سپاه بخشی از کاخ مروارید را به میراث فرهنگی واگذار می‌کند

سپاه پاسداران موافقت کرده است که بخشی از زمین کاخ مروارید را به سازمان میراث فرهنگی استان البرز واگذار کند. سازمان میراث فرهنگی اما در پی بازپس‌گیری همه کاخ مروارید است.

حمید طحایی، استاندار البرز به خبرگزاری مهر گفته است که ظاهراً سپاه پاسداران سرانجام با واگذاری بخشی از زمین کاخ مروراید به مساحت ۱۱۲ هکتار به سازمان میراث فرهنگی موافقت کرده است، مشروط بر آنکه سازمان میراث فرهنگی زمینی به همان مساحت در اختیار سپاه پاسداران قرار دهد.

کمیسیون ماده ۵

در اسفند ۱۳۹۲ بنیاد مستضعفان که کاخ شمس پهلوی را پس از انقلاب مصادره کرده بود، در سکوت رسانه‌ای کاخ مروارید در مهرشهر کرج را به مبلغ هفت میلیارد تومان به سپاه پاسداران فروخت. سپاه قصد داشت در فضا و محوطه اطراف کاخ هفت هزار واحد مسکونی بنا کند.

فروش کاخ شمس پهلوی که به نام «کاخ مروارید» نیز شناخته می‌شود و توسط سازمان میراث فرهنگی جزو آثار ملی کشور به ثبت رسیده مورد اعتراض این سازمان و همچنین برخی از حقوقدانان قرار گرفته بود. حقوقدانان می‌گفتند این بنا در تملک دولت قرار دارد و خرید و فروش آن بی‌اعتبار است. سازمان میراث فرهنگی هم استدلال آورده بود که کاخ مروارید در فهرست آثار ملی ثبت شده و ساخت و ساز در حریم آن ممنوع است. اما سپاه مجوز ساخت و سازها را از کمیسیون ماده ۵ تهران دریافت کرده بود.

اشخاص یا نهادهایی که مایل‌اند در زمین‌هایی که در پهنه سبز قرار دارند ساخت و ساز کنند، می‌بایست این کار را با کسب مجوز از کمیسیون ماده ۵ انجام دهند. کاخ مروارید هم نه تنها در پهنه سبز قرار دارد، بلکه گیاهی کمیابی هم در محوطه آن کاشته‌اند.

استاندار البرز به خبرگزاری مهر گفته است که سپاه حق دارد طبق قانون در محوطه باغ مروارید ساخت و سازهایش را انجام دهد، اما تشخیص داده که این کار به مصلحت نیست.

کاخ مروارید: اثری در معماری

کاخ مروارید در مهرشهر کرج به شمس پهلوی، خواهر آخرین پادشاه ایران تعلق داشت. این کاخ پس از انقلاب و خروج خانواده سلطنتی مصادره شد و در اختیار بنیاد مستضعفان قرار گرفت. کاخ مروارید۱۰ سال پیش از انقلاب در زمینی به وسعت ۱۱۱ هکتار با دو هزار و ۵۰۰ متر زیربنا به سفارش شمس پهلوی و همسر او مهرداد پهلبد، وزیر فرهنگ و هنر، در کنار یک دریاچه مصنوعی  ساخته شد.

شیوه معماری مدرن این ساختمان متاثر از شیوه معماری فرانک لوید رایت، معمار پر آوازه  آمریکایی است. کاخ توسط وسلی پیترز و «بنیاد معماری فرانک لوید رایت» طراحی شده است. مشخصه پیکره بیرونی این بنا، دو پوسته بتونی‌ست که با هم تلفیق شده‌اند و یک نورگیر بزرگ که کل سقف را پوشش می‌دهد. یکی از  زیباترین فضاهای کاخ، اتاق صدف است که دارای تزئینات مختلفی بوده و از بیرون به شکل حلزون است. این حجم‌ها به منظور هماهنگی و همخوانی با طبیعت و محیط پیرامون و مطابق اندیشه‌های معمارانه فرانک لوید رایت خلق شده‌اند. سازه بتونی کاخ از داخل نمایان است و با سنگ و پارچه و مصالح شفاف، ماهرانه ترکیب و تزیین شده است.

کاخ شمس در وضعیت نامناسبی قرار دارد و به دلیل متروک شدن آن بسیاری از فضاها آسیب کلی دیده و یا تخریب شده است.