زنان، رفع تبعیض و اظهار نظرهای مردان دولت

[podcast]http://www.zamahang.com/podcast/2010/20131024_Women_NaiemehDustar_SaraRushan.mp3[/podcast]

هفته‌ای که گذشت، هفته خبرسازی در حوزه زنان بود، به خصوص از سوی مردان دولت ایران که با اظهارنظرهایشان درباره زنان و مسائل‌شان توجه‌ها را به خود جلب کردند.

وزیر نفت، وزیر ارشاد و رئیس سازمان گردشگری ایران، مردانی هستند که در روزهای گذشته، درباره زنان نظراتی متفاوت داده‌اند. دستور وزیر نفت برای رفع تبعیض از زنان در این وزارتخانه، اعلام موافقت با قلیان کشیدن زنان از سوی رئیس سازمان گردشگری و صحبت وزیر ارشاد درباره امکان اظهار نظر در مورد خوانندگی زنان، از مهم‌ترین این اظهارنظرها بوده است.

خودکشی زنان ایرانی، برخوردها در مقابل معاون جدید رئیس جمهور در امور زنان و آرایش کردن دختران نوجوان از دیگر خبرهای این هفته در حوزه زنان است.

دستور وزیر نفت برای رفع تبعیض از زنان در این وزارتخانه

بر اساس دستوری که بیژن نامدار زنگنه صادر کرده و در صفحه فیس‌بوک او منتشر شده است، معاونت توسعه سرمایه انسانی و مدیریتی وزارت نفت موظف شده که هرگونه تبعیض و محدودیت  برای استخدام زنان را برطرف کند.

وزیر نفت گفته از طریق پیام‌های دریافتی در شبکه‌های اجتماعی برای اصلاح امور وزارت نفت تلاش می‌کند.

 او اضافه کرده است که یکی از این موضوعات «مشکلات و مصائب بانوان محترم و توانمند کشور جهت همکاری با وزارت نفت» بوده که دستور رفع این موانع را داده است.

 البته او همچنان یک استثنا برای استخدام زنان قائل شده که با واکنش منفی کاربران فیس‌بوک روبه‌رو شده است و شهروندان از او خواسته‌اند که رفع تبعیض را تمام و کمال انجام دهد و از همان کلیشه‌های جنسیتی رایج برای محرومیت زنان استفاده نکند.

وزیر نفت ایران در حکم خود آورده است: «بنا به گزارش‌های رسیده، متاسفانه برای جذب بانوان در صنعت نفت محدودیت‌هایی اعمال شده که این محدودیت‌ها علاوه بر اینکه خلاف حقوق اساسی شهروندان و قوانین جاری کشور است، به هیچ وجه منطقی و قابل دفاع نمی‌باشد. لذا بدین وسیله مقرر می‌دارد که در مقررات و فرآیند پذیرش نیروی انسانی برای صنعت نفت و یا دانشگاه صنعت نفت جز در مورد شغل‌های اقماری (که عهده‌داری آن ها کاملاً در مخالفت با مسئولیت‌های خانوادگی خانم‌ها می‌باشد)، در هیچ مورد دیگری نباید تبعیض جنسیتی برای خانم‌ها اعمال شود.»

او از معاونت منابع انسانی خواسته ظرف ده روز برای اصلاح و تغییر همه مقرراتی را که به موجب آنها چنین محدودیت‌هایی اعمال می‌شود، پیشنهادی ارائه کند و فوراً در تمام سمت‌هایی که در شرایط احراز آنها شرط جنسیتی اعمال شده (به جز مورد یاد شده) رفع تبعیض شود.

او همچنین تاکید کرده که  اگر مواردی از گزینش نیرو در جریان است و در آن محدودیتی برای پذیرش خانم‌ها اعمال شده است، فعلاً تا زمان اصلاح رویه جاری متوقف شود.

ساز‌های مخالف با معاون امور زنان

کمتر از دو هفته از انتخاب معاون امور زنان رئیس جمهور ایران گذشته، اما بازار مخالفت‌ها و انتقادها از شهیندخت مولاوردی گرم است.

 یک عضو فراکسیون زنان مجلس در گفت‌وگو با فارس گفته است که معاون رئیس جمهور در امور زنان نیز باید بداند که تنها به عنوان قوه مجریه مسئولیت اجرای قوانین را دارد و مسئولیت سیاستگذاری و قانونگذاری ندارد.

لاله افتخاری دیدگاه مورد قبول اعضای فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی را «دیدگاه اسلامی، فاطمی و علوی» دانسته و تاکید کرده است که با نگاه تند فمینیستی در اداره امور زنان موافق نیست.

افتخاری همچنین گفته است: «مسئولیت سیاستگذاری حوزه زنان بر عهده شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده است و مسئولیت قانونگذاری نیز با مجلس شورای اسلامی است. در نتیجه باید توجه داشته باشند که باید روی ریل گذاری که توسط فرمایشات مقام معظم رهبری و قانونگذاری‌های مجلس انجام می‌شود حرکت کنند چرا که در غیر این‌صورت این قطار از روی ریل خارج می‌شود و در این‌صورت لوکوموتیو ران باید توبیخ شود.»

این عضو فراکسیون زنان اعلام کرده است که اعضای فراکسیون زنان مجلس به نظر رئیس‌جمهور در مورد انتخاب معاون رئیس‌جمهور در امور زنان احترام می‌گذارند، مشروط به اینکه در چهارچوب مورد نظر اعضای فراکسیون حرکت کند.

قلیان کشیدن زنان و تذکر نمایندگان

هفته گذشته رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران درباره محدودیت زنان برای کشیدن قلیان در بعضی اماکن اظهار نظری کرد که خبرساز شد.

او گفته بود: «من با این موضوع مخالفم حالا بنده با همسرم یا دخترم رفتیم قلیان بکشیم دو پک هم آنها بزنند، چه مشکلی دارد؟»

محمدعلی نجفی، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری که در برنامه پایش در تلویزیون ایران حضور یافته بود، گفت با کشیدن قلیان در محیط‌های مشخص با استانداردهای کافی موافق است: «ببینید چقدر امکان تحرک، تفریح و حتی نفس کشیدن برای مردم باقی گذاشته‌ایم؟ نمی‌گویم در هر رستورانی سرو شود اما اگر جلوی قلیان را بگیریم همراه با قلیان چیزهای دیگری هم وارد فضای خانه می‌شود.»

او همچنین تاکید کرد: «می‌دانم خیلی‌ها با حرف‌های من مخالف هستند، اما ببینیم مجموع محدودیت‌ها قابل دفاع هستند؟ اگر نبود بدانیم بعضی محدودیت‌ها را زیاد به مردم تحمیل می‌کنیم و در تصمیمات، تردید کنیم.

اگر بناست قلیان باشد بین زن و مرد تفاوت نباشد.»

 بسیاری از فعالان زنان از این گفته‌ها به عنوان رویکرد قابل توجه در میان وزیران دولت جدید استقبال کردند. با این حال به دنبال دفاع محمدعلی نجفی، رئيس سازمان ميراث فرهنگی از لزوم آزادی استفاده از قليان در اماکن عمومی حتی برای زنان،۲۰ نماينده مجلس به رئيس‌جمهوری ایران تذکر دادند.

روز سه‌شنبه ۳۰ مهر، ۲۰ نماينده که اسامی آنها از تريبون مجلس اعلام نشد، نسبت به سخنان رئيس سازمان ميراث فرهنگی، صنايع دستی و گردشگری به حسن روحانی تذکر دادند. علاوه بر تذکر این گروه از نمایندگان  درباره «لزوم هوشياری» معاون گردشگری و «خودداری از سخنان غير علمی» در مورد کشيدن قليان، نمايندگان تهران و نوشهر هم به صورت جداگانه به آقای نجفی تذکر دادند.

 مجتبی رحماندوست، نماينده تهران، از دادستان کل کشور خواست تا به عنوان مدعی‌العموم، تبليغ غيرمستقيم دخانيات توسط رئيس سازمان ميراث فرهنگی را که به گفته وی «عامل ايجاد سرطان است» پيگيری کند.

قاسم احمدی لاشکی، نماينده نوشهر هم دفاع محمدعلی نجفی از قليان کشيدن زنان را «موجب تعجب» دانست و از گفت‌وگوهايش با نمايندگان پزشک خبر داد و به نقل از آنها گفت که «يک پک قليان برابر ۴۰ نخ سيگار است».
در سال‌های اخير استفاده از قليان در ايران چندبار ممنوع شده و باز مجاز اعلام شده است. بر اساس همین قانون‌ها، نيروی انتظامی با قهوه‌خانه‌ها و سفره‌خانه‌های سنتی برخورد کرده و ديوان عدالت اداری هم گفته است که هيچ مکان عمومی حق ارائه قليان را ندارد.

خودکشی زنان به دلیل فقر و خشونت خانگی

در هفته گذشته چند خبر درباره خودکشی زنان به دلایل گوناگون منتشر شد. بر اساس یکی از خبرها، ساریا مرادی، زن ۲۷ ساله اهل روستای باباریز سنندج، به دلیل فقر و تنگدستی خودکشی کرده است.

به گزارش کُردپا، این زن در گذشته نیز چندین بار به دلیل فقر اقدام به خودکشی کرده بود که آخرین بار با حلق‌آویز کردن خود به وسیله‌ طناب دار به زندگی خود پایان داد.

کُردپا همچنین خبر داده که از آغاز امسال تاکنون، پنج زن و دختر کُرد به دلیل فقر و تنگدستی خودکشی کرده‌اند و به زندگی خود پایان داده‌اند.

به گفته محمود خدادوست، رئیس مرکز تحقیقات پزشکی قانونی ایران، در سال گذشته، سه هزار و ۶۴۰ مرگ مشکوک به خودکشی در ایران روی داده که از این تعداد دو هزار و ۵۳۰ مرد و یک هزار و ۱۱۰ تن زن بودند.

همچنین در حادثه‌ای دیگر، یک زن ۱۸ ساله‌ به نام سحر کریمی اهل مریوان به دلیل مشکلات خانوادگی خودسوزی کرده است.

به گفته‌ منابع آگاه، این زن ١٨ ساله که چند ماه قبل بدون رضایت خویش ازدواج کرده بود به علت اختلاف با همسرش به منزل پدرش مراجعه کرده بود، اما به دلیل خشونت خانوادگی اقدام به خودسوزی کرد.

این زن ١٨ ساله دچار سوختگی بالای ۹۰ درصد شده است و احتمال مرگش وجود دارد.

خوانندگی زنان

بیش از ۳۵ سال است که شنیدن صدای زنان در موسیقی ایران ممنوع است و خوانندگان زن ایران یا مجبور به مهاجرت شده‌اند یا تنها در معدود کنسرت‌هایی که به شکل خصوصی برای زنان برگزار می‌شود، امکان حضور دارند.

در اظهارنظری تازه، علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران گفته است که نظر دادن درباره تک‌خوانی زنان در موسیقی ایرانی آزاد است.

به گزارش خبرگزاری ایلنا، وزیر ارشاد گفته است: «هرکس در اظهار نظر شخصی خود در این‌باره آزاد است اما حتی بین مراجع تقلید هم نظر واحدی در این زمینه وجود ندارد. بعضی از مراجع تقلید گفته‌اند تک‌خوانی خانم‌ها اگر موجب مفسده نباشد، ایرادی ندارد.»

این اظهارنظر پس از آن انجام شده که داریوش پیرنیاکان، نوازنده تار و سه‌تار، استاد دانشگاه و پژوهشگر موسیقی، درباره تک‌خوانی زنان در جشن خانه موسیقی ایران اظهارنظر کرد. او در چهاردهمین جشن خانه موسیقی ایران، در حضور علی مرادخانی، معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، آزادی صدای زن را نخستین خواسته جامعه موسیقی ایران دانست و گفت: «فقها باید پاسخگو باشند که چرا می‌گویند موسیقی حرام است؟»

او همچنین گفت که از خواسته‌های مهم خانه موسیقی پخش شدن صدای زنان است: «نیمی از هنرمندان موسیقی زنان هستند اما اجازه خواندن ندارند.»

پس از این اظهار نظر، هیئت مدیره خانه موسیقی اعلام کرد که سخنرانی داریوش پیرنیاکان بیان نظرات شخصی او بوده و مضمون این سخنان قبلا به اطلاع اعضای هیئت مدیره خانه موسیقی نرسیده است. داریوش پیرنیاکان از سمت دبیری و سخنگویی خانه موسیقی استعفا داد.