استراتژی جدید گاز پروم؛ ترکیه مقدم بر اروپا

پس از انصراف دولت روسیه از ادامه پروژه خط لوله جنوب‌، کنسرن گازپروم نیز راهبرد خود در تامین انرژی اروپا را عوض کرد و حق تقدم را به ترکیه داد. از این پس ترکیه عامل توزیع گاز صادراتی روسیه به اروپای غربی می‌شود.

الکسی میلر‌‌، رئیس کنسرن گاز پروم در مصاحبه‌ با شبکه تلویزیون دولتی روسیه اعلام کرد که تغییرات ناشی از توقف پروژه خط لوله جنوب، برنامه‌ها و چشم‌انداز این کنسرن برای تامین انرژی اروپا را نیز دگرگون خواهد کرد. میلر روز شنبه ۶ دسامبر گفت: ‌«ما مدل توجه به بازارهای اروپایی را عوض می‌کنیم.»

رئیس گاز پروم اعلام کرد که اروپا منبعد از طریق ترکیه به سوخت مورد نیاز خود دست می‌یابد و ترکیه به عنوان متحد استراتژیک روسیه، به زودی منبع توزیع ۵۰ میلیارد مترمکعب گاز به اروپا خواهد بود. مولر گفت با دریچه گاز می‌توان وارد بازی "پوکر قدرت" با اتحادیه اروپا شد.

الکسی میلر اعلام کرده که تصمیم توقف عملیات ساخت خط لوله جنوب قطعی است. او مسئولیت شکست این پروژه را به گردن اتحادیه اروپا و سیاست‌هایش انداخته است. مقامات روس، تحریم‌‌ها و فشارهای اروپا در موضوع بحران اوکراین را امری سیاسی و تحت نفوذ آمریکا می‌دانند.

رئیس گاز پروم در مصاحبه تلویزیونی خود گفته که روسیه در محدوده جغرافیایی خود چهار میلیارد یورو برای ساخت خط لوله سرمایه‌گذاری کرده و منبعد آن را در امتداد ترکیه ادامه می‌دهد. به این ترتیب، خط لوله جنوب که قرار بود از کف دریای سیاه در بلغارستان عبور کند‌، با تغییر مسیر، از ترکیه می‌گذرد.

میلر گفت، این پس خود اروپایی‌ها باید امر انتقال و توزیع گاز را بر عهده گیرند و گاز پروم هیچ وظیفه‌ای در این زمینه تقبل نمی‌کند.

زمینه اظهارات میلر به تصمیم پوتین باز می‌گردد که در سفر به ترکیه و پس از دیدار با اردوغان‌‌، از قطع عملیات ساخت و ساز پروژه خط لوله گاز جنوب خبر داد. این خط لوله ۲۳۸۰ کیلومتری قرار بود گاز صادراتی روسیه را از دریای سیاه‌‌ به اروپای غربی و از جمله ایتالیا برساند. این خط لوله، می‌توانست گاز مورد نیاز ۳۸ میلیون خانوار در غرب اروپا را تا سال ۲۰۱۹ تامین کند.

بیشتر بخوانید: روسیه پروژه خط لوله گاز جنوب را متوقف می‌کند

بخشی از این خط لوله قرار بود از کف دریای سیاه در بلغارستان عبور کند اما پوتین در ترکیه گفت که این کشور تحت فشار آمریکا و اروپا، مانع عملیات پروژه می‌شود. رئیس جمهور روسیه به کنایه گفت: «حال که بلغارستان مثل کشوری مستقل رفتار نمی‌کند، بهتر است پول سود خود از مشارکت در این پروژه را از کمیسیون اروپا بگیرد.‌‌» به تاکید پوتین، خط لوله ترانزیت گاز جنوب می‌توانست دستکم ۴۰۰ میلیون یورو در سال به اقتصاد بلغارستان کمک کند.

اوکراین سال‌ها به عنوان کشور ترانزیت در صدور انرژی روسیه به اروپا نقشی مهم ایفا می‌کرد. آلمان نیز در شمال اروپا مهم‌ترین توزیع کننده گاز صادراتی روسیه بود. حال با جانشینی ترکیه در جنوب، نقش ترانزیتی اوکراین به کلی بی‌رنگ شده و جایگاه ‌آلمان هم در انتقال گاز صادراتی به سایر کشورهای غرب اروپا به دومین رده تنزل یافته است.

گاز پروم بزرگترین شرکت صادرکننده گاز در جهان و تامین ‌کننده ۲۵٪ گاز اروپاست. این کنسرن دولتی نیست اما سیاست‌های خود را در هماهنگی کامل با دولت روسیه تنظیم می‌کند.