دیروز و امروز سینمای ایران در جشنواره فیلم ادینبرو
جشنواره فیلم ادینبرو برنامه گسترده‌ای در معرفی سینمای ایران تدارک دیده. از سینمای دیروز ایران، فیلم «خشت و آینه» و از سینمای امروز ایران «خانه پدری» به نمایش درمی‌آید.
پرویز جاهد
شصت و هشتمین دوره جشنواره فیلم ادینبرو (ادینبورگ) که ۲۷ خرداد (۱۷ ژوئن) با نمایش تریلر جنایی «هاینا» ساخته جرارد جانسن، فیلمساز بریتانیایی آغاز به کار کرد، برنامه وسیعی در معرفی و مرور سینمای قبل از انقلاب ایران تدارک دیده است. نمایش فیلم «خشت و آینه» ساخته ابراهیم گلستان قسمتی از این برنامه است که با حضور خود او برگزار می‌شود.
جشنواره فیلم ادینبرو که همه ساله در شهر تاریخی و زیبای ادینبرو، پایتخت اسکاتلند، برگزار می‌شود، در سال ۲۰۱۴ به طور ویژه روی سینمای دو کشور ایران و آلمان متمرکز شده است.
سینمای قبل از انقلاب در ادینبرو
برنامه مرور سینمای قبل از انقلاب ایران که با عنوان «انقلاب منقطع: سینمای ایران از ۱۹۶۲ تا ۱۹۷۸» برگزار می‌شود، شامل نمایش برخی از فیلم‌های قدیمی و موج نوی سینمای ایران است که نسخه‌های ۳۵ میلی‌متری برخی از آن‌ها مثل «خشت و آینه» برای نخستین بار در بریتانیا به نمایش درمی‌آید.
علاوه بر «خشت و آینه» گلستان، «مغول‌ها» ساخته پرویز کیمیاوی، «شب قوزی» ساخته فرخ غفاری، «رگبار» ساخته بهرام بیضایی، «گاو» ساخته داریوش مهرجویی، «طبیعت بی‌جان» ساخته سهراب شهید ثالث، «انتظار» ساخته امیر نادری و فیلم‌های مستند «خانه سیاه است» ساخته فروغ فرخزاد، «آن شب که بارون اومد» ساخته کامران شیردل و «گنجینه‌های گوهر» ساخته ابراهیم گلستان، در این بخش به نمایش درمی‌آیند.
از سینمای امروز ایران نیز فیلم‌های «اشباح» ساخته داریوش مهرجویی، «خانه پدری» ساخته کیانوش عیاری، «ماهی و گربه» ساخته شهرام مکری، «من از سپیده صبح بیزارم» ساخته علی کریم و «سوت پایان» ساخته نیکی کریمی به نمایش درمی‌آید. نیکی کریمی همچنین به عنوان رئیس هئیت داوران بخش بین‌الملل در این جشنواره شرکت کرده است.
فیلم‌های «کفش‌های قرمز من» ساخته سارا رستگار، «زندگی شاید» ساخته مشترک مارک کازینز و مانیا اکبری (فیلم در قالب یک نامه تصویری بین دو فیلمساز ساخته شده) و «ایرانی» ساخته مهران تمدن و «تنها تصویر باقی می‌ماند» ساخته رویا اکبری، تعدادی دیگر از ساخته‌های فیلمسازان ایرانی است که در شصت و هشتمین دوره جشنواره فیلم ادینبرو نمایش داده خواهد شد.
//
در فیلم «تنها تصویر باقی می‌ماند» ساخته رویا اکبری، سه فیلمساز سرشناس ایرانی درباره همکاران فیلمساز خود حرف می‌زنند: رفیع پیتز درباره پرویز کیمیاوی، امیر نادری درباره سهراب شهید ثالث و بهرام بیضایی درباره آربی آوانسیان و آوانس اوگانیانس سازنده فیلم «حاجی آقا، آکتور سینما».
علاوه بر نمایش فیلم‌های ایرانی، میزگردی هم با شرکت فیلمسازان ایرانی برگزار خواهد شد. قرار است شرکت‌کنندگان در این میزگرد درباره تداوم، گسست و شکاف‌های سینمای ایران از دوران پیش از انقلاب تا امروز بحث کنند. حمید نفیسی، نویسنده و استاد سینما در دانشگاه نورث وسترن آمریکا، کریس فوجی وارا مدیر هنری جشنواره فیلم ادینبرو، نسیم پاک شیراز از دانشگاه ادینبرو همراه با تعدادی از فیلمسازان ایرانی شرکت‌کننده در این جشنواره (احتمالاً داریوش مهرجویی، شهرام مکری و مانیا اکبری) از شرکت‌کنندگان در این نشست خواهند بود.
سینمای آلمان در ادینبرو
رویای آمریکایی (فیلم‌های مستقل سینمای آمریکا)، جعبه سیاه (فیلم‌های اکسپریمنتال)، فیلم‌هایی درباره فیلم‌ها و فیلمسازان، چشم‌اندازهای تازه فیلم‌های کارگردان‌های نوظهور، بدون محدودیت و ویترین کارگردان‌ها، بخش‌های مختلف جشنواره فیلم ادینبرو را تشکیل می‌دهد.
در بخش سینمای آلمان نیز علاوه بر مرور آثار دومینیک گراف، از سینماگران مطرح سینمای آلمان، فیلم‌هایی از سینماگران معاصر آلمان از جمله «خانه‌ای در برلین» ساخته سینتیا بیت، «دختران» ساخته ماریا اسپت، «جک» ساخته ادوارد برگر و «والدین» ساخته رابرت تالهایم به نمایش در می‌آید.
مرور بر آثار دومینیک گراف از سال‌های دهه ۱۹۸۰ تا امروز را در بر می‌گیرد و شامل فیلم‌هایی چون «خواهران محبوب»، «نقشه قلب»، «باج‌خواهی از یک شهر»، «صحنه جنایت»، «از اعماق زمان»، «کبوتر مرده در خیابان بتهوون»، «گربه» و «خاطرات آلمان غربی» خواهد بود. همچنین فیلم کوتاهی از بهروز کریم‌زاده، فیلمساز ایرانی مقیم آلمان با نام «بهار در سرزمین عجایب» در بخشی با عنوان «انقلاب‌های کوچک» حضور دارد.
از آلمان، یک فیلم مستند سه‌بعدی هم هست با نام «کاتدرال‌های فرهنگ» که در آن، شش فیلمساز مشهور از شش منظر به شش بنای مشهور جهان نگاه کرده‌اند و اجازه داده‌اند هر بنا به زبان خودش برای ما از خود بگوید. فیلارمونیک برلین، کتابخانه ملی روسیه، زندان هالدن در نروژ (معروف به انسانی‌ترین زندان جهان)، مؤسسه سالک در کالیفرنیا، ساختمان اپرای نروژ و مرکز ژرژ پمپیدو در پاریس شش بنایی‌اند که در این فیلم به وسیله ویم وندرس، مارگرت اولین، رابرت ردفورد، مایکل مدسن، مایکل گلوگر و کریم انوز تصویر شده‌اند.
ویترین کارگردان‌ها و سینمای مستقل
در بخش ویترین کارگردان‌ها نیز فیلم‌های «تا جنون ما را جدا کند» ساخته ونگ بینگ از هنگ کنگ، «حالا چی؟ به یادم بیار» ساخته ژوکیم پینتو از پرتغال، «به نیویورک خوش آمدید» ساخته ابل فررا، «کشتن یک مرد» ساخته الخاندرو فرنادز آلمندراس از شیلی، «زندگی نامرئی» ساخته ویکتور گونکالوس از پرتغال، «سگ‌های پوشالی» ساخته تسای مینگ تیانگ از تایوان و «غم و لذت» ساخته نیلز مالمروس از دانمارک شرکت دارند.
فیلم‌های «شکافنده برف» ساخته بونگ جون هو از کره جنوبی (فیلمی علمی - تخیلی با بازی تیلدا سوئینتون، جان هرت، کریس ایونس و سونگ کانگ هو)، «آنا عربیا» ساخته آموس گیتای از اسرائیل، «زهر یخی» ساخته میدی زد از تایوان، «آیا مرد بلندقد خوشحال است؟» ساخته مایکل گوندری، «به منظور ناپدید شدن» ساخته هانس پیتر مولند از نروژ، «من او نیستم» ساخته تیفون پیرسلیم اوغلو از ترکیه و «مرد تحت تعقیب» ساخته آنتون کوربین نیز در بخش ویترین کارگردان‌ها شرکت می‌کنند.
«سرما در ماه جولای» ساخته جیم میکل، «شبی در مکزیک قدیم» ساخته امیلیو آراگون، «در جست‌وجوی ویوین میر» ساخته جان ملوف و چارلز سیسکل، «جو» ساخته دیوید گوردون گرین، «شرایط نامعلوم» ساخته نیتان سیلور، «جهنمی» ساخته کت کندلر، «چیزی یا هر چیز» ساخته پل هریل و «پالو آلتو» ساخته جیا کاپولا از جمله فیلم‌هایی است که در بخش سینمای مستقل آمریکا، نمایش داده می‌شود.
همچنین فیلم مستندی درباره تونی بن، نماینده سابق «حزب کارگر» بریتانیا و از چهره‌های سیاسی رادیکال این کشور که به تازگی درگذشت با نام «تونی بن: وصیت‌نامه» ساخته اسکیپ کایت نیز در برنامه‌های این جشنواره گنجانده شده است.
شصت و هشتمین دوره جشنواره فیلم ادینبرو یکشنبه، ۲ تیر ( ۲۹ ژوئن) با فیلم «ما هرگز پاریس را نخواهیم داشت» ساخته مشترک سایمن هلبرگ و جاسلین تاون به کار خود پایان خواهد داد.
نظرها
شاهد
حضرات که فکر می کنید اسم ادینبورگ به صورت انگلیسی نوشته بشه ***: اسم این شهر در زبان فارسی ادینبورگ هست( همین طور در فرانسه). اگه قراره همه شهرها رو به اسمی که خودشون تلفظ می کنند تلفظ کنیم، چرا نمی نویسید "پغی" به جای پاریس؟ :)