دولت سوئد جمعه ۱۰ ژانویه/ ۲۰ دی با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام کرد در پی سقوط هواپیمای اوکراینی در تهران همه پروازهای ایران‌ایر به سوئد و ایران را موقتاً به دلیل «عدم اطمینان از دلایل این سانحه و به لحاظ حفظ امنیت حمل و نقل هوایی» متوقف کرده است. در سانحه هوایی که چهارشنبه گذشته چند ساعت بعد از حمله موشکی سپاه پاسداران به دو پایگاه نظامی آمریکا اتفاق افتاد، همه سرنشینان و خدمه این هواپیما از جمله ۷ تن از اتباع سوئد و در مجموع ۱۷ تن از اتباع کشورهای اسکاندیناوی کشته شدند. شامگاه پنجشنبه ۹ ژانویه/ ۱۹ دی جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا گفت بنا به گزارش‌های نهادهای امنیتی متقاعد شده که به دلیل اصابت موشک زمین به هوای سامانه پدافند هوایی ایران هواپیمای اوکراینی سقوط کرده است. حسن رضایی‌فر، مدیرکل دفتر بررسی سوانح سازمان هواپیمایی کشوری جمعه ۲۰ دی همزمان با آغاز کار کمیته بررسی سانحه هواپیمای اوکراینی، در مصاحبه با خبرگزاری دانشجویان ایران گفت: «هیچ مستندی در زمینه اصابت موشک به هواپیما پیدا نکرده‌ایم و دلایل متقنی داریم که حاضریم آن را در حضور همه رسانه‌ها مطرح کرده و این شایعه (اصابت موشک سامانه پدافند هوایی ایران به بدنه هواپیما) را رد کنیم.» لوفت‌هانزا هم به دلایل «شرایط امنیتی در اطراف فرودگاه تهران» پروازهایش به ایران را تا آخر دی لغو کرده است. وزارت خارجه بریتانیا نیز به تمام شهروندانش درباره تمامی سفرها به ایران هشدار داده و توصیه کرده که تمام سفرهای هوایی به ایران انجام نشود.

در دو روز گذشته پنج #کولبر در اثر #شلیک_ماموران_مرزی زخمی شده‌اند. سازمان حقوق بشری هەنگاو از زخمی شدن سه کولبر توسط ماموران مسلح مرزی خبر داده و کانال تلگرامی کولبر نیوز نیز خبر زخمی شدن دو کولبر دیگر را منتشر کرده است. این کولبران در روزهای سه‌شنبه ۱۸ و چهارشنبه ۱۹ دی ماه در مرزهای چالدران، سردشت و پیرانشهر زخمی شده‌اند. به گزارش سازمان حقوق بشری هەنگاو مجید مظلومی ۲۵ سالە روز ۱۹ دی در اثر شلیک ماموران مرزی به سوی کولبران از ناحیه سینه مورد هدف قرار گرفت و به بیمارستان منتقل شد. وضعیت جسمانی این کولبر وخیم اعلام شده است. روز ۱۸ دی ماه نیز امید حیدری کولبر جوان اهل نقده در مرزهای شهرستان پیرانشهر با گلوله ماموران زخمی شده است. کولبرنیوز یک کانال تلگرامی که اخبار مربوط به کولبران را منعکس می‌کند نیز خبر داده که روز پنجشنبه ۱۹ دی ماه در دو حمله جداگانه در مناطق مرزی سردشت و چالدران، دو کولبر به نام‌های محمد مزار (در نوار مرزی چالدران) و شوان عبدالهی (در نوار مرزی سردشت) زخمی شده‌اند. براساس این خبر محمد مزار از ناحیه کمر و ران مجروح شده است. کولبران عمدتا روستائیان فقیری هستند که در مناطق مرزی کردستان زندگی می‌کنند و راه دیگری برای تامین هزینه زندگی خود ندارند. به گزارش سازمان حقوق بشری هەنگاو در سال ۲۰۱۹ میلادی ۲۵۲ کولبر در مرزهای کردستان کشته و یا زخمی شده‌اند. ۷۶ تن از این تعداد جانشان را از دست داده‌اند.

سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه جمعه ۱۰ ژانویه/ ۲۰ دی احتمال سرنگونی هواپیمای خطوط هوایی اوکراین در اثر اصابت موشک سامانه پدافند هوایی ایران را رد کرد. ریابکوف گفت مسکو دلیلی برای مقصر شمردن ایران در ماجرای سقوط این هواپیما ندارد. معاون وزیر خارجه روسیه همچنین از همگان خواست تا روشن شدن نتیجه تحقیقات کمیته سانحه از قضاوت درباره دلایل سقوط این هواپیما خودداری کنند. همزمان نمایندگان دولت آمریکا اطلاعاتی درباره سقوط این هواپیما را در اختیار ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین قرار دادند. کارشناسان اوکراینی این اطلاعات را دریافت کرده‌اند.

به گزارش خبرگزاری رویترز، وادیم پریستایکو، وزیر خارجه اوکراین جمعه ۱۰ ژانویه/ ۲۰ دی گفت: ولودیمیر زلنسکی، رییس جمهوری این کشور با مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا درباره سقوط هواپیمای اوکراینی در ایران تلفنی گفت‌وگو کرده است. به گفته پریستایکو، رییس جمهوری اوکراین پیش از این تماس تلفنی با نمایندگان دولت آمریکا ملاقات کرده و «اطلاعات مهمی» درباره سقوط این هواپیما از آن‌ها دریافت کرده است. این اطلاعات در اختیار تیم کارشناسان اوکراین قرار گرفته است. شامگاه پنجشنبه ۹ ژانویه/ ۱۹ دی جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا گفت بنا به گزارش‌های نهادهای امنیتی متقاعد شده که به دلیل اصابت موشک زمین به هوای سامانه پدافند هوایی ایران هواپیمای اوکراینی سقوط کرده است. حسن رضایی‌فر، مدیرکل دفتر بررسی سوانح سازمان هواپیمایی کشوری جمعه ۲۰ دی همزمان با آغاز کار کمیته بررسی سانحه هواپیمای اوکراینی، در مصاحبه با خبرگزاری دانشجویان ایران گفت: «هیچ مستندی در زمینه اصابت موشک به هواپیما پیدا نکرده‌ایم و دلایل متقنی داریم که حاضریم آن را در حضور همه رسانه‌ها مطرح کرده و این شایعه (اصابت موشک سامانه پدافند هوایی ایران به بدنه هواپیما) را رد کنیم.»

دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا پیشنهاد شرکت کشورهای خاورمیانه در پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) را مطرح کرد. او گفت: «به اعتقاد من ناتو باید گسترش یابد و تأکیداً خاورمیانه را دربرگیرد». او افزود با توسعه ناتو در میان کشورهای خاورمیانه قصد دارد از گستره حضور نیروهای نظامی آمریکا در جهان بکاهد. ترامپ همچنین گفت اکنون که گروه «دولت اسلامی» (داعش) از میان رفته است «می‌توانیم به کشور خود بازگردیم». رئیس جمهوری آمریکا به شوخی افزود اسم پیمان جدید را می‌توان «پیمان آتلانتیک ـ خاورمیانه» یا «آتلانتیک + خاورمیانه» گذاشت. کی بیلی هاچیسون، نماینده آمریکا در ناتو سخنان ترامپ را به معنای تقویت همکاری هم پیمان‌های ناتو در عراق دانست و گفت: «شورای ناتو باید آن را بررسی کند و تصمیم بگیرد تا ما بتوانیم بیشتر فعالیت کنیم». ترامپ زمانی که مسند ریاست جمهوری آمریکا را به‌دست گرفت پیشنهاد تشکیل ناتوی عربی را مطرح کرده بود.

عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان گفت: «شورای نگهبان تا الان به ۱۳ هزار پرونده نامزدهای انتخابات مجلس رسیدگی کرده است و تا فردا (شنبه ۲۱ دی) نیز به بقیه پرونده‌ها رسیدگی خواهد کرد و نتیجه نهایی اعلام خواهد شد». کدخدایی زمینه‌های اقتصادی را از جمله دلایل عدم احراز صلاحیت دانست و گفت کسانی که «کلاهبرداری، سوءاستفاده از بیت‌المال، اختلاس، جابه‌جایی اموال عمومی» انجام داده‌اند رد صلاحیت شده‌اند. او همچنین سوء استفاده از موقعیت‌های شغلی در پُست‌های دولتی را نیز از دلایل عدم احراز صلاحیت‌ها دانست. پیش از این عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور گفته بود ۹ درصد از داوطلبان انتخابات مجلس از سوی هیئت‌های اجرایی احراز صلاحیت نشدند. انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی در دو دور به تاریخ‌های ۲ اسفند ۱۳۹۸ و اردیبهشت ۱۳۹۹ در ۲۰۸ حوزه انتخاباتی برگزار خواهد شد.

امید نوری‌پور، سخنگوی ایرانی‌تبار سیاست خارجی حزب سبزهای آلمان و نماینده پارلمان این کشور (بوندستاگ)، اتحادیه اروپا را متهم کرد که نسبت به بحران تنش میان ایران و آمریکا واکنش مناسبی نشان نداده است. نوری‌پور به شبکه رادیویی آلمان گفت: «دیپلماسیِ بحران اکنون باید آغاز شود». او با اشاره به نشست وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا در روز جمعه ۲۰ دی / ۱۰ ژانویه، در ارتباط با تنش ایران و آمریکا، با بیان این‌که سرانجام اروپا دست به اقدام زده است، افزود این ابتکار باید زودتر از این‌ها صورت می‌گرفت. نماینده حزب سبزهای آلمان در بوندستاگ تأکید کرد که اوضاع بسیار بحرانی است. اورزولا فن در لاین، رئیس کمیسیون اروپا به‌تازگی تأکید کرد که اتحادیه اروپا با بسیاری از بازیگران منطقه تماس برقرار کرده است و اکنون مسئله کاهش تنش‌ها و استفاده از اقدامات دیپلماتیک است.

ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین در فیس‌بوک خود فرضیه شلیک موشک به هواپیمای این کشور در آسمان تهران را رد نکرد اما گفت هنوز نمی‌توان قطعی آن را تأیید کرد. او از همه منابع جهانی به‌ویژه دولت‌های آمریکا، کانادا و بریتانیا خواست تا اطلاعات و شواهد مربوط با این رویداد را در اختیار کمیسیون تحقیق قرار دهند. مقام‌های ایرانی هرگونه اصابت موشک به هواپیمای اوکراین را رد کرده و آن را «جنگ روانی» دانسته‌اند. هواپیمای مسافربری بوئینگ ۷۳۷ متعلق به خطوط هواپیمایی اوکراین با ۱۶۷ مسافر و ۹ خدمه چهارشنبه ۱۸ دی، ساعاتی پس از حملات موشکی ایران به پایگاه‌های آمریکا در خاک عراق، شش دقیقه پس از بلند شدن از باند فرودگاه «امام خمینی» در محدوده شاهد شهر سقوط کرد و همه سرنشین‌های آن کشته شدند. مقام‌های آمریکایی و نخست‌وزیر کانادا گفته‌اند شواهدی دارند که نشان می‌دهند هواپیمای اوکراینی بر اثر شلیک موشک ایرانی ساقط شده است.

براساس اطلاعات روسیه، آتش‌بس در ادلب سوریه، مقر اصلی شورشیان این کشور برقرار شده است. خبرگزاری تاس با نقل از نماینده وزارت دفاع روسیه گزارش داد که آتش‌بس به درخواست ترکیه صورت گرفته است. ولادیمیر پوتین و رجب طیب اردوغان، رؤسای جمهوری روسیه و ترکیه روز چهارشنبه ۱۸ دی / ۸ ژانویه در استانبول دیدار کردند. ادلب آخرین سنگر شورشیان در سوریه است و در شمال غربی این کشور قرار دارد. در این شهر چندین گروه شبه‌نظامی اسلام‌گرا فعال هستند. واحدهای دولتی سوریه مدتی است که علیه آن‌ها پیشروی می‌کنند. طبق اعلام سازمان ملل، از اواسط ماه دسامبر نزدیک به ۳۰۰ هزار نفر به دلیل نبردها در این منطقه آواره شده‌اند. بسیاری در حال حرکت به سمت مرز ترکیه هستند.

حسن رضایی‌فر، مدیرکل دفتر بررسی سوانح سازمان هواپیمایی کشوری جمعه ۲۰ دی همزمان با آغاز کار کمیته بررسی سانحه هواپیمای اوکراینی، در مصاحبه با خبرگزاری دانشجویان ایران گفت: «هیچ مستندی در زمینه اصابت موشک به هواپیما پیدا نکرده‌ایم و دلایل متقنی داریم که حاضریم آن را در حضور همه رسانه‌ها مطرح کرده و این شایعه (اصابت موشک سامانه پدافند هوایی ایران به بدنه هواپیما) را رد کنیم.» شامگاه پنجشنبه ۹ ژانویه/ ۱۹ دی جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا گفت بنا به گزارش‌های نهادهای امنیتی او متقاعد شده که به دلیل اصابت موشک زمین به هوای سامانه پدافند هوایی ایران هواپیمای اوکراینی سقوط کرده است. ولادیمیر زلنسکی، رییس جمهوری اوکراین شامگاه پنجشنبه در یک پیام ویدئویی از مردم خواست از «تئوری‌های توطئه، نتیجه‌گیری‌های عجولانه و مطالب تایید نشده» اجتناب کنند. حعبه سیاه هواپیما آسیب دیده و به همین سبب ایران برای بازخوانی آن به کمک کشورهای دیگر نیاز دارد. حسن رضایی‌فر در ادامه مصاحبه با ایسنا گفت: «در حال حاضر متخصصان اوکراینی در کشور حضور دارند و از امکانات پشتیبانی کانادا نیز بهره می‌بریم. همچنین روسیه و فرانسه نیز برای رساندن تجهیزات و امکانات پشتیبانی اعلام آمادگی کرده‌اند و اگر نتوانیم جعبه سیاه را بازسازی کنیم مانند دفعات گذشته آن را به فرانسه یا کشورهای دیگری که امکانات لازم را داشته باشند ارسال خواهیم کرد.» همزمان اداره ملی ایمنی ترابری آمریکا اعلام کرد نماینده‌ای را برای شرکت در کمیته سانحه برای بررسی دلایل سقوط هواپیمای اوکراینی در ایران تعیین کرده و با تحقیقات در این زمینه همکاری می‌کند.

ساعت ۹/۵۴ دقیقه صبح روز جمعه ۲۰ دی زلزله‌ای به بزرگی ۴,۱ ریشتر بخش سنگان از توابع شهرستان خواف را لرزاند. این زلزله در عمق ۱۰ کیلومتری زمین اتفاق افتاد و محل وقوع آن هم در ۴۵ کیلومتری سنگان و ۵۰ کیلومتری نشتیفان استان خراسان رضوی و ۵۱ کیلومتری حاجی‌آباد استان خراسان جنوبی بود. ۱۲ دی در همبن منطقه زلزله‌ای به بزرگی ۵,۸ ریشتر اتفاق افتاد. از آن زمان تاکنون بیش از ۲۵ زمین‌لرزه در این منطقه روی داده است. از خسرات و تلفات احتمالی هنوز گزارشی منتشر نشده.

مجید تخت‌ روانچی، نماینده ایران در سازمان ملل در مصاحبه با رادیو «ان پی آر» اعلام کرد که بعد از حمله موشکی سپاه پاسداران به دو پایگاه نظامی آمریکا در عراق در خونخواهی قاسم سلیمانی، ایران هیچ برنامه‌ای برای درگیری با آمریکا ندارد. دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا جمعه ۱۰ ژانویه/ ۲۰ دی در سخنانی که در جریان کارزار انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در تولدو در ایالت اوهایو ایراد کرد، گفت: «سلیمانی عملیات‌های تروریستی برنامه‌ریزی می‌کرد. هزاران آمریکایی و غیرآمریکایی را کشت و به سفارت ما در بغداد حمله کرد.» روانچی این موضوع را رد کرد و ادعا کرد که پاسخ ایران به ترور سلیمانی مطابق با حقوق ایران در منشور سازمان ملل بوده است. عربستان سعودی روز گذشته حمله موشکی ایران به پایگاه‌های آمریکا در عراق را محکوم کرد و آن را نقض حاکمیت ملی عراق خواند. وزارت خارجه عراق، ایرج مسجدی سفیر ایران را برای پاسخگویی درباره نقض حاکمیت ملی عراق احضار کرد.

به گزارش خبرگزاری رویترز اداره ملی ایمنی ترابری آمریکا اعلام کرد نماینده‌ای را برای شرکت در کمیته سانحه برای بررسی دلایل سقوط هواپیمای اوکراینی در ایران تعیین کرده و با تحقیقات در این زمینه همکاری می‌کند. علی عابدزاده، رئیس سازمان هواپیمایی کشور در یک برنامه تلویزیونی اعلام کرد که کارشناسان اوکراینی برای بررسی علل سقوط هواپیمای خطوط هوایی اوکراین شامگاه گذشته وارد ایران شده‌اند، کمیته‌های لازم ظاهراً تشکیل شده و کار بررسی هم آغاز شده است. طبق قواعد بین‌المللی، سازمان هواپیمایی کشوری از کشوری که سانحه در آن رخ داده است (ایران)، سازمان هواپیمایی کشوری از کشوری که صادر کننده گواهینامه صلاحیت پرواز است (اوکراین)، مالک هوایپما (اوکراین) کارخانه سازنده هواپیما (بوئینگ) و کارخانه سازنده موتور هواپیما (فرانسه) می‌توانند در فرایند تحقیق شرکت کنند.

گزارشگران بدون مرز با انتشار پیامی در توییتر، پیام حسام‌الدین آشنا، مشاور رسانه‌ای روحانی را تهدید روزنامه‌نگاران ایرانی دانست و آن را محکوم کرد. آشنا پنجشنبه ۱۹ دی در توییتر نوشته بود: «به کاگزاران ایرانی‌تبار رسانه‌های فارسی‌زبان هشدار داده می‌شود از مشارکت در جنگ روانی مربوط به هواپیمای اوکراینی و همکاری با ایران‌ستیزان خودداری کنند.» گزارشگران بدون مرز نوشته است: معاون ویژه وزارت اطلاعات در زمان جنایات ایران‌ستیزانه موسوم به «قتل‌های زنجیره‌ای» در توییتر به خبرنگاران «هشدار» داده است. حسام‌الدین آشنا در زمان قتل‌های زنجیره‌ای معاون ویژه قربانعلی دری نجف‌آبادی وزیر اطلاعات دولت خاتمی بود. قربانعلی دری نجف‌آبادی پدرزن حسام‌الدین آشناست. شامگاه پنجشنبه ۹ ژانویه/ ۱۹ دی جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا گفت بنا به گزارش‌های نهادهای امنیتی کانادا و کشورهای دوست او اکنون متقاعد شده که به دلیل اصابت موشک زمین به هوای سامانه پدافند هوایی ایران هواپیمای اوکراینی سقوط کرده است. کمیته بررسی سانحه صبج جمعه ۲۰ دی آغاز به کار کرده است.