ارتباط ناشناخته. ارتباط بدون سانسور. ارتباط برقرار نمی‌شود. سایت اصلی احتمالاً زیر سانسور است. ارتباط با سایت (های) موازی برقرار شد. ارتباط برقرار نمی‌شود. ارتباط اینترنت خود را امتحان کنید. احتمال دارد اینترنت به طور سراسری قطع شده باشد. ادامه مطلب
تعیین هدف
<div dir="RTL">لارن استارکی −وقتی با مسئله‌ای روبه‌رو می‌شویم باید آن را حل کنیم. پس باید برنامه‌ای بریزیم یا هدفی مشخص کنیم تا مسئله را برطرف کنیم.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">اگر واضح و روشن بدانید که چه چیزی می‌خواهید به دست آورید یا چه مراحلی را باید طی کنید، احتمال بیش‌تری دارد که به مقصودتان برسید. در این مبحث، ما به این موضوع خواهیم پرداخت.</div> <!--break--> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL"><b>هدف چیست؟</b></div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">هدف، بیانِ روشنِ همان چیزی است که می‌خواهیم انجام‌اش دهیم یا راه حل مسئله‌ای است که می‌خواهیم در آینده برطرف‌اش کنیم. هدف‌ها ممکن است شخصی باشند، ممکن است آموزشی باشند، یا می‌توانند مربوط به شغل و مشغولیت‌های دیگر باشند.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">برای مثال «من می‌خواهم یاد بگیرم چه‌طور فوتبال بازی کنم»، یا « می‌خواهم در این نیم‌سال تحصیلی نمره‌ی خوبی بگیرم» یا « می‌خواهم از رئیس‌ام درخواست کنم که ظرف شش ماه آینده حقوق مرا افزایش دهد».</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">هدف‌تان هرچه باشد، باید برنامه‌ای گام‌به‌گام تهیه کنید تا به آن برسید.</div> <div dir="RTL">شما هم‌چنین باید موانعِ را پیدا کنید و چیزهایی را که نیاز دارید مشخص کنید. این چیزها می‌توانند تحقیق‌کردن باشند یا کمک‌گرفتن از دیگران.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL"><b>چرا باید هدف تعیین کرد؟</b></div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">مباحث پیشین، درباره‌ی تعریف‌کردن مسئله،، فهمیدن آن و متمرکزشدن بر آن بود. ما هم‌چنین به فرآیند فوران ایده‌ها پرداختیم. تعیینِ هدف شگرد مهم دیگری است که ما را به سمت حل مسئله راهنمایی می‌کند. ما با تعیین‌کردنِ هدف در واقع مشخص می‌کنیم که کجا هستیم و می‌خواهیم به کجا برسیم.</div> <div dir="RTL"><b> </b></div> <div dir="RTL"><b>هدف خوب چیست؟</b></div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">هدفی از زاویه بحث ما که شگردهای تفکر سنجیده است، ارزشمند و خوب است که:</div> <div dir="RTL">الف) نوشته شده باشد؛ بنابراین هدف‌تان را مکتوب کنید و به شکل سند درآورید؛</div> <div dir="RTL">ب) ویژه باشد؛ یعنی تا می‌توانید از جزئیات استفاده کنید تا مشخص کنید چه کاری باید انجام دهید؛</div> <div dir="RTL">ج) قابل اندازه‌گیری باشد؛ یعنی هدف‌تان را طوری تعیین کنید که قابل ارزیابی باشد؛</div> <div dir="RTL">د) واقع‌بینانه باشد؛ هدف‌تان را خیلی دست بالا یا دست پایین نگیرید؛ بلکه طوری تعیین‌اش کنید که بتوانید ظرف زمان مشخصی و با مقدار مشخصی از اقدامات، به آن برسید.</div> <div dir="RTL">ه) جدول زمانی داشته باشد؛ یعنی زمانی را برای تحقق هدف‌تان مشخص کنید؛ یعنی هدف‌تان باید ظرف یک زمان مشخص متحقق شود، نه مثلا «در چند هفته» یا «یک‌زمانی در آینده».</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">جدول تعیین هدفی که در زیر آمده برای راهنمایی است. بسته به هدفی که دارید، نیازی نیست که همه‌ی بخش‌های این جدول را پر کنید؛ و نیز ممکن است بخواهید بخش‌های دیگری به این جدول اضافه کنید.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL"><img height="678" width="500" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/critical_thinking05-1.jpg" alt="" /></div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">انعطاف‌پذیر باشید، اما پنج ویژگی‌ای که درباره‌ی هدف خوب گفتیم را مد نظر قرار بدهید.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">به مثالی درباره‌ی این‌که جدول تعیین هدف چگونه می‌تواند به شما کمک کند، بپردازیم:</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL"> نمره‌های فرزانه خوب نیست و می‌داند که می‌تواند نمره‌های‌اش را بهتر کند. پس او باید اول عمل فوران ایده‌ها را انجام دهد (که در <a href="#http://radiozamaneh.com/reflections/2011/04/06/3053"><span>بخش پیشین</span></a> از آن سخن رفت) و یافته‌هایش را در جدول راه‌حل/مسئله بگذارد.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL"><img height="226" width="500" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/critical_thinking05-2.jpg" alt="" /></div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">حالا برای تعیین هدفی که مبتنی بر مسئله‌ی فرزانه باشد، ما باید روی راه‌حل‌هایی که با فوران ایده‌ها مطرح شده‌اند، تمرکز کنیم و برنامه‌ای بریزیم تا راه‌حل‌ها را هرچه موثرتر سازیم.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL"><img height="473" width="500" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/critical_thinking05-3.jpg" alt="" /></div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL"><b>تعیین هدف</b></div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">وقتی کاری می‌کنیم که ایده‌ها فراوان کنیم (بخش پیش را به یاد آورید)، با شمار بسیاری از راه‌حل‌های یک مسئله روبه‌رو می‌شویم. اما کدام از این راه‌حل‌ها ارزش پیگیری دارد؟</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">تعیین هدف همان انتخاب‌کردن بهترین راه‌حل و برنامه‌ریزی برای تحقق آن است. برای انجام این کار، نیاز داریم که هدف‌مان را مشخص کنیم.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">هدف ما دقیقا چیست؟ و چه نتیجه‌ای را انتظار می‌کشیم؟ از آن‌جایی که راه‌حل‌ها متفاوت از یک‌دیگر هستند، بنابراین می‌توانند نتایج و عواقب متفاوتی هم داشته باشند. ایده‌هایی که در طول فوران ایده‌ها تولید می‌شوند را بر اساس معیارهایی که هدف‌تان می‌گوید ارزیابی کنید.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">مثال</div> <div dir="RTL"><b> </b></div> <div dir="RTL">برای شرکتی کار می‌کنید که کفش‌های ورزشی تولید می‌کند. وقتی به آمار سود و فروش نگاه می‌کنید متوجه‌ افت می‌شوید. از شما خواسته می‌شود که راه‌حلی برای افزایش دادن سود و فروش این کفش‌های ورزشی پیدا کنید. فوران ایده‌ها را انجام می‌دهید و به سه راه‌حل می‌رسید:</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">الف) تبلیغات و بازاریابی وسیعی را شروع کنید</div> <div dir="RTL">ب) عرضه‌ی محصولات را محدود کنید تا تقاضا بالا برود</div> <div dir="RTL">ج) هزینه‌ها را پایین بیاورید تا سود افزایش یابد.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">بیایید به راه‌حل‌ها نگاه کنیم و عواقب و نتایج احتمالی آن‌ها را بررسی کنیم.</div> <div dir="RTL">تبلیغات و بازاریابی وسیع احتمالا فروش را بالا خواهد برد.</div> <div dir="RTL">کم‌کردن عرضه هم نهایتا منجر به افزایش قیمت‌ها و سود بیش‌تر می‌شود و هم‌چنین تقاضا برای خرید بالا می‌رود.</div> <div dir="RTL">اما پایین‌آوردن هزینه‌ها احتمالا می‌تواند منجر به افزایش فروش شود. اما علاوه بر آن هم میزان فروش را افزایش خواهد داد و هم میزان سود را.</div> <div dir="RTL">بنابراین بهتر است گزینه‌ی ج را انتخاب کنیم.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">تمرین</div> <div dir="RTL"><b> </b></div> <div dir="RTL">حمام خانه‌ی یاسمین نیاز به تعمیر اساسی دارد؛ شیر آب چکه می‌کند. یاسمین تصمیم می‌گیرد که کل حمام را نوسازی کند، چون تقریبا همه‌چیز حمام کهنه و فرسوده شده است؛ کاسه‌ی دست‌شویی ترک دارد، شیرها چکه می‌کنند، کف و دیوارها نم داده‌اند، و دوش حمام هم زنگ زده است.</div> <div dir="RTL">یاسمین تعیین بودجه‌ کرده است و از یک شرکت تعمیراتی هم قیمت گرفته است. اما یاسمین در حال حاضر مبلغ ۲۵۰ هزار تومان ندارد. او بعد از فرآیند فوران ایده‌ها به راه‌حل‌های زیر می‌رسد:</div> <div dir="RTL">الف) قرض بگیرد،</div> <div dir="RTL">ب) وام تعمیر خانه بگیرد،</div> <div dir="RTL">ج) اول شیرهای آب و لوله‌ها را درست کند که ۷۰ هزار تومان خرج دارد و بقیه‌ی تعمیرها را بعدا انجام دهد.</div> <div dir="RTL">اوباید چه کند؟</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">پاسخ</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">چند امکان وجود دارد. راه‌حل اما به این بستگی دارد ‌که هدف یاسمین را چه تعیین می‌کنید و چه ارزیابی‌ای از راه‌حل‌های احتمالی دارید.</div> <div dir="RTL">هدف او تعمیر اساسی حمام و دستشویی است چون قدیمی شده‌اند و نیاز به تعمیر دارند. به نظر می‌رسد دیگر وقت تعمیر اساسی فرا رسیده، چون همه‌ی لوله‌ها و مفصل‌ها قدیمی هستند و باید تعمیر شوند.</div> <div dir="RTL">یاسمین ممکن است قرض بگیرد اما اول باید بداند که آیا کسی هست که به او قرض بدهد یا نه.</div> <div dir="RTL">راه‌حل دوم ممکن است بهترین گزینه باشد، اگر بهره‌ی بانک کم باشد و او بتواند مبلغ‌های ماهیانه را بپردازد.</div> <div dir="RTL">اما در گزینه‌ی سوم، یاسمین هیچ وامی نمی‌گیرد، اما موقتا قسمت‌ اصلی را تعمیر می‌کند و باقی مسایل هم‌چنان پابرجا می‌مانند.</div> <div dir="RTL">هم راه‌حل یک و هم راه‌حل دو مناسب به نظر برسند.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL"><b>راهنمایی برای تعیین هدف</b></div> <div dir="RTL"><b> </b></div> <div dir="RTL">نکته‌ی مهمی که باید به یاد داشت این است که نباید هدفی بزرگ پیش رو گذاشت یا هدفی تعیین کرد که برای دستیابی به آن باید زمان زیادی صرف کرد. مردم اغلب قبل از تحقق کامل برنامه‌شان خسته می‌شوند و از خیر ادامه‌دادن می‌گذرند.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">وقتی هدف تعیین شد، آیا می‌توانید جدول زمانی برای رسیدن به هدف را تعیین کنید؟ اگر نمی‌توانید، هدف‌تان را بشکنید و به هدف‌های جزئی‌تری برسید، هدف‌هایی که بتوان مدیریت‌شان کرد.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">مثال</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">شروین می‌خواهد ظرف شش ماه آینده درخواست افزایش حقوق بدهد. جدول هدف او این‌گونه است:</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL"> <img height="424" width="500" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/critical_thinking05-4.jpg" alt="" /></div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">شروین به خودش شش‌ماه وقت داده تا عملکرد کاری‌اش را بهبود دهد و چیزهای بیش‌تری درباره‌ی شرکت بداند. اما او توقع دارد که همه‌ی این کارها را ظرف ۲۶ هفته انجام دهد که البته کار سختی است.</div> <div dir="RTL">او به موفقیت بهتری نائل خواهد شد اگر اهداف کوچک‌تر و جزئی‌تری برای یک ماه تعیین کند. برای نمونه، شروین در ماه نخست می‌تواند روی حضور و غیاب در سر کار متمرکز شود تا تصویری خوب از خودش در شرکت به جا بگذارد. بعد در ماه دوم می‌تواند سخت کار کند و روزهای تعطیل درباره‌ی شرکت تحقیق کند. در ماه سوم می‌تواند هر هفته اخبار مربوط به شرکت را مطالعه کند.</div> <div dir="RTL">شروین با شکستن هدف بزرگ‌اش به اهداف کوچک‌تر، احتمال بیش‌تری دارد که ظرف شش ماه به هدف‌اش برسد.</div> <div dir="RTL"><b> </b></div> <div dir="RTL">تمرین</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">حالا هدفی کوتاه‌مدت برای خودتان تعیین کنید.</div> <div dir="RTL">چند کار برای انجام‌دادن ظرف ۳۰ روز انتخاب کنید: مثل اختصاص ۱۵دقیقه در روز به کتاب‌خوانی، تمیزکردن خانه، تمرین انگلیسی و افزایش گنجینه‌ی لغات، نوشتن یادداشت روزانه، درست‌کردن غذاهای جدید، یا ۲۰ دقیقه ورزش در روز. چه کار باید بکنید؟</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">پاسخ</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">پاسخ‌های شما بسته به هدف‌تان است.</div> <div dir="RTL">در این‌جا به عنوان نمونه یک پاسخ ارائه می‌شود:</div> <div dir="RTL">هدف: ۲۰ دقیقه ورزش‌کردن در روز</div> <div dir="RTL">• بعد از بیدار شدن یا قبل از دوش‌گرفتن نرمش کنم،</div> <div dir="RTL">• وقتی تلویزیون نگاه می‌کنم ورزش کنم،</div> <div dir="RTL">• تا ایستگاه مترو را قدم بزنم،</div> <div dir="RTL">• قبل از این‌که به رخت‌خواب بروم، نرمش کنم.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL"><b>خلاصه‌ی بحث</b></div> <div dir="RTL"><b> </b></div> <div dir="RTL">تعیین هدف بخش مهمی از حل‌کردن مسایل است، اما همیشه به یاد داشته باشید که اهدافی را تعیین کنید که بتوانید آن‌ها را تحقق بخشید.</div> <div dir="RTL">از جدول تعیین هدف استفاده کنید تا نقشه‌ی راهتان را رسم کنید و بدانید که چه‌طور از مسئله به راه‌حل برسید.</div> <div dir="RTL">این جدول شما را وامی‌دارد که هدف کلی‌تان را ریز کنید، به گام‌های عملی برسید، موعد زمانی تعیین کنید و کارهایی را که باید انجام دهید، مشخص کنید.</div> <div dir="RTL">این تلاش به شما کمک می‌کند تا از مسئله به حل‌کردن آن برسید.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL"><i>ادامه دارد</i></div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL"><b>توضیح مترجم</b>: آنچه خواندید بخش ۵ از مجموعه‌ی "ورزیدگی در تفکر انتقادی" است. این مجموعه بر پایه‌ی ترجمه‌‌ای آزاد از کتاب زیر عرضه می‌شود:</div> <div dir="RTL"><span dir="LTR">Lauren Starkey, Critical thinking skills success in 20 minutes a day, New York 2010</span></div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL"><b>بخش‌های پیشین:</b></div> <div dir="RTL"><a href="#http://radiozamaneh.com/reflections/2011/03/07/2324"><span>۱. شناخت مسئله</span></a></div> <div dir="RTL"><a href="#http://radiozamaneh.com/reflections/2011/03/14/2518"><span>۲. تعریف مسئله</span></a></div> <div dir="RTL"><a href="#http://radiozamaneh.com/reflections/2011/03/23/2718"><span>۳. مشاهده‌ی هدفمند</span></a></div> <div dir="RTL"><a href="#http://radiozamaneh.com/reflections/2011/04/06/3053"><span>۴. سازمان‌دهنده‌های تصویری و فوران ایده‌ها</span></a></div> <p> </p>
نظرها
نظری وجود ندارد.