• دیدگاه
سایه روشن سیاست‌ورزی حسن خمینی
علی افشاری- حسن خمینی می‌کوشد نسخه المثنی پدر بزرگش باشد و به اتکای او خود را به عرصه سیاست عرضه کند، اما تلاش برای بازسازی وجهه کاریزماتیک نظریه ولایت فقیه تهدیدی جدی علیه دمکراسی‌خواهی است.
علی افشاری
کاندیداتوری حسن خمینی در انتخابات مجلس خبرگان باعث شده که کارنامه و نفوذ و تاثیر او در عرصه سیاسی مورد توجه قرار گیرد. بحث‌ها پیرامون حسن خمینی، مستقل از صلاحیت و یا عدم صلاحیت او برای شرکت در رقابت‌های انتخاباتی مجلس خبرگان و به صورت دقیق‌تر مبحث اجتهاد، سطحی بالاتر از پسامد‌های سیاست‌ورزی او در آینده جامعه ایران را در بر می‌گیرد. هم خود او افق‌های بالاتری از نمایندگی مجلس خبرگان را در نظر دارد وهم موافقان و مخالفان انتظارات و دغدغه های فراتری دارند.
حسن خمینی بر اساس ملاک‌های رایج و متعارف در حوزه‌های علمیه. مجتهد محسوب شده و به اندازه لازم برای مجلس خبرگان وجاهت فقهی دارد. او بر خلاف پدرش مسیر جدهای پدری و مادری و عمویش را طی کرده و می‌کوشد فقیه برجسته‌ای شود. اما نظرها در خصوص مرتبه فقهی حسن خمینی از افراط و تفریط برخوردار است.
اصول‌گرایان افراطی و دلواپس‌ها اجتهاد او را زیر سئوال می‌برند. اما در آن سوی میدان نیز اصلاح‌طلب‌ها، اعتدالی‌ها و هاشمی رفسنجانی با مبالغه و گزافه‌گویی او را علامه می‌نامند؛ در حالی که بر مبنای معیارهای رایج در حوزه، حسن خمینی فاصله بسیاری با لقب علامه دارد. شاید او در آینده مرجع تقلید نیز بشود ولی در حال حاضر یک فقیه عادی است. ارزیابی آیت‌الله جعفر کریمی رئیس شورای استفتاء خامنه‌ای که قبلا از نزدیکان آیت‌الله خمینی و آیت‌الله منتظری بود، به واقعیت نزدیک است که مدعی شده حسن خمینی شرایط سیاسی، اعتقادی و علمی برای خبرگان را دارد. این اظهار نظر علنی در عین حال تمایلی از سوی راس هرم قدرت را نیز بازتاب می‌دهد که مشکلی با نفس نمایندگی حسن خمینی در مجلس خبرگان ندارد و او را در صف خودی‌ها جا می‌دهد.
نقش و وزن حسن خمینی
اما جایگاه حسن خمینی در سیاست چالش‌برانگیز است. او تا کنون کوشیده از اقتدارگرایان فاصله بگیرد و به نوعی خود را همسو با اصلاح‌طلبان و حرکت‌های اعتراضی نشان دهد. موضع‌گیری های او به گونه‌ای است که جوانان را جذب می‌کند. اهل مسائل روز است، از شبکه‌های اجتماعی به خوبی استفاده می‌کند. تمایلاتش در ورزش و سینما را علنی می‌سازد. خوش برخورد و اجتماعی است. هر از چند گاهی به شکل آرام و محتاطانه به انتقاد از اوضاع و اندرزگویی به اصحاب قدرت می‌پردازد.
او مدعی مشی سیاسی مستقل است و می‌کوشد خود را در ورای دو جناح اصول‌گرا و اصلاح‌طلب نشان دهد اما اشتراکات‌اش با اصلاح‌طلبان بیشتر است. حسن خمینی می‌کوشد برای خودش از این موضوع سرمایه اجتماعی ایجاد کند و ضمن حفظ مرزبندی با جنبش سبز نیز تا کنون از مخالفت با مشی میرحسین موسوی و مهدی کروبی سر باز زده است.
این ویژگی‌ها در شرایط کنونی ایران و برای ایجاد توازن و یا ممانعت از پیش‌روی بخش تندروی حکومت ممکن است از دیدگاه‌هایی مزیت محسوب شود. ایستادگی او در برابر اقتدارگرایان در پاره‌ای موارد در خور توجه است، اما دقیقا این مزیت‌ها از زاویه راهبردی می‌توانند منفی و باعث نگرانی تلقی شوند.
تکیه‌گاه بحث، تجربه آیت‌الله خمینی است. مردم ایران در دوره گذار از استبداد سلطنتی پهلوی به آیت‌الله خمینی امید بستند و ویژگی‌های منفی او و ریسک‌ها را با خوشبینی نادیده گرفتند. نتیجه کار سر برآوردن استبدادی مخوف‌تر بود که کام ملت و میهن را برای دهه‌ها تلخ ساخت و ایران به قهقرا برد. البته مسئولیت این اتفاق تاریخی تنها بر عهده آیت‌الله خمینی نیست اما پرداختن به این بحث از حوصله مطلب خارج است.
نسخه المثنی پدربزرگ
حسن خمینی که می‌کوشد نسخه المثنی پدر بزرگش باشد و با تکیه به او خود را به عرصه سیاست عرضه کند، در شرایطی در آینده می‌تواند دردسر ساز شود. در بین گزینه‌های بالقوه‌ای که برای پوشیدن عبای ولایت فقیه آینده مطرح هستند، او بیشتر از دیگران می‌تواند برای نظریه ولایت فقیه، مشروعیت و مقبولیت اجتماعی بیاورد.
دقیقا همین نکته است که ریسک اعتماد و سرمایه‌گذاری روی او را بالا می‌برد. بخصوص که عده‌ای می‌کوشند سیمای یک منجی را از او ترسیم کند.
نسبت خمینی جوان به خمینی پیر فاکتور تعیین کننده در این معادله است. حسن خمینی تا کنون به شکلی مبهم و کلی به انتقاد از اوضاع پرداخته است. تجزیه و تحلیل محتوایی نظرات او حاوی عنصری نیست که فرقی فارق و فاحش نسبت به نگرش حکمرانی موجود را نشان دهد. در سیاست خارجی به لحاظ راهبردی نگاهی مشابه پدر بزرگش دارد که اینک خامنه‌ای نزدیک‌ترین دیدگاه موجود به آن را در حکومت نمایندگی می‌کند. حسن خمینی شاید در زمینه فرهنگی قائل به تساهل بیشتری باشد. دفاع او از حکومت دینی فقه محور و نظریه ولایت فقیه تعارض با دمکراسی و موازین حقوق بشری را نمایان می‌سازد.
او تا کنون نگاهی مطلق‌انگارانه در تمجید از پدر بزرگش داشته و کوشیده حضور خود در عرصه سیاسی را به تاسی از الگوی او و نقش بستن احیای او در ذهنیت جامعه جلو ببرد. البته ارائه چهره‌ای از آیت‌الله خمینی که با سلیقه روز جور در می‌آید،چاشنی این رویکرد است. اما واقعیت نظرات آیت‌الله خمینی و پیامدهای طبیعی آن و همچنین فقدان تمایز و نگاه انتقادی به عملکرد بنیانگذار جمهوری اسلامی، نگرانی‌ها در مورد حسن خمینی و رشد نفوذ اجتماعی و سیاسی او را برجسته می‌سازد.
تهدید بازگشت پارادایم خمینی
اگر او در حد یک نماینده در مجلس خبرگان فعلی باشد، مشکلی پیش نمی‌آید و حتی به صورت مقطعی چه بسا مثبت هم باشد. اما اگر قرار باشد این حضور طلیعه بازگشت پارادایم پدر بزرگش و بازسازی وجهه کاریزماتیک و مردمی نظریه ولایت فقیه باشد، آنگاه تهدیدی جدی برای جنبش دمکراسی خواهی ایران به لحاظ راهبردی است. ویژگی‌های اطرافیان حسن خمینی و حلقه نیروهای نزدیک به او در «سازمان نشر آثار امام» مشکل را حادتر می‌کند. آنها همان هویت خود در دهه شصت را دنبال می‌کنند و دیدگاه‌های بسته‌اای در عرصه‌های سیاسی و فرهنگی دارند.
البته این همه ماجرا برای حسن خمینی نیست. به میزانی که او از میراث پدر بزرگش فاصله بگیرد و نگرش متفاوتی را با تعهد به نوگرایی دینی و رویکرد اصلاح‌طلبانه در سیاست ارائه دهد، می‌تواند نقش مثبتی را در دوران گذار مسالمت‌آمیز به دمکراسی ایفا کند. قابل درک است که عقلانیت و جایگاهی که او در آن قرار دارد اجازه نمی‌دهد تا در برابر پدر بزرگش بایستد اما می‌تواند خود را از سایه نام او بیرون آورده و با تکیه به سرمایه و توانمندی شخصی خودش چهره دیگری از خمینی‌ها را به افکار عمومی عرضه کند.
بخش‌هایی از میراث خانواده خمینی می‌تواند به کار او بیاید. موضع انتقادی پسر عمویش حسین در برابر پدر بزرگش و هم چنین دیدگاه احمد خمینی در سال‌های ۵۸ تا ۶۰ نمونه‌هایی از این سنخ هستند.
رفتار حسن خمینی تا کنون فاصله زیادی با تصور یاد شده داشته است. او بر عکس کوشیده تا تبلور عینی پدر بزرگش باشد و با برقرازی این همانی بین خودش و او، بازگشت خمینی به عرصه حکمرانی را نوید دهد. اما بر خلاف صورت‌پردازی غلط اصلاح‌طلبان و اعتدالی‌ها کارنامه منفی دوران ولایت آیت‌الله خمینی سازگاری بیشتری با اعمال اقتدارگرایان کنونی در عرصه‌های سیاست داخلی و سیاست خارجی دارد.
از این رو جریان سازی از حسن خمینی در هیات کنونی و زمینه‌سازی برای رهبری او در آینده، سرابی برای نیرو های دمکراسی‌خواه و باورمند به حاکمیت ملی است. البته این نکته را هم باید در نظر داشت که نقش آفرینی سیاسی حسن خمینی در شرایط کنونی و به صورت مقطعی و کوتاه مدت می‌تواند نتایح مثبت نه چندان پر دامنه‌ای داشته باشد. لذا نگرانی‌های راهبردی نباید ابعاد تاکتیکی را مورد غفلت قرار دهند بلکه باید نگاهی متوازن بر اساس صورتبندی درست را تبیین کنند.
نظرها
nader
دادگاه عالی آمریکا به کنگره و دولت این کشور اجازه داد که بابت دو حادثه تروریستی از ایران غرامت بگیرند. به گزارش خبرگزاری بلومبرگ، ایران موظف شده بابت بمب‌گذاری در مقر تفنگداران آمریکایی در بیروت در سال ۱۹۸۳ و نیز بمب‌گذاری در برج‌های خُبَر در عربستان سعودی در سال ۱۹۹۶ به ۱۳۰۰ آمریکایی مجموعا مبلغ ۲ میلیارد دلار غرامت بپردازد. در ۲۳ اکتبر سال ۱۹۸۳ انفجار بمب در مقر نیروهای آمریکایی در بیروت باعث مرگ ۲۴۱ نظامی آمریکایی و ۵۸ نظامی فرانسوی شد. سربازان آمریکایی کشته و زخمی شده در این حمله بخشی از نیروهای حافظ صلح بین‌المللی در لبنان بودند. در ۲۵ ژوئن سال ۱۹۹۶ میلادی بر اثر انفجار یک کامیون بمب‌گذاری‌شده در پایگاه نیروهای آمریکایی در شهر خُبَر عربستان، ۱۹ سرباز آمریکایی کشته و حدود ۴۰۰ تن زخمی شدند
behrooz
من
ali
حضراقای علامه .ایت الله.امام دکتر حسن خمینی .حقا کی اخوند پر رو میشود
behrooz
خواستم رکیکترین فحش را به مشدحسن خمینی بدهم ولی بنظرم امدکه نه . همینکه اورا ولدبرحق روح الله خمینی خطاب کنم خود ازهزارفحش بدتراست .عجب تحفه ای است این .من ازایرانی بودنم خجالت میکشم این مردک باان قیافه فرعونی باافتخار میگوید من نوه ی خمینی ام.رو را برم .این کوسه بازگویا برای این ملت خمار خواب جدیدی دیده.من پیشنهاد میکنم بیایید دسته جمعی پشت سر همین خامنه ای بسیج بشویم که باز حداقل این تحفه خامنه را میشناسیم.وروبموت هم هست .زنده باد خامنه ای.مشد حسن یکشبه شد علامه .فردایش.ایت الله. عنقریب که انتخاب شود .میشود امام وای بروزگارتان. ملت. بهوش باشید. زمین شوره سنبل برنیارد دراوتخم عمل ضایع مگردان
neda
اگر حسن خمینی می‌کوشد نسخه المثنی پدر بزرگش باشد ٬ همان بهتر که کنار باشد قبل از اینکه مورد لعنت و نفرین مردم قرار گیرد!
میترا
بجای تمام این حرفها فقط و فقط باید پرسید مکانیسم فروش نفت در نظام حاکم بر ایران چجوری است؟ مردم نمی دانند که فروش نفت بعد از انقلاب از نظارت نمایندگانشان ( مجلس) خارج شده و تنها در دست بالاترین مقام سیستم است. نفت دیگر ملی نیست. بزرگترین محل درآمد ایرانی ها دیگر ملی نیست. حالا بروید از نخود و لوبیا بنویسید.
faryad
...امروز با فرا رسیدن فصل انتخابات خبرگان رهبری باردیگرشعبده بازان این بازار مکاره با بزرگ جلوه دادن این اتفاق شوم و خبر سازیهای کاذب قصد چنین القا یی را دارند که گویی همه معضلات این کهنه دیار در رفتن چند معمم و روحانی نما به مجلس تحت امر رهبری،به یکباره حل می شود واگرجانشینی برای جضرت اقا تعین نشود دنیا و اخرت ملت سیاه و نابود است از این رواخبار و حاشیه های مرتبط با این مجلس کذایی را لحظه به لحظه در بوق و کرنا می کنند ، یک روز آمدن هاشمی رفسنجانی کسی که خود بانی تحمیل سید خراسانی بعنوان ولی فقیه بوده ، نقل محافل می شود وبود و نبودش را جنان بزرگ جلوه میدهند که برخی آمدنش را بفال نیک گرفته اند ، روز دیگر کاندیدا شدن نوه قائد اعظمی که از زیر درخت سیب درنوقل لوشاتو نسخه ایران را پیچید تا امروزبرای هر ایرانی ازاده هجوم قوم مغول در تاریخ این اب و خاک اتفا قی به مراتب خوشایند تر از حاکمیت ریش داران سنگ انداز باشد .... بیژن صف سری
faryad
....امروز با فرا رسیدن فصل انتخابات خبرگان رهبری باردیگرشعبده بازان این بازار مکاره با بزرگ جلوه دادن این اتفاق شوم و خبر سازیهای کاذب قصد چنین القا یی را دارند که گویی همه معضلات این کهنه دیار در رفتن چند معمم و روحانی نما به مجلس تحت امر رهبری،به یکباره حل می شود واگرجانشینی برای جضرت اقا تعین نشود دنیا و اخرت ملت سیاه و نابود است از این رواخبار و حاشیه های مرتبط با این مجلس کذایی را لحظه به لحظه در بوق و کرنا می کنند ، یک روز آمدن هاشمی رفسنجانی کسی که خود بانی تحمیل سید خراسانی بعنوان ولی فقیه بوده ، نقل محافل می شود وبود و نبودش را جنان بزرگ جلوه میدهند که برخی آمدنش را بفال نیک گرفته اند ، روز دیگر کاندیدا شدن نوه قائد اعظمی که از زیر درخت سیب درنوقل لوشاتو نسخه ایران را پیچید تا امروزبرای هر ایرانی ازاده هجوم قوم مغول در تاریخ این اب و خاک اتفا قی به مراتب خوشایند تر از حاکمیت ریش داران سنگ انداز باشد .... بیژن صف سری
اشکان
نظر نویسنده درباره خطرناک بودن حسن خمینی برای جنبش دموکراسی خواهی ایران کاملا قابل درک است. استبداد کنونی مردم را چنان خسته کرده که قدرت قضاوتشان را از دست داده اند. خیلی ها که اصلا منکر دیکتاتور بودن روح الله خمینی میشوند. حتی عده ای هم (همانطور که در یکی از نظرات بالا میبینید) منکر دیکتاتور بودن پادشاهی پهلوی میشوند! پناه بردن از دست مار به افعی, خطری است که همیشه وجود دارد. حسن خمینی هم اگر وعده ای به مردم ساده اندیش بدهد و به جایگاهی برسد پس از گرفتن قدرت خواهد گفت: « خدعه کردم» !
حقیقتگو
یک مورد مهمی که با پشتوانه به آن آخوندها از سرنگون شدن در اثر بدنامی و جنایت ها و چپاولگری ها و شکنجه کردن ها توسط مردم ترس و هراسی ندارند اینست که خارجیان محترم برخلاف تصور همگان در ایران حکومت می کنند و آخوندها ابزار دستشان هستند! هانطور که خمینی برای اقتشاش در در ایران و منطقه خاورمیانه در فروش اسلحه و صدور نفت مفت انتخاب شد چرا که حسن خمینی باید فقط آفتابه بیار امام زاده باشد؟ اگر مردمان ساده لوح سواری به احمدی نژادها مزه می کند چرا نباید به نهوه خمینی که او مدعی مالکیت بر مغز و دهان و چشم و دهان و بدن مردمان ایران بود مزه نکند؟ حاج آقا حسن خمینی تشریف بیارید و در بزم بخور بخور امپریالیست ها در ایران شرکت کنید.
ربابه صدوقی یزدی
همه ی بدبختب ما اسلام است. مرگ بر اسلام و مرگ بر قرآن و مرگ روحانیت شیعه. و مرگ بر پاسداران اسلام و روحانیت و بیشرفی در ایران. خمینی خودش چه آدمکشی بود که حالا این نوه اش که باید عصاره گ...ه باشد نباشد.
Farid
مگر مردم ایران مجنون و یا زیر ۱۸ سال هستند تا نیاز به ولی ! انهم از نوع فقیه داشته باشند؟!
naseem
ولایت فقیه به اندازه کافی در این 37 سال فرصت داشته که خودش رو نشون بده ولی سالهاست که به عنوان یه مقوله ناکارامد و شکسته خورده خودش رو نشون داده .
دختر دانشجوتاریخ تهران
خمینی یکی از خونخوارترین مردان تاریج بشریت و خونخوارترین شخصیت تاریخ ایران است. نوه ی او می بایست از اینکه پدری و پدربزرگی به این صبعیت داشته خجالت بکشد. نوه های هیتلر سه نفرند تمامی خبرنگاران میدانند که زنده اند اما از خجالت نام و نشانشان پنهان شده و هیچ کس نمی تواند آنها را پیدا کند. اما ماشاالله به این اسلام از پررویی و دریدگی و بیشرفی نه تنها همتا ندارد بلکه باید فرسنگها پشت سر خودش را نگاه کند تا به هیتلر و استالین برسد. چرا که اگر قدرت هیتلر و یا استالین را اینها مید اشتند حتا یک نفر زنده و یمک انسان شریف و یک آزاده در جهان را باقی نمی گذاشتند.
ساکن کوی دوست تهران
در تهران به ایشون میگن ***! کسانی نیز گفته اند ژیگولو٬ برخی معتقدند اشون سوسول هستش٬ اما حقیقت اینکه که رفسنجانی داره یک بار دیگه با دروغ و چاخان و تذبذب و ریا و حیله و تزوید این بقول حاجی مصباح که مظهر متضهر به شیطان این بچه ***یعنی زلفحسنعلی رو بر ما غالب کنه. ایشون در یک سخنرانی با لیسیدن دور دهان رهبری که حلوا خورده بود دموکراسی را با قمساقی مقایسه فرموده بود. چرا که رهبری در یک جممع که پدر بنده نیز در آن حضور داشت فرموده که اینها نه غیرت دارند و نه سیاست بلدند. اینان دنبال دموکراسی هستند و دموکراسی هم همان قرمساقی خودمان است. این روح خمینی در کالبد هم فرموده بود درست است که رفسنجانی و امام خامنه ای پدرم را کشتند اما بنده همچنان ولایتمدار هستم و معتقدم امام خامنه ای راست فرمودند وقتی سر *** را بسوی دموکراسی راست کردند و آنرا با قرمساقی مقایسه فرموپدند. در هر حال باید امیدوار بود که مردم به صحنه بیایند و این بساط را جمع کنند. مرگ بر اسلام و مرگ بر حکومکت اسلامی و مرگ بر قرآن سیره و سنت و تشیع باید سرزانها و روی دیوارها باشد و نه فقط در دلها....
هادی داودی زاده
با دورود و سلام آقای علی افشاری شما از کدام استبداد سلطنتی می گویید ، در حالی که بایک نگاه ساده و شمارش ساده میتوان فراری ها و پناه جویان و یا کشته شده های این نظام را به یاد آورد ، در کجای استبداد سلطنتی که شما لاف می زنید این آمار وجود داشته است ، به خوبی می دانید که مردم فهیم ایران دیگه این بازی ها را بخوبی تشخیص خواهند داد و مشتی بر دهان نظام جمهوریت خواهند زد اهم از اصول گرایان و اصلاح طلبان نظام فقاهتی ، آقای افشاری *** گفتن را تا کی ادامه خواهید داد ، دوره کتاب خوانی کلیشه ای سر آمده است کی از خواب غفلت بیدار خواهید شد. هادی داودی زاده از پاریس