آنتونیو گوتِرش دبیرکل سازمان ملل می‌شود

اعضای شورای امنیت بر سر دبیرکلی نخست وزیر سابق پرتغال در سازمان ملل به توافق رسیده‌اند. گوتِرش ده سال کمیسر عالی آوارگان در این سازمان بود.

نشست شورای امنیت برای اجماع بر سر یک کاندیدا، ظهر چهارشنبه ۴ اکتبر در نیویورک برگزار شد و توافق بر سر دبیرکلی آنتونیو گوترش پس از شش دور رای‌گیری به دست آمد. خبر این تصمیم را ویتالی چورکین نماینده روسیه در سازمان ملل اعلام کرد. گوترش ۱۳ رای موافق و دو رای ممتنع آورده است.

آنتونیو گوترش ۶۷ سال دارد و از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۲ نخست وزیر پرتغال از حزب سوسیالیست این کشور بود. پس از آن نیز برای ده سال در مقام کمیسر عالی سازمان ملل در امور پناهجویان و اوارگان خدمت کرد.

پیش‌تر گمانه زنی جدی می‌شد که یک زن آن هم از شرق اروپا منتخب شورای امنیت برای مقام دبیرکلی سازمان ملل باشد. کاندیداهای زن، از جمله مدیرکل یونسکو، خانم ایرینا بوکووا و کمیسر بودجه اتحادیه اروپا، خانم کریستالینا گئورگیوا که هر دو اهل بلغارستان بودند.

دوازده کاندیدا از جمله پنج زن، نامزد احراز مقام دبیرکلی سازمان ملل شده بودند. هفت نفر از این کاندیداها نیز از شرق اروپا می‌آمدند. انتخاب گوترش تا حدودی غافلگیرکننده بود: یک مرد آن هم از غرب اروپا.

بان کی مون از سال ۲۰۰۷ در مقام دبیرکلی سازمان ملل خدمت کرده است. او در سال ۲۰۱۱ برای بار دوم و تا دسامبر ۲۰۱۶ در این مقام ابقا شد. دوازده نفر نامزد احراز این مقام بودند.

پس از اجماع شورای امنیت در مورد گوترش، مچمع عمومی سازمان ملل نیز باید این انتخاب را تایید کند اما این روندی تشریفاتی است و از هم اینک روشن است که او خواهد توانست اکثریت آرای ۱۹۳ کشور عضو را کسب کند.

گوترش به دلیل سابقه طولانی کار در سازمان ملل، دستگاه و ساز و کار این سازمان را می‌شناسد و این شناخت متقابل است. او وعده داده که در مقام دبیرکل سازمان ملل روی دو موضوع تمرکز کند: ارزش‌های اخلاقی و تقویت شان و موقعیت این سازمان.

گوترش در سال‌هایی که در مقام کمیسر عالی سازمان ملل در امور آوارگان کار می‌کرد، پیوسته در تلاش کاهش روند صعودی پناهجویان و جنگزدگان بود. حال در زمانی به دبیرکلی سازمان ملل می‌رسد که شمار پناهجویان و آوارگان از زمان جنگ دوم جهانی به بعد تا این اندازه بالا نبوده است.