بایگانی بخش اندیشه
مسلمانی و تشیع شاه و استبدادش (۱)
اکبر گنجی − شاه هرچه که بود، اسلام ستیز نبود. او خود را فردی به شدت متدین قلمداد میکرد. اما تدین به معنایی که خود میفهمید و قبول داشت. او یک "سلطان خودکامهی سکولار" بود، یعنی مطابق میل خودسرانهاش حکومت میکرد. رضاشاه و محمد رضاشاه پهلوی، سلاطین مسلمان سکولار...
احمد احقری − برخی از شخصيتها در ميان برلنیهای نسل دوم نيز همانند پيشکسوتان خود از نسل اول، در روند شکلگيری جريانات و پديدههای سياسی سالهای بعد و تحولات اجتماعی جامعه ايران نقشی کليدی و...
رضا کارخانه − سئوال این است: گلشیفته برهنه است یا نقش برهنگی کارکرد حقیقی او و هر زن دیگری است؟ شاید هم برهنگی نخستین نگاه تکامل گرا بر فردیت انسانی است، آنچنان که تندیسهای برهنه...
آرش جودکی – همزمان با فرا رسيدن نخستين سالروز درگذشت داريوش همايون (هشت بهمن)، در اين جستار به يکی از جنبههای کمتر شناخته شده شخصیت او میپردازيم. همايونِ روزنامهنگار را همه میشناسند و نقش مهمی...
ویلیام دیل و تیموتی بیل − فردریش ویلهم نیچه (۱۸۴۴ - ۱۹۰۰) در روکنِ پروس به دنیا آمد. بزرگترین فرزند خانواده بود. پدر و پدربزرگهایش کشیش بودند، و قرار بود که فردریش هم در آینده...
آرش سلیم − قرائت متولیان دین در رابطه با پیروان سایر پیامبران، عموما برخورد از موضع بالادستی است. با استناد به آیه توبه:۲۹ قرآن، فقها عموما تا آنجا پیش رفتهاند که...
امین بزرگیان − آلبر لند (Albert Londe) عکاس فرانسوی اواخر قرن نوزدهم در پروژهای مشترک همراه با دکتر ژان ماتین شارکوت، معلولین جسمی وذهنی را سوژههای عکاسی خود قرار داد. او در واقع راوی...
جلال ایجادی − در اروپا مبارزه برای پیشرفت اجتماعی وهموار نمودن ترقی تکنولوژیکی و اقتصادی از مبارزه علیه مذهب جدا نبود. سلطه کلیسا با رشد آگاهی ودانش علمی وتوسعه روند خردپروری فروریخت. توسعه راسیونالیسم وخردگرایی...
علی افشاری − مسئله بیگانه و چگونگی مواجهه با آن یکی از مباحث رایج و چالشبرانگیز در فرهنگ سیاسی ایران از دیرباز تا کنون بوده است. شرایط اقلیمی و سیر تحولات تاریخی باعث شده است همواره...
محمدرفیع محمودیان − در بخشهای یک تا سه مقاله وضعیت نظام سرمایهداری و نیروها و حوزههای چالشگر آن مورد بررسی قرار گرفت. مشخص شد که هر چند سرمایهداری پویایی اولیه خود را از دست داده،...
ویلیام دیل و تیموتی بیل − کارل مارکس (۱۸۱۸ - ۱۸۸۳)، فیلسوف سیاسی آلمانی، در شهر تِریِر آلمان، در خانوادهای یهودی و آزادیخواه به دنیا آمد. والدین کارل به مذهب پروتستان گرویده...
مرتضی مردیها − به نظر میرسد این یک نکتۀ بدیهی باشد که هدف اصلی هر کسی افزودن میزان رضایت است از زندگی خود؛ و معنای سادۀ خوشبختی هم همین است. عموم آدمیان برای...
محمدرفیع محمودیان − در بخشهای اول و دوم مقاله نظریهها مطرح در مورد پویایی و انسداد سرمایهداری بررسی شد. در آن رابطه تا حدی به وضعیت امروزین سرمایهداری، پرولتاریا و مصرف توجه شد.
محمدرضا نیکفر − فلسفه را چگونه میتوان تعریف کرد؟ فرقِ اندیشهی فلسفی با پنداشتِ دینی کدام است؟ چرا هر نوع کلیبافی را نمیتوان فلسفه نامید؟ چرا متوسل شدن به عبارتهایی از نامآورانِ تاریخِ فلسفه به...
آرش سلیم − فهم رایج از اسلام، «کتاب» و «سنت» پیامبر را دو منبع اصلی دین اسلام میداند. به عبارت دیگر پذیرش مجموع کتاب و احادیث را لازمه پذیرش دین اسلام و رد هر یک...
محمدرفیع محمودیان − در بخش اول این مقاله پرسشهای اساسی نوشته طرح شد و نظریۀ مارکس دربارۀ پویایی و انسداد سرمایه داری مورد بررسی قرار گرفت. مارکس در سرمایهداری پویایی شگفتآوری میدید ولی بر آن...
ویلیام دیل و تیموتی بیل − زیگموند فروید (۱۸۵۶ - ۱۹۳۹) در خانوادهای یهودی در فرایبورگ آلمان به دنیا آمد. وقتی زیگموند چهارساله بود خانوادهاش به وین مهاجرت کردند. زیگموند دانشآموز برجستهای بود و به...