ارتباط ناشناخته. ارتباط بدون سانسور. ارتباط برقرار نمی‌شود. سایت اصلی احتمالاً زیر سانسور است. ارتباط با سایت (های) موازی برقرار شد. ارتباط برقرار نمی‌شود. ارتباط اینترنت خود را امتحان کنید. احتمال دارد اینترنت به طور سراسری قطع شده باشد. ادامه مطلب

لزوم استقلال جنبش زنان

<div dir="RTL"><span>پریسا کاکایی - در طول سال&zwnj;های اخیر، بعد از برگزاری دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری و آغاز به کار محمود احمدی&zwnj;نژاد در دولت دهم، اعتراضات مردمی در پاسخ به نتیجه اعلام شده، به شکل گسترده&zwnj;ای آغاز شد که طی آن جنبش&zwnj;های مدنی در کنار مردم به میدان آمده و همراه آن&zwnj;ها هزینه&zwnj;های سنگینی را متحمل شدند. در این میان، به طور مشخص زنان، چه در قالب فعالان جنبش زنان و چه به عنوان شهروندان در صف اول مبارزات حضور داشتند و نقش بسیار مهمی را بازی کردند. اما پرسش اینجاست که آیا صرفا حضور زنان در مبارزات به معنای تضمین اجرای حقوق آن&zwnj;ها بعد از پیروزی است؟</span></div> <!--break--> <div dir="RTL"><span>مروری بر تاریخ ایران و جهان، این نکته را یادآوری می&zwnj;کند که حضور زنان در مبارزات به معنای تضمین حصول به قوانین و شرایط برابر برای زنان بعد از پیروزی نیست. مثال نزدیک آن، انقلاب </span><span>۵۷</span><span>است که اگر چه دستاورد آن را نمی&zwnj;توان حکومتی مردمی دانست اما در جریان مبارزه&zwnj;ای که برای دستیابی به حکومتی مردمی صورت گرفت زنان و مردان دوشادوش هم مبارزه کردند و بعد از انقلاب، ساختار مردانه سیاست، به هزار ترفند مذهبی و غیر مذهبی موجب شد زنان در فعالیت&zwnj;های سیاسی نقش فعالی نداشته باشند. جدای از مشارکت سیاسی، حجاب اجباری و قانون حمایت از خانواده از موارد نقض حقوق زنان بودند که آن&zwnj;ها را واداشت یک ماه بعد از انقلاب، دست به تظاهرات اعتراضی بزنند. مثال دور&zwnj;تر نیز انقلاب مشروطه است که زنان نقش مهمی در شکل&zwnj;گیری&nbsp;آن داشتند اما مردان پس از پیروزی حتی حق رای آنان را محترم نشمردند</span><span dir="LTR">. </span></div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><span>به نظر می&zwnj;رسد اصرار بر حفظ استقلال جنبش زنان تنها راهی است که می&zwnj;تواند در طول زمان و در طی حکومت&zwnj;های مختلف، مطالبات حقوقی و فراحقوقی زنان را در سطح جامعه مطرح کرده و به طور مستمر پی گیر وصول آن باشد. جنبش زنان در ایران در کنار همگامی خود با جنبش سبز و سایر جنبش&zwnj;ها همواره باید بر مطالبات مشخص خود تاکید کند هر چند که در هر برهه از زمان مطرح خواهد شد که زمان مناسبی برای طرح مطالبات خاص زنان به طور مستقل نیست اما فراموش نکنیم که از منظر گروه&zwnj;های سیاسی با ساختار مردانه، هیچ زمانی زمان مناسب نخواهد بود</span><span dir="LTR">. </span></div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><span>برای بررسی صحت چنین ادعایی به بخش دوم یعنی بررسی موانع فرهنگی، اجتماعی و سیاسی جنبش زنان ایران می&zwnj;پردازم و اینکه آیا این موانع بعد از تغییر و تحولات سیاسی به طور کامل برطرف خواهند شد و زنان، تنها با هم&zwnj;</span><span>ص</span><span>دایی با دیگر جنبش&zwnj;های اجتماعی به مطالبات خود دست خواهند یافت؟</span></div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><b><span>جنبش زنان و موانع پیشرفت</span></b></div> <div dir="RTL"><span>چه مطلوب نظرمان باشد و چه نباشد، جامعه ما جامعه&zwnj;ای ست که حداقل نیمی از آن باورهای دینی دارد. این باور&zwnj;ها نسل به نسل منتقل شده و در نهانی&zwnj;ترین لایه&zwnj;های وجودی دین باوران رسوخ کرده&zwnj;اند. به هر حال تاثیر رسانه&zwnj;ها، سیستم آموزش و پروش و تبلیغات را در افزایش این باور&zwnj;ها نباید نادیده گرفت. بر اساس همین باورهای دینی، زن جنس دوم و موجودی تلقی می&zwnj;شود که نیازمند حمایت و به معنای واقعی&zwnj;تر کنترل است.</span></div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><span> دین اسلام اختلافاتی را میان حقوق زن و مرد و در بسیاری موارد برتری جنس مذکر را به رسمیت شناخته است. قرآن در بعضی از آیات خود به وضوح از برتری مردان بر زنان صحبت می&zwnj;نماید: &laquo;مردان بر زنان برتری دارند زیرا خدا برخی را بر&zwnj;تر از برخی دیگر قرار داده است و زیرا آن&zwnj;ها از سرمایه&zwnj;شان نفقه زنان را می&zwnj;پردازند.&raquo; </span><span><span>سوره نساء، آیه ۳۴</span></span></div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><span>اگرچه، بسیاری در تفسیر این آیه، آن را دلیل بر برتری مردان بر زنان در همه امور ندانسته بلکه تنها در مورد مدیریت بیرون خانواده و قضاوت آن را صادق می&zwnj;دانند و دلیل آن را هم احساساتی بودن زن و عدم صلاحیت وی برای قضاوت و یا تصمیم گیری درست مطرح می&zwnj;کنند</span><span dir="LTR">. </span></div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><span>همچنین چند همسری در اسلام مجاز است هر چند که در پاسخ به این نقد نیز آمده است که اسلام بر لزوم رعایت عدالت میان زنان تاکید نموده است و چون چنین چیزی امری محال به نظر می&zwnj;رسد بنابراین غیر عملی است. این در حالی است که بر اساس قانون مبتنی بر شرع، مردان به طور قانونی مجاز به چند همسری هستند و مصادیق آن به طور بارز در جامعه ایران قابل مشاهده و بررسی هستند</span><span dir="LTR">. </span></div> <div dir="RTL"><span>بحث قوانین هم که به روشنی معلوم است. قوانین بر اساس شرع تدوین شده&zwnj;اند و حقوق در اسلام، با تکلیف همراه است. به طور مثال حق ارث مرد دو برابر سهم زن است زیرا نفقه زن بر عهده مرد است</span><span dir="LTR">. </span></div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><span>برخی از قوانین مورد نظر شامل موارد زیر هستند</span><span dir="LTR">: </span></div> <div dir="RTL"><span>حداقل سن ازدواج دختر ۱۳ سال و پسر ۱۵ سال تعیین شده است</span><span dir="LTR">. </span></div> <div dir="RTL"><span>دختر حتی بعد از سن بلوغ برای ازدواج به اجازه پدر یا پدربزرگ نیاز دارد و اگر این دو در قید حیات نبودند دادگاه باید اجازه دهد</span><span dir="LTR">. </span></div> <div dir="RTL"><span>اگر زن بدون دلیل شرعی، مثل پریود، از رابطه جنسی امتناع کند مستحق نفقه نخواهد بود</span><span dir="LTR">. </span></div> <div dir="RTL"><span>تعیین محل زندگی زن، اجازه کار زن، اجازه خروج از کشور، حق طلاق با شوهر است</span><span dir="LTR">. </span></div> <div dir="RTL"><span>و مسائل دیگری چون سنگسار، حجاب اجباری و غیره</span><span dir="LTR">. </span></div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><span>بنابراین از یک سو مساله باورهای دینی و فرهنگ مطرح است و از سوی دیگر قوانین مبتنی بر شرع اسلامی. حال در چنین جامعه دین باوری، صرفا با تغییر حکومت و حتی جدایی دین از سیاست می&zwnj;توان اصلاح فوری برخی از رفتارهای ناقض حقوق بشر مبتنی بر تبلیغات دینی را انتظار داشت؟ تجربه جوامع سکولار یا دموکرات نشان داده است که تغییر از بالا به تنهایی نمی&zwnj;تواند افراد را ملزم به تغییر رفتار کند. چنین اصلاحی نیازمند تغییر از پایین، فرهنگ سازی و آموزش است. این تغییر الزاما نباید به انتظار تغییر حکومت بنشیند و لازم است حتی پیش از چنین رویدادی، در جریان باشد</span><span dir="LTR">. </span></div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><span>در صورت تغییر حکومت نیز، تنها در صورتی که زنان مشارکت سیاسی در سطوح بالا داشته باشند می&zwnj;توان قوانین ناقض حقوق زنان را تغییر داد. زیرا هنوز برای بسیاری از مردان دموکراسی خواه نیز ماهیت تبعیض&zwnj;آمیز و ضد حقوق بشری بودن بعضی از قوانین اشاره شده، مشخص نیست. یعنی هنوز خود به این باور نرسیده&zwnj;اند که به فرض، حق طلاق، حقی برابر است. حتی اندیشیدن به آن و تطبیقش با حوزه خصوصی زندگی برای بسیاری از مردان هراس آور است و این ناشی از مانع عمده دیگری بر سر جنبش زنان در ایران است که از آن به عنوان فرهنگ مردسالار یاد می&zwnj;کنیم</span><span dir="LTR">. </span></div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><span>در این فرهنگ، مردان سهم بیشتری از قدرت، ثروت و امکانات اجتماعی دارند. آن&zwnj;ها به گونه&zwnj;ای تربیت شده&zwnj;اند که خود را صاحب زن ودر جایگاه تصمیم گیرنده برای وی می&zwnj;دانند. مردان چنین فرهنگی، خانه و خانواده را ملک خصوصی خود می&zwnj;دانند و جایی برای کسب قدرت. بنابراین مرد در چنین جایگاهی با هر گونه تغییری که موجب کاهش قدرت شود مقابله خواهد کرد. این مرد می&zwnj;تواند یک مرد دموکراسی&zwnj;خواه و موافق جدایی دین از سیاست باشد که برای آرمان&zwnj;هایش مبارزه می&zwnj;کند اما وقتی مساله به حریم و ملک خصوصی&zwnj;اش گسترش می&zwnj;یابد دیگر تعبیر و تفسیر به این سادگی نیست و سعی می&zwnj;کند با هزار توجیه، جلوی چنین تغییری را بگیرد. این فرهنگ صد&zwnj;ها سال در جریان بوده و هر بار شکلی جدید به خود گرفته اما در ماهیت تغییر نکرده است بنابراین چیزی نیست که حتی با تغییر قانون به سادگی تغییر کند. در این فرهنگ، زن نیز آموخته است که خود را بخشی از زندگی فردی دیگر بداند نه شخصیتی مستقل با توانایی&zwnj;هایی که می&zwnj;تواند او را در جهت حفظ استقلال خود یاری کند. این زنان نیز، چنین فرهنگی را به پسران و دختران خود منتقل کرده و ابزاری برای نقض حقوق همجنسان خود می&zwnj;شوند</span><span dir="LTR">. </span></div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><span>بنابراین در اینجا نیز نیاز به تغییر از پایین است. نیاز به آگاهی&zwnj;رسانی و فرهنگ&zwnj;سازی توسط گروهی که مطالبات&zwnj;شان نقض هر گونه تبعیض علیه زنان است. زنان و مردانی که همچون کمیپین یک میلیون امضا در جهت آگاهی&zwnj;رسانی به جامعه تلاش کنند و بستر جامعه را نیز برای پذیرش تغییرات قانونی و تحقق به دموکراسی واقعی آماده سازند</span><span dir="LTR">. </span></div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><span>نکات ذکر شده تنها بخشی از دلایل قابل بحث در مورد لزوم استقلال مطالبات زنان بودند. به نظر می&zwnj;رسد برای اثر گذاری موثر و ماندگار، برای آنکه نسل&zwnj;های آینده مجبور به تکرار تاریخ و تمامی اقدامات انجام شده نباشند، برای آنکه حقوق اولیه زنان که حقوق اولیه بشر است احقاق شود، صدای زنان باید جایگاهی مستقل از لحاظ طرح مطالبات و البته همراه با دیگر جنبش&zwnj;ها داشته باشد</span><span dir="LTR">. </span></div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <p><span>*</span><em><span><span>خلاصه&zwnj;ای از این مقاله هشتم مارس امسال در مراسم روز جهانی زن در برلین و &nbsp;</span><span>۱۱</span><span>مارس در دانشگاه هامبورگ ارائه شده است.</span>&nbsp;</span></em></p>

*خلاصه‌ای از این مقاله هشتم مارس امسال در مراسم روز جهانی زن در برلین و  ۱۱مارس در دانشگاه هامبورگ ارائه شده است. 

این مطلب را پسندیدید؟ کمک مالی شما به ما این امکان را خواهد داد که از این نوع مطالب بیشتر منتشر کنیم.

آیا مایل هستید ما را در تحقیق و نوشتن تعداد بیشتری از این‌گونه مطالب یاری کنید؟

.در حال حاضر امکان دریافت کمک مخاطبان ساکن ایران وجود ندارد

توضیح بیشتر در مورد اینکه چطور از ما حمایت کنید

نظر بدهید

در پرکردن فرم خطایی صورت گرفته

نظرها

نظری وجود ندارد.