شده، در این خبر منتشر نشده است.