«سکوت صدای روشنی دارد»

<p>شهرنوش پارسی&zwnj;پور- معصومه ضیائی، شاعر، نویسنده و مترجم از پیش از انقلاب فعالیت ادبی داشته. اشعار او در روزنامه&zwnj;ی &laquo;کیهان&raquo; و &laquo;کیهان فرهنگی&raquo; به چاپ می&zwnj;رسیده است. از پس از انقلاب با نشریه&zwnj;ی &laquo;دنیای سخن&raquo; و نشریات خارج از کشور همکاری داشته است. &laquo;سکوت صدای روشنی دارد&raquo;، مجموعه اشعار اوست که اخیراً به دستم رسیده است. این شاعر نیز همانند بسیاری از شاعران معاصر دارای سبک بیانی قوی&zwnj;ست و اشعار او دارای فرم قابل تاملی&zwnj;ست. در آغاز کتابش می&zwnj;خوانیم:</p> <!--break--> <p><a href="http://www.zamahang.com/podcast/2010/20110202_revayat_212_Parsipur.mp3"><img height="31" width="273" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/musicicon.jpg" alt="" /></a></p> <p>&nbsp;</p> <p><br /> من<br /> شب&zwnj;های بی&zwnj;ستاره نیامدنت را <br /> به هیچ خوابی نگفته&zwnj;ام<br /> ماه می&zwnj;داند!</p> <p><br /> به&zwnj;طوری که می&zwnj;خوانید روشن است که شاعر دارای حس خوبی برای شعر گفتن است. البته در این مجموعه&zwnj;ی شعر هیچ نمونه&zwnj;ای از شعر با وزن و قافیه وجود ندارد. نمی&zwnj;دانم که شاعر آیا اشعاری در این مایه دارد و یا صرفاً در قالب&zwnj;های نو شعر می&zwnj;سراید. مدت&zwnj;هاست که به این نتیجه رسیده&zwnj;ام که شاعر و نقاش حق دارند به هرشکلی که می&zwnj;خواهند شعر بگویند و نقاشی کنند. البته مشروط بر این که در آغاز راه شعر با وزن و قافیه بسرایند و بتوانند پرتره بکشند. اگر از این مرحله گذشتند هرنوع نوآوری در قالب و فرم مجاز است. در مجموعه&zwnj;ی &laquo;سکوت صدای روشنی دارد&raquo;، هیچ نمونه&zwnj;ای از شعر با وزن و قافیه وجود ندارد. البته این ابداً به آن معنی نیست که شاعر در این زمینه ناتوان است. می&zwnj;توان باور کرد که او اشعاری با وزن و قافیه نیز سروده است. کار با مجموعه&zwnj;ی فرهنگی &laquo;کیهان&raquo; مرا وسوسه می&zwnj;کند که این را باور کنم، اما اشعار این مجموعه نشان می&zwnj;دهند که او حس خوبی برای دیدن دارد. در &laquo;سکوت صدای روشنی دارد&raquo; می&zwnj;گوید:</p> <p><br /> سکوت صدای روشنی دارد<br /> سفید<br /> آبی<br /> زرد<br /> سبز سبز<br /> گاهی<br /> دیر شنیده می&zwnj;شود<br /> نمی&zwnj;شود آن را نوشت<br /> یا برای کسی خواند<br /> می&zwnj;شکند<br /> شکسته است<br /> وقت که نیست<br /> تنها باید <br /> پنجره را گشود<br /> و دید که یک پرنده<br /> بال می&zwnj;زند و <br /> آبی می&zwnj;شود!<br /> &nbsp;</p> <p>در این شعر حسی ظریف و زیبا موج می&zwnj;زند. حسی برای تماشای متفاوت طبیعت. حس شاعرانه در حقیقت به معنای دیدن طبیعت از منظری متفاوت است. اگر قادر باشیم طبیعت را از زاویه های مختلف نگاه کنیم به حس شعر نزدیک می&zwnj;شویم. روشن است که گرچه در طبیعت قاعده&zwnj;ی معینی وجود ندارد، اما کل مجموعه توام است با هماهنگی و هارمونی. از یک ذره&zwnj;ی نادیدنی تا کهکشان در حالتی متعادل و به هنجار و خویشاوند قرار و آرام می&zwnj;گیرند. کار شاعر درک و کشف این لحظات و آنات هماهنگ است. اگر ما آبی شدن را در بال زدن پرنده می&zwnj;بینیم در حقیقت به حس شعر نزدیک شده&zwnj;ایم. در &laquo;ساده&zwnj;ست همه چیز&raquo; به نظر می&zwnj;رسد که سراینده علاوه بر حس روشن و شفاف به بیانی اندیشمندانه نیز نزدیک می&zwnj;شود. به بخشی از این شعر توجه کنید:</p> <p><br /> ساده&zwnj;ست<br /> حالا همه چیز ساده&zwnj;ست<br /> من یاد گرفته&zwnj;ام مادر خودم باشم<br /> و موهایم را خودم ببافم<br /> من یاد گرفته&zwnj;ام<br /> مادر میهن خانه خاک<br /> خاک خودم باشم<br /> و وقتی که می&zwnj;افتم <br /> - من همیشه می&zwnj;افتم<br /> دانا نیستم-<br /> با پاهای زخمی <br /> در آینه شکسته خودم قد بکشم<br /> چرا فکر می&zwnj;کنی <br /> عاشق کسی هستی<br /> که شباهت سختی به آینه دارد و<br /> دوری و اتفاقن یک عکس بیست&zwnj;وچند سالگی؟<br /> چرا فکر می&zwnj;کنی شکسته&zwnj;های من <br /> شبیه من نیست؟<br /> من خودم هستم<br /> شکل تاریکی افتادن&zwnj;ها و شکستن&zwnj;هایم<br /> و برپا!<br /> نه درختم نه کوه<br /> ساده&zwnj;ام مثل سلام!<br /> من این لحاف هزار تکه را <br /> به آفتاب دوخته&zwnj;ام<br /> سردم است هنوز-<br /> و نوک انگشتانم سوزن می&zwnj;دوزد.<br /> اسم تو چیست؟<br /> اسم خودت<br /> تو چطور این&zwnj;همه شبیه خودت نیستی؟<br /> میان این&zwnj;همه عکس چراغ پرچم کلیشه<br /> تو چطور می&zwnj;فهمی که تویی؟...</p> <p><br /> معصومه ضیائی که اصلیتش به لرستان بازگشت می&zwnj;کند در عین حال انسان اندیشمندی&zwnj;ست. می&zwnj;دانیم که در مقطعی به سختی با سرطان جنگیده است. در شعری که به برادر و همچنین به همسرش هدیه کرده است، که هردو در روزهای جنگ با سرطان به او یاری کرده&zwnj;اند می&zwnj;گوید:</p> <p><br /> دلم خوش است <br /> به بودنت<br /> به هوایی که تویی<br /> نفسی، دمی دیگر و <br /> بعد...<br /> دست به دامان سپیده<br /> زانو می&zwnj;زنم <br /> بر آستانه روز<br /> که بمانی!<br /> امروز پروانه&zwnj;ای<br /> با بال&zwnj;های گشوده <br /> برشیشه&zwnj;ی پنجره نشست<br /> تو خندیدی و <br /> آسمان آبی شد<br /> می&zwnj;خوانم<br /> می&zwnj;نویسم<br /> می&zwnj;لرزم<br /> از یاد نمی&zwnj;رود درد!<br /> من و تو می&zwnj;خندیم <br /> با نم اشک<br /> در چشم&zwnj;هامان<br /> و زندگی<br /> یعنی همین!<br /> از شب و روز<br /> چیزی به من نمی&zwnj;رسد<br /> زمان تویی<br /> حضور تو<br /> و رعشه آبی درد<br /> در میان ما<br /> با همین دست&zwnj;های خالی<br /> با قلبم <br /> و آرزوهایی کوچک<br /> نگاه می&zwnj;دارمت<br /> حفظ&zwnj;ات می&zwnj;کنم!<br /> دانستن هیچ&zwnj;چیز به کارم نمی&zwnj;آید<br /> نه عشق و نه مرگ<br /> برای تو <br /> عاشق می&zwnj;شوم<br /> می&zwnj;میرم<br /> شکیبایی آموخته&zwnj;ام<br /> از تو<br /> از عشق<br /> و رنج بسیار!<br /> کاکتوس گلدان شکسته<br /> دوباره سبز شد<br /> تو هم تازه می&zwnj;شوی<br /> سبز سبز!<br /> هرگز این&zwnj;همه نلرزیده&zwnj;ام<br /> می&zwnj;افتم و بلند می&zwnj;شوم<br /> و هنوز ایستاده<br /> برپا!<br /> برآتش نهاده&zwnj;ام دلم را<br /> می&zwnj;سوزد و دود<br /> می&zwnj;سوزم و <br /> دود!</p> <p><br /> معصومه ضیائی درد را واقعاً حس کرده است. دست و پنجه نرم کردن با بیماری سرطان در او حالتی از تحمل و تسامح به وجود آورده است. انسان در تجربه&zwnj;ی نزدیک شدن به مرگ است که به حالت بی&zwnj;عملی نزدیک می&zwnj;شود و قلبی باز و گسترده پیدا می&zwnj;کند که در آن برای همه جا وجود دارد. شاعر لاجرم از دیگران نزدیک&zwnj;تر به این حالت است . برای او آرزوی سلامت و طول عمر می&zwnj;کنم و با دو شعر &laquo;تو خوب بودی مثل ماه&raquo; و &laquo;در پاییز&raquo; شما را به خدا می&zwnj;سپارم:</p> <p><br /> دلم برای تو تنگ است<br /> برای ماه<br /> که مثل تو بود و<br /> خوب بود و نمی&zwnj;ترسید<br /> تو خوب بودی <br /> مثل ماه<br /> و با ستاره&zwnj;ها به دیدار دریا می&zwnj;رفتی <br /> من شهر کوچکم را دوست می&zwnj;داشتم<br /> اردیبهشت شقایق&zwnj;هایش را<br /> تو با باران می&zwnj;آمدی<br /> با نم&zwnj;نم نرم باران<br /> مثل آن مرد <br /> که همیشه در باران می&zwnj;آمد<br /> من باران اردیبهشت را هم دوست می&zwnj;داشتم<br /> چشم&zwnj;های مادرم را<br /> تو خوب بودی <br /> مثل ماه<br /> مثل باران<br /> مثل کتاب فارسی<br /> و همه خوبی&zwnj;ها<br /> من شب&zwnj;های بی&zwnj;ستاره&zwnj;ی نیامدنت را<br /> به هیچ خوابی نگفته&zwnj;ام<br /> ماه می&zwnj;داند!</p> <p>او در شعر &laquo;در پاییز&raquo; می&zwnj;گوید:<br /> نمی&zwnj;شکنم<br /> نمی&zwnj;افتم<br /> دست درخت را می&zwnj;گیرم و<br /> به بهار می&zwnj;برم!<br /> روزم را <br /> در آبی تکه&zwnj;ای از آسمان می&zwnj;پیچم<br /> و تا ته شب <br /> در مسیر خیس خواب و ستاره می&zwnj;دوم<br /> جیب&zwnj;هایم از سپیده و دریا پراست<br /> از شکوفه&zwnj;های سیب و <br /> جوانه&zwnj;ی لبخند<br /> از کلمه&zwnj;ای <br /> که اسم تو بود<br /> و با عطر گیج نارنج<br /> تاب می&zwnj;خورد<br /> در باد<br /> در بهار<br /> و در خواب آن سال&zwnj;ها<br /> تعبیری ساده و روشن داشت<br /> نمی&zwnj;شکنم<br /> نمی&zwnj;افتم<br /> مشتم را برای گنجشک&zwnj;ها می&zwnj;گشایم<br /> و از حافظه فصل می&zwnj;گذرم!</p> <p>&nbsp;</p> <p><strong>برای معرفی داستان&zwnj;ها و کتاب&zwnj;هایتان توسط خانم شهرنوش پارسی&zwnj;پور، با آدرس اینترنتی ایشان تماس بگیرید:</strong><br /> <strong>shahrnush.parsipur@googlemail.com</strong></p>