وقتی نفس‌های همکارتان را بر صورت‌تان احساس می‌کنید

یک روز سخت کاری در انتظار شماست، به محل کار می‌رسید و تنها چیزی که به آن فکر می‌کنید انجام کاری است که به عهده شما گذاشته‌اند. مشغول کار خودتان هستید که همکارتان به بهانه یک موضوع کاری به سمت شما می‌‌آید و شروع به صحبت می‌کند. شما از این مکالمه حس خوبی ندارید، چون او زیادی به شما نزدیک شده، نفس‌هایش را توی صورت‌تان احساس می‌کنید، خودتان را عقب می‌کشید اما او باز هم نزدیک می‌شود و دستش را روی شانه‌تان می‌گذارد. احساس خیلی بدی دارید اما می‌ترسید که واکنش نشان بدهید. تنها کاری که از شما بر می‌آید تمام کردن بحث و فرار از موقعیت است.

این ساده‌ترین مثال آزار جنسی در محل کار است. احساسی که همکارتان ایجاد کرده، یک ناراحتی ساده بین دو همکار نیست این مصداق آزار جنسی است. هر موقعیت یا عمل ناخواسته‌ای مثل اظهار‌نظرهای جنسی، لمس بی‌مورد بدن و تقاضای جنسی نامتعارف نوعی آزار جنسی است. اما خیلی از افراد با مصادیق آزارهای جنسی آشنا نیستند و در بسیاری از موارد به آن واکنشی نشان نمی‌دهند.

مشخص است که زنان و مردان به‌طور یکسان در معرض خشونت‌های جنسی در محیط کار قرار ندارند. زنان بیش از دو برابر مردان با این خشونت‌ها مواجه می‌شوند و در بسیاری از موارد در برابر آن سکوت می‌کنند و در نهایت بدون ابراز این نوع خشونت محیط کار را ترک می‌کنند. مهم‌ترین دلیل سکوت زنان در برابر خشونت جنسی محیط کار، ترس از قضاوت دیگران است. علاوه بر این، از دست دادن شغلی که معمولا به سختی به دست آمده و حفظ شده است و همچنین ناآگاهی از مصادیق خشونت‌های جنسی باعث می‌شود زنان در برابر  خشونت‌های جنسی بی‌دفاع باشند.

پیشنهاد رابطه جنسی از سوی رئيس يآ همکار همراه با این تهدید که در صورت امتناع شغل یا آبرویت را از دست می‌دهید، شدیدترین نمونه خشونت جنسی در محیط کار است اما خشونت جنسی فقط محدود به پیشنهاد سکس نیست. این موارد را هم در فهرست خشونت‌های جنسی در محیط کار قرار بدهید:

رفتارهای سکسیستی

بی‌پروایی در بیان جوک‌های جنسی در شرایطی که شما و همکارانتان احساس ناخوشایندی دارید، یک خشونت جنسی است. اگر شما اصلا دوست ندارید یک شوخی جنسی را بشنوید، بدون شک در معرض خشونت قرار دارید؛ به ویژه اگر نتوانید به همکار‌تان اعتراض کنید.

همچنین افرادی هستند که به راحتی در مورد اندام جنسی زنان و مردان حرف می‌زنند و اظهار نظر می‌کنند. این افراد ابایی از گفتن یک جوک با محتوای جنسی یا انواع اظهارنظرهای جنسی دیگر ندارند. فردی که با شما در یک رابطه جنسی قرار ندارد، نمی‌تواند درباره اندام، شکل اندام، ظاهرتان، میزان جذابیت سکسی شما در یک لباس و موراد مشابه  اظهار نظر کند.

اجبار و تهدید

شما می‌خواهید طبق کاری که برایتان تعریف شده پیش بروید اما رئیس یا همکارتان اینطور فکر نمی‌کند. او به شما پیشنهادهای دیگری می‌دهد یا حتی بر سر یک درخواست جنسی با شما معامله می‌کند. تهدیدتان می‌کند که اگر درخواستش را رد کنید، کارتان را از دست می‌دهید. البته او از همان ابتدا این معامله را صراحتا بیان نمی‌کند بلکه شما را به روش‌های مختلفی مجبور می‌کند که پاسخ مثبت بدهید. شما را تهدید می‌کند که اگر درخواست او را اجابت نکنید، کاری را که بسیار دوستش دارید یا به آن نیاز دارید، از دست خواهید داد یا حقوق‌تان را پرداخت نخواهد کرد. این درخواست‌ها ظاهرا از روی علاقه اما تهدید آمیز هستند.

آزار بدنی

آزار بدنی نمونه آشکار خشونت جنسی است. وقتی همکارتان بیش از اندازه به شما نزدیک می‌شود و دائما سعی می‌کند با شما تماس بدنی داشته باشد و احساس ناخوشایندی برایتان ایجاد می‌کند، این یک نوع خشونت جنسی است. او ممکن است دستش را روی پشت‌تان بگذارد یا بی دلیل شما را نوازش کند و بمالد. در حالی که شما وارد یک مکالمه جدی هستید و سعی می‌کنید خودتان را دور نگه دارید یا ممکن است سر راهتان سبز شود یا در محیط خلوتی ناگهان شما را ببوسد یا به آغوش بگیرد. در بهترین حالت، این نوع رفتارهای جنسی می‌تواند در اندازه خوش و بش باقی بماند و در بدترین حالت باعث آزار جنسی و تجاوز شود. سکوت در برابر چنین رفتارهایی یک اشتباه محض است. باید به آن اعتراض کنید و آن را گزارش بدهید.

خشونت‌های رایج دیگر

تغییر لحن، ایجاد صدای ناخوشایند موقع حرف زدن، نجوا کردن، لبخندهای طولانی و بی دلیل، زل زدن و زیر نظر گرفتن در حالی که شما دچار احساس‌ بسیار ناخوشایندی می‌شوید، مصادیق خشونت جنسی هستند. فرستادن یک جوک از طریق پیام رسان‌ها، نامه‌های عاشقانه با مضامین سکسی، هدیه‌های نامناسب و معنادار در صورتی که شما بارها آن را رد کرده‌اید نیز خشونت‌های جنسی هستند.

کاری که باید بکنید

خشونت جنسی اثرات منفی و مخرب زیادی دارند. اگر شما در معرض این خشونت‌ها قرار گرفته باشید، احساس ترس، آشفتگی، اضطراب، بی‌قراری سردردهای طولانی و افسردگی را نیز تجربه کرده اید. این خشونت‌ها باعث می‌شوند که شما نتوانید به راحتی در محیط کارتان حاضر شوید، اهداف کاری‌تان را تغییر بدهید، عملکرد ضعیفی داشته باشید یا کارتان را رها کنید.

اولین و درست‌ترین کار، مقابله و برخورد با این خشونت‌هاست. باید بگویید که نمی‌توانید این رفتارها را تحمل کنید و از اظهار آن نترسید. خیلی وقت‌ها می‌توانید به راحتی جلوی این خشونت‌ها را بگیرید. در بسیاری از موارد اگر بگویید «دوست ندارم که اینطور به من بخندی» یا «لطفا مراقب حریم بین ما باش» یا «من از این طرز رفتار خوشم نمی‌‌آید چون به شما هیچ علاقه‌ای ندارم»، جلوی خشونت بیشتر و تداوم آن را گرفته‌اید. در شرایطی که همکارتان دست از رفتارش بر نمی‌دارد می‌توانید از حق قانونی خودتان استفاده کنید، یعنی به جای اینکه شما کارتان را از دست بدهید، او را تهدید کنید که کارش را از دست خواهد داد و شما رفتار او را افشا یا گزارش خواهید کرد.

متاسفانه ۷۰ درصد از زنان تحت خشونت هرگز آن را اظهار نمی‌کنند، در حالی که افشای خشونت در بیشتر موارد مانع ادامه آن می‌شود. آزارگران همیشه سعی می‌کنند بسیار هشیارانه عمل کنند، آنها معمولا در یک محیط خلوت  خود را نشان می‌دهند و  مثل همه آزارگران دیگر برای کنترل شرایط و فرد مورد نظرشان دیگری را تهدید می‌کنند که اظهار یا افشای آن به ضرر خودش خواهد بود.

افشای یک خشونت جنسی در محیط کار برای فرد آزار دیده بدون شک بسیار دردناک خواهد بود و به اندازه سکوت در برابر آن می‌تواند اثرات منفی داشته باشد اما نه به این دلیل که فرد مورد خشونت آن را افشا کرده، بلکه به‌خاطر اظهار نظرها و داوری افرادی که خارج از این  رابطه خشونت آمیز بوده‌اند.

با این حال اعتراض به خشونت، مقابله با آن و شکستن سکوت، تنها راهی است که می‌تواند به کاهش میزان خشونت‌های جنسی کمک کند. به عنوان یک فرد آزاردیده از خشونت‌های جنسی در محیط کار، شما باید آن را اظهار کنید تا دیگران بدانند در ازای هر رفتار مشابهی چه چیزی در انتظارشان خواهد بود.

علاوه بر این، بیان آزارهای جنسی دیگران را تشویق می‌کند تا رفتار درست و نادرست را بهتر بشناسند؛ چون خیلی از افراد اصلا نمی‌دانند چه رفتارهایی مصداق خشونت است یا اصلا فکر نمی‌کنند که رفتارشان آزاردهنده است.

بدترین کاری که در یک موقعیت خشونت آمیز می‌توانید انجام بدهید، انکار و نادیده گرفتن است. تظاهر به اینکه اتفاقی نیفتاده است، هرگز خشونت را متوقف نمی‌کند.