شورا فکری - از فعالان سابق دانشجویی، یک‌شنبه ۲۲ دی در جریان برگزاری مراسم یابود جان‌باختگان سانحه هواپیمای اوکراینی، در آمل بازداشت شدند. تاکنون سه روز از بازداشت شورا فکری می‌گذرد و همچنان اطلاعی از وضعیت و محل نگهداری او در دست نیست. شورا فکری، دانش آموخته رشته اقتصاد در دانشگاه مازندان، شاعر و کوه‌نورد حرفه‌ای است. خانم فکری جزو معدود زنانی در ایران است که به کار در ارتفاع مشغول است و مرمت بناهای مختلف در استان مازندران را انجام می‌دهد. هواپیمای مسافربری تهران-کیف‌ بامداد چهارشنبه ۱۸ دی توسط پدافند هوایی سپاه پاسدران مورد هدف قرار گرفت و همه ۱۷۶ سرنشین و خدمه آن جان باختند. ساقط کردن این هواپیما منجر به موج جدیدی از اعتراضات مردمی شد که در شهرهایی مختلفی از جمله تهران وارد چهارمین روز خود شد. در جریان این اعتراضات تاکنون تعداد زیادی از دانشجویان، فعالین مدنی و شهروندان بازداشت شده‌اند که از شمار آنها اطلاعی در دست نیست. شوراهای صنفی دانشجویان کشور، امروز از بازداشت چندین دانشجو خبر داده است؛ از جمله: محمدامین حسینی، دبیر سابق شورای صنفی دانشگاه نوشیروانی بابل، محمد اسماعیلی، دانشجوی رشته عکاسی دانشگاه تهران، صلاح غریبی، دانشجوی رشته دامپزشکی دانشگاه رازی کرمانشاه و نبی تردست، دانشجوی رشته جامعه‌شناسی دانشگاه رازی کرمانشاه. فعالان مدنی نیز از بازداشت دست‌کم ۱۲ نفر در تبریز و ۱۱ نفر در سنندج خبر داده‌اند.

نزدیک به سه هفته از بازداشت جعفر ابراهیمی، عضو کانون صنفی معلمان تهران و بازرس شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی معلمان می‌گذرد. مسئولان شعبه‌ بازپرسی به خانواده‌ او اطلاع داده‌اند که بازجویی از او هم‌چنان ادامه دارد. بنا به گفته‌ یک منبع نزدیک به خانواده‌ی این دبیر دبیرستان‌های شهریار، ابراهیمی از زمان بازداشت تاکنون تنها دو بار و هر بار به مدت چند دقیقه با خانواده‌ خودش تماس گرفته و هر بار تنها خواستار این شده است که داروهایش را به هر طریقی به دستش برسانند. ابراهیمی به بیماری مزمن دستگاه گوارشی دچار است و باید روزانه داروهای مشخصی را مصرف کند. جعفر ابراهیمی روز ۵ دی، هم‌زمان با مراسم چهلم کشته‌شدگان اعتراضات آبان ۹۸، در بهشت سکینه بازداشت و به بازداشتگاه اطلاعات سپاه در زندان رجایی‌شهر کرج منتقل شده است. قرار بازداشت موقت او تاکنون یک‌بار تمدید شده است.

دولت فدرال آلمان روز یکشنبه ۲۹ دی / ۱۹ ژانویه کنفرانس بین‌المللی درباره مناقشه لیبی را در برلین برگزار می‌کند. بنا به اطلاعات منتشرشده در رسانه‌های آلمان در این کنفرانس از جمله آمریکا، روسیه و ترکیه شرکت خواهند کرد. انتظار می‌رود فائز سراج، رئیس دولت وفاق ملی لیبی که از سوی سازمان ملل متحد به‌رسمیت شناخته می‌شود، و ژنرال خلیفه حفتر، فرمانده ارتش ملی لیبی که در حال جنگ با دولت است، در این کنفرانس شرکت کنند. آن‌طور که دولت آلمان اعلام كرده است این كنفرانس بايد در سطح رؤسای كشورها و دولت‌ها برگزار شود. مذاکرات دیروز، دوشنبه ۲۳ دی / ۱۳ ژانویه در مسکو درباره آتش‌بس دائم در لیبی بی‌نتیجه ماند. تنها فائز سراج توافق‌نامه مربوطه را امضا کرد. ژنرال حفتر خواستار تأمل بیشتر در این زمینه شد. وزارت دفاع روسیه امروز (سه‌شنبه) اعلام كرد كه می‌خواهد با متحدان خود مشورت كند. رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه که از دولت وفاق ملی لیبی حمایت می‌کند روز سه‌شنبه تهدید کرد که اگر حملات نیروهای حفتر در لیبی ادامه یابد، آنکارا به آن پاسخ خواهد داد. ترکیه چندی پیش طرح اعزام نیرو به لیبی برای حمایت از دولت وفاق ملی را تصویب کرد که با واکنش تند خلیفه حفتر و تهدید او به فرمان جهاد و تسلیح عمومی مواجه شد. در حال حاضر برخی کشورها از جمله روسیه، امارات متحده و مصر از ارتش آزاد حفتر حمایت می‌کنند، و برخی دیگر از کشورها از جمله شماری کشورهای اروپایی و ترکیه حامی دولت وفاق ملی هستند. نیروهای وفادار به خلیفه حفتر از آوریل گذشته در حال مبارزه با نیروهای متحد با دولت وفاق ملی هستند. هدف آن‌ها تصرف طرابلس است. درگیری‌های شدید در لیبی و حملات هوایی موجب دخالت بیشتر نیروهای خارجی و افزایش نگرانی‌ها از این بابت شده است. طرف‌های درگیری در لیبی ابتدا می‌خواستند آتش‌بس موقت برقرار شود.

در پی سقوط هواپیمای خطوط هوایی اوکراین توسط موشک‌ سپاه پاسداران که به مرگ تمامی سرنشینان آن منجر شد #سندیکای_کارگران_نیشکر_هفت تپه پیامی تحت عنوان «تسلیت به بازماندگان، نفرت بر دروغ گویان» منتشر کرده‌ است. سندیکای نیشکر هفت‌تپه در این پیام به تاریخ ۲۳ دی از پنهان‌کاری حکومتی در سانحه سقوط هواپیما انتقاد کرده و نوشته که مسئولان و خبرگزاری‌های رسمی و دولتی «ایران یک صدا و بی هیچ گونه شرم و حیایی در مقابل دوربین‌ها ظاهرشدند و اعلام کردند که حادثه سقوط هواپیما بر اثر نقص فنی بوده است.» در این بیانیه علت اعتراف به سرنگونی هواپیما «بعداز ۷۲ ساعت انکار، فریب و دروغ گویی» نیز پیگیری کارشناسان در خارج ایران عنوان شده است. همچنین به باور نویسندگان بیانیه «قطعا اگر تعدادی از مسافران این پرواز خارجی نمی‌بودند، این‌ پرونده همچون ده‌ها مورد دیگر به بایگانی سپرده می‌شد.» بیانیه سپس به تظاهرات #دانشجویان، #زنان، #کارگران و جوانان در شهرهای مختلف در اعتراض به این رویداد اشاره کرده و نتیجه گرفته است آن‌ها به خیابان‌ها آمدند تا «نشان دهند که دیگر جنایت، دروغ، ریا و فریب را بر نمی‌تابند.» سندیکای نیشکر هفت‌تپه در پایان افزوده است: «ما همصدا با دیگر مردم به خشم‌آمده به این قتل عام آشکار اعتراض داریم و باور عمیق ما این است که تا زمانی که کارگران و زحمتکشان و مردم شریف و آزادیخواه نتوانند بر سرنوشت خود حاکم شوند این گونه فجایع در اشکال گوناگون باز تولید خواهد شد.»

اتحادیه اروپا با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که در واکنش به گام پنجم ایران که به معنای توقف تعهدات هسته‌ای آن کشور است، براساس بند ۳۶ برجام مکانیسم ساز و کار حل اختلاف را با هدف بازگشت ایران به توافق فعال می‌کند. سید عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه ایران سه‌شنبه ۲۴ دی گفت: «این بند از مدت‌ها پیش توسط جمهوری اسلامی ایران مورد استناد قرار گرفته و وضعیت جدیدی ایجاد نخواهد شد. جوزپ بورل، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کرد فرآیند حل و فصل اختلافات نه برای تحریم ایران، بلکه برای «حفظ برجام» فعال می‌شود. سید عباس موسوی در ادامه اظهاراتش گفت: «چنانچه اروپایی‌ها بخواهند از فرآیند حل و فصل اختلافات در کمیسیون مشترک برجام سوءاستفاده کنند، باید خود را برای پذیرش تبعات آن نیز آماده کنند که این تبعات قبلا به آنان از طرق مقتضی گوشزد شده است.» سخنگوی وزارت خارجه ایران از آمادگی کامل ایران برای حفظ توافق هسته‌ای خبر دارد، مشروط بر آنکه اروپا به تعهداتش که همانا تجارت با ایران در چارچوب اینستکس است عمل کند.

در اثر #انفجار_کپسول_گاز در یک #مرکز_جمع‌آوری_ضایعات در #گرگان یک #کارگر کشته و سه کارگر مصدوم شدند. به گزارش خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی (ایرنا)، سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری گرگان اعلام کرده است که حادثه ظهر روز سه‌شنبه ۲۴ دی روی داد و کارگری که در حال استفاده از دستگاه برش بود به علت نزدیکی به محل انفجار جان خود را از دست داد. سه کارگر نیز به بیمارستان منتقل شده‌اند. حوادث ناشی از کار روزانه جان چند کارگر را می‌گیرد. در هفته گذشته ۹ کارگر معدن در سه منطقه مختلف ایران در اثر انفجار و یا ریزش آوار کشته و مصدوم شدند. گزارش سازمان پزشکی قانونی حاکی است در شش ماه اول سال جاری #حوادث_کار_منجر_به مرگ به نسبت مدت مشابه سال قبل هفت و نیم درصد افزایش یافته است.

بهرام پارسایی نماینده شیراز در مجلس شورای اسلامی از تحویل طرح استیضاح محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی به هیئت رئیسه مجلس خبر داد. پارسایی گفت: «طرح استیضاح وزیر راه و شهرسازی در پی حادثه سقوط هواپیمای مسافربری اوکراینی با دو محور تحویل هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی شد؛ یکی این‌که چرا این وزارتخانه در شرایط جنگی مانع پرواز هواپیماهای مسافری نشده است و دیگر این‌که چرا برخلاف قوانین ایکائو و پیش از انجام اقدامات کارشناسی علت سقوط هواپیمای اوکراینی با قاطعیت نقص فنی اعلام شده است». بهرام پارسایی اعترافات سردار امیرعلی حاجی‌زاده فرمانده هوافضای سپاه در قبول مسئولیت شلیک سپاه به هواپیما را «قابل تحسین» خواند و گفت: «اگرچه مردم منتظر واکنشی مثل عزل و استعفا هستند». او افزود: «پذیرش مسئولیت از سوی ایشان نافی سهل‌انگاری و خطای دیگران نیست؛ لذا ما طرح استیضاح وزیر راه و شهرسازی را مطرح کردیم زیرا معتقدیم هر کسی قصور کرده باید به سهم خود پاسخگو باشد». به‌گفته پارسایی، «استعفا یا برکناری رئیس سازمان هواپیمایی و رئیس کمیته بررسی سانحه موضوعی مورد انتظار است». هواپیمای مسافربری اوکراینی با ۱۶۷ مسافر و ۹ خدمه چهارشنبه ۱۸ دی، ساعاتی پس از حملات موشکی ایران به پایگاه‌های آمریکا در خاک عراق، شش دقیقه پس از بلندشدن از باند فرودگاه «امام خمینی» سقوط کرد و همه سرنشین‌های آن کشته شدند. در حالی‌که کارشناس‌های خارجی احتمال می‌دادند که این هواپیما با شلیک موشک سقوط کرده است، مقام‌های ایرانی به‌مدت سه روز دلیل سقوط هواپیما را «نقص فنی» اعلام و شلیک موشک به سوی هواپیما را به کلی رد می‌کردند تا این‌که با فشارهای خارجی، شنبه ۲۱ دی ستاد نیروهای مسلح در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که سپاه پاسداران به اشتباه با شلیک موشک این هواپیما را منهدم کرده است. این اطلاعیه موجی از اعتراضات مردمی را در ایران برانگیخت و بار دیگر مردم در خیابان‌های شهرهای مختلف شعارهایی علیه حکومت سر دادند.

سازمان حقوق بشری هەنگاو اعلام کرد گزارشی دریافت کرده است که نشان می‌دهد نادر رضایی آبطاف، یکی از بازداشت‌شدگان اعتراضات آبان ماه در کرمانشاه، توسط نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی و زیر شکنجه کشته شده است. به نوشته وبسایت هگه‌ناو، دست کم سه نفر از افراد مطلع و نزدیک به خانواده نادر رضایی، بازداشت و متعاقبا مرگ او را زیر شکنجە تایید کرده‌اند. نیروهای امنیتی جسد این شهروند معترض را پس از نزدیک به دو هفته بی‌خبری روز یکشنبه ۸ دی/۲۹ دسامبر به خانواده او تحویل داده‌اند و او به خاک سپرده شده است. نادر رضایی روز شنبە ٢٥ آبان/١٨ نوامبر در اولین روز اعتراضات مردم کرمانشاه به افزایش قیمت بنزین  در محلە جعفرآباد کرمانشاه از سوی نهادهای امنیتی بازداشت شده بود و نهاد بازداشت کننده از آن زمان از دادن اطلاع از وضعیت او به خانوادە‌اش خودداری کرده بود. نهادهای امنیتی همچنین خانواده‌ او را با تهدید و اعمال خشونت از اطلاع‌رسانی و گفتگو با رسانه‌ها منع کرده‌اند. به‌دنبال شعله‌ور شدن آتش اعتراضات سراسری در آبان نیروهای امنیتی حکومت ایران هزاران نفر را دستگیر کرده و از اطلاع رسانی و رسیدگی به وضعیت آن‌ها خودداری می‌کنند. کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل و فعالان حقوق بشر نسبت به اعمال شکنجه سیستماتیک و بدرفتاری با معترضان بازداشت شده در اعتراضات سراسری آبان ماه ۹۸ به مقامات جمهوری اسلامی هشدار داده و از آنان خواستند تا هرچه سریع‌تر این زندانیان را آزاد کنند.

جاستین ترودو نخست‌وزیر کانادا، دوشنبه ۲۳ دی / ۱۳ ژانویه در گفت‌وگو با شبکه گلوبال‌نیوز درباره شلیک موشکی سپاه پاسداران به هواپیمای مسافربری اوکراینی در ایران گفت: «اگر تنش‌های اخیر در منطقه افزایش نیافته بود، ۵۷ شهروند کانادایی سرنشین هواپیمای اوکراینی اکنون زنده و در کنار خانواده‌های خود بودند». به‌گفته ترودو مقام‌های آمریکایی، کانادا را در جریان عملیات کشتن قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس قرار نداده بودند و بهتر بود چنین می‌کرد. نخست‌وزیر کانادا همچنین گفت ممکن است بازگرداندن پیکر قربانیان انهدام هواپیما به کانادا «هفته‌ها و یا حتی ماه‌ها» طول بکشد اما دولت تمام تلاش‌های خود را در این زمینه خواهد کرد. پنج‌شنبه آینده نشستی به میزبانی کانادا و با شرکت اعضای گروه بین‌المللی هماهنگی و واکنش در لندن برگزار خواهد شد تا مسائل مربوط به هواپیمای اوکراینی مورد بررسی قرار گیرد. هواپیمای مسافربری اوکراینی با ۱۶۷ مسافر و ۹ خدمه چهارشنبه ۱۸ دی، ساعاتی پس از حملات موشکی ایران به پایگاه‌های آمریکا در خاک عراق، شش دقیقه پس از بلندشدن از باند فرودگاه «امام خمینی» سقوط کرد و همه سرنشین‌های آن کشته شدند. در حالی‌که کارشناس‌های خارجی احتمال می‌دادند که این هواپیما با شلیک موشک سقوط کرده است، مقام‌های ایرانی به‌مدت سه روز دلیل سقوط هواپیما را «نقص فنی» اعلام و شلیک موشک به سوی هواپیما را به کلی رد می‌کردند تا این‌که با فشارهای خارجی، شنبه ۲۱ دی ستاد نیروهای مسلح در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که سپاه پاسداران به اشتباه با شلیک موشک این هواپیما را منهدم کرده است. این اطلاعیه موجی از اعتراضات مردمی را در ایران برانگیخت و بار دیگر مردم در خیابان‌های شهرهای مختلف شعارهایی علیه حکومت سر دادند.

انجمن صنفی روزنامه‌نگاران استان تهران دوشنبه ۲۳ دی با انتشار بیانیه‌ای به مناسبت «اتفاق تاسف‌بار سقوط هواپیمای مسافربری و سیاست خبری رسانه‌های کشور» از فقدان «سامانه پدافندی رسانه‌ای» در ایران ابراز تاسف کرده و از همه روزنامه‌نگاران ایرانی خواست «از این پس بدون ملاحظات مرسوم پرسشگری را به مرکز فعالیت رسانه‌ای خود بازگردانند.» انجمن صنفی روزنامه‌نگاران استان تهران با انتقاد از نگاه مسئولان به کارکرد و نقش رسانه و نیز نگرش مدیران رانتی رسانه‌های غیرمستقل و وابسته با صراحت اعلام کرد: «رسانه بوق نیست و پنهان‌کاری دست‌اندرکاران، از رسانه رفع مسئولیت نمی‌کند.» انجمن صنفی روزنامه‌نگاران تهران در ادامه بیانیه خود نوشت: «اکنون که در حال تشییع اعتماد عمومی هستیم، اولین تابوت‌های آن شامل جنازه‌های رسانه‌های رسمی به‌ویژه صداوسیما و سپس مطبوعات و سایت‌هاست.»انجمن صنفی روزنانه‌نگاران در پایان این بیانیه از تمامی روزنامه‌نگاران خواست که «از این پس بدون ملاحظات مرسوم که تماما نیز غیرقانونی است در تهیه خبر، گزارش و تحلیل اقدام کنند.»