آرامگاه محمد مصدق
آرامگاه دکتر محمد مصدق در روستای احمدآباد
عکس: داود قهردار
محمد مصدق را پس از کودتای ۲۸ مرداد در دادگاه نظامی محاکمه و به سه سال حبس مجرد (انفرادی) محکوم شد. مصدق پس از گذراندن سه سال زندان، به خانه خود در احمد آباد رفته و تا پایان زندگی زیر نظارت شدید امنیتی بود.
مصدق وصیت کرده بود او را کنار کشته‌شدگان ۳۰ تیر در قبرستان ابن‌بابویه دفن کنند، ولی حکومت محمدرضا پهلوی با این درخواست موافقت نکرد. پیکر مصدق را در یکی از اتاق‌های خانه‌اش در احمدآباد به خاک سپردند. محمد مصدق در روزهای آخر عمر خود گفت: «کمونیسم را بهانه کرده‌اند که نفت ما را ۱۰۰ سال دیگر هم غارت کنند.»
نظرها
محسن کوشا
بعداز مرگ زنده یاد دکتر محمد مصدق و تمام سال های آخر حکومت گذشته هر سال برای ادای احترام در 14 اسفند به احمد آباد رفتیم و لی هر بار ژاندارمهای مانع نزدیک شدن مانع شدند. در 14 اسفند 1357 همراه هزاران نفر به دعوت دکتر هدایت الله متین دفتری به احمد آباد رفتیم و مردم به خمینی و سربازان امام زمان نشان دادند که دکتر مصدق در قلب ملت لانه کرده است . تمتام جاده های منتهی به اتوبان فزوین و سایر جاده ها پر از انواع وسائل نقلیه بود و مردم در بیابانهای اطراف احمدآیاد در یک روز آفتابی موج میزد که پباده در حال رساندن خود به مقبرهء دکتر مصدق بودند که تا آن روز چنان تجلیلی بخود ندیده بود. سخنرانی شادروان آیت الله سید محمود طالقانی بسیار بجا و روشنگر بود که حتما خشم ملاها و همفکران ایت الله کاشانی را بر انگیخت. سخنرانان دیگر از بزرگترین سازمانهای ایران در آن روز یعنی چریکهای فدائی خلق و مجاهدین خلق بودند. ........ تردیدی نیست که روزی که چندان دور نیست مردم بار دیگر بسوی احمدآباد سرازیر خواهند شد آنروز دیر نیست.
احسان
دوستان گرامی حبس مجرّد به معنی حبس انفرادی نیست، بلکه مظور زندان بدون اعمال شاقّه است که در گذشته بر بعضی زندانی ها تحمیل می شد.