توئیت‌های معاون امور زنان، از حرف تا عمل
آیدا قجر- شهیندخت مولاوردی، معاون امور زنان و خانواده در توییتر خود مطالبی درباره زنان و محدودیت‌های آنها منتشر کرده. این نوشته‌ها از سوی برخی از کنشگران تند و شجاعانه توصیف می‌شود.
آیدا قجر
شهیندخت مولاوردی، معاون زنان ریاست جمهوری
شهیندخت مولاوردی٬ معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری در یازدهم شهریور ماه در توییتر خود مطالبی در خصوص زنان و محدودیت‌هایی که برای‌شان وجود دارد مطالبی منتشر کرد که با واکنش‌های گسترده‌ای از سوی کاربران روبه‌رو شد. او در توییت‌های خود به موضوع ممنوعیت ورود زنان به ورزشگاهها چنین اشاره کرد: «حال آیا پذیرفتنی است بعد از سی و شش سال مسئله ساده ورود زنان به ورزشگاهها را نتوانیم حل کنیم؟»
اشاره مولاوردی به ممنوعیت ورود زنان به استادیوم‌های ورزشی در پاسخ به توییت قبلی او نوشته شده؛ ۱۴۰ کارآکتر که افزایش اعتیاد و افسردگی را میان زنان هدف قرار داده و از لزوم توجه به «نشاط و هیجان» سخن گفته. آیدا احدیان٬ نویسنده‌ای است که در پاسخ به افزایش میزان افسردگی و اعتیاد زنان نوشته: «یک راه با نشاط شدن سالم اینه که بتونن برن استادیوم تیمی که طرفدارشن رو تشویق کنن.»
نازلی کاموری٬ پژوهش‌گر حوزه جنسیت نیز به مولاوردی چنین پاسخ داده: «به خود افسردگی زنان اهمیت بدهند و روانکاوهای متخصص افسردگی در زنان لااقل در اختیار جامعه باشد» و «یا دلایل افسردگی در زنان و پایین آمدن وسن افسردگی بررسی بشود و شاید یک ربطی به فضای جامعه پیرامونی داشته باشد.» برخی نیز پرسیده‌اند که منظور از «نشاط و هیجان» چیست.
موضع‌گیری‌های مولاوردی البته تازگی ندارد و او قبلا هم در واکنش به مسائل زنان مواضع نسبتا تندی گرفته است. اما با وجود اینکه جناح‌های تندرو مواضع او را نمی‌پسندند، برخی از کنشگران حقوق زنان نیز انتظار دارند که ار گامی فراتر از موضع‌گیری بردارد و واقعا کاری برای زنان ایرانی بکند.
فشار از راست، انتقاد از چپ
مولاوردی به دلیل همکاری با جناح اصلاح‌طلب و همچنین پیگیری مسایل و معضلات مربوط به زنان در ایران٬ همواره از سوی جناح راست و تندرو مورد انتقاد قرار گرفته. به عنوان مثال، برخی از رسانه‌های وابسته به جناح راست سیاسی حضور مولاوردی را در کنگره حزب تازه تاسیس «اتحاد ملت» به عنوان عضوی از دولت مورد نقد قرار دادند و برخی دیگر برگزاری نشست‌هایی در خصوص معضلات اجتماعی زنان را «حرکات فمینیستی» خواندند.
بسیاری نیز او را فردی «محافظه‌کار» می‌دانند که حاضر به اقدام‌های جدی و اثرگذار نیست. به عنوان مثال روزنامه‌نگارانی که در جلسه‌های تلگرامی از مولاوردی درباره‌ی پیگیری آزاد شدن ورود زنان به استادیوم‌های ورزشی سوال پرسیده بودند٬ بدون پاسخ از جلسه اخراج شدند. در مقابل این عده٬ گروهی معتقدند که جناح تندرو در مقابله با دولت یازدهم اجازه فعالیت بیشتر و گسترده‌تر به مولاوردی نمی‌دهد اما او «خواستار» فعالیت در جهت برابری زنان است. مساله‌ای که البته در دوران اصلاحات و در نسبت با عملکرد آن دولت بسیار تکرار شد.
نمونه‌ای از این تقابل آرا را می‌توان در مناظره‌های زنان مجلس با مولاوردی به عنوان عضوی از دولت مشاهده کرد. معاون امور زنان و خانواده در توییتی دیگر به فاطمه رهبر٬ نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی که پیش‌تر عملکرد این معاونت را در مناظره‌ای تلویزیونی زیر سوال برده بود٬ پاسخ داده که ماموریت معاونت امور زنان و خانواده «هماهنگی و پیگیری وظایف دستگاه‌های اجرایی است». در مناظره‌های قبلی که این دو با یکدیگر داشتند٬ موضع رهبر بر مواضع آیت‌الله خامنه‌ای و تشکیل نهادی ویژه‌ی زنان دلالت داشت و مولاوردی نیز از «موازی‌کاری» مراکز مختلف گلایه‌مند بود.
بیشترین فعالیت٬ اظهارنظر و پیگیری در اقدام‌های مولاوردی در تاکید او به لزوم اشتغال و حضور زنان در بازار کار اشاره دارد؛ خصوصا برای زنان سرپرست خانوار. اما در عین‌حال پیگیری افزایش مرخصی زایمان زنان توسط وی یکی از تناقضات مطرح در عملکرد او است. بر اساس گزارش‌های رسانه‌های داخلی نزدیک به ۵۰ هزار زن که از مرخصی زایمان استفاده کرده بودند پس از بازگشت به کار با حکم اخراج خود مواجه شدند. حال مولاوردی باز هم در توییتر توضیح داده که به دستور محمدباقر نوبخت٬ سخن‌گوی دولت «دستگاه‌ها از اعتبارات خود ما به‌التفاوت شش ماه تا نه ماه» را پرداخت خواهند کرد و «رای وحدت رویه دیوان دستگاه‌ها را ملزم به اجرای این مصوبه کرده است». البته او اشاره‌ای به از بین رفتن امنیت شغلی زنان در این خصوص نکرده است.
مولاوردی، روز دوازدهم شهریور ماه نیز از درخواست تازه این معاونت از وزارت دادگستری خبر داد. او با اشاره به آمار ازدواج دختران پیش از سن قانونی از این وزارت‌خانه خواسته تا گزارشی درباره این ازدواج‌ها ارایه کند. البته سن ازدواج برای دختران در ایران ۱۳ سال تعیین شده که با معیار بین‌المللی و تعریف کودک متفاوت است. در تعاریف بین‌المللی سن قانونی دختران و پسران بدون در نظر گرفتن جنسیت آنها ۱۸ سال ذکر شده است.
معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری مواضع دیگری نیز در خصوص زنان دارد که همواره با انتقاد از سوی جناح تندرو مواجه شده. مواضعی مانند حجاب٬ زیرسوال بردن عملکرد گشت ارشاد و طرح آمران به معروف در این خصوص. او درباره حجاب معتقد است که سیاست برخی نهادهای فرهنگی «که از مبالغ کلان دولتی نیز بهره می‌گیرند» بایستی تغییر کند «چراکه جامعه بیش از هرگونه اقدام دیگر به بهبود فعالیت‌های زیربنایی مرتبط با حجاب و عفاف نیازمند است.» او همچنین در خصوص گشت ارشاد و طرح آمران به معروف گفته است که با «محدودیت٬ ممنوعیت و انجام اقدامات سلبی» نمی‌توان به هدفی که مد نظر جمهوری اسلامی است دست یافت.
دیگر اقدام مولاوردی که از سوی تندروها مورد انتقاد قرار گرفته٬ تقدیر و حمایت از رخشان بنی‌اعتماد٬ کارگردان سینما به دلیل فیلم «قصه‌ها» است. او در مراسم تقدیر از این کارگردان سینمایی گفته بود: «رخشان بنی اعتماد در «قصه‌ها» با آینده نگری از خود نقش یک مددکار اجتماعی پویا را به نمایش گذاشته است که با رصدگری مسائل، نگرانی خود را از تبدیل آن به بحران، به جامعه تزریق می‌کند تا با ایجاد حساسیت توجه سیاست‌گذاران را به چاره اندیشی جلب نماید و این شاید مهم‌ترین تفاوت میان رویکرد سلامت محور با رویکرد درمان محور است.»
اما علی جنتی٬ وزیر ارشاد نظر متفاوتی در نسبت با این فیلم داشت. او در گفت‌وگویی خبری در این خصوص گفته بود که باید با چنین فیلم‌هایی «برخورد» کرد: «بعضی فیلم‌ها دست روی بعضی زخم‌ها و نقاط سیاه می‌گذارند و این نگاه را به دنیا عرضه می‌کنند که کار نادرستی است. الان داریم بحث می‌کنیم این فیلم نامناسبی است و چرا در صحنه بین‌المللی حضور پیدا می‌کند. بنده سئوالم این است که چرا به این فیلم مجوز ساخت داده شد.»
عقب نشینی و کوتاه آمدن
سفرهای خارجی و دیدارهای بین‌المللی مولاوردی نیز یکی دیگر از مواردی‌ست که همواره مورد انتقاد قرار گرفته که دیدار او با پاپ٬ شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک و همچنین ملاقات با کلاودیا رویت٬ نایب رییس مجلس آلمان در صدر قرار دارد. کلاودیا رویت عضو ارشد حزب سبز المان است که برگزارکننده کنفرانس جنجال‌برانگیز برلین بود. البته جزییات این سفرها و مواردی که مورد بحث طرفین قرار گرفته هرگز به شکل کامل و دقیق منتشر نشده و از آن سخن به میان نیامده است. مولاوردی تنها به واکنش‌هایی در خصوص نقدها بسنده کرد که این گفت‌وگوها و دیدارها در «چارچوب سیاست تعامل سازنده و موثر با جهان دولت یازدهم قابل ارزیابی است و بر این اساس بی‌پاسخ گذاشتن سوالات و طفره رفتن از رفع ابهامات و شبهات می‌تواند بر خلاف اصول عزت، حکمت و مصلحت قلمداد شود.»
در عین‌حال، حمایت‌های ضمنی مولاوردی از ورود زنان به ورزشگاهها و پیگیری وضعیت آسیب‌دیده‌های اسیدپاشی از جمله مورادی است که اگرچه بارها تکرار شده اما نتیجه قطعی و قابل اتکا به همراه نداشته است.
پیش از شروع بازی‌های جام جهانی والیبال در گفت‌وگو با روزنامه‌ی شرق خبر داد که با امضای وزیر ورزش ورود زنان آزاد خواهد شد. اما نه تنها از امضای وزیر ورزش خبری نشد بلکه این ممنوعیت ادامه پیدا کرد و فقط از تعدادی خبرنگار زن آن‌هم در آخرین بازی‌ها دعوت شد که در استادیوم حضور پیدا کنند. مولاوردی نیز در نهایت مسوولیت این ممنوعیت را به گردن مراجع تقلید انداخت: «وقتی مخالفان از مراجع عظام هزینه کردند، به خاطر احترامی که دولت برای مراجع قائل است و رای مراجع را محترم می‌شمارد، تشخیص داده شد که این تمهیدات رعایت شود.»
پیگیری وضعیت آسیب‌دیده‌های اسیدپاشی نیز یکی از وعده‌های مولاوردی بود که با توجه به نامه سرگشاده آنها در مرداد ماه سال جاری٬ معلوم شد که اگر حمایتی صورت گرفته٬ رضایت‌بخش نبوده است. او در پاسخ به این نامه که به تامین هزینه‌های درمان و وضعیت معیشت و اشتغال آسیب‌دیده‌ها اشاره داشت٬ عنوان کرد: «این نامه در دست بررسی است و امیدوارم هر چه سریع‌تر کمک خوبی به این عزیزان صورت پذیرد. در کنار این مسئله، معاونت امور زنان در نهاد ریاست جمهوری از آثاری که به چنین موضوعاتی می‌پردازد حمایت می‌کند و اگر درخواستی برای اجرای چنین آثاری به دست ما برسد حتما به آن رسیدگی خواهیم کرد.»
در حالی‌که درگیری‌های دولت٬ مجلس و جناح تندرو همچنان ادامه دارد، دفتر معاونت امور زنان و خانواده اقدام به انتشار ویدیویی تبلیغاتی در خصوص اقدامات مولاوردی و این دستگاه کرده است. در این ویدیو اگرچه موارد بسیاری ذکر شده اما از نتایج و جزییات آن حرفی به میان نیامده است. به عنوان مثال در این ویدیو به ده‌ها هزار زنی اشاره شده که در راستای پروژه‌های توانمندی آموزش داده شده‌اند یا حمایت و آموزش دانش‌آموزان دختر در چندین استان کشور. در میان این اقدام‌ها به تهیه اطلس وضعیت زنان با نقشه‌سازی ۱۶۰ شاخص آماری و رتبه‌بندی استان‌ها نیز اشاره شده است.
این معاونت همچنین در اقدامی دیگر سامانه پیامکی ۱۰۱ را ایجاد کرده تا فعالان حوزه زنان نظرات و پیشنهادهای خود را ارایه دهند. و البته باز هم از جزییات و نظرات ارایه شده و پیگیری‌های انجام شده٬ خبری نیست.
آن‌چه مولاوردی در روزهای گذشته در توییتر خود نوشت٬ به گمان برخی از کنشگران٬ اقدامی تندروانه توصیف می‌شود که ممکن است در آینده‌ای نزدیک با واکنش جناح مقابل روبه‌رو شود. حال باید منتظر ماند و دید که آیا مولاوردی تنها به شمردن اقدام‌های خود بسنده خواهد کرد یا با تندروی موقعیت خود را به خطر خواهد انداخت. در این میان آن‌چه مسلم است توقع کنشگران حوزه زنان از مولاوردی‌ست که با توجه به فعالیت‌های پیشین‌اش از او انتظار می‌رود.
نظرها
نظری وجود ندارد.