ارتباط ناشناخته. ارتباط بدون سانسور. ارتباط برقرار نمی‌شود. سایت اصلی احتمالاً زیر سانسور است. ارتباط با سایت (های) موازی برقرار شد. ارتباط برقرار نمی‌شود. ارتباط اینترنت خود را امتحان کنید. احتمال دارد اینترنت به طور سراسری قطع شده باشد. ادامه مطلب

توجه فلسفه به جسم

<p>کارولین کورسمیر &minus; وقتی در سن رشد باشید، ده سال زمانی طولانی است. اما در بزرگسالی ده سال می&zwnj;تواند به قدر یک چشم به هم زدن باشد. این موضوع در مورد فلسفه هم صدق می&zwnj;کند، حوزه&zwnj;ای که به احیا و بازیابی بخش&zwnj;هایی از خود تمایل دارد، تا اینکه بخش&zwnj;های کاملاً جدیدی را معرفی کند. با این حال در بازبینی&zwnj;های همیشگی که یک رشته دست خوش آنها می&zwnj;شود، تغییرات و حتی پیشرفت&zwnj;هایی وجود دارد. یکی از این آخرین تحولات در فلسفه، توجهی است که معطوف به جسم فیزیکی انسان شده است، چیزی که مدت&zwnj;ها تحت الشعاع توجه سنتی به ذهن و عقلانیت بوده است.</p> <p>&nbsp;</p> <p>این &laquo;چرخش به سوی جسم&raquo;، آن طور که من آن را می&zwnj;نامم، قبل از شروع هزاره&zwnj;ی جدید ظهور کرد و همچنان از پیشرفت مداوم آن کاسته نشده است. سابقه&zwnj;ی این تغییر مسلماً در فلسفه&zwnj;های ماده&zwnj;گراست که ادعا می&zwnj;کنند همه چیز وجود فیزیکی دارد. ماده گرایی یک موضع عمومی درباره ماهیت بنیادی واقعیت است، اما چرخش به جسم جنبه&zwnj;ای بسیار خاص&zwnj;تر دارد.</p> <p>&nbsp;</p> <p>این رویکرد جدید پژوهش فلسفی را معطوف به روش&zwnj;هایی می&zwnj;کند که بر خویشتن فردی و فیزیکی ما و خصوصیات اخلاقیمان &minus; مبنی بر اینکه که هستیم، چه ارزش&zwnj;هایی داریم و چه می&zwnj;دانیم &minus; تأثیر می&zwnj;گذارد. برای مثال، عواطف همراه با ملغمه&zwnj;ای قابل لمس از هیجانات فیزیکی و ذهنی، به موضوع داغی تبدیل شده است که نه تنها به فلسفه، بلکه به روان&zwnj;شناسی و علوم اعصاب هم مرتبط است. استفاده روزافزون میان- رشته&zwnj;ای از تحقیقات عصب&zwnj;شناختی، مانند داده&zwnj;های به دست آمده از تصویربرداری مغناطیسی از مغز، مبتنی بر این ایده است که عواطف درست مانند اجسام فیزیکی به یک اعتباری فضایی را اشغال می&zwnj;کنند. نکته&zwnj;ی مهم&zwnj;تر برای ادعای من در اینجا آن است که عواطف باعث وقوع تغییرات فیزیکی می&zwnj;شوند که ما آگاهانه تجربه می&zwnj;کنیم. آن&zwnj;ها وسیله&zwnj;ای هستند که از طریقشان جنبه&zwnj;های مشخص مبتنی بر ارزش را در جهانی که در آن زندگی می&zwnj;کنیم، کشف می&zwnj;کنیم؛ هیجان&zwnj;هایی که به واکنش&zwnj;های جسمانی ما آن ظرفیت معرفتی را می&zwnj;دهند که &zwnj;گاه نادیده گرفته می&zwnj;شود.</p> <p>&nbsp;</p> <p>این ارتباط خاص ذهن و بدن در سنت فکری ناآشنا نیست، زیرا فلاسفه مدتهاست که به رابطه&zwnj;ی بین رویدادهای مغزی و فکر می&zwnj;اندیشند. با اینحال، اینکه جسم و بدن به مرکز توجه بدل شده است واقعاً تازه است و متوجه پژوهش&zwnj;های نظری در مورد تفاوت&zwnj;های فردی جسمانی است که بین افراد وجود دارد.</p> <p>سؤال&zwnj;هایی در مورد هویت فردی همیشه با این ایده همراه بوده است که ممکن است داشتن جسم فیزیکی بخشی از پاسخ باشد. اما تنها همین اواخر است که تفاوت بین جسم&zwnj;ها به امری قابل توجه از نظر فلسفی تبدیل شده است. احتمالاً این موضوع با مطالعه&zwnj;ی تفاوت&zwnj;های جنسیتی و جنسی شروع شده است که به عنوان یکی از شاخه&zwnj;های آکادمیک موج دوم فمینیستی به تفصیل بررسی شده است. آنچه لیندا مارتین آلکاف &laquo;هویت نمایان&raquo; (۲۰۰۵) نام می&zwnj;دهد، این موضوع را نه تنها به جنسیت بلکه به رنگ پوست و ویژگی&zwnj;های نژادی هم تعمیم می&zwnj;دهد.</p> <p>&nbsp;</p> <p>توجه فلاسفه دیگر به&zwnj;اندازه و سلامت بدن، ناتوانی&zwnj;ها و توانایی&zwnj;های آن جلب شده است. با توجه به موضوعات فیزیکی، این ایده مطرح می&zwnj;شود که فیلسوفان باید انسان را به عنوان حیوان جدی بگیرند تا موجودی که اتفاقاً دارای ذهن نیز هست.</p> <p>&nbsp;</p> <p>دنبال کردن این ایده&zwnj;اندیشه&zwnj;های تکاملی را احیا کرده است که در مورد موضوعات فلسفی کاربرد دارند. فلاسفه همواره نگران عواملی بوده&zwnj;اند که ادراک، ارزش&zwnj;ها رفتار ما را کنترل می&zwnj;کنند، چیزی که همواره موضوع معرفت&zwnj;شناسی، زیبایی&zwnj;شناسی و اخلاق بوده است.</p> <p>&nbsp;</p> <p>حال همه&zwnj;ی این حوزه&zwnj;ها چاشنی استدلال نیمه- داروینی گرفته&zwnj;اند که فرض می&zwnj;کند کارکرد امروز ما ممکن است همچنان ردی از سیر دیرین تحول گونه&zwnj;ها را در خود داشته باشد. این جنبه از چرخش به سوی جسم &ndash; یا چرخش به سوی جنبه&zwnj;ی حیوانی &minus; نسبتاً در تقابل با آنچه در بالا در مورد موضوعات دیرینه&zwnj;ی فلسفه ذکر شد قرار دارد، چیزی که به عوامل فرهنگی و تاریخی به مراتب بیشتر از ارزش&zwnj;ها و رفتار&zwnj;ها توجه دارد. بنابراین هر قدر این رویکردهای فلسفی اخیر نشان دهنده&zwnj;ی نقاط مشترک باشند، مسلماً رویکرد به جسم نتایج مشترک را تضمین نمی&zwnj;کند.</p> <p>&nbsp;</p> <p>مطالعات خود من در این روند عمومی بر روی آنچه عموما حس&zwnj;های پست&zwnj;تر در نظر گرفته می&zwnj;شوند، به ویژه بر روی حس چشایی تمرکز دارد. حس&zwnj;های چشایی، بویایی و بساوایی به عنوان احساس جسمانی شناخته می&zwnj;شوند، زیرا احساسات فیزیکی متمایزی را ایجاد می&zwnj;کنند. بر خلاف بینایی و شنوایی (حس&zwnj;های بر&zwnj;تر یا مرتبط با خرد)، حس&zwnj; چشایی یا بساوایی نیازمند مجاورت و حتی تماس هستند.</p> <p>&nbsp;</p> <p>علاقه به حس چشایی و چیزهای مرتبط با آن یعنی غذا و نوشیدنی، به موضوع مطالعه&zwnj;ای نسبتاً محبوب در میان فیلسوفان تبدیل شده است. خود من پس از مدتی تحقیق بر روی چشایی متعابا به دنبال بررسی نقطه&zwnj;ی مقابل آن چیزی رفتم که در موضوعات مربوط به جسم قرار داشت. یعنی احساسات درونی مربوط به انزجار، موضوع دیگری که اخیراً مورد توجه فلاسفه، روان&zwnj;شناسان و منتقدان فرهنگی قرار گرفته است.</p> <p>چنین تغییرجهت&zwnj;هایی خرد را با عواطف، ادراک را با احساس و کلیت را با تفاوت، تکمیل یا حتی تعویض می&zwnj;کند. شاید چندان گزاف نباشد اگر بگوییم که قرن بیست و یک شاهد گسترش فلسفه به موضوعاتی است که پیش از این &laquo;غیرفلسفی&raquo; تلقی می&zwnj;شدند، موضوعاتی مانند غذا، نوشیدنی و تجربه&zwnj;ی روزمره. از این لحاظ، چرخش به جسم تأثیر قابل توجهی بر گسترش مرزهای فلسفه داشته است.</p> <p><br /> <strong>برای مطالعه بیشتر:</strong></p> <p><br /> The Taste Culture Reader: Experiencing Food and Drink, ed. Carolyn Korsmeyer Berg, 2005</p> <p><br /> کارولین کورسمیر (Carolyn Korsmeyer) استاد فلسفه دانشگاه بوفالو در نیویورک است.</p> <p><br /> <strong>منبع:</strong></p> <p>&nbsp;</p> <p><a href="http://www.philosophypress.co.uk/?p=1568">The Philosophers' Magazine</a></p> <p>&nbsp;</p> <p>بخش پیشین از مجموعه&zwnj;اندیشه&zwnj;های قرن:<br /> <a href="#http://radiozamaneh.com/reflections/2011/02/27/2111">فلسفه تجربی</a></p>

کارولین کورسمیر − وقتی در سن رشد باشید، ده سال زمانی طولانی است. اما در بزرگسالی ده سال می‌تواند به قدر یک چشم به هم زدن باشد. این موضوع در مورد فلسفه هم صدق می‌کند، حوزه‌ای که به احیا و بازیابی بخش‌هایی از خود تمایل دارد، تا اینکه بخش‌های کاملاً جدیدی را معرفی کند. با این حال در بازبینی‌های همیشگی که یک رشته دست خوش آنها می‌شود، تغییرات و حتی پیشرفت‌هایی وجود دارد. یکی از این آخرین تحولات در فلسفه، توجهی است که معطوف به جسم فیزیکی انسان شده است، چیزی که مدت‌ها تحت الشعاع توجه سنتی به ذهن و عقلانیت بوده است.

این «چرخش به سوی جسم»، آن طور که من آن را می‌نامم، قبل از شروع هزاره‌ی جدید ظهور کرد و همچنان از پیشرفت مداوم آن کاسته نشده است. سابقه‌ی این تغییر مسلماً در فلسفه‌های ماده‌گراست که ادعا می‌کنند همه چیز وجود فیزیکی دارد. ماده گرایی یک موضع عمومی درباره ماهیت بنیادی واقعیت است، اما چرخش به جسم جنبه‌ای بسیار خاص‌تر دارد.

این رویکرد جدید پژوهش فلسفی را معطوف به روش‌هایی می‌کند که بر خویشتن فردی و فیزیکی ما و خصوصیات اخلاقیمان − مبنی بر اینکه که هستیم، چه ارزش‌هایی داریم و چه می‌دانیم − تأثیر می‌گذارد. برای مثال، عواطف همراه با ملغمه‌ای قابل لمس از هیجانات فیزیکی و ذهنی، به موضوع داغی تبدیل شده است که نه تنها به فلسفه، بلکه به روان‌شناسی و علوم اعصاب هم مرتبط است. استفاده روزافزون میان- رشته‌ای از تحقیقات عصب‌شناختی، مانند داده‌های به دست آمده از تصویربرداری مغناطیسی از مغز، مبتنی بر این ایده است که عواطف درست مانند اجسام فیزیکی به یک اعتباری فضایی را اشغال می‌کنند. نکته‌ی مهم‌تر برای ادعای من در اینجا آن است که عواطف باعث وقوع تغییرات فیزیکی می‌شوند که ما آگاهانه تجربه می‌کنیم. آن‌ها وسیله‌ای هستند که از طریقشان جنبه‌های مشخص مبتنی بر ارزش را در جهانی که در آن زندگی می‌کنیم، کشف می‌کنیم؛ هیجان‌هایی که به واکنش‌های جسمانی ما آن ظرفیت معرفتی را می‌دهند که ‌گاه نادیده گرفته می‌شود.

این ارتباط خاص ذهن و بدن در سنت فکری ناآشنا نیست، زیرا فلاسفه مدتهاست که به رابطه‌ی بین رویدادهای مغزی و فکر می‌اندیشند. با اینحال، اینکه جسم و بدن به مرکز توجه بدل شده است واقعاً تازه است و متوجه پژوهش‌های نظری در مورد تفاوت‌های فردی جسمانی است که بین افراد وجود دارد.

سؤال‌هایی در مورد هویت فردی همیشه با این ایده همراه بوده است که ممکن است داشتن جسم فیزیکی بخشی از پاسخ باشد. اما تنها همین اواخر است که تفاوت بین جسم‌ها به امری قابل توجه از نظر فلسفی تبدیل شده است. احتمالاً این موضوع با مطالعه‌ی تفاوت‌های جنسیتی و جنسی شروع شده است که به عنوان یکی از شاخه‌های آکادمیک موج دوم فمینیستی به تفصیل بررسی شده است. آنچه لیندا مارتین آلکاف «هویت نمایان» (۲۰۰۵) نام می‌دهد، این موضوع را نه تنها به جنسیت بلکه به رنگ پوست و ویژگی‌های نژادی هم تعمیم می‌دهد.

توجه فلاسفه دیگر به‌اندازه و سلامت بدن، ناتوانی‌ها و توانایی‌های آن جلب شده است. با توجه به موضوعات فیزیکی، این ایده مطرح می‌شود که فیلسوفان باید انسان را به عنوان حیوان جدی بگیرند تا موجودی که اتفاقاً دارای ذهن نیز هست.

دنبال کردن این ایده‌اندیشه‌های تکاملی را احیا کرده است که در مورد موضوعات فلسفی کاربرد دارند. فلاسفه همواره نگران عواملی بوده‌اند که ادراک، ارزش‌ها رفتار ما را کنترل می‌کنند، چیزی که همواره موضوع معرفت‌شناسی، زیبایی‌شناسی و اخلاق بوده است.

حال همه‌ی این حوزه‌ها چاشنی استدلال نیمه- داروینی گرفته‌اند که فرض می‌کند کارکرد امروز ما ممکن است همچنان ردی از سیر دیرین تحول گونه‌ها را در خود داشته باشد. این جنبه از چرخش به سوی جسم – یا چرخش به سوی جنبه‌ی حیوانی − نسبتاً در تقابل با آنچه در بالا در مورد موضوعات دیرینه‌ی فلسفه ذکر شد قرار دارد، چیزی که به عوامل فرهنگی و تاریخی به مراتب بیشتر از ارزش‌ها و رفتار‌ها توجه دارد. بنابراین هر قدر این رویکردهای فلسفی اخیر نشان دهنده‌ی نقاط مشترک باشند، مسلماً رویکرد به جسم نتایج مشترک را تضمین نمی‌کند.

مطالعات خود من در این روند عمومی بر روی آنچه عموما حس‌های پست‌تر در نظر گرفته می‌شوند، به ویژه بر روی حس چشایی تمرکز دارد. حس‌های چشایی، بویایی و بساوایی به عنوان احساس جسمانی شناخته می‌شوند، زیرا احساسات فیزیکی متمایزی را ایجاد می‌کنند. بر خلاف بینایی و شنوایی (حس‌های بر‌تر یا مرتبط با خرد)، حس‌ چشایی یا بساوایی نیازمند مجاورت و حتی تماس هستند.

علاقه به حس چشایی و چیزهای مرتبط با آن یعنی غذا و نوشیدنی، به موضوع مطالعه‌ای نسبتاً محبوب در میان فیلسوفان تبدیل شده است. خود من پس از مدتی تحقیق بر روی چشایی متعابا به دنبال بررسی نقطه‌ی مقابل آن چیزی رفتم که در موضوعات مربوط به جسم قرار داشت. یعنی احساسات درونی مربوط به انزجار، موضوع دیگری که اخیراً مورد توجه فلاسفه، روان‌شناسان و منتقدان فرهنگی قرار گرفته است.

چنین تغییرجهت‌هایی خرد را با عواطف، ادراک را با احساس و کلیت را با تفاوت، تکمیل یا حتی تعویض می‌کند. شاید چندان گزاف نباشد اگر بگوییم که قرن بیست و یک شاهد گسترش فلسفه به موضوعاتی است که پیش از این «غیرفلسفی» تلقی می‌شدند، موضوعاتی مانند غذا، نوشیدنی و تجربه‌ی روزمره. از این لحاظ، چرخش به جسم تأثیر قابل توجهی بر گسترش مرزهای فلسفه داشته است.

برای مطالعه بیشتر:

The Taste Culture Reader: Experiencing Food and Drink, ed. Carolyn Korsmeyer Berg, 2005

کارولین کورسمیر (Carolyn Korsmeyer) استاد فلسفه دانشگاه بوفالو در نیویورک است.

منبع:

بخش پیشین از مجموعه‌اندیشه‌های قرن:
فلسفه تجربی

این مطلب را پسندیدید؟ کمک مالی شما به ما این امکان را خواهد داد که از این نوع مطالب بیشتر منتشر کنیم.

آیا مایل هستید ما را در تحقیق و نوشتن تعداد بیشتری از این‌گونه مطالب یاری کنید؟

.در حال حاضر امکان دریافت کمک مخاطبان ساکن ایران وجود ندارد

توضیح بیشتر در مورد اینکه چطور از ما حمایت کنید

نظر بدهید

در پرکردن فرم خطایی صورت گرفته

نظرها

  • علیرضا خانی

    خانم اقدمی درود بر شما: من امشب با سلسله نوشتارهای شما تحت عنوان "خطاهای روزمره" آشنا شدم. می خوام خواهش کنم اگر کل این نوشتار با ارزش به صورت یک فایل کامل موجود هست؛ یک نسخه از اون رو برام ارسال کنین یا راهنمایی کنین تا تهیه کنم. مطمئنا در صورتی که جایی از نوشتار شما یاد کنم منبعش رو هم ذکر خواهم کرد. پیشاپیش از شما تشکر می کنم.ضمنا بر روی تارنمای قبلی رادیو زمانه ایمیل آدرسی( aghdami@radiozamaneh.com) از شما موجود بود که درخواستم رو به اون فرستادم اما گویا دیگه اون آدرس معتبر نیست دوستدار نوشته های شما