حقایقی در باره بنیان‌گذار «آیکیا» و مالیات‌هایش

بنیان‌گذار فروشگاه‌های زنجیره‌ای IKEA که سال‌ها به دلیل سطح بالای مالیات سوئد در سوئیس زندگی می‌کرد، دوباره در کشور خودش مالیات می‌پردازد. او در جوانی یا گروه‌های فاشیستی سوئد ارتباط داشته است. کنسرن آیکیا یک پرونده جنجالی فرار مالیاتی نیز دارد.

به گزارش سایت روزنامه سوئدی داگنز نیهتز، اینگوار کامپراد برای اولین بار بعد از سال ۱۹۷۳ در سوئد مالیات بر درآمد می‌پردازد. طبق این گزارش کامپراد ۸۹ ساله درآمدش در سال ۲۰۱۴ را بالغ بر ۱۷،۷ کرون سوئدی (حدود دو میلیون یورو) اعلام کرده و باید بابت این میزان درآمد حدود ۶۴۰ هزار یورو مالیات بپردازد.

برای مقایسه باید توجه کرد که ثروت خانواده کامپراد حدود ۴۰ میلیاد دلار برآورد می‌شود. اینگوار کامپراد پس از ترک سوئد در سال ۱۹۷۳، از سال ۱۹۷۶ در سوئیس زندگی می‌کرد . او دلیل این کار را عدم تمایل به پرداخت مالیات سنگین در کشورش عنوان می‌کرد و دو سال بعد از مرگ همسرش در سال ۲۰۱۱ به سوئد بازگشت.

کمپراد هم‌چنان عضو هیئت مدیره «Ingka Holding»‌است که IKEA یکی از زیر مجموعه‌های آن است. آیکیا دارای ۳۲۸ شعبه در ۲۸ کشور جهان است. درآمد IKEA در سال مالی گذشته حدود ۳۲ میلیارد یورو بود که نسبت به سال قبل از آن رشدی ۱۱،۲ درصدی داشت.

مناسبات تارعنکبوتی آیکیا

این کنسرن بین‌المللی در جنجال کلک‌های مالیاتی معروف به «لوکزامبورگ-لیکس»* مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفت. در نتیجه این جنجال روشن شد که این کنسرن «هنر» فرار مالیاتی را به حد اعلاء رسانده است. طبق اسناد انتشار یافته در نوامبر ۲۰۱۴ مشخص شد که «Inter Ikea Holding» با درآمد دو و نیم میلیارد یورویی در سال ۲۰۱۰ فقط ۴۸ هزار یورو مالیات پرداخته است.

کنسرن «INGKA Holding» مستقر در لیدن هلند، شرکت مادر همه فروشگاه‌های IKEA در جهان است. از سوی دیگر «اینگکا هولدینگ» به «Stichting INGKA Foundation» تعلق دارد.

این بنیاد سال ۲۰۱۲ با پرداخت ۸۲ میلیون یورو از پروژه‌های خیریه در هند و پاکستان حمایت کرده و به همین دلیل نهادی غیرانتقاعی محسوب شده و ملزم به پرداخت مالیات بسیاری کمی‌ست. هرچند مبلغ یادشده بسیار قابل توجه است اما به نسبت ثروت ۳۶ میلیارد یورویی این بنیاد ناچیز به نظر می‌رسد.

یکی دیگر از شرکت‌های دیگر این کنسرن «Inter IKEA» ‌است که صاحب امتیاز ایده و نام «آیکیا» است که فروشگاه‌ها ملزم به پرداخت هزینه «فرانشیز» هستند. به عنوان مثال تنها آیکیای آلمان سالانه ۶۰ میلیون یورو بابت استفاده از تابلوی آیکیا بر سر در فروشگاه‌ها به شرکت یاد شده می‌پردازد.

شرکت «اینتر آیکیا» متعلق به بنیاد «Interogo» مستقر در لیختن‌اشتاین است و این بنیاد تحت کنترل خانواده اینگومار کامپراد قرار دارد. با انتقال سود شرکت به بنیاد یاد شده در نهایت و به طور متوسط فقط پنج درصد مالیات پرداخت می‌شود.

رابطه با نازی‌ها

سال ۱۹۹۴ رسانه‌ها در مورد ارتباط کامپراد با گروه نازی «جنبش جدید سوئد» در حین جنگ جهانی دوم پرده برداشتند. او عضو فعال این گروه بود و تا سال ۱۹۴۵ از آن حمایت مالی می‌کرد. کامپرداد بعدها اعتراف کرد که تحت تاثیر مادربزرگ خود با افکار فاشیستی آشنا شد. جنجال یاد شده به فراخوانی برای بایکوت محصولات آیکیا منجر شد که در پی آن، کامپراد طی نامه‌ای دست‌نویس و چندصفحه‌ای خطاب به کارکنان و مشتریان آیکیا طلب بخشش کرد و کمک مالی به نازی‌ها را «بزرگ‌ترین حماقت زندگی خود» نامید.

او هم‌چنین در سال ۲۰۰۸ طی مصاحبه‌ای تلویزیونی گفت که «بیشتر به موسولینی تا آن مردک دیگر» علاقه داشت و «ایده همبستگی» آن‌ها او را جذب کرده بود. سال ۲۰۱۱ ژورنالیست سوئدی، الیزابت اوسبرینک در کتاب خود اطلاعاتی دیگر در مورد بنیان‌گذار آیکیا افشا کرد که کامپراد از اعضای فعال «حزب کارگران ناسیونال سوسیالیست» هم بود و حتی بعد از پایان جنگ جهانی دوم در دهه ۱۹۵۰ میلادی هم با یکی رهبران معروف نازی در سوئد، پر انگدال ارتباط تنگاتنگی داشت.

منابع: داگنز نیهتر، اشپیگل، اتک، فوکوس، دی‌ولت

----------------

* لوکزامبورگ-لیکس: سال‌ها پیش دولت لواکزمبورگ برای جذب کنسرن‌های بزرگ چندملیتی، وعده دریافت مالیات یک‌درصدی را داد که این میزان کم از سود بالای کنسرن‌ها برای کشوری ۵۵۰ هزار نفری می‌توانست قابل توجه باشد. بسیاری از کنسرن‌ها مانند آمازون، مایکروسافت، اپل، استارباکس و آیکیا برای فرار از مالیات تا ۱۵ درصد کشورهای اروپایی محل فعالیت‌شان، از پیشنهاد فوق استقبال کردند. این اقدامات در زمان نخست‌وزیری ژان-کلود یونکر انجام شدند. یونکر هم اکنون رئیس پارلمان اروپاست.