نامه خامنه‌ای به روحانی؛ کارگردان از نمایش راضی است

برجام به توشیح رهبر هم رسید، با اما و اگرهای ویژه مقام معظم. خامنه‌ای، ولی فقیه، چهارشنبه (۲۹ مهر، ۲۱ اکتبر) در نامه‌ای به حسن روحانی، رئیس‌ جمهوری و رئیس شورای عالی امنیت ملی، نوشت که مصوبه‌ جلسه ۶۳۴ مورخ ۹۴/۵/۱۹ شورای‌عالی امنیت ملی را تأیید می‌کند.

در این نحوه تأیید هم رهبر سبک کار خود را حفظ می‌کند: نمی‌گوید مصوبه مجلس، بلکه مصوبه جلسه ۱۹ مرداد شورای‌عالی امنیت ملی را تأیید می‌کند که برای پیشرفت سناریوی پس از توافق وین تعیین کننده بوده است. نکته اصلی در مصویه شورای عالی امنیت ملی، به گفته علی شمخانی، دبیر این شورا، این است: «ملاحظاتی در سند برجام اعمال می‌شود که در ارتباط تنگاتنگ با مجلس شورای اسلامی این سند به نتایج مطلوبی خواهد رسید.»

نامه خامنه‌ای

نامه ۲۹ مهر خامنه‌ای به روحانی چنین آغاز می‌شود:

«اکنون که موافقتنامه‌ی موسوم به برجام پس از بررسی‌های دقیق و مسئولانه در مجلس شورای اسلامی، کمیسیون ویژه و دیگر کمیسیون‌ها و نیز در شورای عالی امنیت ملی سرانجام از مجاری قانونی عبور کرده و در انتظار اعلام نظر اینجانب است، لازم می‌دانم نکاتی را یادآور شوم تا جنابعالی و دیگر دست‌اندرکاران مستقیم و غیرمستقیم آن، فرصت‌های کافی برای رعایت و حفظ منافع ملی و مصالح عالیه‌ی کشور در اختیار داشته باشید.»

در ادامه ۹ بند می‌آید:

بند اول تشکر از همه دست‌اندرکاران است. به روی جناح‌ها در این جا دست نوازش کشیده شده است.

بند دوم به آمریکا اختصاص دارد. رهبر در اینجا حرف‌هایش در مورد آمریکا را تکرار کرده و می‌گوید: «ورود فریبکارانه‌ی آمریکا در مذاکرات هسته‌ای، نه با نیت حل و فصل عادلانه، که با غرض پیشبرد هدف‌های خصمانه‌ی خود درباره‌ی جمهوری اسلامی صورت گرفته است.» خامنه‌ای در اینجا اظهار نگرانی می‌کند که ممکن است در جریان مذاکرات، آمریکا طرف ایرانی را فریب داده باشد. در این مورد می‌گوید: «محصول مذاکرات که در قالب برجام شکل گرفته است دچار نقاط ابهام و ضعف‌های ساختاری و موارد متعددی است که در صورت فقدان مراقبت دقیق و لحظه‌به‌لحظه، می‌تواند به خسارت‌های بزرگی برای حال و آینده‌ی کشور منتهی شود.» در این بند خامنه‌ای سخن اخیر خود در این مورد را تکرار نکرده است که رابطه ایران با آمریکا محدود به مذاکره هسته‌ای بوده و قرار نیست روابط دو کشور عادی شود.

بندهای سه تا پنج تذکر در این باره است که مواظب باشید طرف مقابل  هم به تعهدات خود عمل کند. در بند ۴ آمده است: «اقدام در مورد نوسازی کارخانه‌ اراک با حفظ هویت سنگین آن، تنها در صورتی آغاز خواهد شد که قرارداد قطعی و مطمئن درباره‌ی طرح جایگزین و تضمین کافی برای اجرای آن منعقد شده باشد.»

بند شش و بند هفت تأکید بر ادامه برنامه هسته‌ای است، با این قید که طرحی که برای «توسعه‌ میان‌مدت صنعت انرژی اتمی» آماده می‌شود، «باید هرگونه نگرانی ناشی از برخی مطالب در ضمائم برجام را برطرف کند.»

بندهای هشت و ۹ تأکید بر هوشیاری در تفسیر سند برجام و مراقبت در برابر «نقض عهد و تخلفات و فریبکاری در طرف مقابل بویژه آمریکا» است.

خامنه‌ای که در برابر تحریم، طرحی را به عنوان «اقتصاد مقاومتی» اعلام کرده بود، در پایان نامه به روحانی در شرایط پساتحریم هم این خط مشی را درست دانسته و بر آن تأکید کرده است. نامه با این جمله تمام می‌شود: «مراقبت فرمائید که وضعیت پس از برداشته شدن تحریم‌ها، به واردات بی‌رویه نینجامد، و بخصوص از وارد کردن هرگونه مواد مصرفی از آمریکا جداً پرهیز شود.»

پرونده رهبری

علی لاریجانی، که با مدیریتی خیره‌کننده توانست طرح اجرای توافق هسته‌ای را در ظرف ۲۰ دقیقه به تصویب مجلس برساند، سه روز پیش در یک سخنرانی در پاسخ به انتقادهایی که به او در رابطه با این نحوه تصویب می‌شود، گفت: «من در این پرونده دخالتی ندارم. این پرونده، پرونده من نیست؛ بلکه پرونده رهبری است.» او افزود: «طرح برجام در کلان کشور هماهنگ شده بود.»

در جمهوری اسلامی "کلان" و "نظام" اسامی مستعار رهبر و حلقه تنگ مشاوران و سرداران او هستند. این که "کلان" و "نظام" و به بیانی صریح "رهبر" همه‌ کاره‌ برنامه هسته‌ای است، راز پوشیده‌ای نیست. اشاره به آن از طرف کارگزاران در وقتی صورت می‌گیرد که بخواهند از خود سلب مسئولیت کنند.

در نامه ۲۹ مهر، رهبر نشان می‌دهد که مسئولان همه طبق برنامه او حرکت کرده‌اند. او از همه راضی است، از حاصل کار نیز؛ و از کارگزاران می‌خواهد همچنان مراقب باشند.

پرونده اتمی، پرونده رهبری است؛ شروع آن، مرحله احمدی‌نژادی آن، و ادراک اینکه باید پا پس کشید و فشار جهانی را جدی گرفت، همه با رهبری ولی فقیه صورت گرفته است. فضای عمومی نامه ۲۹ مهر فضای رضایت است و به نظر می‌رسد که نامه می‌خواهد چسبی باشد که به ویژه رقیبان در مجلس را به هم متصل کند. پیام اصلی نامه این است که خامنه‌ای از رفع بحران هسته‌ای راضی است و خشنود است که تغییر مسیر طبق سناریوی تنظیم شده پیش رفته است. کارگردان از نمایش راضی است.

در همین زمینه

«روزپذیرش» برجام؛ پایان یا آغاز آن؟

بازی دوگانه خامنه‌ای در عبور برجام از مجلس

احمد جنتی: برجام دیگر مطرح نشود، آن را تمام‌شده تلقی کنیم

رئیس مجلس ایران قانون اجرای برجام را ابلاغ کرد

شورای نگهبان طرح اجرای برجام را تأیید کرد

جزئیات طرح برجام به تصویب مجلس ایران رسید

نامه ۱۷ نماینده مجلس: روند بررسی برجام غیرقانونی است

خلع ید هسته‌ای مجلس در سکانس آخر

بیشتر بخوانید

اتم، روشنگری و سازشگری