یافته‌های ۱۵۰هزار ساله در جزیره قشم
<p>بیژن روحانی - باستان‌شناسان ایرانی به‌تازگی توانسته‌اند شواهدی را به‌دست بیاورند که پیشینه‌ی سکونت در جزیره‌های خلیج فارس را به ۱۵۰ هزار سال پیش می‌رساند. گروه کاوشگران در جزیره قشم محوطه‌ای را یافته‌اند که مربوط به اواخر پارینه‌سنگی قدیم و پارینه‌سنگی میانه است. عبدالرضا دشتی‌زاده، رییس اداره میراث فرهنگی قشم اعلام کرده است «این محوطه که نخستین محوطه‌ پارینه‌سنگی در جزایر ایرانی است، بر فرضیه مهاجرت‌های ساحلی و اهمیت تنگه هرمز در خاورمیانه صحه می‌گذارد.»</p> <p><a href="http://www.zamahang.com/podcast/2010/20110501_Rouhani_PersianGulfArchaeology.mp3"><img height="31" width="273" align="absMiddle" alt="" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/musicicon_0_6.jpg" /></a></p> <p>در تقسیم‌بندی‌های باستان‌شناسان، دوران پارینه‌سنگی از حدود دو میلیون و پانصدهزار سال تا حدود ده‌هزار سال پیش را در برمی‌گیرد و وطولانی‌ترین دوره رشد و تکامل فنی و فرهنگی انسان بوده و نخستین‌ ابزارهای سنگی در این دوره ساخته شده و سپس تکامل یافته‌اند. دوره پارینه‌سنگی خود به سه دوره دیگر پارینه‌سنگی قدیم، میانه و جدید تقسیم می‌شود.</p> <p> </p> <p>پیش‌تر نیز کاوش‌های باستان‌شناسی در جزیره قشم صورت گرفته بود اما قدمت یافته‌های قبلی به دوران آهن و حدود ۷۵۰ سال پیش از میلاد مسیح می‌رسید. اما یافته‌های جدید توانسته است وجود سکونتگاه انسان پیش از تاریخ را در این جزیره به ۱۵۰ هزار سال پیش بازگرداند.</p> <p> </p> <p>به گزارش خبرگزاری ایرنا در جریان این کاوش‌های جدید تعدادی ابزار سنگی شامل سنگ‌های مادر، ساطور و ابزارهای سوراخ‌کننده به‌دست آمده است که از آن‌ها برای شکار، تکه کردن گوشت حیوانات، کندن پوست آن‌ها و یا ریشه گیاهان استفاده می‌شده است. منظور از «سنگ مادر» سنگی است که با استفاده از آن و ضربه زدن به آن ابزارهای سنگی ساخته می‌شده است.</p> <p> </p> <p>باستان‌شناسان احتمال داده‌اند این محوطه تازه پیداشده در جزیره قشم یک کارگاه ابزارسازی بوده باشد. به گفته‌ی باستان‌شناسان، در دوران پارینه‌سنگی انسان‌ها به صورت غیر یکجانشین زندگی می‌کردند و با تغییر دما در عصر یخبندان به دنبال گله‌های حیوانات از منطقه‌ای به منطقه دیگر مهاجرت می‌کردند و با پایین رفتن سطح آب دریا‌ها در عصر یخچالی بسیاری از آبراه‌های بزرگ به‌وسیله این جوامع مورد استفاده قرار گرفت. احتمال داده می‌شود یکی از مسیرهای خروج انسان‌ها از قاره آفریقا به سمت آسیا، از سمت شرق آسیا آغاز و از طریق تنگه باب‌المندب به‌سوی شرق شبه جزیره عربستان و یمن و از آنجا به تنگه هرمز و در ‌‌نهایت به جنوب آسیا بوده باشد.</p> <p><br /> به گفته‌ی دشتی‌زاده، زمانی که در حدود ۲۰۰ هزار سال پیش، انسان‌های نئاندرتال موفق به مهاجرت از قاره آفریقا به قسمت‌های مختلف آسیا شدند، تنگه هرمز که در آن هنگام به‌صورت یک سرزمین خشک بود، یکی از مهم‌ترین گذرگاه‌های مسیر مهاجرت انسان‌های اولیه شد و از این نظر در با<img height="147" width="180" align="left" alt="" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/large_rohbij02_1.jpg" />ستان‌شناسی اهمیت فراوانی دارد.</p> <p><br /> شواهد زمین‌شناسی نشان می‌دهد جزیره قشم قسمتی از زاگرس جنوبی بوده و تنها حدود ده هزار سال پیش به یک جزیره تبدیل شده است. رییس میراث فرهنگی قشم به ایرنا گفته است شواهد به‌دست آمده در این محوطه پارینه‌سنگی تنها به یافته‌هایی پراکنده روی سطح بام قشم محدود می‌شود اما برای به‌دست آوردن شواهد کامل‌تر به حفاری باستان‌شناسی نیاز هست. به گفته این مقام مسئول در جزیره قشم، با انجام مطالعه روی بقایای گیاهی، استخوان حیوانات و همچنین رسوبات باقی‌مانده، با اطمینان بیشتری می‌توان در مورد اقلیم این سرزمین و همچنین پوشش گیاهی و جانوری و نوع غذاهای انسان‌های اولیه در آن اظهار نظر کرد.</p> <p><br /> در سال‌های اخیر گرچه مطالعات پارینه‌سنگی نسبتاً گسترده‌ای توسط کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس به‌ویژه امارت متحده عربی آغاز شده است، اما ایران در این زمینه فعالیت پژوهشی چندانی نداشته است.</p> <p> </p> <p>در دسامبر سال ۲۰۱۰ میلادی جفری رز، باستان‌شناس بریتانیایی از دانشگاه بیرمنگهام، نظریه‌ی تازه‌ای را در خصوص زندگی انسان‌های پیش از تاریخ در خلیج فارس مطرح کرد. به اعتقاد او در گذشته‌های بسیار دور خلیج فارس خشک بوده است و در دوران پارینه‌سنگی مردمانی در آن محدوده زندگی می‌کرده‌اند و تمدنی را به‌وجود آوردند که تا حدود هفت هزار و پانصد سال پیش ادامه داشته است. او نیز با استناد به این یافته زمین‌شناسی که بخشی از خلیج فارس در ابتدا منطقه‌ای خشک بوده و بعد‌ها زیر آب فرورفته فرضیه وجود تمدنی را مطرح می‌کند که از حدود صد هزار سال پیش در آن منطقه وجود داشته و سپس با بالا آمدن آب به زیر آن رفته است. با این حال فرضیه‌های مطرح شده از سوی این باستان‌شناس بریتانیایی هنوز مورد تأیید مجامع علمی قرار نگرفته و اثبات نشده است.</p>
بیژن روحانی - باستان‌شناسان ایرانی به‌تازگی توانسته‌اند شواهدی را به‌دست بیاورند که پیشینه‌ی سکونت در جزیره‌های خلیج فارس را به ۱۵۰ هزار سال پیش می‌رساند. گروه کاوشگران در جزیره قشم محوطه‌ای را یافته‌اند که مربوط به اواخر پارینه‌سنگی قدیم و پارینه‌سنگی میانه است. عبدالرضا دشتی‌زاده، رییس اداره میراث فرهنگی قشم اعلام کرده است «این محوطه که نخستین محوطه پارینه‌سنگی در جزایر ایرانی است، بر فرضیه مهاجرت‌های ساحلی و اهمیت تنگه هرمز در خاورمیانه صحه می‌گذارد.»
در تقسیم‌بندی‌های باستان‌شناسان، دوران پارینه‌سنگی از حدود دو میلیون و پانصدهزار سال تا حدود ده‌هزار سال پیش را در برمی‌گیرد و وطولانی‌ترین دوره رشد و تکامل فنی و فرهنگی انسان بوده و نخستین ابزارهای سنگی در این دوره ساخته شده و سپس تکامل یافته‌اند. دوره پارینه‌سنگی خود به سه دوره دیگر پارینه‌سنگی قدیم، میانه و جدید تقسیم می‌شود.
پیش‌تر نیز کاوش‌های باستان‌شناسی در جزیره قشم صورت گرفته بود اما قدمت یافته‌های قبلی به دوران آهن و حدود ۷۵۰ سال پیش از میلاد مسیح می‌رسید. اما یافته‌های جدید توانسته است وجود سکونتگاه انسان پیش از تاریخ را در این جزیره به ۱۵۰ هزار سال پیش بازگرداند.
به گزارش خبرگزاری ایرنا در جریان این کاوش‌های جدید تعدادی ابزار سنگی شامل سنگ‌های مادر، ساطور و ابزارهای سوراخ‌کننده به‌دست آمده است که از آن‌ها برای شکار، تکه کردن گوشت حیوانات، کندن پوست آن‌ها و یا ریشه گیاهان استفاده می‌شده است. منظور از «سنگ مادر» سنگی است که با استفاده از آن و ضربه زدن به آن ابزارهای سنگی ساخته می‌شده است.
باستان‌شناسان احتمال داده‌اند این محوطه تازه پیداشده در جزیره قشم یک کارگاه ابزارسازی بوده باشد. به گفته‌ی باستان‌شناسان، در دوران پارینه‌سنگی انسانها به صورت غیر یکجانشین زندگی میکردند و با تغییر دما در عصر یخبندان به دنبال گله‌های حیوانات از منطقه‌ای به منطقه دیگر مهاجرت میکردند و با پایین رفتن سطح آب دریا‌ها در عصر یخچالی بسیاری از آبراه‌های بزرگ به‌وسیله این جوامع مورد استفاده قرار گرفت. احتمال داده می‌شود یکی از مسیرهای خروج انسانها از قاره آفریقا به سمت آسیا، از سمت شرق آسیا آغاز و از طریق تنگه باب‌المندب به‌سوی شرق شبه جزیره عربستان و یمن و از آنجا به تنگه هرمز و در نهایت به جنوب آسیا بوده باشد.
به گفته‌ی دشتی‌زاده، زمانی که در حدود ۲۰۰ هزار سال پیش، انسانهای نئاندرتال موفق به مهاجرت از قاره آفریقا به قسمت‌های مختلف آسیا شدند، تنگه هرمز که در آن هنگام به‌صورت یک سرزمین خشک بود، یکی از مهم‌ترین گذرگاه‌های مسیر مهاجرت انسانهای اولیه شد و از این نظر در باستان‌شناسی اهمیت فراوانی دارد.
شواهد زمین‌شناسی نشان می‌دهد جزیره قشم قسمتی از زاگرس جنوبی بوده و تنها حدود ده هزار سال پیش به یک جزیره تبدیل شده است. رییس میراث فرهنگی قشم به ایرنا گفته است شواهد به‌دست آمده در این محوطه پارینه‌سنگی تنها به یافته‌هایی پراکنده روی سطح بام قشم محدود می‌شود اما برای به‌دست آوردن شواهد کامل‌تر به حفاری باستان‌شناسی نیاز هست. به گفته این مقام مسئول در جزیره قشم، با انجام مطالعه روی بقایای گیاهی، استخوان حیوانات و همچنین رسوبات باقی‌مانده، با اطمینان بیشتری می‌توان در مورد اقلیم این سرزمین و همچنین پوشش گیاهی و جانوری و نوع غذاهای انسانهای اولیه در آن اظهار نظر کرد.
در سال‌های اخیر گرچه مطالعات پارینه‌سنگی نسبتاً گسترده‌ای توسط کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس به‌ویژه امارت متحده عربی آغاز شده است، اما ایران در این زمینه فعالیت پژوهشی چندانی نداشته است.
در دسامبر سال ۲۰۱۰ میلادی جفری رز، باستان‌شناس بریتانیایی از دانشگاه بیرمنگهام، نظریه‌ی تازه‌ای را در خصوص زندگی انسانهای پیش از تاریخ در خلیج فارس مطرح کرد. به اعتقاد او در گذشته‌های بسیار دور خلیج فارس خشک بوده است و در دوران پارینه‌سنگی مردمانی در آن محدوده زندگی می‌کرده‌اند و تمدنی را به‌وجود آوردند که تا حدود هفت هزار و پانصد سال پیش ادامه داشته است. او نیز با استناد به این یافته زمین‌شناسی که بخشی از خلیج فارس در ابتدا منطقه‌ای خشک بوده و بعد‌ها زیر آب فرورفته فرضیه وجود تمدنی را مطرح می‌کند که از حدود صد هزار سال پیش در آن منطقه وجود داشته و سپس با بالا آمدن آب به زیر آن رفته است. با این حال فرضیه‌های مطرح شده از سوی این باستان‌شناس بریتانیایی هنوز مورد تأیید مجامع علمی قرار نگرفته و اثبات نشده است.
نظرها
روحانی
<p>آقای نادر<br /> در این خصوص به دو نکته توجه کنید:<br /> دوران پارینه سنگی یا پالئولیتیک، همان طور که در این متن نیز توضیح داده شده است، یک بازه زمانی بسیار طولانی را در بر می گیرد که از حدود دو میلیون و پانصد هزار سال پیش آغاز می‌شود. برای اطمینان خاطر از درستی این مطلب می‌توانید به دانشنامه‌های مختلف و یا هر کتاب مرجع باستان شناسی رجوع کنید. اگر به چنین کتاب‌هایی دسترسی ندارید، راه حل ساده آن مراجعه به دانشنامه آن لاین بریتانیکا یا دانشنامه آزاد ویکی پدیاست. قابل یادآوری است که در ایران ابزارهای سنگی با قدمتی بسیار بیشتر از یافته های صد و پنجاه هزار ساله در قشم، قبلا کشف شده اند.<br /> نکته دوم آن است که این خبر توسط مدیر میراث فرهنگی قشم از طریق خبرگزاری ایرنا اعلام شده است. بنابراین جنبه رسمی دارد. ممکن است بعدا گروهی دیگر این کشفیات را زیر سئوال ببرند ولی تا زمان منتشر شدن اخبار تکمیلی، استناد ما به خبر تایید شده توسط میراث فرهنگی و باستان شناسان مستقر در جزیره قشم است.</p>
کاربر نادر
<p>اقای روحانی با سلام . لطفا یک بار دیگر پییشینه صدوپنجاه هزاره تاریخ تمدن بشری در جزیره قشم را تکرار بفرمائید ! یا من بیسوادم ! یا جنابعالی فرق بین صد و صدهزار را اشتباه کرده اید ؟!!! البته ممکن است همین چند صفر نا قابل باعث این مشکل شده ؟! اگر میفرمودید دانشمندان اخیرا کشف کرده اند که جزیره قشم قطعه ای از یک سیاره گمشده در کهکشان است که بر روی زمین افتاده شاید باورش اسانتر میشد !! شاید شما هم در حوزه ای تحصیل میفرمائید که اخیرا فرموده : حضرت ادم هفتده متر طول داشته و ده متر عرض !! یا شاید شما هم مثل همشهری من بچه ابادان به مارومولک میگید کروکودیل !!!</p>
کاربر نادر
<p>روحانی محترم با سلام . نکته دوم بهتر از نکته اول بود ! چون به استناد خبرگزاری(ایرنا) این خبر علمی محیر العقول را گزارش فرموده اید ! چون همانطور که همگان دانند این (ایرنا) رسوای خاص وعام است ! و قبلا هم گفته بود که یک دانش اموز پانزده ساله در شیراز با وسائل اشپزخانه مشغول غنی سازی اورانیوم است ! و اخیرا هم که مقامات محترم با پریان و اجنه در ارتباط هستند و ......!! ودر مورد نکته اول هم همین حقیر در کوههای بختیاری سنگواره هائی از قبیل صدفهای دریائی مشاهده کرده ام که که تائید کننده این نظریه است که در ملیونها سال پیش خلیج فارس و دریای خزر بهم متصل بوده اند و کشور عزیز ما زمانی بستر دریا بوده ( البته تاکنون سند علمی ارائه نشده ) . دوست عزیز: از اینکه انسانهای اولیه چه انسان کرومانیوم بوده یا نئاندرتال بین علما بحث فراوان است ! بعضی خاستگاه اورا درچین و بعضی دیگر در افریقا و اخیرا ردپای انها را در قاره امریکا و ودر تاریخ اینکاها و مایاها پیدا کرده اند ! روحانی محترم همانطور که مطلع هستید در گذشته برای استناد وحجت استناد به دایره المعارف میکردندکه چند دهه ای اعتبار داشت ! ولی امروزه با هجوم وانفجار اطلاعات حتی برای دیروز هم نمی توان به حتم ویقین به انها استناد کرد ! زیاده مزاحم شدم !! </p>
روحانی
<p>برای تخمین سن و قدمت آثار دوران پارینه سنگی از روش‌های علمی مختلفی استفاده شده و می شود و از این نظر اختلاف عقیده‌‌ی چندانی بین دیرین شناسان وجود ندارد. اختلاف نظر فراوان در مورد منشاء انسان بحث کاملا مجزای دیگری است. شما البته می توانید به هیچکدام از اطلاعات علمی در خصوص دوران پارینه سنگی که نه از طریق خبرگزاری ایرنا، بلکه پیش از این توسط موسسات تحقیقاتی معتبر، منتشر شده اند اعتماد نکنید. با این حال هر آنچه تاکنون در این زمینه تحقیق منتشر شده است، بر قدمت بیش از دو میلیون و پانصد هزار ساله دوران پارینه سنگی تاکید داشته است. خوشحال می شوم اگر شما اطلاعات جدیدی در این خصوص دارید منتشر و یا منبع آن را برای مطالعه بیشتر اعلام کنید.<br /> سپاس<br /> بیژن روحانی</p>
کاربر مهمان شاهین
<p>جالب است که پیشینۀ سکونت انسان در جزایر خلیج فارس و جزیرۀ قشم<br /> به یکصد و چهل هزار سال قبل از پیدایش خود این جزایر منجمله جزیرۀ قشم بر میگردد<br /> و جالبتر اینکه سکونت انسان در این نقاط دهها هزار سال پیش از پیدایش خود انسان(امروزی) بوقوع پیوسته است<br /> یعنی در زمانیکه نه انسانی وجود داشته و نه جزیره ای، انسانها در آن جزیره زندگی میکردند</p>