شمخانی: اروپا به تعهداتش عمل نکند گام‌ بعدی را برمی‌داریم

وزیر خارجه بریتانیا پس از دیدار با همتایان فرانسوی و آلمانی خود نسبت به ادامه کاهش تعهدات برجامی ایران ابراز نگرانی کرد. دبیر شورای عالی امنیت ملی اما می‌گوید اروپا به تعهدات خود در زمینه برجام عمل نمی‌کند و اگر به آن ادامه دهد ایران ناگزیر است به کاهش تعهدات برجامی خود ادامه دهد.

علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی چهارشنبه ۲۷ آذر در دیدار با نیکلای پاتروشف، دبیر شورای امنیت ملی فدارسیون روسیه، از مواضع این کشور در قبال خروج آمریکا از برجام و حمایت از فرآیند کاهش تعهدات هسته‌ای ایران در برجام قدردانی کرد و گفت: «اگر مسیر عدم اجرای تعهدات از سوی اروپا تدوام یابد ناگزیر هستیم برای ایجاد موازنه در تعهدات، گام‌های بعدی را برداریم.»

پاتروشف نیز «اجرای دقیق تعهدات سایر کشورها» در برجام را «ضرورتی غیر قابل اجتناب برای حفاظت از برجام» دانست.

پس از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای و اعمال تحریم‌های سنگین اقتصادی این کشور علیه ایران، مقامات جمهوری اسلامی اعلام کردند اگر اروپا به تعهدات بانکی و نفتی خود نسبت به ایران عمل نکند، به صورت گام به گام از برجام خارج شده و سطح غنی‌سازی اورانیوم را افزایش خواهند داد.

اروپا برای «دورزدن» تحریم‌های آمریکا علیه ایران و کاهش تبعات این تحریم‌ها یک سازوکار مالی ویژه به ایران پیشنهاد کرد. از طریق سازوکار اینستکس ایران می‌تواند در قبال اعتبار مالی حاصل از فروش نفت، محصولات یا خدمات دریافت کند.

جمهوری اسلامی اقدامات اروپا را ناکافی می‌داند و تاکنون در چهار گام تعهدات برجامی خود را کاهش داده است و رهبران اروپا به‌رغم ایجاد کانال مالی اینستکس نتوانسته‌اند راه‌ حلی برای تنش‌های میان تهران و واشنگتن که مورد توافق هر دو طرف باشد، ارائه دهند. با این حال، دولت‌های فرانسه، بریتانیا و آلمان ۹ آذر / ۳۰ نوامبر اعلام کردند که بلژیک، دانمارک، فنلاند، هلند، نروژ و سوئد‌، شش کشور اروپایی دیگر به کانال اینستکس می‌پیوندند.

علی شمخانی در حالی تهدید کرده که ایران بار دیگر تعهدات برجامی خود را کاهش خواهد داد که دومینیک راب، وزیر امور خارجه بریتانیا، روز گذشته، سه‌شنبه ۲۶ آذر / ۱۷ دسامبر پس از دیدار با ژان ایو لودریان و هایکو ماس، وزیران امور خارجه فرانسه و آلمان در توئیتر خود نوشت: «عصر امروز، گفت‌وگوی خوبی با ژان ایو لودریان و هایکو ماس درباره ایران، هنگ‌کنگ و لیبی داشتیم. بریتانیا، فرانسه و آلمان، همچنان به توافق هسته‌ای پایبند هستند اما ایران گام‌هایی برداشته که آینده آن (توافق هسته‌ای) را در معرض خطر قرار داده است. باید خیلی فوری به این مسئله رسیدگی شود.»

کشورهای اروپایی طرف برجام پیش از این نیز نسبت به کاهش تعهدات برجامی ایران هشدار داده بودند.

روز گذشته نیز عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران نیز در گفت‌وگو با شبکه چینی سی‌جی‌تی‌ان، درباره کاهش تعهدات برجامی ایران گفت تهران تلاش می‌کند با کاستن از میزان پایبندی به برجام، توازن را به این توافق بازگرداند.

حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران که به مالزی سفر کرده امروز (چهارشنبه) در کوآلالامپور به تحریم‌های آمریکا و تأثیرات آن بر اقتصاد ایران اشاره کرد و گفت: «شرایط کشور در همه زمینه‌ها به مراتب بهتر از سال گذشته است و تاب‌آوری ما در برایر فشار خارجی از نظر اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و دفاعی بسیار بیشتر از گذشته است.»

روحانی گفت «در برخی زمینه‌ها، فشارهای حداکثری دشمن به فرصت تبدیل  شده» و «بعد از اردیبهشت‌ماه سال ۹۸ آمارها نشان از بهبود شرایط و حرکت همه شاخص‌ها به سمت مثبت است».

او همچنین افزود پیش‌بینی حکومت ایران آن است که «امسال رشد اقتصادی کشور منفی نبوده و مثبت خواهد شد» و «آمریکایی‌ها ناچارند از این مسیری که در پیش گرفته‌اند بازگردند».

مطابق پیش‌بینی صندوق بین المللی پول رشد اقتصادی ایران در سال آینده ۸,۵ تا ۹,۵ درصد منفی خواهد بود. کارشناسان پیش‌بینی کرده‌اند که در ۵ سال آینده اقتصاد ایران در نهایت ۴ درصد رشد خواهد داشت. به گفته رئیس اتاق بازرگانی تهران اگر حتی اگر تحریم‌ها برداشته شود، ایران  به ۱۴ سال زمان نیاز دارد تا به وضعیت اقتصادی سال ۹۶ بازگردد.

بیشتر بخوانید: