جام جهانی فوتبال ۲۰۱۴ در یک نگاه

شمارش معکوس به پایان رسید و جام جهانی بیستم، بزرگ‌ترین رویداد ورزشی جهان پس از بازی‌های المپیک، از راه رسید. با به صدا درآمدن سوت نخستین بازی فوتبال جام جهانی برزیل فریادهای خوش‌آمدگویی، موزیک رقص سامبای برزیلی و فریاد اعتراضی تظاهرکننده‌ها به هم آمیخته‌اند.

در حالی‌که تیم‌های شرکت‌کننده وارد سائوپولو و شهرهای دیگر می‌شوند، وضعیت اجتماعی همچنان با اعتصاب ها و تظاهرات ناراضیان در شهرهای بزرگ برزیل روبه‌رو است.

سال پیش در طی جام کنفدراسیون‌ها بیش از نیم میلیون تن در اعتراض به افزایش هزینه‌های زندگی، فساد و افزایش بهای وسایل حمل و نقل عمومی به خیابان‌ها آمدند.

کارکنان مترو هم اعلام کرده بودند که در روز گشایش جام جهانی اعتصاب می‌کنند . اما بعد اعتصاب خود را لغو کردند دولت می‌گوید که به حق اعتصاب شهروندان احترام می‌گذارد، در صورتی که با خشونت همراه نباشد.

۱۵۷ هزار پلیس و نظامی برای اطمینان از امنیت مسابقه‌ها و گردشگران در حالت آماده‌باش هستند. معترضان می‌گویند به جای ساخت ۹ ورزشگاه گرانقیمت که ۱۱ میلیارد دلار هزینه داشته، باید به وضعیت بهداشت عمومی، مدرسه‌سازی و برنامه‌ریزی ساختارهای شهری پرداخت.

برزیل خود را آماده میزبانی از بیش از ۳ میلیون گردشگر کرده است. در همین حال، مردم کوچه و خیابان در برابر دوربین گزارشگران خارجی، برزیل را قهرمان این جام جهانی می‌دانند و به کمتر از آن راضی نیستند.

تاکنون در ۱۹ دوره پیشین جام جهانی شش کشور در خاک خود جام قهرمانی را صاحب شده‌اند . اروگوئه در نخستین جام جهانی ۱۹۳۰ و ایتالیا ۱۹۳۴ جام قهرمانی را به ملت‌های خود هدیه کرده‌اند . بعد باید ۳۲ سال انتظارکشید تا انگلیس در خاک خود قهرمان جهان شود یعنی در سال ۱۹۶۶.

در سال های ۱۹۷۴ و ۱۹۷۸ آلمان غربی و آرژانتین پشت سرهم در برابر تماشاگران‌شان جام جهانی را برنده شدند. ۲۰ سال بعد فرانسه ششمین و آخرین تیمی بود که در زمینش جام جهانی را بالای دست برد و حالا در جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل می تواند هفتمین کشوری باشد که جام طلایی را در خانه نگه می‌دارد.

شانس‌های ایران در جام جهانی برزیل

با وجود سابقه درخشان فوتبال ایران در آسیا - با سه بار قهرمانی قاره ۱۹۶۸ و ۱۹۷۳ و ۱۹۷۶ و سه بار حضور در جام جهانی هرگز نتوانسته از دور نخست و گروهی بالاتر رود.

تیم ملی در نخستین حضورش در جام جهانی ۱۹۷۸ از سفر آرژانتین با یک امتیاز کوچک بازگشت: تساوی یک بر یک با اسکاتلند.

نخستین پیروزی در صحنه جهانی در جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسه عملی شد: پیروزی دو بر یک ایران برابر آمریکا. اما این پیروزی هم برای فراتر گام زدن کافی نبود . سرانجام در جام جهانی ۲۰۰۶ آلمان یک امتیاز گوچک دیگر - تساوی یک بر یک برابر آنگولا.

حالا برای بار چهارم تیم ملی به عنوان تیم نخست آسیا در رده بندی فیفا، بالاتر از ژاپن، کره جنوبی، ازبکستان و استرالیا و چهل و سوم جهان انتظاراتی را هم برای ایرانی‌ها، هم برای دفاع از فوتبال قاره به وجود آورده است.

ستاره تیم ملی ایران بدون شک مربی پرتغالی و شناخته شده در جهان توپ گرد آن کارلوس کی‌روش ۶۱ ساله است . او پیش‌تر ۳ تیم ملی پرتغال، امارات متحده عربی و ایران را به جام‌های جهانی برده و مربی رئال مادرید و دستیار الکس فرگوسن در باشگاه منچستر یونایتد بوده است.

فریدون شیبانی کارشناس فوتبال ویژگی کی‌روش را در استقلال عقیده‌اش در برابر مسئولان دولتی در ایران می‌داند.

خود کارلوس کی‌روش به مجله فرانسوی «لیبرو» گفته است: «به عقیده من نمی‌شود تصور کرد که در یک جام جهانی بازی کنیم بدون آن که شایستگی و تجربه حضور در رقابت های جهانی را داشته باشیم. به لطف کار دو ساله در ایران امکان این به وجود آمد که به بازیکنان ایرانی انگیزه بدهم که بروند در اروپا بازی کنند. زمانی که من به ایران رسیدم تنها یک بازیکن مقیم خارج داشتیم امروز ما ۶ یا ۷ بازیکن داریم که در لیگ های اروپایی بازی می کنند. آیا این کافی است؟ من فکر می کنم که نه... اما این بهتر از گذشته است.»

ویژگی تیم ملی به روایت کی‌روش که ۹ بازیکن در لیگ‌های خارجی دارد که برخی در کشورهای دیگر به دنیا آمده‌اند، سه نفر آن‌ها در تیم ملی جوانان آن کشورها بازی کرده‌اند، ولی پیراهن خانه مادری یا پدری را بر تن کرده‌اند که این‌ها هستند: دانیل داوری، دروازه بان باشگاه آلمانی اینتراخت براونشوایک، علیرضا حقیقی، دروازه‌بان اسپورتینگ کویلهای پرتغال، استیون بیت آشور باشگاه ونکوور کانادا، اشگان دژاگه باشگاه فولام انگلیس، پژمان منتظری ام سلال قطر، جوادنکونام باشگاه کایفان کویت، مسعود شجاعی لاس پالماس اسپانیا، رضا قوچانی‌نژاد، باشگاه چارلتون انگلیس و علیرضا جهانبخش، باشگاه هلندی نی‌مگ.

۲۳ بازیکن تیم ملی ایران روی‌ هم ۶۸۷ بازی ملی دارند، در رده دوم گروه «اف» قرار می‌گیرند. در تیم ملی جواد نکونام، کاپیتان ایران، با ۱۳۹ بازی رکورددار است، همچنین با زدن ۳۷ گل با پیراهن ایران بیشترین گل زده را دارد.

نکته نگران‌کننده بازیکنان تیم ملی تعداد کم بازی‌های ملی دروازه‌بان‌هاست. هر سه دروازه‌بان تیم ملی روی هم، ۱۹ بار پیراهن تیم ملی ایران را پوشیده‌اند و شاید همین پاشنه آشیل تیم ملی ایران باشد.

سرانجام این‌ که ایران با نیجریه روز ۱۶ ژوئن (۲۶ خرداد) در ساعت ۲۱ به وقت اروپا روبه‌رو می شود. با آرژانتین روز ۲۱ ژوئن (۳۱ خرداد) ساعت ۱۸ به وقت اروپا و سرانجام روز ۲۵ ژوئن (۴ تیر) با بوسنی هرزگوین در ساعت ۱۸ اروپا.

«رادیو زمانه» در مورد تیم ملی ایران با مهدی نوری، روزنامه‌نگار و کارشناس فوتبال در تهران، گفت‌وگو کرده است.